Morgunblaðið - 14.09.2005, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. SEPTEMBER 2005 13
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
!"#
!$
% &'
( "&' )&
*)&
+, &# &
+#&
$&' )& ( "&'
-."
/(!
/0 !1 . &#)&
2
! 0 ( "&'
%0 1&
3
."&'
$45& 16 && -
! &
78.1
9# 1
:;! "&
:.".0
<=## � &
> && " &
! " #$
! ."' ?=11
$&' 40 ( "&'
/" @"# /"&'
<5 5
#% &'
3A?B
/4
.
C
C
C
C
C
C
C
.= &#
= .
C
C C C C C
C C
C C
C C C
C C C C
C
C
C
C
C
C C
C
C
C
C
C
D C
EF
D CEF
D CEF
D CEF
D CEF
C
D CEF
C
D CEF
C
D C EF
D CEF
C
D CEF
D CEF
D CEF
C
C
C
C
C
C
D CEF
D EF
C
C
C
D EF
C
C
C
%. "'
'# &
< ") 4 " '# G
+ /"
C
C
C
C
C
C
> 4 ,H
<% I #&" !1"'
C
C
C
C
C
C
<%C >.#& = # & &# <%C != # 0&
ÞETTA HELST ...
VIÐSKIPTI
● HLUTABRÉF lækkuðu í verði í
Kauphöll Íslands í dag. Úrvals-
vísitalan lækkaði um 1,77% og er
4.613 stig. Aðeins tvö félög hækk-
uðu, Síminn um 2,97% og Atlantic
Petrolium um 0,65%. Bréf Bakkavar-
ar lækkuðu um 2,99%, bréf Burðar-
áss lækkuðu um 2,65% og bréf
Atorku um 2,26%.
Velta með hlutabréf það sem af er
septembermánuði er komin yfir 100
milljarða króna sem gerir þennan
mánuð þann veltuhæsta í sögu
Kauphallarinnar. Fyrra metið var sett
í septembermánuði í fyrra en þá var
velta með hlutabréf 99,2 milljarðar
króna.
Hlutabréf lækkuðu í
Kauphöll Íslands
VEISLAN í efnahagslífinu hefur
náð hámarki og aðhalds er þörf.
Þetta var meðal þess sem fram
kom á fundi Viðskiptaráðs Íslands
sem haldinn var í gær undir yf-
irskriftinni „Veislan stendur enn,
en …“
Vilhjálmur Egilsson, hagfræð-
ingur og ráðuneytisstjóri, sagði á
fundinum að meginvandinn sem nú
væri við að etja í hagstjórninni
væri að væntingar í hagkerfinu
væru komnar úr takt við raunveru-
leikann og þær takmarkanir sem
efnahagslífinu eru settar. „Vilji al-
mennings og fyrirtækja til að eyða
og fjárfesta og taka á sig skuldir er
orðinn of mikill miðað við getuna.
Ég tel því að við þurfum að stilla
væntingarnar rétt og átta okkur á
því að veislan í efnahagslífinu hef-
ur þegar náð hámarki.
Það er enginn kostur að láta
verðbólguna fara af stað og byggja
aftur gömlu spilaborgina úr launa-
hækkunum, verðhækkunum og
gengislækkunum. Sú leið getur
ekki verið inni í myndinni því hún
færir alla aftur á bak. Seðlabank-
inn neyðist til að hækka vextina og
keyra gengið ennþá hærra upp ef
væntingarnar stillast ekki rétt af.“
Vilhjálmur sagðist þeirrar skoð-
unar að veislan myndi enda með
látum ef Seðlabankinn neyddist
enn og aftur til að hækka vextina
og gengisvísitalan færi að rokka á
bilinu 100 til 105. „Það gengur of
nærri fyrirtækjum í útflutnings- og
samkeppnisgreinum og þau munu
draga starfsemina of skarpt sam-
an. Þá fáum við raunverulega timb-
urmenn með snöggum samdrætti.“
Alvarleg ofþenslumerki
Arnór Sighvatsson, aðalhagfræð-
ingur Seðlabankans, sagði ójafn-
vægið í þjóðarbúskapnum nú vera
enn meira en flestir gerðu ráð fyrir
fyrir um hálfu ári. Hann sagði þá
uppsveiflu sem nú ríkti í efnahags-
lífinu orsakast af ýmsum þáttum
og áhrif þeirra hefðu að nokkru
leyti verið fyrirsjáanleg. Niður-
staðan væri aftur á móti sú að
efnahagslífið bæri nú alvarleg of-
þenslumerki. Nefndi Arnór m.a.
háa verðbólgu, hátt íbúðaverð,
mikil útlán og mikinn viðskipta-
halla.
