Morgunblaðið - 03.01.2005, Blaðsíða 16

16 MÁNUDAGUR 3. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
LJÓST er að minnst 186 létu lífið og
um 700 slösuðust, sumir hættulega,
þegar eldur kom upp á skemmtistað
í Buenos Aires, höfuðborg Argent-
ínu, daginn fyrir gamlársdag. Eig-
andi skemmtistaðarins, Omar Chab-
an, hefur verið handtekinn en fullyrt
er að neyðardyr hafi verið læstar og
allt of margt fólk innan dyra.
Heimilt var að leyfa 1.500 manns
að vera í salnum en þar er sagt að
hafi verið um 4.000 manns, aðallega
unglingar. Hundruð manna efndu til
mótmælafundar við staðinn á nýárs-
dag og kröfðust þess að reglur um
öryggi á skemmtistöðum yrðu hert-
ar. „Við verðum að tryggja að svona
atburðir gerist aldrei aftur,“ sagði
Jorge Viegas Mendes, sem missti 18
ára gamlan son sinn, Cristian, í slys-
inu.
Angistarfullir ættingjar leituðu í
gær enn að ástvinum sínum meðal
hinna látnu, aðrir undirbjuggu útför.
Eldurinn kviknaði um miðnætti að
þarlendum tíma í Cro-Magnon
Republic klúbbnum í miðborginni en
þar fóru fram rokktónleikar með vin-
sælli sveit, Los Callejeros. Óstað-
festar fréttir herma að eldurinn hafi
kviknað eftir að tónleikagestir köst-
uðu upp í loftið logandi blysum sem
munu hafa valdið því að það kviknaði
í loftklæðningu.
Reuters
Maður sem komst lífs af andar að
sér súrefni með hjálp grímu í
sjúkrabíl fyrir utan skemmtistaðinn
aðfaranótt gamlársdags.
Harmleikur í Argentínu
Hátt í
200 fórust
í eldi
Buenos Aires. AP, AFP.
ÖRYGGISSVEITIR í Afganistan
hafa handtekið mann sem hefur við-
urkennt að hafa skipulagt sprengju-
árásir í landinu, þ.á m. sjálfsvígstil-
ræði sem varð tveim að bana í
verslunargötunni Chicken Street í
Kabúl 23. október og særði þrjá ís-
lenska friðargæsluliða.
Maðurinn heitir Mohammad
Haidar, er úr þjóðarbroti tadsíka og
um þrítugt. Hann er talinn hafa hlítt
fyrirmælum samtaka Osama bin
Ladens, al-Qaeda. Segist Haidar
hafa farið til Peshawar í Pakistan og
hitt mann að nafni Attaullah sem
gaf honum fyrirmælin um árásirnar.
Einnig hafi Attaullah fengið honum
7.000 dollara til að kaupa bíl og
sprengiefni.
Hefur Haidar einnig að sögn afg-
anska sjónvarpsins játað aðild sína
að bílsprengjutilræði í ágúst sem
varð 10 manns að bana, meðal
þeirra voru þrír Bandaríkjamenn.
Afganskt barn og bandarísk kona
létu lífið í tilræðinu 23. október en
talið er að sjálfsmorðinginn hafi ver-
ið frá Kasmír. Í frétt AP-fréttastof-
unnar segir að Íslendingarnir, sem
hafi verið í teppaverslun, hafi senni-
lega verið skotmark tilræðismanns-
ins.
Tilræðið í Chicken
Street í Kabúl
Skipuleggj-
andi hand-
tekinn
ÚTLIT var í gær fyrir að óvissa í
úkraínskum stjórnmálum myndi enn
dragast á langinn. Víktor Janúkov-
ítsj neitar enn að viðurkenna ósigur
sinn í forsetakosningunum í landinu
á öðrum degi jóla.
Verkamenn hófu í gær að rífa svið
sem komið hafði verið upp á Sjálf-
stæðistorginu í höfuðborginni, Kíev.
