Morgunblaðið - 22.06.2005, Qupperneq 28

28 MIÐVIKUDAGUR 22. JÚNÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
UM langa hríð var ekki haldin
Evrópukeppni einstaklinga í skák.
Þetta stafaði sennilega af því að áð-
ur fyrr var álfunni skipt í nokkur
svæði og á hverju þeirra var haldin
sérstök keppni. Þessi svæðamót
voru hluti af heimsmeistarakeppn-
inni þar eð efstu menn á þeim
tryggðu sér rétt til að taka þátt í
millisvæðamóti. Þeir sem urðu þar
sigursælir fengu heimild að taka
þátt í áskorendakeppninni en
sigurvegari hennar öðlaðist rétt til
að tefla við heimsmeistarann í
skák. Útlit er fyrir að Evrópu-
keppni einstaklinga í skák hafi
leyst svæðamótin af hólmi en fyrir
nokkrum árum var því skipulagi
komið á fót að efstu menn í henni
tryggðu sér rétt til að tefla á heims-
meistaramóti FIDE. Mót þetta er
haldið nú í ár í Varsjá í Póllandi og
taka þar þátt þrír íslenskir skák-
menn. Stórmeistarinn Hannes Hlíf-
ar Stefánsson (2.567) lagði hinn 16
ára Pólverja Tomasz Warakomski
(2.384) að velli í fyrstu umferð og
Þjóðverjann Bente Bjoern (2.218) í
annarri. Í þriðju umferð gerði hann
jafntefli við
hinn tvítuga rússneska stór-
meistara Evgeny Alekseev (2.597).
Taflmennska Hannesar hefur verið
traust hingað til á árinu og mun
mikið reyna á hana í umferðunum
tíu sem eftir eru. Alþjóðlegi meist-
arinn Bragi Þorfinnsson (2.442)
gerði sér lítið fyrir í upphafsum-
ferðinni og gerði jafntefli með
svörtu við georgíska stórmeistar-
ann Zviad Izoria (2.602) en sá vann
afar öflugt mót sem lauk fyrir
skömmu í Minneapolis í Bandaríkj-
unum. Í þeirri næstu hafði Bragi
yfirspilað stórmeistara frá Úkraínu
að nafni Alexander Areshchenko
(2.595) þegar 35 leikjum var lokið
og eftirfarandi staða var á borðinu:
Bragi-Areshchenko
Hvítur getur valið úr vinnings-
leiðum í stöðunni og valdi hann
hinn rökrétta 36. Ha2 sem var
svarað með 36. – Ha8. Sjálfsagt
hefur Bragi verið í miklu tímahraki
og í stað þess að leika t.d. 37. b5 lék
hann 37. Hae2. Því var svarað með
37. – He8 og aftur lék Bragi 38.
Ha2 sem var svarað með 38. – Ha8.
Nú lék Bragi 39. Hae2?? og gat þá
andstæðingurinn krafist jafnteflis
þar sem eftir 39. – He8 hafði sama
staðan komið upp þrisvar. Hinn
heppni Úkraínumaður tefldi í
næstu umferð gegn Stefáni Krist-
jánssyni (2.461) og lagði hann að
velli en Bragi tapaði fyrir gríska
stórmeistaranum Dimitrios Mast-
rovasilis (2.562). Stefán tapaði með
svörtu í fyrstu umferð gegn stór-
meistaranum Ernesto Inarkiev
(2.612) og sigraði hinn 13 ára Svía,
Alfred Krzymowski (2.034) í ann-
arri umferð. Dagskrá mótsins er
stíf en tefldar eru 13 skákir þar
sem keppendur fá 90 mínútur til að
leika fyrstu 40 leikina og svo 15
mínútur til að klára skákina. Þess-
um tíma til viðbótar fá keppendur
30 sekúndur fyrir hvern leik sem
leikið er. Nánari upplýsingar um
mótið er að finna á vefsíðunni
www.skak.is
Evrópumeistara-
mót kvenna
Lenka Ptácníková (2.277) hefur
ekki náð sér fyllilega á strik á Evr-
ópumeistaramóti kvenna sem fram
fer þessa dagana í höfuðborg Mol-
davíu, Chisinau. Í áttundu umferð
laut hún í lægra haldi fyrir Zivile
Sarakauskiene (2.177) frá Litháen
og hefur 3 vinninga af 8 mögu-
legum. Hún er í 130. sæti af 164
keppendum en rússneski kvenna-
stórmeistarinn Elena Zaiatz (2.398)
hefur tekið forystuna á mótinu með
6½ vinning. Sex keppendur eru
með 6 vinninga og má búast við
spennandi keppni á lokasprettin-
um. Hægt er að fylgjast með gangi
mála á vefsíðunni www.skak.is.
