Morgunblaðið - 02.03.2005, Qupperneq 8

8 MIÐVIKUDAGUR 2. MARS 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Laugavegi 20b • Sími 552 2515 • Auðbrekku 1 • Sími 544 4480
www.1928.is
Bastkommóða
með 8 skúffum
Bastskilrúm
Taukörfur úr basti
Bastskilrúm
með léreftsvösum
Bastkommóður í úrvali
Basthillur af ýmsum
stærðum og gerðum
Basttaukörfur og
kommóður á hjólum
Fóðraðir bastkistlar
í ýmsum stærðum
Hjörðin kunni misjafnlega vel að meta kroppasýninguna.
Þegar hugmyndir umeinkarekin slökkvi-lið hafa verið kynnt-
ar hér á landi hefur verið
bent á að í Danmörku reki
einkafyrirtæki, Falck A/S,
um 65% slökkviliða og um
85% sjúkraflutninga. Það
er því augljóslega ekkert
óhagganlegt lögmál að al-
menn slökkvilið séu rekin af
hinu opinbera. Þannig er
það þó víðast og hvergi gert
í Evrópu nema í Danmörku,
að sögn brunamálastjóra.
Allt frá árinu 1790, þegar
stiftamtmaður skipaði svo
fyrir að ráðinn yrði nætur-
vörður í Reykjavík sem
myndi hringja kirkjuklukk-
um ef eldur kæmi upp, hefur
slökkvistarf hér á landi verið á
ábyrgð sveitarfélaga landsins. Í
dag eru slökkviliðin 60 talsins, þar
af þrjú sem eru eingöngu skipuð
fagmönnum, þ.e. slökkviliðin á höf-
uðborgarsvæðinu, Akureyri og á
Suðurnesjum. Ellefu slökkvilið til
viðbótar hafa 1–4 starfsmenn í
fullu starfi. Þá er ónefnt slökkvilið-
ið á Keflavíkurflugvelli sem er rek-
ið af varnarliðinu. Auk þess eru
einkarekin slökkvilið hjá álverun-
um í Straumsvík og Grundartanga.
2,5 milljarða kostnaður
Gestur Pétursson er forsvars-
maður Inpro sem hefur kynnt hug-
myndir um einkarekin slökkvilið
hér á landi. Hann segir að rekstr-
arkostnaður allra slökkviliða
landsins hafi á árinu 2003 alls verið
um 2,5 milljarðar króna og svig-
rúm sé til hagræðingar. Hann tek-
ur þó skýrt fram að ekki yrði fækk-
að stöðugildum í liðunum heldur
yrði sparnaði náð fram með öðrum
hætti, s.s. við stjórnun, búnaðarval
o.fl. Þá sé svigrúm til að fækka
slökkviliðum, engin ástæða sé til að
hafa 60 slökkvilið frekar en það
þurfi 60 sjálfstæð heilbrigðiseftir-
lit. Þá minnir hann á að starfshóp-
ur á vegum dómsmálaráðherra
hafi lagt til að lögregluembættum
yrði fækkað til að auka skilvirkni
og í hagræðingarskyni. „Við erum
ekki samkeppnishæf ef litið er til
kostnaðar við brunavarnir sem
hlutfall af vergri landsframleiðslu.
Við erum dýrari en Noregur, Sví-
þjóð og Danmörk. Þetta er ekki
hægt að útskýra með því að landið
sé svo dreifbýlt því um 75% þjóð-
arinnar búa á suðvesturhorninu.
Dreifbýlið er meira í Noregi,“ segir
hann. Gestur er sjálfur fyrrverandi
slökkviliðsmaður og hann segir að í
þeim hópi sem standi að baki Inpro
í þessu máli séu menn með mikla
þekkingu á brunavörnum þ. á m.
fleiri fyrrverandi slökkviliðsmenn,
auk lögfræðinga, heilbrigðisstarfs-
manna og manna með mikla þekk-
ingu á fjármálum sveitarfélaga.
Gestur segir mikilvægt að fagleg
umræða fari fram um kosti og galla
einkarekinna slökkviliða. Það sé
síðan undir sveitarfélögunum sjálf-
um komið hvort þau nýti sér þenn-
an kost. Gestur segir að búið sé að
gera frumathugun á lagalegum og
fjárhagslegum grundvelli þess að
fara í einkarekstur. „Samkvæmt
því eru engar óyfirstíganlegar
hindranir í þessu máli,“ segir hann.
Björn Karlsson brunamálastjóri
kveðst ekki sjá lögfræðilega ann-
marka á því að slökkvilið yrðu
einkarekin. „Þetta er fyrst og
fremst pólitískt mál,“ segir hann.
