Morgunblaðið - 04.07.2004, Blaðsíða 11

mjög vel fylgst með rekstri þeirra fyrir-
tækja sem sjóðurinn á eignarhlut í, auk þess
sem sjónarmiðum varðandi rekstur viðkom-
andi fyrirtækja sé komið á framfæri með
reglubundnu samráði við stjórnendur þeirra
og talið að það sé nægilegt til þess að
tryggja hagsmuni sjóðsins sem eiganda. Ef
sjóðurinn sé síðan óánægður með stefnu og/
eða rekstur viðkomandi fyrirtækis sé eig-
endum alltaf opin sú leið að selja viðkom-
andi eignarhlut. Vissulega megi hins vegar
færa fram rök fyrir því sjónarmiði að eðli-
legt sé að lífeyrissjóðir skipi stjórnarmenn í
fyrirtækjum til að gæta hagsmuna sinna, en
að hans mati vegi þau rök ekki jafnþungt og
þau rök sem mæli gegn því að lífeyrissjóðir
eigi stjórnarmenn í fyrirtækjum.
„Allar athuganir sýna það að með því að
dreifa fjárfestingum á mismunandi eignar-
flokka ná menn hærri ávöxtun, auk þess
sem sveiflur í ávöxtun minnka. Hornsteinn-
inn er alltaf innlendu ríkistryggðu skulda-
bréfin. Innlendu hlutabréfin sveiflast mun
meira, en eiga að gefa betri ávöxtun til
lengri tíma og erlendu hlutabréfin dreifa
áhættunni á fleiri hagkerfi en eingöngu það
íslenska, sem er skynsamlegt þegar horft er
til þess að um er að ræða lífeyrissparnað
sem ávaxta þarf áratugi fram í tímann,“
sagði Haukur ennfremur.
Síðasta ár einstaklega hagfellt
Hann segir að síðastliðið ár hafi verið
sjóðnum einstaklega hagfellt eftir þrjú mög-
ur ár þar á undan. Nafnávöxtun eigna sjóðs-
ins hafi verið tæp 14% og raunávöxtun
10,8% og sé það besta ávöxtun sjóðsins frá
upphafi. Nafnávöxtun innlendu skuldabréfa-
eignarinnar hafi verið 8,4% á síðasta ári,
innlendu hlutabréfanna 42,6% og erlendu
hlutabréfanna 20,4%.
Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins hefur
einnig rekið séreignadeild síðustu árin.
Upphaflega fól sjóðurinn Kaupþingi rekstur
séreignadeildarinnar, en á síðasta ári var
reksturinn færður yfir til LSR.
Haukur segir að þegar séreignasparnað-
urinn hafi komið til í lok síðustu aldar hafi
stjórn og starfsmenn sjóðsins velt því fyrir
sér hvort eðlilegt væri að sameignarlífeyr-
issjóður eins og LSR tæki einnig að sér að
ávaxta séreignalífeyrissparnað sjóðfélaga
sinna. Eftir ítarlega umhugsun hafi það orð-
ið ofan á að bjóða upp á séreignasparnað
ekki síst vegna eindreginna óska sjóðfélag-
anna sjálfra og einnig vegna þess að LSR
væri eins og aðrir lífeyrissjóðir almennt tal-
að sérfróður á sviði ávöxtunar lífeyrissparn-
aðar og hefði tekist ágætlega upp í þeim
efnum í gegnum tíðina. Því til viðbótar
hefðu lífeyrissjóðirnir sem slíkir það fram
yfir bankanna að hafa það eina markmið að
ávaxta lífeyrissparnað sjóðfélaganna og
skila honum til baka til þeirra þegar að líf-
eyristöku kæmi. Lífeyrissjóðirnir þyrftu
ekki að skila neinum öðrum arði af þessum
peningum öfugt við banka og verðbréfafyr-
irtæki sem þyrftu að skila eigendum sínum
arði.