Íslandsmót öldunga fer
fram um næstu helgi
Í húsnæði Skáksambands Ís-
lands í Faxafeni 12 mun dagana 24.
og 25. júní nk. fara fram Íslands-
mót öldunga 2005. Þátttökurétt
hafa skákmenn fæddir 1944 og fyrr
en það eru sömu aldursmörk og eru
við lýði í Norðurlandamóti öldunga
en sigurvegari mótsins öðlast rétt
til að taka þátt í því móti sem hefst í
Finnlandi í lok ágúst næstkomandi.
Á Íslandsmótinu verða tefldar 7
umferðir með 25 mínútna umhugs-
unartíma og hefst keppnin föstu-
daginn kemur kl. 19. Nánari upp-
lýsingar veitir Bragi Kristjánsson í
síma 862 4130 og á netfanginu
bragi@ils.is
Mjóddarmót Hellis
fer fram 25. júní
Í göngugötunni í Mjódd á laug-
ardaginn kemur mun Mjóddarmót
Taflfélagsins Hellis fara fram.
Keppnin hefst kl. 14 og geta allir
tekið þátt. Tefldar verða sjö um-
ferðir þar sem umhugsunartíminn
verður sjö mínútur. Þátttakan í
þessu hraðskákmóti hefur aukist
jafnt og þétt undanfarin ár og fer
skráning fram í netpósti hellir-
@hellir.is og í síma 866 0116. Nán-
ari upplýsingar um mótið er að
finna á www.hellir.com.
Hannes byrjar vel SKÁKVarsjá, PóllandEM einstaklinga 2005
17. júní–3. júlí 2005
Helgi Áss Grétarsson
daggi@internet.is
Hannes Hlífar Stefánsson
AF ÞEIM fjölmörgu skýrslum
og erindum sem berast hingað til
okkar í Félagi eldri borgara í
Reykjavík hefur ein
greinargerð frá fé-
lagsráðgjöfum á öldr-
unarsviði Landspítala
snortið mig og okkur
öll meira en að ég
hygg allt annað. Þessi
greinargerð varðar
fólk með heilabilun og
margvíslegan vanda
sem þar er við að
glíma. Þetta er eitt
okkar stærstu heil-
brigðisvandamála og
virkileg þörf á því að
gefa því meiri gaum.
Barátta FAAS, hins
ágæta aðstandenda-
félags, hefur vissulega
góðum árangri skilað,
enda af forystufólki á
þeim bæ fast knúið á
um úrbætur. En
greinilega má betur
ef duga skal og þar
þarf samfélagið allt
að koma til, opinberir
aðilar þó allra helzt,
því allar úrbætur
kosta fjármuni. En að
því ber þá einnig að gæta hversu
alvarlegt það er, ef heilsu aðstand-
andans er stór hætta búin vegna
úrræðaleysis, því einnig það kostar
fjárútlát fyrr en síðar, að ekki sé
nú minnst á mannlega hamingju.
Aðeins skal stiklað á örfáum at-
riðum úr greinargerðinni: Það
bráðvantar skammtímavistanir ut-
an stofnana. Þörf er á fleiri dag-
deildum og einnig sveigjanlegri
dvalartíma. Engar sérhæfðar
hjúkrunardeildir eru úti á landi.