Samkvæmt hefð hafi slökkvilið
verið rekin af sveitarfélögum og
hvergi gert í einkarekstri nema í
Danmörku. „Sem brunamálastjóri
segi ég að við munum gera ná-
kvæmlega sömu kröfur til einka-
rekinna slökkviliða og þeirra sem
rekin eru af sveitarfélögum,“ segir
hann. Samkvæmt lögum bera sveit-
arfélög ábyrgð á brunavörnum og
Björn segir að það myndi ekki
breytast þó að slökkviliðin yrðu
einkarekin. Þá yrðu slökkviliðs-
stjórar eftir sem áður starfsmenn
sveitarstjórna.
Athyglisverðar hugmyndir
Inpro hefur m.a. kynnt hug-
myndina um einkarekin slökkvilið
Vilhjálmi Þ. Vilhjálmssyni, for-
manni Sambands íslenskra sveitar-
félaga og oddvita sjálfstæðismanna
í borgarstjórn. „Mér finnst hug-
myndir þeirra athyglisverðar og á
margan hátt áhugaverðar og í
sjálfu sér ekkert sem útilokar
þetta,“ segir hann. Gæta verður að
því að þetta sé ekki einkavæðing
heldur sé réttara að tala um einka-
framkvæmd, líkt og þegar einka-
fyrirtæki taki að sér að reka til-
tekna þjónustu fyrir sveitarfélög.
Hugmyndina þurfi að skoða ítar-
lega.
Ekki áhugi hjá SHS
Stjórn Slökkviliðs höfuðborgar-
svæðisins (SHS) er á öðru máli. Að
sögn Jóns Viðars Matthíassonar,
slökkviliðsstjóra SHS, hefur
stjórnin rætt málið á fundi og kom-
ist að þeirri niðurstöðu að þetta
væri ekki tímabært. Horfa mætti
til einkavæðingar á ýmissi annarri
starfsemi áður en hugað væri að
einkavæðingu slökkviliða. Þá bend-
ir hann á að í Danmörku sé aðeins
eitt einkarekið slökkvilið; Falck og
litlar líkur væru á að hér væri
markaður fyrir fleiri en eitt einka-
fyrirtæki á þessu sviði. „Og það er
ekki beint eftirsóknarverð staða
fyrir sveitarfélögin, að geta bara
átt viðskipti við einn aðila, “segir
hann.
Fréttaskýring | Sveitarfélög gætu samið við
einkafyrirtæki um rekstur slökkviliða
Fyrst og fremst
pólitískt mál
Fyrrverandi og núverandi slökkviliðs-
menn standa m.a. að baki Inpro
Mestu skiptir að eldurinn sé slökktur.
Einkaslökkvilið í tveimur
álverum hér á landi
 Um 130 ár eru síðan fyrst voru
sett lög um brunalið í Reykjavík.
Víðast erlendis eiga slökkvilið
sér mun lengri sögu enda er
borgarmyndun þar árþúsundum
eldri. Í Rómaborg hinni fornu
var opinbert slökkvilið en þar
var misjöfn reynsla af einka-
rekstri. Hér á landi eru einka-
rekin slökkvilið í álverunum í
Straumsvík og Grundartanga.
Sveitarfélögin reka 60 slökkvilið
og eitt slökkvilið er rekið af
varnarliðinu.
runarp@mbl.is
ÓLAFUR Ragnar Grímsson, for-
seti Íslands, var á mánudag
sæmdur heiðursorðu rússnesku
rétttrúnaðarkirkjunnar, orðu
heilags Valdimars konungs, 2.
stigi.
Alexei II, patríarki, ákvað 17.
febrúar sl. að Ólafur Ragnar
skyldi fá orðuna fyrir stuðning
sinn við starf safnaðar rétttrún-
aðarkirkjunnar á Íslandi og bar-
áttu fyrir því að hér verði byggð
kirkja.
Samkvæmt upplýsingum frá
skrifstofu forseta Íslands var
orða heilags Valdimars konungs
stofnuð 1962 og er hún elsta orða
rússnesku rétttrúnaðarkirkj-
unnar. Er hún veitt fyrir störf í
þágu rússnesku rétttrún-
aðarkirkjunnar. Orðan er kennd
við Valdimar konung I, sem
stýrði Garðaríki á árunum 980-
1015, kristnaði ríki sitt árið 988
og er víða nefndur í íslenskum
miðaldaritum.
Á myndinni má sjá í forgrunni
Longinn erkibiskup, Olgu Ge-
nova, Alexander Rannikh, sendi-
herra Rússlands á Íslandi og Ólaf
Ragnar Grímsson, forseta Íslands.
Morgunblaðið/Jim Smart
Ólafur
Ragnar
sæmdur
orðu heilags
Valdimars