Morgunblaðið - 28.04.2004, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 MIÐVIKUDAGUR 28. APRÍL 2004 MORGUNBLAÐIÐ
ÁTÖK Í DAMASKUS
Til skotbardaga kom í Damaskus,
höfuðborg Sýrlands, í gær og sögðu
talsmenn stjórnvalda að hryðju-
verkamenn hefðu gert árás í hverfi
þar sem mikið er um sendiráð. Munu
þeir hafa skotið sprengjum á hús sem
áður hýsti skrifstofur Sameinuðu
þjóðanna í borginni. Óljóst er um
mannfall.
Tæki skráir ferðir bíls
Nýtt tæki sem Vegagerðin hefur
verið að prófa getur mælt ekna kíló-
metra og sent upplýsingarnar í gegn-
um GSM-síma. Hefur efnahags- og
viðskiptanefnd Alþingis kynnt sér
þessa tækni í tengslum við umfjöllun
nefndarinnar um frumvarp um olíu-
gjald og kílómetragjald. Tækið skráir
allar ferðir bílsins sem það er sett í og
býður upp á að hægt sé að fylgjast af-
ar nákvæmlega með notkun á vegum.
Hvetur til afvopnunar
Muammar Gaddafi, leiðtogi Líbýu,
heimsótti í gær framkvæmdastjórn
Evrópusambandsins í Brussel en
hann hefur ekki farið til Evrópu í 15
ár. Gaddafi sagðist boða frið og hvatti
allar þjóðir heims, einnig stórveldin,
til að fara að dæmi Líbýumanna og
afsala sér gereyðingarvopnum.
Fjölbreytni fjölmiðla varin
Samþykkt var skýrsla á Evrópu-
þinginu í síðustu viku þar sem aðild-
arlönd ESB eru hvött til að standa
vörð um fjölbreytni fjölmiðla og
tryggja sjálfstæði þeirra. Telur þing-
ið að ráðandi staða fjölmiðlafyr-
irtækis á markaði komi í veg fyrir
fjölbreytta fjölmiðlaflóru, en hana
beri að vernda í samkeppnislöggjöf.
Hryðjuverkamenn teknir
Stjórnvöld í Jórdaníu létu í gær
sjónvarpa játningum nokkurra
hryðjuverkamanna sem viðurkenndu
að hafa ætlað að beita efnavopnum í
árásum á hús leyniþjónustunnar í
höfuðborginni Amman. Mennirnir
segjast hafa fengið fé til að kosta
árásina hjá al-Qaeda-samtökunum.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Umræðan 28/35
Viðskipti 12/13 Minningar 36/41
Erlent 14/18 Staksteinar 46
Höfuðborgin 20 Bréf 44
Akureyri 21 Kirkjustarf 47
Suðurnes 22 Dagbók 46/47
Landið 23 Fólk 52/57
Listir 26/27 Bíó 54/57
Forystugrein 30 Ljósvakamiðlar 58
Viðhorf 34 Veður 59
* * *
Tímaritið Lifun fylgir Morgunblaðinu í
dag til áskrifenda.
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Ólafur Stephensen, aðstoðarritstjóri, olafur@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Listir menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi,
orri@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir
sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Fólk í fréttum Skarphéðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Andrea Guðmundsdóttir, andrea@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
ÞORGERÐUR Katrín Gunnars-
dóttir menntamálaráðherra er
sammála formönnum stjórnar-
flokkanna um að afnema eigi af-
notagjöld Ríkisútvarpsins. Komi
til þess þurfi að finna aðrar leiðir
til að fjármagna rekstur RÚV.
„Það eru tvær leiðir sem helst hef-
ur verið bent á; setja RÚV á fjár-
lög, sem ég er ekkert sérstaklega
hrifin af, eða setja á nefskatt. Ég
held að það sé leið sem við ættum
frekar að líta til,“ segir ráðherra.
Hún vonar að ríkisstjórninni
takist að koma með frumvarp sem
lýtur að framtíðarskipulagi Ríkis-
útvarpsins á haustþingi. Um þetta
hafi verið fjallað undanfarin miss-
eri en sé ekki enn leyst. Engin
formleg nefnd vinni að þessu.
Bendir hún á að samkvæmt til-
mælum í skýrslu nefndar um eign-
arhald á fjölmiðlum beri stjórn-
völdum að setja ákveðinn ramma
um starfsemi RÚV og hugsanlega
nýja skipan stofnunarinnar. Þetta
sé því kannski meira knýjandi nú,
eftir framlagningu frumvarps um
eignarhald fjölmiðla og skýrslu
nefndarinnar.
Vill ekki RÚV á fjárlög
Markús Örn Antonsson útvarps-
stjóri segir að formenn stjórnar-
flokkanna hafi ekki getið þess
hvað ætti að koma í stað afnota-
gjalda. Af tæknilegum ástæðum
kunni þó að vera nauðsynlegt að
endurskoða þennan aðaltekjustofn
RÚV.
