Morgunblaðið - 31.12.2003, Qupperneq 14

Viðbrögð við kröfu bandarískra stjórnvalda um vopnaða verði í flugvélum
TOM Ridge, ráðherra heimavarna í
ríkisstjórn Bandaríkjanna, sagðist í
gær ánægður með þau viðbrögð sem
nýjar reglur sem
ráðuneyti hans
kynnti á mánu-
dag hafa hlotið.
Þær lúta að því að
flugfélögum sem
fljúga til Banda-
ríkjanna kunni að
vera gert að hafa
vopnaða verði um
borð í flugvélum
sem flogið sé inn í
bandaríska loft-
helgi. Líta bandarísk stjórnvöld á
þetta sem nauðsynlegan lið í viðbún-
aði gegn hryðjuverkum.
Varði Ridge rétt bandarískra
stjórnvalda til að leggja slíka kvöð á
erlend sem innlend flugfélög. „Hver
fullvalda ríkisstjórn hefur rétt til að
heimila eða banna flug til og frá við-
komandi landi eða lofthelgi þess,“
sagði hann.
En Alþjóðasamband flugfélaga,
IATA, gagnrýndi tilskipunina harð-
lega í gær. Í yfirlýsingu IATA segir
að sé um að ræða reglur sem flug-
félög verði að fara eftir, verði þær
ríkisstjórnir sem geri slíkar kröfur
að borga brúsann.
Engin fordæmi sögð til
„Afstaða okkar er sú að við viljum
ekki byssur um borð í flugvélum og
við viljum alls ekki að starfsmenn í
flugstjórnarklefum séu vopnaðir,“
sagði Anthony Concil, talsmaður
IATA. „Ef vopnaðir verðir verða um
borð í vélunum förum við fram á að
flugstjóranum sé tilkynnt um það …
og við teljum einnig að ríkisstjórnir,
sem gera slíkar kröfur, verði að
greiða kostnað sem af þeim hlýzt.“
Þá lýstu flugmenn SAS-flug-
félagsins sig andvíga kröfum af
þessu tagi. Að mati Mogens Holga-
ard, formanns Félags danskra at-
vinnuflugmanna, er mesta öryggið
fyrir flugfarþega falið í öflugri ör-
yggisgæzlu á jörðu niðri.
„Hingað til eru þess engin dæmi,
að ríkisstjórn hafi reynt að neyða
upp á önnur lönd tilteknum ráðstöf-
unum í flugöryggismálum,“ hefur
AP eftir Rafi Ron, forstjóra New
Age Security Solutions, ráðgjafar-
fyrirtæki sem starfar í bandarísku
höfuðborginni Washington, en hann
var áður yfirmaður öryggismála í
flugmálastjórn Ísraels. Þrátt fyrir
mótmæli úr ýmsum áttum segist
Ron ekki búast við öðru en að kröfu
Bandaríkjamanna verði hlítt, vegna
þess hve gríðarmikilvægur Banda-
ríkjamarkaður sé flugfélögunum.
Í franska dagblaðinu Liberation
var í gær fullyrt, að vopnaðir sér-
sveitarmenn hefðu, borgaralega
klæddir, setið í nokkrum flugvélum
sem flogið hefðu á síðustu dögum frá
Frakklandi til Bandaríkjanna. Að
sögn blaðsins var ákvörðunin um að
tveir til sex meðlimir frönsku GIGN-
sérsveitarinnar færu með í vissar
flugferðir tekin hinn 22. desember
og henni hrint í framkvæmd strax á
Þorláksmessu. Þá greindu áströlsk
stjórnvöld frá því að gert hefði verið
samkomulag við Bandaríkjastjórn
um vopnaða verði um borð í flugvél-
um sem fljúga til Bandaríkjanna.
Tilskipunin gagnrýnd
Washington, París. AP, AFP.
ERLENT
14 MIÐVIKUDAGUR 31. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
NÆR 15 metra löng kyrkislanga, sem veiddist á
eynni Súmötru í Indónesíu í fyrra, var nýlega
sýnd í fyrsta skipti opinberlega í dýragarði í
smábænum Curugsewu á eynni Jövu. Slangan er
447 kg að þyngd og mun vera sú stærsta sem
nokkru sinni hefur náðst lifandi. Lengsta slang-
an sem áður hafði veiðst var tæpir tíu metrar. Á
myndinni sést Maryoto, starfsmaður dýragarðs-
ins, sinna slöngunni löngu sem sögð er éta þrjá
til fjóra hunda á mánuði. Kyrkislanga af þessari
stærð getur étið dýr á stærð við kind og vitað er
að þær hafa ráðist á menn og étið þá.
AP
Stærsta kyrkislanga allra tíma
ÞJÓÐ íslams, ein samtök músl-
íma í Bandaríkjunum, hafa lýst
yfir stuðningi við söngvarann
Michael Jackson og hafa m.a.
tekið að sér að gæta öryggis
hans. Jackson býr sig nú undir
að verjast ásökunum um kyn-
ferðislegt ofbeldi gegn barni.
Á blaðamannafundi, sem
Mark Geragos, lögfræðingur
Jacksons, efndi til 18. þessa
mánaðar, var einnig Leonard
F. Muhammad en á heimasíðu
Þjóðar íslams er hann kallaður
starfsmannastjóri samtakanna.
