Morgunblaðið - 17.12.2003, Side 27

DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. DESEMBER 2003 27
Skrefi framar
Sokkar, sokkabuxur,
undirföt
www.sokkar.is
OROBLU ráðgjafi
aðstoðar við val á jóla-
vörunum í dag kl 13-17
og sunnudag kl. 12-16 í
Lyfjavali Mjódd
20% afsláttur
af öllum Oroblu vörum
Mjódd
Síminn hefur lækka› stofngjöld heimilissíma og ISDN um allt a› helming.
Heimilissími ISDN Ver›:6.900 kr.Ver›:3.900 kr.
Ver› á›ur: 7.000 Ver› á›ur: 12.900
• Númerabirtir (50 númer)
• Símaskrá (20 númer)
• Hle›sla allt a› 150 klst. í bi›
• Taltími allt a› 12 klst.
• Dregur 50-300 metra
• Hægt a› tengja aukahandtæki
• 20 mismunandi hringingar
• Klukka/vekjaraklukka
• Endurval (10 númer)
• S‡nir lengd samtals
Panasonic TCD-652
Glæsileg jólagjöf
tveir fyrir einn
Allt a›
helmings-
lækkun á
stofngjöldum
heimilissíma
1.000 kr. færast mána›arlega á
símreikning næstu 12 mánu›i.
Léttkaupsútborgun 1.990 kr.
Ver› 13.990 kr.
N
O
N
N
I
O
G
M
A
N
N
I
I
Y
D
D
A
/
S
Í
A
/
N
M
1
0
8
5
1
Þegar ég var ungur drengurbirtust fyrstu jólaskreyting-arnar í glugga Rammagerð-
arinnar við Hafnarstræti upp úr
miðjum nóvember. Gamaldags jóla-
sveinn, sem kinkaði kolli í sífellu, tók
sér stöðu í einum glugganum og var
fyrsta vísbending um að jólin væru í
nánd. Þegar líða tók á desember fóru
aðrir kaupmenn að skreyta sína
glugga og bæjarstarfs-
menn að hengja upp
jólaskraut á götum úti.
Heima hjá mér var jóla-
tréð sett upp á Þorláks-
messu og jólin hófust á
aðfangadag.
En nú er öldin önnur
og undirbúningstími
jólanna hefur lengst
verulega. Bærinn er
fullskreyttur um miðj-
an nóvember og fyrstu
jólalögin hljóma í októ-
ber.
Á þennan hátt hefur
tekist að auka jóla-
streituna til mikilla
muna. Fólk er stöðugt
minnt á jólin og hvatt til
að hefja undirbúning-
inn strax á haustdög-
um. Líkamsræktarstöðvar auglýsa
megrunarkúra og námskeið; ferða-
skrifstofur auglýsa verslunarferðir;
húsgagnaverslanir vekja athygli á
nýjum sófum og borðum; allir vilja fá
sinn skerf af jólakökunni.
Gegndarlaus áróður kemur fólki í
skilning um að jólahaldið er graf-
alvarlegt mál sem verður að nálgast
með einbeittum huga og troðfullt
veski af seðlum. Í fjölmiðlum verða
jólin að keppni milli Kringlunnar og
Smáralindar, milli bókaútgefenda og
einstakra verslunareigenda og síðan
milli fólks innbyrðis um hver heldur
flottustu jólin. Þrátt fyrir stöðug
varnaðarorð kirkjunnar manna, sem
telja sig eiga þessa hátíð, fer ástandið
versnandi með hverju árinu.
Glanstímaritin búa til óraunhæfar
væntingar til jólanna með endalaus-
um viðtölum við þekkt fólk um jóla-
haldið. Ráðherrar láta taka myndir af
sér innan um hlaðin matarföt og
glæsilegan borðbúnað. Kokkar og
veitingahúsaeigendur tala fjálglega
um jólamatinn og gefa út uppskriftir
og ráð. Þjóðin fær þá tilfinningu að til
sé einhvers konar jólastaðall sem
verði að uppfylla hvað
svo sem það kostar.
Þessi langi undirbún-
ingur jólanna og allar
væntingarnar valda því
að margir fyllast mikl-
um kvíða þegar jólin
nálgast. Fólk óttast að
standa sig ekki nægi-
lega vel og falla á árlegu
jólaprófi samfélagsins.
Jólin fylla marga dep-
urð og angist enda
verða þau í huga
margra eins og óyf-
irstíganleg hindrun.
Mörgum reynist ókleift
að halda jól vegna eigin
veikinda eða fátæktar
eða veikinda ættingja. Í
slíkum tilvikum hljómar
allur þessi jólatryllingur
eins og hæðnishlátur í fjarska.
En hvað er til ráða? Æði jólanna er
eins og söngur sýrenanna forðum
sem sagðar voru trylla sjófarendur.
Þær sungu svo seiðandi og blíðlega að
menn misstu vitið og sigldu skipum
sínum í strand. Ódysseifur fyllti eyru
förunauta sinna af vaxi svo að þeir
heyrðu ekki sönginn en sjálfur lét
hann binda sig við siglutréð svo að
hann gerði sig ekki sekan um neinn
kjánaskap. Vonandi tekst sem flest-
um að sýna slíka staðfestu svo að þeir
haldi bæði ráði og rænu þótt tælandi
söngur sýrenanna hljómi úr hverju
horni.
Óttar Guðmundsson
geðlæknir
Jólastreitan

