Pressan - 30.01.1992, Blaðsíða 16

16
FIMMTUDAGUR PRESSAN 30. JANÚAR 1992
Ritskrá yfir rannsóknir við Háskólann
Milljón í súginn vegna
fýlu háskólakennara
Ritskrá yfir rannsóknar-
störf við Háskóla íslands var
unnin, rituð og prentuð en
hefur hins vegar enn ekki
verið dreift, aðallega vegna
merkilegheita í einstaka
kennurum við skólann að því
er best verður séð. Kostnaður
liggur ekki fyrir, en kunnugir
telja að hann sé ekki undir
einni milljón við prentverkið
og þá er ótalinn sá kostnaður,
sem bundinn er í gagna-
vinnslu og ritstjórn skrárinn-
ar.
Skráning ritsins var hafin í
september 1990 að frum-
kvæði Sigmundar Guð-
bjarnasonar, þáverandi há-
skólarektors, og var ætlunin
að í kynningarriti þessu væri
að finna á einum stað yfirlit
yfir fræðastörf við Háskól-
ann. Var ákveðið að fyrsta
bindi næði yfir rannsóknar-
störf við heimspekideild og
guðfræðideild frá 1911 til
1990.
Strangar reglur voru þegar
settar um hvað teldist tækt í
rítið og hvað ekki. Þannig var
til dæmis blaðagreinum og
minningargreinum og öðru
slíku smálegu alfarið sleppt.
Þá átti einnig að Iáta ritið að-
eins ná til rannsóknarstarfa,
sem menn höfðu innt af
hendi við Háskólann sjálfan.
Snemma fór þó að bera á
óánægju með það, því helstu
ritgerðir margra voru ritaðar
við háskóla ytra, og var
brugðið á það ráð að óska eft-
ir gögnum þar að lútandi. Skil
voru hins vegar með mjög
misjöfnu móti og tími af
skornum skammti, því
áhersla var lögð á að fyrsta
bindið kæmi út fyrir rektors-
skiptin á síðasta hausti.
Þegar bókin kom loksins út
magnaðist fýlan í háskóla-
kennurum mjög, sérstaklega
þeim, sem ekki höfðu skilað
inn ritskrám sínum. Hótuðu
þeir öllu illu ef bókinni yrði
dreift. Var afráðið að setja
málið í nefnd til umsagnar og
dreifa ritinu ekki að svo
stöddu. Það hefur verið bak
við lás og slá til þessa.
Ingvi Hrafn
og nágrannar í Hlíðunum
Mótmæla
byggingu
fjölbýlishúss
ingu. Henni er nú lokið og á
fundi byggingarnefndar i
dag, fimmtudag, verður mál-
ið afgreitt.
Samkvæmt heimildum
PRESSUNNAR hefur Ingvi
Hrafn Jónsson, fyrrverandi
fréttastjóri Sjónvarpsins, ver-
ið í forsvari fyrir íhúana í mót-
mælum þeirra. Byggingar-
nefnd fer yfir þau mótmæli í
dag, þegar málið verður af-
greitt.
íbúar í Hlíðunum hafa mót-
mælt áformum um byggingu
fjölbýlishúss við Bogahlíð.
Umsókn um byggingu húss-
ins var samþykkt í skipulags-
nefnd en nú er umsóknin hjá
byggingarnefnd, sem ákveð-
ur um endanlegt byggingar-
leyfi. Henni ber samkvæmt
byggingarreglugerð að senda
umsóknir er lúta að bygging-
um í þegar grónum hverfum
í svokallaða grenndarkynn-
Éigandi markaðstorgsins Undralands
Sakar rafmagnsveituna
um innbrot
Eigandi markaðstorgsins
Undralands við Grensásveg
14, Sigríður Ævarsdóttir,
hyggst kæra Rafmagnsveitu
Reykjavíkur fyrir að hafa
þann 15. janúar síðastliðinn
spennt upp hurð verslunar-
innar í þeim tilgangi að kom-
ast að rafmagnstöflu og loka
fyrir rafmagn. ,,Hurðin leit
þannig út eftir heimsóknina
að það var eins og allir gætu
gengið inn," segir Sigríður.
