Morgunblaðið - 06.12.2005, Blaðsíða 24

DAGLEGT LÍF
24 ÞRIÐJUDAGUR 6. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Kristín Bjarnadóttir, skáldog leikkona með meiru,lifir og hrærist í tangó-heiminum. Hún hefur
dansað á ófáum „milongum“ í Buenos
Aires þar sem tangóinn á uppruna
sinn. „Tangó er stór hluti af lífi mínu,
kemur að mér úr ólíkum áttum og
fyllir oft upp í hvern krók og kima,“
segir Kristín innan um danstímarit,
tölvu, bækur, myndir og veggspjöld á
heimili sínu í Gautaborg þar sem hún
hefur búið frá árinu 1990.
Bók um tangó
„Heimsins besti tangóari er heitið á
nýrri bók sem Kristín sendi nýverið
frá sér en vettvangur sögunnar er ein-
mitt Buenos Aires og tangóstaðirnir
þar. Bókin er bæði á íslensku og
spænsku í sama eintaki og er það við-
eigandi þar sem margir sem hafa
áhuga á tangó hafa líka áhuga á
spænsku, eins og Kristín bendir á.
Spænska heitið er El mejor tanguero
del mundo en Kristinn R. Ólafsson
þýddi.
Kristín hefur skrifað um dans und-
anfarin ár, ljóð, frásagnir og hugleið-
ingar, og birt texta í tímaritum bæði á
Íslandi og í Svíþjóð en fannst kominn
tími til að senda frá sér eitthvað í bók-
arformi. „Mér fannst þessi litla saga
fínt upphaf, aðgengileg kynning á því
sem ég er að fást við, kynning á
tangóheiminum. Bókin virkar eins og
sambland af skáldskap og fræðslu-
grein um tangó. Kristín er bara
ánægð með þá upplifun lesanda. „Ég
er að lýsa ákveðnum menningarheimi
þar sem sú er söguna segir er gestur
og hefur þurft að laga sig að nýjum
umgengnisreglum og ég vil alls ekki
að lesandinn þurfi að hlaupa upp um
alla veggi í leit að þýðingu á hug-
tökum tangóheimsins, hvað orð eins
og milonga, tanda og cortina standa
fyrir. Frekar að hann spyrjist fyrir
um næstu milongu … ég vil að hinum
óinnvígða finnist að hann gæti átt
heima í þessum leik. Já, líklega
blanda ég ólíkum aðferðum þegar ég
þarf. Ljóðin mín verða stundum eins
og leikrit eða sendibréf og mér finnst
þau ekki hætta að vera ljóð fyrir því.
Prósinn rúmar að mínu viti sagn-
fræði, heimspeki, landafræði,
ást … hvað sem hann vill og þarf í
sömu sögu. En ég held það sé engin
sérstök hilla í búðunum fyrir fag-
urbókmenntir sem ekki eru skáld-
skapur. Þetta minnir mig á að ég gaf
söguna út sem skáldskap en svo þeg-
ar hún fór í búðir þá flaug hún upp í
hillu með ljóðum í einni og fræðibók-
um í annarri. Ég vakti athygli á þessu
og var þá spurð hvort hún væri skáld-
saga og mér fannst eitthvað flott að
hafa hana með fræðibókunum svo ég
svaraði, já, en það er allt satt sem
stendur í henni.