„Nokkrar leiðir koma til álita:
nefskattur sem lagður sé á alla
einstaklinga og fyrirtæki og inn-
heimtur með öðrum sköttum, eða
þá fasteignabundinn tekjustofn
sem innheimtur yrði með fast-
eignagjöldum. Allra lakasta vil ég
þó telja þá hugmynd að setja Rík-
isútvarpið á fjárlög þannig að aðal-
tekjustofn þess yrði háður árlegri
ákvörðun stjórnmálamanna. Þá
yrði þessi stofnun, sem á eðli sínu
samkvæmt að veita stjórnmála-
mönnum og stjórnvöldum nauð-
synlegt aðhald, orðin háðari þeim
um fjárveitingar en nokkru sinni
hefur verið.
Þetta er spurning um sjálfstæði
almannamiðilsins,“ segir Markús
Örn.
Menntamálaráðherra boðar afnám afnotagjalda RÚV
Nefskattur álitlegur
kostur fyrir RÚV
ÁTTA skipverjar af varðskipinu
Tý fóru á Springer-bát í Kol-
beinsey á þriðjudagskvöldið en
varðskipið átti leið um svæðið.
Landhelgisgæslan fer reglulega í
Kolbeinsey, bæði til að fylgjast
með stærð hennar og eins hefur
það æfingagildi fyrir áhafnirnar
á varðskipunum. Sífellt brotnar
úr Kolbeinsey, aðallega norðan-
og austanverðri eynni. Hún er því
stöðugt að minnka.
Ljósmynd/Landhelgisgæslan
Stigu á land í Kolbeinsey
RÍKISLÖGREGLUSTJÓRINN
hefur lokið rannsókn sinni á líkfund-
armálinu svokallaða og sendi ríkis-
saksóknara málsgögn í gær. Beðið er
því ákvörðunar um hvort höfðað verð-
ur opinbert mál með útgáfu ákæru á
hendur þremur sakborningum máls-
ins.
Málið kom upp í kjölfar þess að lík
Litháans Vaidasar Juceviciusar
fannst í höfninni við Netagerð Frið-
riks Vilhjálmssonar í Neskaupstað
11. febrúar. Rannsókn hófst hjá
Sýslumanninum á Eskifirði í sam-
vinnu við lögregluna í Reykjavík og
ríkislögreglustjóra. Leiddi hún til
handtöku tveggja Íslendinga og eins
Litháa hinn 20. febrúar. Ríkislög-
reglustjóri tók við rannsókn sýslu-
manns þann 2. mars og tíu dögum síð-
ar höfðu tveir sakborninganna játað
aðild sína að málinu. Talið er víst að
málið hafi upphaflega snúist um fíkni-
efnainnflutning með því að Vaidas
heitinn hafi borið fíkniefni innvortis
frá Litháen. Stífla í meltingarvegi hafi
leitt hann til dauða. Sakborningarnir
þrír hafi ákveðið að flytja lík hans til
Neskaupstaðar og sökkt því í höfnina.
Rannsókn á
líkfundar-
máli lokið
ÍSLENSKA kvikmyndasamsteypan
ehf. hefur óskað eftir gjaldþrota-
skiptum auk tveggja dótturfélaga.
Fyrirtækið hefur verið í greiðslu-
stöðvun undanfarna mánuði og voru
gerðar árangurslausar tilraunir til að
afla fjármagns til nauðasamninga á
því tímabili. Auk þess hafa dóttur-
félögin Regína ehf. og Fálkar ehf.
óskað eftir gjaldþrotaskiptum af
sömu ástæðum.
Friðrik Þór Friðriksson, eigandi
Íslensku kvikmyndasamsteypunnar,
segir gjaldþrot fyrirtækisins vera ná-
lægt 400 milljónum króna og eigi
Landsbanki Íslands megnið af kröf-
unum í fyrirtækið. Verkefni fyrirtæk-
isins séu hins vegar ekki í hættu þar
sem þau séu á vegum sérfyrirtækja.
Fimm starfsmenn starfa nú hjá Ís-
lensku kvikmyndasamsteypunni.
Íslenska kvikmynda-
samsteypan ehf.
400 milljóna
króna
gjaldþrot
BORGARSTJÓRA Reykjavíkur hef-
ur verið falið að leita eftir viðræðum
við Valgerði Sverrisdóttur iðnaðar-
ráðherra um hvernig Reykjavíkur-
borg geti losað sig út úr eignarhaldi
og ábyrgðum á raforkuframleiðslu
Landsvirkjunar. Var tillaga þess efnis
samþykkt með fjórum samhljóða at-
kvæðum í borgarráði í gær. Tekið er
fram að sala borgarinnar á eignarhlut
sínum sé langtímamarkmið.
