Morgunblaðið - 26.11.2005, Qupperneq 4

4 LAUGARDAGUR 26. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
með ískyggilegri atburðarás
www.jpv.is
„Hörkufín glæpasaga
með öllu sem til þarf.“
Ingvi Þór Kormáksson / BOKMENNTIR.IS
„Glæsilega fléttuð bók.“
Jakob Bjarnar / DV
„Góður húmor …
vel skrifuð bók …
góður höfundur.“
Ingo / BLAÐIÐ
SANNKALLAÐUR GÆÐAKRIMMI
„Kallast ríkulega á við samtímann …“
Björn Þór Vilhjálmsson / MORGUNBLAÐIÐ
„Unnendur glæpasagna verða ekki sviknir
af nornatíma Árna … kom þessi saga skemmtilega á óvart
… eiginlega skelfilega á óvart svo ekki sé meira sagt.“
Sigríður Albertsdóttir / DV
MISJAFNT er hversu víðtækar upp-
lýsingar liggja að baki gruns um að til-
teknar flugvélar tengist fangaflugi
bandarísku leyniþjónustunnar CIA, í
sumum tilvikum hljóta þær að teljast
áreiðanlegar en í öðrum tilvikum
byggist grunurinn t.d. á því að sést
hafi til þeirra, oftar en einu sinni, á
flugvöllum sama dag og vitað er að
fangar voru fluttir þaðan með leynd á
vegum bandarískra stjórnvalda.
Vélarnar 16 sem fjallað er um í með-
fylgjandi töflu eiga það sammerkt að
tiltölulega miklar upplýsingar liggja
fyrir um tengsl þeirra við CIA. Í sum-
um tilvikum hafa vitni sagt að þau hafi
séð fanga leidda upp í flugvél, í öðrum
tilvikum hafa fangar sem síðar var
sleppt sagst hafa verið fluttir með til-
tekinni vél. Mun fleiri vélar hafa verið
nefndar til sögunnar í tengslum við
fangaflug CIA eða eru sagðar tengjast
þeirri stofnun. Listinn er því alls ekki
tæmandi um þær meintu CIA-flugvél-
ar sem hugsanlega hafa lent hér á
landi. Þar að auki virðist sem skipt hafi
verið um kallnúmer á flugvélum eftir
að fjölmiðlar fóru að fjalla um þær.
Þessar 16 vélar hafa samtals lent 41
sinni hér á landi frá ársbyrjun 2001 og
tvær þeirra hafa samtals farið 11 sinn-
um um íslenska flugstjórnarsvæðið.
Umfjöllun í fjölmiðlum
Af vélunum 16 eru 13 í eigu fyrir-
tækja sem New York Times hefur
sagt að séu leppfyrirtæki CIA. Fyr-
irtækin eru: Crowell Aviation Tec-
hnologies, Aviation Specialities, Dev-
on Holding & Leasing, Steven
Express Leasing og Path Corpora-
tion. Allar þessar flugvélar hafa lent á
Íslandi. Þá hefur Chicago Tribune
nefnt a.m.k. eitt leppfyrirtæki í viðbót;
Bayard Foreign Marketing, sem eigi,
eða hafi átt, einkaþotu með kallnúmer-
ið N379P. Vél með því kallnúmeri var
m.a. notuð af Bandaríkjamönnum til
að flytja tvo Egypta sem grunaðir
voru um hryðjuverk frá Svíþjóð til
Egyptalands. Mönnunum var síðar
sleppt. Þessi vél hefur sex sinnum
flogið um flugumsjónarsvæði Íslands.
Þá hefur breska dagblaðið The Tim-
es greint frá því að Boeing 737-þotan,
með kallnúmerinu N313P, hafi verið
leigð af CIA. Um Herkúles C-130-
flugvélina með kallnúmerið N8213G,
hefur verið fjallað um í bandarískum
fjölmiðlum í tengslum við fangaflugið.
Í liðinni viku greindu finnskir fjöl-
miðlar frá því að yfirmaður finnsku
leyniþjónustunnar, Seppo Nevala,
hefði beðið CIA um upplýsingar um
hvort Herkúles-flugvélin hefði flutt
fanga þegar hún lenti í Helsinki í maí
2003. Samkvæmt þeim upplýsingum
sem lágu fyrir hjá finnskum flugmála-
yfirvöldum, flutti vélin varning fyrir
bandaríska sendiráðið.
Rannsókn Evrópuráðsins
Evrópuráðið hefur nú hafið rann-
sókn á hugsanlegum fangaflugum
CIA um álfuna. Rannsóknin tekur til
31 flugvélar sem sögð er tengjast CIA.
Meðal þeirra aðferða sem verða not-
aðar við rannsóknina er að bera saman
ferðir flugvélanna við ferðir flugvéla
með fanga frá Kabúl í Afganistan.
Dick Marty, sem stjórnar rannsókn-
inni, segir að hún eigi einnig að ná til
þess hvort Bandaríkin reki leynileg
fangelsi í Austur-Evrópu.
Athugun á ferðum 16 af þeim fjölmörgu flugvélum sem sagðar eru í þjónustu CIA
Lentu rúmlega
40 sinnum
á íslenskum
flugvöllum
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is


 
           
  

   ! " #

   
  
  
  
  
  ! " # $
  ! " # $
  ! " # $
  ! " # $
  %&
 $
  %&
 $
' 


' 


()
" *
 +
,
-
. / '
0
%&/ 


 
 0 , 1
23 0 
 4)

5,6
7 1 %
011 .
8, 9 9
.   /0 : 44 /1
;: . / '
 /

0 <"
.,
46; 0: 
4
 : = 4)

5, 7 0
69 /0 44 /1 *, )4
; "
4 8,: 4
/ >/0
/0 =  4
9 ("
.,6?
0;/0 , 1 4
= *'1

 



 
 


 
 


 
 


 
 














 
 






 !!"

