Pressan - 30.01.1992, Blaðsíða 10
10
FIMMTUDAGUR PRESSAN 30. JANÚAR 1992
M E N N
Thor Ó. Thors, framkvæmdastjóri
Sameinaðra verktaka
Sameinaður
góðverkataki
Niðursuðuverksmiðjan á Isafirði
lSPAfll 150 MILLJON-
IIM Á ABEINS 3 ÁRUM
ísafjörður. Mikið hefur gengið á hjá rækjuverksmiðjum bæjarins. ísver er gjaldþrota og nú
er reynt að forða Niðursuðuverksmiðjunni frá gjaldþroti.
Stundum gleymi ég mér og
læt berast á öldum múg-
mennskunnar; dæmi þá sem
síst skyldi og leyfi fordómun-
um að hlaðast upp svo ég
hætti að sjá menn og málefni
í réttu Ijósi. Og það er sama
hvað ég er oft minntur
óþyrmilega á þetta; alltaf
gleymi ég mér aftur. Þar til
„Efþreyttur
maður þyrfti að
komast yfir fjall
vildi Thor bora
gat á fjallið “
einhver vekur migá ný. Innst
inni er ég nefnilega skepna
eins og aðrir menn og ef ekki
væri fyrir einstaka menn,
sem æ virðast geta skilið
hismið frá kjarnanum, lægi
ég sjálfsagt grandalaus á hinu
dýrslega plani og vissi ekki
upp á mig skömmina.
Nú síðast var það Thor Ó.
Thors, framkvæmdastjóri og
stjórnarformaður Samein-
aðra verktaka, sem vakti
mig. Það gerði hann í viðtali
við sunnudagsblað Morgun-
blaðsins.
Þá var næstum vika síðan
ég hafði slegist í för með
múgnum, gert hróp og köll
að Thor og félögum. Kallað
þá lögverndaða skattsvikara,
hermangara, siðleysingja og
öðrum þeim nöfnum sem
flugu um hugann þegar mað-
ur sá 900 milljónir renna í
vasann á þeim sem áttu það
ekki skilið. Að minnsta kosti
fékk ég ekki krónu.
Það var því sárt að lesa við-
talið við Thor. Að átta sig á að
sá sem ég hafði grýtt og gert
hróp að var ekki hermangari
eða skattundandráttarmað-
ur, heldur þreyttur baráttu-
maður kærleika og jafnaðar.
Hann hafði barist hatrammri
baráttu gegn helvítinu hon-
um SÍS um að fá að halda 900
milljónunum inni í Samein-
uðum verktökum. Hann vildi
gefa þær fátækum. Ef þreytt-
ur maður þyrfti að komast yf-
ir fjall vildi Thor bora gat á
fjallið. Ef fátækan mann van-
hagaði um aur vildi Thor gefa
honum hann.
Og Thor miklaðist ekki af
þessum góðverkum. Aætlun
hans var að geyma sjóðina á
sérstökum megrunarreikn-
ingum í bönkum til að þeir
rynnu hægt og hljóðalaust yf-
ir á reikninga hinna fátæku.
Er furða þó að ég og aðrir
dauðlegir menn áttuðum
okkur ekki á jafnútspekúler-
aðri góðmennsku?
Og við höfðum ekki aðeins
misskilið Thor, heldur Sam-
einaða alla. Þar innandyra
tókust ekki á fégráðugir fé-
sýslumenn heldur umbóta-
sinnar og hægfara skynsem-
isstefnumenn. Slíkar nafngift-
ir tilheyra mannréttinda-
hreyfingum frekar en gróða-
fyrirtækjum og það hefðum
við átt að skilja.
Og ef ekki væri fyrir SIS
hefði Thor Ó. Thors tekist að
breyta Sameinuðum verktök-
um í Sameinaða góðverka-
taka.
En þótt ég geti beðiö Thor
og viðskiptafélaga hans af-
sökunar nú, þá veit ég að inn-
an tíðar mun ég aftur sökkva
niður á hið dýrslega plan. Ég
mun enn á ný slást í hóp
þeirra sem hröktu frelsarann
frá Nasaret. Eina von mín er
að menn eins og Thor þreyt-
ist ekki á að veita mér og öðr-
um breyskum mönnum leið-
sögn.
ÁS
Niðursuðuverksmiðjan á
ísafirði tapaði rétt um 150
milljónum króna á árunum
1988 til 1990. Greiðslustöðv-
un fyrirtækisins rennur út í
byrjun næsta mánaðar. Verið
er að leita eftir nauðarsamn-
ingum. Eiríkur Böövarssort
hefur verið framkvæmda-
stjóri fyrirtækisins.
Skuldir fyrirtækisins eru
um 880 milljónir króna, átta
sinnum hærri en eignirnar,
sem eru metnar á 110 milljón-
ir króna. Þá er tekið mið af
því að þær seljist á góðu
verði. Komi til nauðungar-
sölu er veruleg hætta á að
mun minna fáist fyrir þær.
Leitað hefur verið til allra
kröfuhafa um að falla frá
miklum meirihluta krafna
sinna. Islandsbanki einn á
kröfu upp á 270 milljónir
króna vegna afurðaíána.
Bankastjórnin hefur þegar
samþykkt að falla frá tals-
verðum hluta sinna krafna.
Hjá Niðursuðuverksmiðj-
unni starfa um 60 manns.