Vilja út úr
Landsvirkjun
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
afhenti í gær rektor Oxfordháskóla í
Englandi styrk frá ríkisstjórninni
vegna kennslu í íslenskum fornbók-
menntum. Nemur styrkurinn sem
svarar til 3,3 milljóna króna.
Davíð er í tveggja daga heimsókn
til Oxfordháskóla í boði rektors.
Hann hélt í gær fyrirlestur við skól-
ann um stefnu Íslands gagnvart
Evrópusambandinu og skoðar í
heimsókninni ýmsar deildir og stofn-
anir skólans, þar á meðal sérstakt
safn íslenskra bókmennta.
Veitti Oxford-
háskóla styrk
♦♦♦
♦♦♦
♦♦♦
EVRÓPUSAMBANDIÐ hefur við-
urkennt að ekki sé þörf sérstakra
aðgerða á Íslandi til þess að fylgja
eftir hugmyndum sambandsins um
flugvernd annars vegar og orku-
nýtni bygginga hins vegar.
Samkvæmt upplýsingum utanrík-
isráðuneytisins er með undanþág-
unni frá reglugerð um flugvernd
komið í veg fyrir útgjöld íslenskra
flugmálayfirvalda sem áætlað var að
gætu numið um 800 milljónum
króna á ári að óbreyttu. ESB sam-
þykkti að reglugerð um flugvernd
og tilskipun Evrópusambandsins
um bætta orkunýtni bygginga yrði
tekin upp í EES-samninginn með
sérstakri undanþágu að því er Ís-
land varðar.
Allir lögðust á eitt
Mikil vinna fór fram af hálfu utan-
ríkisþjónustunnar við að fá ESB til
að viðurkenna sérstöðu Íslands og
var m.a. fulltrúum sambandsins
boðið til Íslands og þeim kynntar að-
stæður á helstu flugvöllum á Íslandi.
„Okkur fannst sérstaklega mikið
afrek að ná fram undanþágunni
varðandi flugvernd, því það hefði
kostað okkur mikil útgjöld,“ segir
Grétar Már Sigurðsson, skrifstofu-
stjóri viðskiptaskrifstofu utanríkis-
ráðuneytisins. „Það var gott sam-
starf á milli utanríkisráðuneytisins,
Flugmálastjórnar, samgönguráðu-
neytisins og sendiráðsins í Brussel.
Allir þurftu að leggjast á eitt um að
ná þessu fram. Málflutningurinn
hefur skilað árangri og er þetta með
bestu dæmum sem við höfum í
seinni tíð um ákveðinn skilning á
sjónarmiðum Íslands,“ segir hann.
Í kjölfar hryðjuverkanna í Banda-
ríkjunum þann 11. september árið
2002 samþykkti ESB nýja reglugerð
um flugvernd sem tók gildi fyrir
réttu ári. Hún er liður í átaki ESB í
að tryggja öryggi loftfara gagnvart
utanaðkomandi ógnum á borð við
hryðjuverk. Frá því að reglugerðin
var samþykkt hafa staðið yfir samn-
ingaviðræður um undanþágu fyrir
Ísland og hefur Evrópusambandið
nú fallist á að vegna sérstakra land-
fræðilegra aðstæðna skuli innan-
landsflug á Íslandi vera undanþegið
ákvæðum reglugerðarinnar.
Að mati Grétars Más hefði inn-
leiðing reglugerðar ESB um flug-
vernd að óbreyttu kallað á stórhert
öryggiseftirlit á þeim flugvöllum
sem þjóna innanlandsfluginu og það
sé mat flugmálayfirvalda að fjár-
festa hefði þurft í tækjabúnaði fyrir
um 350 milljónir króna. Að auki
hefði verið nauðsynlegt að fjárfesta í
tækjum til leitar í handfarangri og á
farþegum til notkunar á helstu inn-
anlandsflugvöllum. Þá hefði kostn-
aður við að standa undir slíku hertu
eftirliti numið um 800 milljónum
króna á ári sem að stærstum hluta
sé launakostnaður.
Mögulegt að fá ESB til að
viðurkenna sérstöðu Íslands
Þá hefur ESB viðurkennt að ekki
sé þörf sérstakra aðgerða á Íslandi
til þess að fylgja eftir hugmyndum
sambandsins um orkunýtni bygg-
inga.
Haft er eftir Kjartani Jóhanns-
syni, sendiherra í Brussel, í vefriti
utanríkisráðuneytisins, að bæði
þessi mál sýni, að mögulegt sé í ein-
stökum tilvikum að fá ESB til að
viðurkenna sérstöðu Íslands þegar
undanþágan gangi ekki gegn mark-
miðum viðkomandi gerðar.
ESB veitir Íslandi undanþágu á sviði flugverndar
Spara 800 milljóna útgjöld
vegna flugverndarmála