Tangó býr yfir aðdráttarafli
Kristín kynntist argentínskum
tangó fyrst fyrir alvöru þegar hún sá
sýningu í Danmörku árið 1992 þar
sem saga tangósins var sögð í tónum
og dansi. Þá komst hún á bragðið og
vissi að þetta yrði hennar dans. Það
tók tíma að finna kennara en hún tók
sín fyrstu alvöru tangóspor fyrir níu
árum og tveimur árum seinna gat
hún ekki lengur hugsað sér lífið án
tangós. „Mér hefur alltaf þótt lífs-
nauðsynlegt að dansa en tangóinn
býr yfir aðdráttarafli sem ég hef ekki
kynnst í öðrum pardönsum. Kannski
af því drunginn fær að vera með og
treginn að kallast á við gáskann, auð-
mýktin við stoltið. Tónlistin með öll-
um sínum ólíku höfundum nær yfir
svo breitt tilfinningasvið og dansinn
er alltaf að leitast við að tjá þessa
breidd. Það er auðvelt að verða háð
honum því hann veldur sífelldum
árekstrum, einhverri hindrun sem tek-
ur tíma að læra á. Stundum held ég að
hindrunin sé í þeim sem ég dansa við,
langar til að dansa við eða vil ekki
dansa við og fyrr eða seinna átta ég
mig á hvernig ég bý hana til. Þannig
séð er dansinn sjálfskönnun um leið og
hann getur verið mjög ríkur í sinni
orðlausu tjáningu. Enda vinsæll líka
sem sviðsdans.“
Á sviðinu í Iðnó
Kristín kom síðast til Íslands í ágúst
ásamt argentínska tangótónskáldinu
Carlos Quilici sem lék á bandóneon,
argentínskt hljóðfæri sem líkist harm-
ónikku. „Við vorum með sameiginlega
dagskrá í Norræna húsinu, einleik á
bandóneon og ljóð fyrir skemmtilega
blandaðan hlustendahóp; bókmennta-
fólk, tónlistar- og tangóáhugafólk og
fleiri. Svo brilleraði Carlos aftur á
menningarnótt og ég naut þess líka að
vera með honum á sviðinu í Iðnó um
kvöldið. Þá vorum við orðin fjögur því
Hany Hadaya og Bryndís Halldórs-
dóttir voru með okkur á sviðinu og
dönsuðu. Þetta var svona drauma-
dagskrá sem varð að raunveruleika
þarna, samsetningin ljóð, tónlist og
 TJÁNING Hún vissi að tangó
yrði hennar dans
Treginn kallast á við gáskann og auðmýktin við stoltið.
Ljósmynd/Árni Kristjánsson
Kristín Bjarnadóttir tangódansari.
Síðasta tangóballið fyrir jól verður
haldið í Iðnó í kvöld, þriðjudags-
kvöldið 6. desember, og þar verður
bók Kristínar til sölu.
Eftir Steingerði Ólafsdóttur
steingerdur@mbl.is
dans. Tangóhátíð er orðinn árviss við-
burður á íslensku hausti en bók Krist-
ínar kom einmitt út í tengslum við síð-
ustu hátíð og er tileinkuð íslensku
tangófólki. Kristín bendir á að Íslend-
ingar séu ætíð fljótir til og tileinki sér
nýjustu strauma og stefnur í hverju
sem er, líka tangó. Nýja tangóbylgjan,
þ.e. endurreisn argentínska tangósins,
átti sér upphaf árið 1983 með sýning-
unni Tango Argentino sem var frum-
sýnd í París og sló í gegn. „Hafdís í
Kramhúsinu var nú ekki sein að taka
til sín nýju tangóbylgjuna, og með
Hany Hadaya og Bryndísi Halldórs
komst kennsla í argentínskum tangó í
traust horf. Þau eru ótrúleg, gæta þess
alltaf að ferðast til að mennta sig, ná í
það nýjasta og bjóða upp á það besta.
Og svo Tangóhátíðin! Ekkert smá
skemmtilegt dæmi,“ segir Kristín sem
sjálf kemur árlega til Íslands, fer á
tangóböll og –hátíðir eða sest við tölv-
una, hvort tveggja er góður tjáning-
armáti fyrir hana, hvar sem hún er
stödd.
 Milonga = tangódansleikur
 Tanda = fjögurra laga syrpa
 Cortina = hlé eftir töndu
„ÍSLANDSBANKI sendir neikvæð
skilaboð til menntaskólanema á Ís-
landi. Þar sem þunglyndi er þekkt
meðal þeirra finnst mér að svona
auglýsingum, sem beinast gegn útliti
og eiginleikum ungmenna, eigi ekki
að dreifa meðal þeirra og það allra
síst af banka", segir Heiðrún Guð-
mundsdóttir, móðir 19 ára fram-
haldsskólanema í Reykjavík og sér-
fræðingur hjá Umhverfisstofnun.
„Þetta flokkast að mínu mati undir
vafasama auglýsingaherferð, sem
beinist að unglingunum okkar, og ég
er hneyksluð á því að nokkrum skuli
detta svona lagað í hug,“
Í vikunni barst unglingnum aug-
lýsing frá Íslandsbanka um svokall-
aða Námsvild Íslandsbanka. Um var
að ræða bréfamöppu á stærð við um-
slag utan um geisladisk. „Möppuna
prýða myndir af óeðlilega rauð-
sólbrúnum ungmennum, stelpu og
strák, sem eiga líklega að vera
menntaskólanemar. Þegar mappan
er opnuð blasir við pakki með sól-
brúnkuklúti, sem viðtakendum er
bent á að prófa. Þetta vakti að vonum
athygli mína og ég fór að lesa hvað
stæði utan á og innan í möppunni.