„Það var aldrei haft samband
við mig út af þessu máli, enda
enginn við í húsnæðinu á
virkum dögurn," segir Sigríð-
ur
Hér var um að ræða gamla
skuld fyrri leigjanda eignar-
innar, en hann rak þar bill-
jarðstofu þar til hann fór úr
landi. Mun skuldin hljóða upp
á annað hundrað þúsund
krónur. Sigríður opnaði versl-
un sína þann 16. nóvember
síðastliðinn. Hún bað þá um
aflestur á rafmagnsmælinn
og var orðið við því. Sigríður
hafði samband við lögreglu
þar sem hún taldi að um inn-
brot væri að ræða og var í
framhaldi af því tekin skýrsla.
Rafmagnsveitan opnaði
strax aftur fyrir rafmagnið
þegar áðurnefnd mælislesn-
ing fannst. Nú hyggst Sigríður
kæra Rafmagnsveitu Reykja-
víkur og krefjast bóta vegna
skemmda.
Samkvæmt upplýsingum
PRESSUNNAR er opinberum
stofnunum ekki leyfilegt að
brjóta sér leið inn á heimili
eða í fyrirtæki án fenginnar
heimildar frá borgarfógeta.
Eftir því sem PRESSAN komst
næst lítur út fyrir að Raf-
magnsveita Reykjavíkur hafi
ekki sótt um leyfi frá borgar-
fógeta til að komast inn í
Undraland.
Þórsteinn Ragnarsson.
deildarstjóri viðskiptadeildar
Rafmagnsveitunnar, vísaði
því á bug að Rafmagnsveitan
brytist inn í hús til að geta
lokað fyrir rafmagn. Öðrum
aðferðum væri beitt ef illa
gengi að innheimta skuldir.
Hönnuöir heilsugæslustöðva
HÖNNUBU EINA
BYGGINGU UG
FENGU GREITT
FYRIR FJORAR
✓
I úttekt Ríkisendurskoðunar á hönnunar- og eftirlitskostnaði við
byggingarframkvæmdir á vegum ríkisins kemur fram að ríkið virðist síður
en svo njóta þess þó að það láti byggja á mörgum stöðum eftir sömu
teikningum. Eru sérstaklega gerðar athugasemdir við svokallaðar
H-byggingar sem byggðar voru á Ólafsvík, Höfn í Hornafirði, Hvammstanga
og Dalvík. Dæmi um þetta má einnig finna í hönnunarkostnaði annarra
heilsugæslustöðva þótt unnið sé eftir stöðluðum teikningum.
H-byggingarnar voru allar með háan hönnunarkostnað.
I yfirliti um framkvæmda-
kostnað sex heilsugæslu-
stöðva, sem Ríkisendurskoð-
un hefur tekið saman, kemur
fram að hönnunar- og eftir-
litskostnaður er mjög hár þó
að um staðlaðar framkvæmd-
ir sé að ræða.
Stöðvar þessar voru byggð-
ar á árunum 1975 til 1988 og
var hönnunar- og eftirlits-
kostnaður þeirra um 13 pró-
sent. Hönnunarkostnaður
var að meðaltali um 9,3 pró-
sent en eftirlitskostnaður um
3,6 prósent.
Ríkisendurskoðun hefur
farið yfir skilamat við eftirfar-
andi heilsugaeslustöðvar; á
Hornbrekku í Ólafsfirði, Höfn
í Hornafirði, Hvammstanga,
Dalvík og á Þórshöfn. I áritun
Ríkisendurskoðunar kemur
fram að fjárhæðirnar sem
birtast í skilamati heilsu-
gæslustöðvanna gefa ekki
glögga mynd af fram-
kvæmdakostnaðinum vegna
langs byggingartíma.
HÖNNUN MEÐ
LJÓSRITUNARVÉL
Á FULLU KAUPI
Hönnun heilsugæslustöðv-
anna sem Ríkisendurskoðun
tekur fyrir var í höndum
þriggja arkitekta; Vilhjálms
Hjálmarssonar, Jóns heitins
Haraldssonar og Jes Einars
Þorsteinssonar. Fjórar þeirra
eru svokallaðar H-byggingar,
allar teiknaðar af sama arki-
tektinum, Jóni. Sömuleiðis
var öll verkfræðivinna við
þær unnin af sömu verk-
fræðistofunum, s.s. burðar-
virki sem var unnið af Verk-
fræðistofu Stefáns Ólafsson-
ar og lagnir og loftræstikerfi
sem unnin voru af Gudmundi
Kristjánssyni. Húsin eru öll
nákvæmlega 750 fermetrar
og á verðlagi dagsins í dag
voru greiddar fyrir hönnun
og eftirlit tæplega 55 milljón-
ir króna. Hönnunarkostnað-
ur einn og sér er upp á 40
milljónir.