FRÁ LANDLÆKNISEMBÆTTINU
Fólk óttast að
falla á árlegu
jólaprófi sam-
félagsins.
Kaupendur stafafurunnar sjá í henni ýmsa kosti.Fyrir utan að vera glæsilegt tré er hún barr-heldin, hefur fallegan grænan lit og ilmar.
Mörgum þykir það kostur að furan er grannvaxnari en
aðrar jólatréstegundir, hún tekur því ekki eins mikið
pláss í stofunni.
Sagt hefur verið að það sé erfiðara að skreyta furuna
vegna þess að hún er með færri greinar og nálarnar
eru grófar. Fólk verði því að skreyta tréið með stærra
skrauti en ella. En stafafuran hefur það fram yfir aðrar
tegundir að hún er með stífar greinar og getur borið
stærra og þyngra jólaskraut, eins og Steinunn Ragn-
arsdóttir hjá Garðheimum bendir á.
Sumir skreyta furuna ekki mikið og leyfa nátt-
úrulegum eiginleikum hennar að njóta sín.
„Smartliðið“ kaupir stafafuru
Þeir sem þekkja vel jólatrésmarkaðinn telja að það
sé einkum fólk sem geri miklar kröfur og eltist við
tískuna, „smartliðið“, eins og það var orðað sem sækist
eftir furunni. Hún þykir hafa sérkennilega lögun, hún
er „öðruvísi“ en hafi ekki þessa dæmigerðu jólatréslög-
un. Svo er öðrum sem finnst hún ekki nógu jólatrésleg.
„Þeir sem einu sinni hafa sætt sig við hana vilja ekk-
ert annað,“ segir Kristinn Einarsson, framkvæmda-
stjóri Blómavals, sem segir að margt eldra fólk kaupi
furutoppa, setji í vasa og noti sem jólatré.
Það sem er líka skemmtilegt við stafafuruna er að
hún tekur gjarnan til við að vaxa þegar líður á jólin og
þá lengjast endabruminn á greinunum og líta út eins og
kerti. „Þetta sýnir að við erum með „lifandi“ tré í stof-
unni hjá okkur,“ segir Þröstur Eysteinsson, þróun-
arstjóri hjá Skógrækt ríkisins.
Íslensku jólatrén 20%
„Fyrir jólin seljast hér í kringum 35 þúsund jólatré.
Þar af eru íslensku trén um 20% og helmingurinn af
þeim er rauðgreni, sem er enn mest selda íslenska jóla-
tréð, að sögn Þrastar. Þar á eftir kemur stafafura og
blágreni, og svolítið er selt af sitkagreni og fjallaþin.
Það er hinn innflutti normannsþinur frá Danmörku
sem er eftirsóttasta jóltréstegundin nú sem endranær.“
Þröstur segir að stafafuran þurfi ekki að standa í
vatni eins og grenið. „Hún helst græn í hálfan mánuð
inni í stofu án þess að vera vökvuð. Hins vegar líður
henni betur ef hún fær vatn. Óþarfi er að sjóða stofn-
inn, nóg er að saga lítinn bút neðan af rétt áður en
henni er stungið í jólatrésfótinn.“

JÓLATRÉ | Íslenska stafafuran vinnur sér sess á jólatrésmarkaðnum
Barrheldin
og ilmar
Morgunblaðið/Þorkell
Stafafura: Greinarnar eru stífar og bera því stærra
skraut en mörg önnur tré.
he@mbl.is
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111