Sagt er, að þau hafi einnig ann-
ast öryggisgæslu er Jackson
efndi til hófs á heimili sínu,
Neverland, fyrir um 10 dögum.
Talsmaðurinn hættur
Haft var eftir heimildum, að
Þjóð íslams ætlaði að auki að
taka að sér fjármál Jacksons en
þau neita því og einnig Ger-
agos, lögfræðingur hans. Einn
bróðir Jacksons, Jermaine, hef-
ur snúist til íslamstrúar en
hann segir, að Jackson hafi
ekki gert það.
Stuart Backerman, talsmað-
ur Jacksons, hefur sagt starfi
sínu lausu vegna „ágreinings“
að eigin sögn en Geragos segist
aftur á móti hafa rekið hann.
Þjóð ísl-
ams gætir
Jacksons
Los Angeles. AP.
SADDAM Hussein, fyrrverandi for-
seti Íraks, er sagður hafa gengist
við því við yfirheyrslur að hann hafi
komið um 40 milljörðum Banda-
ríkjadala (um 3.000 milljörðum
króna) undan og að þessir fjár-
munir séu geymdir í bönkum er-
lendis. Þetta segir Iyad Allawi, sem
situr í framkvæmdaráði Íraks, í við-
tali við blaðið Asharq al-Awsat við
sem gefið er út í Lundúnum.
„Saddam hefur veitt upplýsingar
um nöfn manna, sem hafa lofað því
að gæta peninganna og hann gaf
einnig upp nöfn þeirra, sem búa yf-
ir upplýsingum um vopnabúnað og
vopnageymslur,“ sagði Allawi.
Á myndinni sést Íraki lesa eintak
af arabíska blaðinu Al Mutamar
sem nýverið birti myndir af því er
Ahmed Chalabi, sem situr í Íraska
framkvæmdaráðinu, hitti Saddam
Hussein eftir handtöku hans.
Reuters
„Saddam
hefur veitt
upplýsingar“
RONALD Reagan, fyrrverandi for-
seti Bandaríkjanna, kallaði hann á
sínum tíma „óða hundinn í Miðaust-
urlöndum“ en síðan hefur mikið vatn
til sjávar runnið. Muammar Gaddafi
er orðinn leiður á útlegðinni og vill
nú semja sátt við samfélag þjóðanna.
Í fyrradag áttil Gaddafi 45 mín-
útna fund með Mohamed ElBaradei,
yfirmanni Alþjóðakjarnorku-
málastofnunarinnar, IAEA, og sagði
þá, að hann væri einlægur í þeirri
ætlun sinni að hætta við áætlanir um
framleiðslu gereyðingarvopna.
Kvaðst hann vona, að brátt yrði Líb-
ýa fullgildur þátttakandi á al-
þjóðavettvangi.
Þótt Gaddafi hafi ekki alltaf þótt
sem áreiðanlegastur, er þessum yf-
irlýsingum hans almennt trúað enda
hefur hann fylgt þeim eftir með fullu
samstarfi við IAEA. Hafa fulltrúar
stofnunarinnar nýlokið við eftirlits-
ferð í Líbýu og að því er fram kom
hjá Mark Gwozdecky, talsmanni El-
Baradeis, var orðið við öllum þeirra
óskum um upplýsingar og annað,
sem eftirlitinu tengdist.
Vill gjarnan losna við
hryðjuverkaímyndina
Í þrjá áratugi hefur Gaddafi verið
sakaður um að fjármagna hryðju-
verkastarfsemi og eru kunnustu
dæmin örlög Pan Am-þotunnar, sem
sprakk yfir Lockerbie í Skotlandi;
franskrar farþegaþotu, sem fórst í
Afríku, og sprengjutilræði á diskó-
teki í Berlín. Hefndu Bandaríkja-
menn þess síðastnefnda með loft-
árásum á Líbýu, sem ollu dauða 40
manna, þar á meðal fósturdóttur
Gaddafis. Sagt er, að skömmu síðar
hafi hann hreykt sér af því, að hann
gæti „tortímt Bandaríkjunum“.
Gwozdecky segir að í viðræðunum
við ElBaradei nú hafi Gaddafi haft
mikinn áhuga á að fá tryggingu stór-
veldanna fyrir öryggi Líbýu.
Margt bendir til, að Íraksstríðið
hafi haft sín áhrif á Gaddafi en til-
raunir hans til að nálgast alþjóða-
samfélagið eiga sér þó meiri aðdrag-
anda. 1999 leyfði hann, að réttað
væri yfir tveimur Líbýumönnum
vegna Lockerbie-hryðjuverksins og
gekkst raunar formlega við ábyrgð á
því í ágúst síðastliðnum. Varð það til
þess, að öryggisráð Sameinuðu þjóð-
anna aflétti refsiaðgerðum gegn
Líbýu. Gaddafi fordæmdi einnig
harðlega árásirnar á Bandaríkin 11.
september 2001 og lét kné fylgja
kviði gegn íslömskum öfgamönnum í
Líbýu, þ.á m. þeim, sem tengdust al-
Qaeda-hryðjuverkasamtökunum.
Með það í huga var fundur Gaddafis
með ElBaradei aðeins rökrétt fram-
hald á hinni nýju stefnu hans.
Gaddafi Líbýuleiðtoga
trúað, aldrei þessu vant
Vín. AP.
Tom Ridge, ráð-
herra heimavarna í
Bandaríkjastjórn.