# !
 &''

()!
*
+,(-(
!-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
!-(
+,(-(
+,(-(
!-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
!-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
!-(
!-(
!-(
+,(-(
+,(-(
!-(
.
! 
.
! 
.
! 
.
! 
.
! 
.
! 
.
! 
.
! 
.
! 
.
! 
.
! 
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
+,(-(
)$

! /!

**01
*'
*12
330
*4
*0 * '
*4
*40
*'
34
* #

'45
*5
 *#
(
67
"! /!
8! /!

7
9!(

! :!!
&$
6;<
!
*3=* *3=* =3= *==  = =3= ='= *'=**= = 4== 0=3= * ='= 0=3= =4= =* = ='= 3== *0=*= =* *0=**= 4== = 4==  = *'=*= '= *4== *== ==  == 0== == * =**= 4==  =0= *='= ='= 3=* =*= *=  = 4=*= *0=* 3=3= 4=4= *'=* **=0=  2

/@ A B 
1 CD EF"G A *
,4/

2

/@ A B 
1 CD A /</
 EH>, "G
 EI
1G A B () EF"G
B () A *
,4/

1 CJ A +K
/<  A 2

/@
2

/@ A B 

/046;
:/
EB
5 1G A L, E, 1G
1 CD A M/N) E : '
 . =,, 1G
B () A 2/
0<
 EH>, "G
1 CD A (O" EP 
6 1G
B  A 1 CD
1 CJ A (O"
%"<
 A    EF"G
B () A *
,4/

1 C A +K
1 CJ A *)6

%"<
 A B ()
1 CJ A %"<

L, E, "G A 1 CJ
*
,4/
 A B ()
B () A *
,4/

B  A B ()
*
,4/
 A B ()
2

/@ A B 
B  A 2

/@
B () A L, E, "G
1 CJ A(
 E*
,, "G
B  A B"
EF"G
F/0;4 A   
*
,4/
 A 2

/@
/<  A 1 CJ
0
"0 A 7@ / EF"G
*
,4/
 A + B/
 E
4 / 1 (2 G
B  A L
L A -
69
B  A L
B  A L
L A '

L A M0 EH>, 1G
M0 A L
*
,4/
 A L
-
69 A L
*
,4/
 A L
   A $N EH>, "G
   A *
4
" E
4 / 1% 1G
   A (6;
  E2
G
'
0/ E("
1G A '
0/
*
,4/
 A '
0/
*
,4/
 A '
0/
>
>
>
>
!0 "
Q * /09 68
 I " * /09 68
 F4  .,/
4 /   2 3
, 0  
</ *'1 > * /,1 Meira á mbl.is/ítarefni
EINAR K. Guðfinnsson sjávarút-
vegsráðherra hefur kynnt þá
ákvörðun að friða fimm hafsvæði fyr-
ir Suðurlandi sem eru alls um 80 fer-
kílómetrar fyrir öllum veiðum nema
uppsjávarveiðum í hringnót og flot-
troll. Tilgangur friðunarinnar er að
vernda kóralsvæði sem þarna er að
finna.
Þetta kom fram í ávarpi ráð-
herrans á 42. þingi Farmanna- og
fiskimannasambands Íslands í gær.
Fram kom í máli ráðherra að grunn-
ur hafi verð lagður að þessum til-
lögum í vinnu nefndar um friðun við-
kvæmra hafsvæða, en útgerðar- og
skipstjórnarmenn hefðu gert breyt-
ingartillögur sem meðal annars
stækkuðu friðunarsvæðin.
Um þetta sagði Einar Kristinn
Guðfinnsson meðal annars: „Á und-
anförnum árum hafa rannsóknir ver-
ið að sýna okkur æ betur mikilvægi
umhverfisþátta fyrir nytjastofna
okkar. Við horfum líka í auknum
mæli til umhverfisins í sjónum á for-
sendum varúðar- og vistkerfisnálg-
unar. Það þarf að koma í veg fyrir
neikvæð áhrif á þætti vistkerfisins
sem við hvorki vitum ekki nægilega
mikið um, né hvaða áhrif þeir hafa í
vöxt og viðgang nytjastofna. Og það
þarf, og við viljum, varðveita líf-
fræðilega fjölbreytni hafsins til
framtíðar. Á alþjóðavettvangi er
mikið rætt um þau miklu verðmæti
sem skapa mætti úr erfðaauðlindum
hafdjúpanna, er þar talað meðal ann-
ars um örverur og þarna gæti verið
að finna efnivið í lyf framtíðarinnar
sem hljómar sem fjarlægir framtíð-
ardraumar. Íslenskur sjávarútvegur
sýnir hér vilja til að taka af ábyrgð á
friðun viðkvæmra hafsvæða og ég er
stoltur af þeirri festu og framsýni
sem sú afstaða felur í sér.“
Í ávarpi sínu gerði Einar einnig að
umtalsefni breytt og aukið hlutverk
skipstjórnarmanna. Ráðherra fjall-
aði einnig um ástæður þess að borið
hefur á að erfitt sé að manna skip.
Hátt gengi krónunnar er ein ástæða
þess að hans mati, það hefur valdið
því að laun sjómanna hafa lækkað,
þá bjóðast betur launuð störf í landi
vegna þenslunnar á vinnumarkað-
inum.
Viðkvæm hafsvæði
fyrir Suðurlandi friðuð
Morgunblaðið/Þorkell
Einar Guðfinnsson kynnir friðunina
fyrir Suðurlandi á fundi FFÍ.