Það vantar öll sértæk úrræði á
landsbyggðinni. Heimaþjónustan
þarf að vera sveigjanlegri og geta
sniðið sig meira að þörfum hvers
og eins. Hlutfall sérhæfðra deilda á
hjúkrunarheimilum þarf að vera
miklu stærra. Á Reykjavíkursvæð-
inu er hlutfallið 19%, en þyrfti að
vera 50–60%. Bæta þarf verulega
menntun starfsfólks í umönn-
unarstörfum. Rekstrarfé til hjúkr-
unarheimila þarf að auka. Sjúkra-
þjálfurum og iðjuþjálfum hefur
verið sagt upp í stórum stíl til að
spara. Og í lokin er hnykkt á því
hversu margir eru í annars vegar
bið eftir hjúkrunar-
rými nú í apríllok eða
319 og í bið eftir
dvalarrými 143 eða
samtals 462, ógnvæn-
leg tala og mikil saga
og oft hrein örvænting
þar á bak við svo sann-
arlega. Háar eru töl-
urnar og ógnarstór sá
vandi sem við er að
glíma og hann slíkur
að á þarf að taka ekki
síðar en strax. Okkar
ríka samfélagi er eng-
an veginn stætt á öðru
en taka hér myndar-
lega til hendi og gjöra
þessu fólki og aðstand-
endum þess lífið svo
léttbært sem verða
má. Félag eldri borg-
ara í Reykjavík og ná-
grenni fékk þau sem
hér þekkja gerzt til,
Hönnu Láru Steinsson
félagsráðgjafa og Jón
Snædal öldrunarlækni,
á fund til sín þar sem
þau kynntu ekki aðeins
vandann heldur einnig stórhuga
hugmyndir um úrlausn – stórhuga
en um leið bráðbrýnar og raunsæj-
ar þegar til alls er litið. Við ætlum
einnig að ræða við forystufólkið í
FAAS svo unnt verði okkur að
leggjast þarna á árar af öllu okkar
afli, en minnug skulum við þess að
þetta vandamál snertir okkur öll,
svo víðfeðmt og alvarlegt sem það
er. Við hljótum að skora á alla þá
sem hafa hið opinbera forræði
þessa máls að láta nú hendur
standa fram úr ermum og leysa
sem fyrst og bezt úr málum þessa
hart leikna fólks. Á það er kallað
og eftir því beðið af svo ótalmörg-
um og hreinlega knýjandi sam-
félagsleg nauðsyn að átak verði
gjört.
Átaks er þörf í
málefnum fólks
með heilabilun
Helgi Seljan fjallar
um heilbrigðismál
Helgi Seljan
’… að láta núhendur standa
fram úr ermum
og leysa sem
fyrst og bezt úr
málum þessa
hart leikna
fólks. ‘
Höfundur er varaformaður
Félags eldri borgara í Reykjavík.
LOKSINS sér fyrir endann á
þeim átökum sem einkennt hafa
skipulagsmál okkar Seltirninga.
Bæjaryfirvöld hafa lagt fram tvær
tillögur (H og S) sem
kosið verður um í
bindandi kosningu 25.
júní. Hér verður brot-
ið blað í bæjarstjórn-
armálum með beinni
aðkomu íbúa að
ákvörðun um mikil-
vægan málaflokki og
er það vel.
Ég er í hópi þeirra
sem hafa um árabil
undrast þá lélegu að-
stöðu sem knatt-
spyrnudeild Gróttu
hefur mátt búa við
samanborið við að-
stöðu ýmissa íþróttafélaga sem
starfa í bæjarfélögum af svipaðri
stærð víða á landinu. Þessu hef ég
kynnst í keppnisferðum með syni
mínum og eiginmanni, sem báðir
hafa æft og leikið með öllum flokk-
um knattspyrnudeildar Gróttu.
Nú er liðið á annan áratug frá því
að farið var að ræða framtíðar-
staðsetningu knattspyrnuvallarins
hér á Nesinu og fyrir nokkrum ár-
um fékk nefnd sérfróðra manna
það verkefni að velja honum stað. Í
stuttu máli sagt var einróma nið-
urstaða nefndarinnar sú að völl-
urinn ætti best heima á núverandi
malarvelli við Suðurströnd. Stað-
arvalsnefndin lauk störfum árið
1994 og tók æskulýðs- og tóm-
stundaráðs Seltjarnarnesbæjar,
ásamt stjórn knattspyrnudeildar
Gróttu, eindregið undir niðurstöðu
nefndarinnar árið 2000. Á síðasta
ári brá hins vegar svo, við að bæjar-
stjórn samþykkti að nýta völlinn
undir mikla blokkabyggð, en sú
hugmynd gengur nú aftur í breyttri
mynd í áðurnefndri tillögu H, sem
brátt verður kosið um. Einn aðal-
gallinn við þessa tillögu er enn sem
fyrr sá, að flutningur knatt-
spyrnuvallarins á Hrólfsskálamel
stríðir algjörlega gegn vandaðri
könnun sérfróðra manna á æskileg-
ustu staðsetningu vallarins. Það
kom mér því ekki á óvart, að í hópi
ýmissa Seltirninga, sem hafa tekið
höndum saman við að berjast fyrir
því að völlurinn fái að vera í friði á
besta stað (svo sem tillaga S gerir
ráð fyrir), er Steinn Jónsson lækn-
ir, sem var öflugur forystumaður
knattspyrnudeildar Gróttu og tók á
sínum tíma þátt í könnun á vallar-
stæðum.
Sem foreldri hér á
Seltjarnarnesi geri ég
mér fulla grein fyrir
því, hve mikilvægu
hlutverki íþrótta-
félagið Grótta gegnir í
æskulýðs- og uppeldis-
starfi og hef stutt það
heilshugar í gegnum
árin. Reynslan hefur
sýnt okkur að þegar
aðbúnaður er góður,
hefur allt starfið eflst.