Torgið hefur verið helsti vettvangur
stjórnarandstöðunnar sem nú hefur
knúið fram söguleg umskipti í land-
inu eftir sigur Víktors Jústsjenkos í
forsetakosningunum. Sú staðreynd
að sviðið í miðborginni hefur nú verið
rifið þykir til marks um að Jústsj-
enko hafi ekki þungar áhyggjur af
mótmælum keppinautar síns. Jan-
úkovítsj kærði úrslitin til Hæstarétt-
ar Úkraínu með þeim rökum að
brögð hefðu verið í tafli. Um var að
ræða kæru í fjórum liðum og hefur
rétturinn nú hafnað þeim öllum. Eft-
ir stendur kæra hans varðandi sjálf
úrslit kosninganna. Jústsjenko er
sagður hafa fengið meira en tvær
milljónir atkvæða umfram mótfram-
bjóðanda sinn.
Janúkovítsj sagði af sér embætti
forsætisráðherra í „dramatísku“
sjónvarpsávarpi á gamlárskvöld.
Kvað hann ógerlegt með öllu að
starfa með „þessum stjórnvöldum“.
Sagði hann að baráttunni yrði haldið
áfram hvað úrslit kosninganna varð-
aði en kvaðst ekki bjartsýnn um að
kjörstjórn eða dómstólar kæmust að
sanngjarnri niðurstöðu í málinu.
Nokkrum klukkustundum áður en
Janúkovítsj flutti sjónvarpsávarp
sitt hafði Jústsjenko talað til um
100.000 stuðningsmanna sinna á
Sjálfstæðistorginu.
Mikið var um dýrðir, glæsilegum
flugeldum var skotið á loft en athygli
vakti að með Jústsjenko á sviðinu
var Mikhail Saakashvili, forseti
Georgíu, sem einnig fór fyrir frið-
samlegri lýðræðisbyltingu í heima-
landi sínu.
Skrúfað fyrir gasið
Stjórnvöld í Túrkmenistan skýrðu
frá því á laugardag að þau hefðu
staðið við hótun um að stöðva flutn-
inga á gasi til Rússlands og Úkraínu.
Þau krefjast hærra verðs fyrir fram-
leiðslu sína. Í yfirlýsingunni var vís-
að sérstaklega til „nýrra stjórnvalda
í Úkraínu“ og sagt að Túrkmenar
væru tilbúnir til viðræðna við þau
um nýja verðskrá.
Stjórnvöld í Túrkmenistan halda
því fram að ákvörðun þessi tengist á
engan veg stjórnarskiptunum í
Úkraínu. Þekktur rússneskur frétta-
skýrandi, Andreij Píontkovskíj,
kvaðst hins vegar telja að ráðamenn
í Rússlandi hefðu ákveðið að nýta sér
tengsl við stjórnina í Túrkmenistan
til að minna Jústsjenko og menn
hans á að enn væri Úkraína háð hin-
um volduga granna sínum um margt.
Ákvörðun Túrkmena hefur lítil sem
engin áhrif í Rússlandi en kemur sér
illa fyrir Úkraínumenn. Rússar hafa
sagt að þeir muni áfram selja Úkr-
aínumönnum gas en kveðast á hinn
bóginn ekki geta bætt það upp sem á
vantar vegna ákvörðunar Túrkmena.
Enn neitar Janúkovítsj að
viðurkenna ósigur sinn
Kíev. AFP.
Reuters
Viktor Jústsjenko (t.v.), nýkjörinn forseti Úkraínu, og forseti Georgíu,
Mikhail Saakashvili, veifa til fagnandi mannfjölda í Kíev á nýársdag.
OPINBER þjóðarsorg var í Svíþjóð,
Noregi og Finnlandi á nýársdag og
Danmörku í gær vegna manntjóns-
ins í náttúruhamförunum í Asíu þar
sem talið er að allt að 150.000 manns
hafi farist, langflestir þeirra Asíu-
búar. Öruggt má telja að um 400
Evrópumenn hafi farist og líklegt að
sú tala eigi eftir að hækka mikið.
Staðfest hefur verið lát yfir 70
manna frá Svíþjóð og Noregi og vit-
að er um sjö Dani og fjóra Finna sem
dóu.
Í mörgum löndum var flaggað í
hálfa stöng, fögnuður vegna áramót-
anna var minni en venjulega á gaml-
árskvöld og hinum látnu sýnd virð-
ing með ýmsum hætti, meðal annars
með mínútu þögn á Trafalgartorgi í
London þegar nýja árið var að ganga
í garð, að sögn BBC.