Kostnaðurinn við hönnun
þessara húsa nam á bilinu 6,8
til 13,6 prósentum af heildar-
kostnaði framkvæmda. Þeg-
ar eftirlitskostnaði er bætt
við eru þess dæmi, eins og á
Dalvík, að samanlagður
kostnaður við hönnun og eft-
irlit hafi verið 17 prósent. í
einhverjum tilvikum var enn-
fremur um að ræða hönnun
hjúkrunarheimilis, sem tengt
var byggingu heilsugæslu-
stöðvar, en var svo ekki
byggt.
I skýrslu Ríkisendurskoð-
unar eru gerðar sérstakar at-
hugasemdir við það hversu
hár hönnunarkostnaðurinn
er við byggingar unnar sam-
kvæmt sömu teikningum.
Ríkisendurskoðun ályktar
því að lítil hagkvæmni sé í því
fólgin að nýta sér sömu teikn-
ingu vegna byggingar sem
nota á í sama tilgangi.
HÖNNUNAR-
KOSTNAÐURINN
VEXSTÖÐUGT
„Það sem mér er efst í huga
í sambandi við þetta er að
hönnunarkostnaðurinn er sí-
fellt að aukast," sagði starfs-
maður sem unnið hefur við
úttekt á þessum málum fyrir
hið opinbera og bætti við:
„Þá er ljóst að lítið hagræði
er í því að byggja eftir sams-
konar teikningum, einfald-
lega vegna þess að alltaf virð-
ast koma upp einhver auka-
verk sem eru þá unnin í tíma-
vinnu og eru fljót að hleypa
kostnaðinum upp."
Það hefur einmitt verið
reynt að fá að nota staðlaðar
teikningar við fleiri stöðvar
án þess að hönnunarkostnað-
urinn lækki neitt að ráði. Má
sem dæmi taka að Geirhard-
ur Þorsteinsson arkitekt
hannaði stöðvar á Vopna-
firði, Djúpavogi og Þorláks-
höfn. Samkvæmt heimildum
PRESSUNNAR varð hönnun-
arkostnaður þeirra ekkert
lægri þrátt fyrir að stuðst
væri við sömu teikningar.
Einnig hefur Jes Einar Þor-
steinsson hannað stöðvar á
Kirkjubæjarklaustri, Vík í
Mýrdal, Búðardal, Hólmavík
og Bolungarvík. Þar mun nið-
urstaðan hafa orðið sú sama
— hönnunarkostnaður lækk-
aði lítið sem ekkert þótt í
raun væri stuðst við eina
hönnun.
HÖNNUN OG EFTIRLIT
MUN KOSTNAÐAR-
SAMARA HÉR
EN í NOREGI
Ríkisendurskoðun leitaði
eftir upplýsingum frá Noregi
um hönnunar- og eftirlits-
kostnað til að fá samanburð.
Þar kom fram að þessi kostn-
aður er nokkru lægri í Nor-
egi, ef rætt er um nýfram-
kvæmdir, en athyglisvert er
að eftirlitskostnaður, einn og
sér, er um 2 prósentum hærri
hér á Iandi.
Þegar samanburður er
gerður á kostnaðinum við
endurbyggingu kemur í ljós
að hann er umtalsvert hærri
hér á landi. í Noregi er kostn-
aður við umsjón, hönnun og
eftirlit yfirleitt um 14 til 14,5
prósent af framkvæmda-
kostnaði. Ef um endurbygg-
ingu er að ræða hækkar þessi
kostnaður um 1 eða 2 pró-
sent. Það á hins vegar ekki
við hér á landi og virðist
óhætt að tala um óeðlilega
hátt hlutfall við sumar bygg-
ingar. Má til dæmis nefna
Þjóðleikhúsið, en þar var
hönnunar- og eftirlitskostn-
aður tæplega 35 prósent, og
um 25 prósent við endurreisn
Bessastaðastofu.
Sigurður Már Jónsson