Þrjár ávöxtunarleiðir eru í boði hjá sér-
eignadeild LSR. Í fyrstu leiðinni er hlutfall
hlutabréfa hæst eða 45% á móti 55% í
skuldabréfum, í leið tvö er hlutfall hluta-
bréfa 20% á móti 80% í skuldabréfum og
þriðja leiðin er bundinn verðtryggður inn-
lánsreikningur. Gera má ráð fyrir meiri
sveiflum í ávöxtun áhættumeiri ávöxtunar-
leiða en þegar horft er til lengri tíma skila
þær hærri ávöxtun.
Haukur segir að yngstu sjóðfélögunum sé
ráðlagt að fara í leið I þar sem þeir geti tek-
ið á sig meiri sveiflur í ávöxtun en þeir sem
nær eru lífeyristöku og að fólk færi sig síð-
an í áhættuminni ávöxtunarleiðirnar eftir
því sem lífeyristaka nálgist. Á síðasta ári
var mest ávöxtun á fyrstu leiðinni eða 16,1%
nafnávöxtun, hún var 12,1% í leið tvö og
10,1% á leið þrjú.
Furðuleg uppákoma
Haukur segir það furðulega uppákomu
þegar Samtök banka og verðbréfafyrirtækja
gerðu á dögunum athugasemdir við sjóð-
félagalán lífeyrissjóðanna í umsögn til efna-
hags- og viðskiptanefndar Alþingis. Í um-
sögninni sögðu þau vexti lánanna
niðurgreidda sem kæmi niður á lífeyrisrétt-
indum í framtíðinni og tiltóku sérstaklega
LSR í því sambandi.
Haukur segir að þarna sé um beinlínis
rangar fullyrðingar að ræða, sem eigi ekki
við nokkur rök að styðjast. Í fyrsta lagi séu
sjóðfélagalánin góður fjárfestingarkostur
fyrir lífeyrissjóðina, sem beri markaðsvexti
eins og þeir eru á hverjum tíma að viðbættu
tilteknu álagi. Til viðbótar séu lánin mjög
vel tryggð og tapsáhætta vegna þeirra nán-
ast engin, auk þess sem um mjög góða og
sjálfsagða þjónustu sé að ræða við sjóðfélag-
ana.
Lífeyriskerfið stendur vel
„Almennt talað, ef við horfum á íslenska
lífeyriskerfið í heild, stöndum við mjög vel.
Lífeyrissjóður opinberra starfsmanna á hins
vegar enn talsvert í land með að ná fullri
sjóðssöfnun og þar er ennþá mikið verk að
vinna, en í heild stendur íslenska lífeyr-
iskerfið vel. Við höfum borið gæfu til þess
að leggja verulega fjármuni til hliðar til
þess að mæta lífeyrisgreiðslum seinna meir.
Hins vegar verður lífeyriskerfið, eins og
önnur mannanna verk að vera í stöðugri
endurskoðun. Það er margt sem hefur áhrif
í því sambandi og hyggja þarf að. Þannig
hafa örorkulífeyrisgreiðslur úr lífeyrissjóð-
unum verið mun meiri heldur en reiknað var
með í upphafi og stærri hluti af eignum líf-
eyrissjóðanna fer í að greiða örorkulífeyri
en reiknað var með, svo dæmi sé tekið. Það
eiga því örugglega eftir að verða umræður í
framtíðinni um ýmsar breytingar á lífeyr-
iskerfinu, en í heild stendur það vel. Það er
engin stöðnun í þeim efnum fremur en öðr-
um,“ sagði Haukur Hafsteinsson að lokum.
rsta sjóðnum
Morgunblaðið/Sverrir
Sjóðfélagar í Lífeyrissjóði starfsmanna ríkisins sýna starfsemi sjóðsins mikinn áhuga. Árlega er haldinn fundur fyrir þá sem hafa hafið töku lífeyris úr
sjóðnum og í vor mættu yfir 400 manns á slíkan fund á Grandhótel.
hjalmar@mbl.is
’Allar athuganir sýna þaðað með því að dreifa fjár-
festingum á mismunandi
eignarflokka ná menn
hærri ávöxtun, auk þess
sem sveiflur í ávöxtun
minnka.‘
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 4. JÚLÍ 2004 11
’Ég er forseti Íraks‘Saddam Hussein, fyrrverandi leiðtogi Íraks, var kok-
hraustur er hann kom fyrir dómara í Bagdad á
fimmtudag, eftir að hann hafði verið færður úr vörslu
Bandaríkjamanna í hendur írösku bráðabirgðastjórn-
arinnar.