Arnór ræddi einnig gagnrýni á
peningastefnu Seðlabankans og
sagði hugmyndir um getuleysi
hennar hættulegan misskilning.
„Talsmenn þess að Seðlabankinn
hverfi frá aðhaldssamri peninga-
stefnu um þessar mundir í því
skyni að koma í veg fyrir að hátt
gengi krónunnar þjarmi að útflutn-
ingsatvinnuvegunum verða að tala
skýrar. Hverjir eru valkostirnir?
Vilja þeir hverfa frá verðbólgu-
markmiði? Vilja þeir hverfa aftur
til fastgengisstefnu sem næstum
kallaði yfir okkur gjaldeyriskreppu
fyrir fáum árum? Vilja þeir ganga í
gjaldmiðlabandalag? Talsmenn
þess að Seðlabankinn láti nú reka á
reiðanum og skeyti engu um verð-
bólguhorfur eru í raun að dæma
krónuna til dauða. Því tala þeir þá
ekki skýrt út um það hvaða gjald-
miðil þeir vilja fá í staðinn?“
Sigurjón Þ. Árnason, bankastjóri
Landsbankans, sagði að allir mæl-
ar, sem notaðir eru til að mæla
stöðu efnahagsmála, væru komnir
á rautt. Hann velti því upp hvort
sú hagstjórn sem stunduð hefði
verið hér á landi væri sú hag-
kvæmasta, hvort hagkerfið þyldi
svo mikið átak og hvort verðbólgu-
markmið hentaði við núverandi að-
stæður. „Það er alveg klárt að það
gengur ekki að hafa núverandi fyr-
irkomulag og skilja síðan Seðla-
bankann einan eftir á vaktinni,“
sagði Sigurjón og minnti á að
stjórnvöld væru að lækka skatta,
bankarnir að lána 100% lán til
íbúðakaupa og útlendingar að dæla
miklum fjármunum inn í kerfið.
„Flestir eru að hella olíu á eldinn
en Seðlabankinn stendur einn við
kælivélina,“ sagði Sigurjón og
bætti við að við slíkar aðstæður yk-
ist stöðugt hættan á að Íslands-
vélin bræddi úr sér. Eitt af stóru
verkefnunum framundan væri
kjarasamningar og hvatti hann
menn til að stíga varlega til jarðar
í þeim efnum.
Veislan hefur náð hámarki
Morgunblaðið/Þorkell
Veislulok Arnór Sighvatsson, Sigurjón Þ. Árnason og Þór Sigfússon, fram-
kvæmdastjóri Viðskiptaráðs, hlýða á Vilhjálm Egilsson á fundi ráðsins um
efnahagsmál í gær.
Eftir Helga Mar Árnason
hema@mbl.is
HÖRÐUR Arnarson, forstjóri Mar-
els, gagnrýndi vaxtastefnu Seðla-
bankans á fundi sem haldinn var á
vegum Félags viðskipta- og hag-
fræðinga undir yfirskriftinni: „Er
krónan í krísu?“
Í erindi sínu setti Hörður spurn-
ingarmerki við hvort hækkun stýri-
vaxta myndi skila þeim árangri sem
bankinn lagði upp með. Hækkun
stýrivaxta þýðir að íslenska krónan
mun styrkjast enn frekar í kjölfarið,
sem aftur mun koma illa niður á ann-
ars vegar útflutningsfyrirtækjum og
hins vegar fyrir-
tækjum í sam-
keppni við inn-
flutning. Þetta
eru fyrirtæki með
mikinn virðisauka
á Íslandi og eru
því þjóðhagslega
mjög mikilvæg.
„Þessi stefna
mun þýða lífs-
kjaraskerðingu
fyrir almenning í framtíðinni,“ sagði
Hörður.
Hækkun stýrivaxta mun
þýða lífskjaraskerðingu
Dr. Hörður Arn-
arson, forstjóri
Marels hf.
7 'J
/K: E
E
!</?
LM
E
E
AA
9-M
E
E
+!M
7 .
E
E
3A?M LN *&.
E
E