Gott dæmi um þetta er
bygging íþróttahúss-
ins. Síðan það var reist
höfum við átt hand-
knattleiksfólk í fremstu röð í flest-
um flokkum og svo er einnig um
fimleikadeildina. Ég hef sama
metnað fyrir knattspyrnudeildina,
en knattspyrnan var sú íþrótt sem
Grótta var stofnuð um. Ég kýs því
tillögu S, þar sem hún gerir ráð fyr-
ir því að íþróttavöllurinn verði á
svæði sem öll fagleg rök standa til
að hann verði áfram á. Við Suður-
strönd tengist völlurinn líka ágæt-
lega við íþróttamiðstöð og skóla og
myndar hluta af grænu útivistar-
svæði samkvæmt aðalskipulagi
bæjarins. Rúmt er um völlinn þar
og miklir möguleikar að þróa hann
áfram upp í fyrsta flokks keppnis-
völl í C-flokki. Hægt er að leggja
hlaupabraut umhverfis völlinn
(upphitaða) fyrir alla bæjarbúa,
skokkara jafnt sem göngufólk.
Í þrengslum á miðbæjarsvæði á
Hrólfsskálamel verður knatt-
spyrnuvöllur ekki þróaður upp úr
D-flokki og þar á hann ekki heima,
síst af öllu við hús aldraðra. Ég veit
af reynslu annarra félaga að öfl-
ugur meistaraflokkur hvetur yngri
flokka til dáða. Með því að kjósa til-
lögu S, tryggjum við að sá kostur
verði fyrir hendi að Seltirningar
eignist loksins knattspyrnu- og
frjálsíþróttavöll, sem geti veitt
íþróttafólki okkar sómasamlega að-
stöðu. Það er með ólíkindum, að
sjá, hve léttvæg rök eru notuð til
þess að reyna að réttlæta það að við
skattborgarar á Seltjarnarnesi
leggjum fram 80–120 milljónir
króna í að gera gervigrasvöll á
Hrólfsskálamel, þar sem öll starf-
semin – og með því starfsemi
Gróttu – mun líða fyrir skort á
landrými og nálægð við íbúðarhús.
Því er jafnvel haldið fram, að völlur
á Melnum sé ákjósanlegur vegna
þess að hann muni nýtast skóla-
börnum í Mýrarhúsaskóla, en þá er
þagað yfir því, að með flutningi
vallarins frá Suðurströnd yrði hann
tekinn burt frá unglingunum í Val-
húsaskóla! Reyndar gerir tillaga S
einmitt ráð fyrir því að leiksvæði
barna við Mýrarhúsaskóla verði
stækkað og því enn órökvísara en
ella að ætla að réttlæta völl í
þrengslum með því að vísa til hags-
muna barna.
Ég styð tillögu S ekki einungis
vegna þess að hún tryggir bestu að-
stöðu fyrir íþróttafólk. Þessi tillaga
gerir líka ráð fyrir hóflegum fjölda
nýbygginga með tengingu við Eið-
istorg. Aðkoman og ásýnd bæjar-
félagsins verður heilsteypt og
glæsileg: fótboltavellir eiga ekki
heima í miðbæjum, eins og Ormar
Þór Guðmundsson arkitekt orðaði
það, en hann vann við skipulagsmál
á Seltjarnarnesi um áratugaskeið í
tíð Sigurgeirs bæjarstjóra. Ömur-
legt væri til að hugsa að sex 22
metra há ljósamöstur og veggur,
allt að tæpir sex metrar að hæð,
yrðu að eins konar kennileiti Sel-
tjarnarness vegna flutnings
íþróttavallarins á Hrólfsskálamel.
Tillaga S er hófleg og líklegust til
sátta í bæjarfélaginu vegna þess að
hún undirstrikar þau lífsgæði sem
við Seltirningar erum svo heppin að
búa við og viljum umfram allt varð-
veita. X-S fyrir Seltjarnarnes.
Hugsum til framtíðar –
S fyrir Seltjarnarnes
Oddný Rósa Halldórsdóttir
fjallar um skipulagsmál á Sel-
tjarnarnesi ’Tillaga S er hófleg oglíklegust til sátta í
bæjarfélaginu vegna
þess að hún undir-
strikar þau lífsgæði sem
við Seltirningar erum
svo heppin að búa við.‘
Oddný Rósa
Halldórsdóttir
Höfundur er skrifstofustjóri
og Seltirningur í 30 ár.