’Einkareknu skólarnir í Reykjavík berjast fyrir lífi sínu.‘Þorbjörg Helga Vigfúsdóttir , ráðgjafi mennta-
málaráðherra, á fundi Verslunarráðs um grundvöll
einkaskóla á fimmtudag. Þar kom fram að mikið ósam-
ræmi er á fjárframlögum með nemendum einkaskóla
og skólum sveitarfélaganna.
’Ég er mjög ánægður með að fáþennan fund og hlakka til hans.‘Skýrt var frá því á miðvikudag að Davíð Oddsson for-
sætisráðherra hefði fengið boð um fund með George
W. Bush Bandaríkjaforseta 6. júlí nk.
’Ævintýrið heldur áfram.‘Otto Rehhagel , þjálfari gríska landsliðsins í knatt-
spyrnu, eftir að liðið sigraði Tékka í undanúrslitum
EM á miðvikudag. Gengi gríska liðsins hefur þótt æv-
intýri líkast, því fáir spáðu því góðum árangri í upp-
hafi mótsins.
’Fólk öskraði: „Út með leikstjórann“.‘Daníel Bjarnason , sem var viðstaddur umdeilda upp-
færslu á óperu Mozarts, Brottnáminu úr kvenna-
búrinu, í Komische Oper í Berlín.
’Það er margt sem tengir okkur Íslendinga og Norðmenn saman.‘Hákon krónprins Noregs á fréttamannafundi á
Bessastöðum sl. sunnudag, en prinsinn kom í op-
inbera heimsókn til Íslands í vikunni ásamt eiginkonu
sinni, Mette-Marit krónprinsessu.
’Ég er í senn auðmjúkur og hrærður að fá svo afgerandi umboð.‘Forseti Íslands, Ólafur Ragnar Grímsson , um nið-
urstöður forsetakosninganna um liðna helgi.
’Þetta hlýtur að vera reiðarslag fyrirhann, því það hefur myndast hyldýpisgjá
á milli hans og þjóðarinnar.‘Davíð Oddsson forsætisráðherra um Ólaf Ragnar
Grímsson og úrslit forsetakosninganna.
’Ég væri til í að skipta á öllu því sem éghef unnið og afrekað í fótbolta fyrir
augnablikið þegar flautað var til leiksloka
og ljóst að við vorum komnir í úrslit.‘Luis Figo , fyrirliði landslið Portúgala, eftir að hann
og félagar hans höfðu borið sigurorð af hollenska
landsliðinu í undanúrslitum á miðvikudag og tryggt
að Portúgalar lékju til úrslita gegn Grikkjum í kvöld.
’Það að leika er sú iðn, sem síst er leynd-ardómsfull. Í hvert skipti, sem við viljum
eitthvað frá einhverjum eða viljum fela
eitthvað eða þykjast, erum við að leika.
Flestir gera það allan liðlangan daginn.‘Marlon Brando lést á fimmtudag, áttræður að aldri.
Hann markaði þáttaskil í kvikmyndaleik, en gaf fá
viðtöl og tekið var eftir tilsvörunum.
’ Harry Potter hefur þroskast og breystog það hef ég gert líka, sem betur fer.‘Gísli Gíslason , 15 ára nemandi í Hagaskóla, hefur tal-
sett allar þrjár myndirnar, sem gerðar hafa verið um
galdradrenginn Harry Potter.
’ Það var ekki sótt um byggingaleyfieða talað við neinn.‘Bjarki Reynisson , oddviti Villingaholtshrepps, um
risavaxna majonesdós, sem reist var við Suðurlands-
veg. Dósin er á steyptum undirstöðum og hefði því
þurft að sækja um leyfi, þótt hún sé á landi í einka-
eigu.
Ummæli vikunnar
Reuters
Saddam Hussein var leiddur í hlekkjum fyrir
íraskan dómara á fimmtudag.