Sölustofnun lagmetis hefur
verksmiðjuna nú á leigu, en
Niðursuðuverksmiðjan er ein
alstærsta rækjuverksmiðja
landsins.
Ef nauðarsamningar takast
Jóhannes B. Skúlason, út-
varpsstjóri Sólarinnar og
fyrrverandi útvarpsstjóri
Stjörnunnar, tók út vörur hjá
Húsasmiðjunni þegar hann
vann að undirbúningi fyrir
Sólina. Þetta fullyrða starfs-
menn Stjörnunnar.
Þegar reikningarnir frá
Húsasmiðjunni bárust til
Stjörnunnar var málið kann-
að. í Ijós kom að engin úttekt
hafði farið fram fyrir hönd út-
varpsstöðvarinnar. Við nán-
ari eftirgrennslan kom í Ijós
að efni til innréttinga og ann-
ars á vegum Sólarinnar hafði
verið skrifað hjá Stjörnunni.
Forráðamenn íslenska út-
varpsfélagsins hafa ekki kært
er ætlunin að hefja viðræður
við forráðamenn Rækju-
stöðvarinnar á ísafirði og
Bakka í Hnífsdal um hugsan-
lega sameiningu fyrirtækj-
anna. Marfang hf. í Reykjavík
er tilbúið að greiða 45 millj-
ónir króna í nýtt hlutafé í Nið-
þetta framferði Jóhannesar,
en málið er í skoðun þar á
bæ.
Reikningarnir voru upp á
um 250 þúsund krónur.
Jóhannes B. Skúlason, og
þeir starfsmenn sem störfuðu
með honum þegar hann rak
Stjörnuna, hafa deilt hart og
lengi. Starfsmennirnir saka
Jóhannes um að hafa svikið
sig um launagreiðslur.
„Gísli Gíslason, lögfræðing-
ur Jóhannesar, hélt fund með
okkur starfsmönnum Stjörn-
unnar vegna þeirra launa
sem Jóhannes skuldar okk-
ur," sagði einn starfsmanna
Stjörnunnar. „Gísli lagði mik-
ið kapp á að við stofnuðum
ursuðuverksmiðjuna takist
nauðarsamningar. Fjórða
rækjuverksmiðjan á þessu
svæði, ísver, er til gjaldþrota-
skipta. Á ísafirði hefur verið
unnin meiri rækja en á
nokkrum öðrum stað á land-
inu.
Jóhannes B. Skúlason. Hann
er sakaður um að hafa tekið
vörur út hjá Húsasmiðjunni og
látið skrifa þær hjá Stjörnunni.
Vörurnar voru notaðar til að
standsetja útvarpsstöð Jó-
hannesar, Sólina.
bankareikning svo hann gæti
lagt launin okkar inn. Hann
vildi helst af öllu að við hefð-
um einn sameiginlegan
reikning, frekar en við vær-
um hvert með sinn reikning-
inn. Við fórum að vilja hans
og opnuðum reikning strax
næsta dag. Gísli var látinn
vita hvaða númer væri á
reikningnum. Nú eru um
tveir mánuðir frá því þetta
var. Engar greiðslur hafa enn
borist," sagði starfsmaðurinn.
Fyrrum starfsfólk Jóhann-
esar á Stjörnunni telur sig
eiga um fimmtán hundruð
þúsund krónur hjá honum í
ógreiddum launum. Þau laun
ætlaði Gísli Gíslason að
greiða inn á bankareikning-
inn.
Milljónafélagið í
Kvikmyndasjóði
Ágúst
skilaði
styrknum
Hrafn Gunnlaugsson
og Valgeir Guðjónsson
meðal þeirra sem hafa
fengið styrki en ekki
skilað neinum
verkefnum
Ágúst Guðmundsson kvik-
myndagerðarmaður skilaði
Kvikmyndasjóði styrknum
sem hann fékk til að gera
kvikmyndina „Hamarinn og
krossinn", þar sem ekki varð
af framleiðslu hennar. Sömu
sögu er að segja af Eyvindi
Erlendssyni og Milljónafélag-
inu. Hins vegar eru þess
dæmi að kvikmyndagerðar-
menn hafi fengið handrits-og
undirbúningsstyrki án þess
að Kvikmyndasjóður fengi
nokkra vitneskju um til hvers
þeir voru notaðir.
Samkvæmt upplýsingum
frá Kvikmyndasjóði munu
þannig engar upplýsingar
liggja fyrir um „Píslarsögu
síra Jóns Magnússonar", en
Hrafn Gunnlaugsson fékk 4,5
milljóna króna undirbúnings-
styrk vegna hennar. Af öðr-
um slíkum dæmum má nefna
að ekkert handrit liggur fyrir
frá Valgeiri Guðjónssyni, sem
fékk handritsstyrk úr sjóðn-
um upp á 150 þúsund krónur
árið 1985. Þetta eru ekki einu
dæmin um að styrkir sjóðsins
hafí ekki skilað verkum eða
upplýsingum um til hvers
þeir voru notaðir.
Ísíðustu PRESSU kom fram
hvaða kvikmyndagerðar-
menn hafa fengið mest úr
Kvikmyndasjóði frá stofnun.
Þar var Ágúst Guðmundsson
í þriðja sæti með 54 milljónir
í úthlutaða styrki. Ef endur-
greiðslan hans er dregin frá
fellur hann niður í það
fimmta.
Jóhannes B. Skúlason á Sólinni
Sólin lét skrifa
hjá Stjörnunni