Enn er um níu þúsund Evrópu-
manna saknað á flóðasvæðunum í
Asíu og dvína vonir um að fólkið
finnist á lífi með hverjum deginum
sem líður. Staðfest er að minnst 60
Þjóðverjar fórust í hamförunum en
að auki er um eitt þúsund saknað.
Frakkar segja að líklega hafi þeir
misst allt að 150 manns. Vitað er um
18 látna Ítali auk þess sem um 570
manns er saknað. Einnig er fleiri
hundraða Svisslendinga og Austur-
ríkismanna saknað og vitað um
minnst 36 látna frá löndunum tveim,
að sögn AFP-fréttastofunnar.
Enn er þó fólk að gefa sig fram að
sögn sænskra stjórnvalda, sem
lækkuðu í gær tölu þeirra sem sakn-
að er í 2.915. Staðfest er að 52 Svíar
eru látnir. Stöðugt er strikað yfir
nöfn fólks sem upplýsingar hafa
fengist um að sé á lífi en samtímis
bætast við nöfn þeirra sem ekki var
vitað um áður á flóðasvæðinu.
Yfir 1.400 Norðmanna saknað
Staðfest er að 21 Norðmaður lét
lífið en rösklega 1.440 er saknað, þar
af eru 983 sem talið er að hafi ef til
vill verið á hamfarasvæðunum. Gert
var ráð fyrir því að sögn Dagens
Nyheter að flogið yrði áfram með
slasaða og veika Svía á flóðasvæð-
unum í Taílandi heim í gær og sama
var að segja um slasaða Norðmenn.
Að sögn Aftonbladet í Svíþjóð hafa
þegar verið flutt heim 60 sænsk börn
sem hafa annaðhvort misst foreldra
sína eða ekki er vitað um afdrif
þeirra.
„Aldrei hefur verið jafn erfitt að
fagna nýju ári,“ sagði Göran Pers-
son, forsætisráðherra Svíþjóðar, í
nýársræðu sinni. Auk þeirra sem
fórust er enn saknað 194 frá Finn-
landi og 268 frá Danmörku. Af þeim
eru þó rúmlega hundrað Danir sem
aðeins er óttast um af því að ekki er
vitað hvar þeir voru. Nöfn hinna
voru hins vegar gefin upp í gær til að
auðvelda lögreglunni að slá því föstu
hvort umrætt fólk hefði verið á
hættusvæðunum í Asíu, að sögn
Jyllandsposten.
Dagblaðið Aftenposten hafði í gær
eftir lögreglumönnum að komið
hefðu í ljós margar villur á listum
utanríkisráðuneytisins í Ósló yfir þá
sem væri saknað, þar væri sama
fólkið nefnt oftar en einu sinni undir
ólíkum nöfnum.
Seinagangur gagnrýndur
Nokkrum stundum eftir að flóðin
urðu stóðu þrjár sérútbúnar flugvél-
ar, með sjúkragögn og tækjabúnað
auk 10 lækna og 10 hjúkrunarfræð-
inga, reiðubúnar á flugvelli í Sønder-
borg í Danmörku. Þær voru hins
vegar ekki sendar á vettvang þótt
stjórnum landanna væri sagt frá vél-
unum, sem reknar eru af fyrirtækinu
Global Medical Support er annast
slíka þjónustu einnig í öðrum nor-
rænum ríkjum. Var það ekki fyrr en
nokkrum dögum seinna sem haft var
samband við fyrirtækið. Þykir seina-
gangurinn með ólíkindum en for-
stjóri fyrirtækisins segist telja að
stjórnvöld hafi viljað byrja á því að
senda fyrst eigin fulltrúa til flóða-
svæðanna til að meta ástandið. Það
hafi hins vegar tekið nokkra dýr-
mæta daga.
Enn er margra þúsunda
Evrópumanna saknað
Þjóðarsorg á nýársdag í Skandinavíu  52 Svíar fórust og nær 3.000
er saknað  Seinagangur stjórnvalda fyrstu dagana gagnrýndur
Reuters
Víða er skortur á brýnum nauðsynjum. Hér bíður fólk á Súmötru eftir steinolíu sem yfirvöld úthlutuðu í gær.