Undir fyrirsögninni „Námsvild“
stendur: „Fallegri spegilmynd, meiri
vinsældir, flottari vini, meiri athygli,
hraustlegra útlit, meiri gleði, litríkara
líf …“ Inni í möppunni stendur svo:
„Ágæti námsmaður. Það er alveg
óþarfi að vera fölur og fár yfir próf-
lestrinum. Við óskum þér góðs gengis
og sendum þér þennan brúnkuklút til
að fríska upp á útlitið.“
Gríðarlegt heilsufarsvandamál
Sem sérfræðingur hjá Umhverf-
isstofnun starfar Heiðrún við að
framfylgja ákvæðum Montreal-
bókunarinnar frá 1987 um verndun
ósonlagsins, en Sameinuðu þjóðirnar
stóðu að gerð samnings til varnar
ósonlaginu árið 1985.
„Ein af afleiðingum eyðingar óson-
lagsins er aukin útfjólublá geislun
sólar, sem veldur aukinni tíðni húð-
krabbameina og augnsjúkdóma..
Eyðingu ósonlagsins má rekja til los-
unar efna, sem notuð hafa verið í
kælikerfum, slökkvitækjum, einangr-
unarfrauði og loftkælikerfum.
Aukin útfjólublá geislun vegna
þynningar ósonlagsins er heilsufars-
vandamál og hefur Alþjóða heilbrigð-
isstofnunin (WHO) gefið út fræðslu-
efni til almennings um áhrif
útfjólublárrar geislunar. Eitt af því
sem WHO vinnur að er að hvetja til
takmörkunar á notkun sólarbekkja
og vonast margir til að þeir verði
bannaðir innan tíðar þar sem hættan
er orðin mönnum ljós. Með hinni „ný-
stárlegu“ auglýsingaherferð Íslands-
banka er verið að hvetja ungmennin
til að dýrka þetta brúna útlit, sem
einnig er fengið með notkun sól-
arbekkja og veldur hrukkum og
skorpnun fyrir aldur fram auk
krabbameinshættu.
Græskulaust létt gaman
Unglingurinn minn var ekki minna
hneykslaður á þessari sendingu og ég,
sem betur fer. Það er hins vegar ekk-
ert víst að unglingar með lélega sjálfs-
mynd kunni að greina rétt frá röngu,“
segir Heiðrún að lokum.
Að sögn Elísabetar Sveinsdóttur,
markaðsstjóra hjá Íslandsbanka, voru
hátt í sex þúsund pakkar með brún-
kuklútum sendir til framhaldsskóla-
og háskólanema að þessu sinni, en
þjónustulína Námsvildar Íslands-
banka er í boði fyrir námsmenn 18 ára
og eldri. „Við erum einfaldlega að
hvetja okkar viðskiptavini til dáða í
prófunum og lítum á þetta miklu meira
sem grín en einhverja alvöru. Það er
svo fjarri lagi að Íslandsbanki sé að
ýta undir þá ímynd að hvítt fólk sé ljótt
fólk,“ segir Elísabet og bætir við að
það hafi hvorki hvarflað að forsvars-
mönnum bankans né ímyndarsmiðum
bankans í Hvíta húsinu að þetta yrði
túlkað á þennan hátt. „Þetta er
græskulaust létt gaman af okkar
hálfu. Við erum með þessu uppátæki
að létta krökkunum lundina í annars
annasömum próflestri og reynum yf-
irleitt að vera svolítið sniðug þegar
kemur að gjafavalinu. Hugmyndir að
gjöfum koma m.a. frá krökkunum
sjálfum því við tökum reglulega í viðtöl
fókushópa til að fá fram vilja viðskipta-
vinanna. Við höfum fengið góð við-
brögð við þessu og svo virðist sem ein-
hverjir hafi fattað húmorinn,“ segir
Elísabet. Áður hafa ungir við-
skiptavinir bankans í prófum fengið að
gjöf m.a. áherslupenna, eyrnatappa og
gleraugu með lokuðum hliðum til að
ná meiri einbeitingu.
„Neikvæð skilaboð
til ungmenna okkar“
Morgunblaðið/Golli
Að mati Heiðrúnar Guðmunds-
dóttur felast vafasöm skilaboð í ný-
legri sendingu Íslandsbanka til
framhalds- og háskólanema.
Eftir Jóhönnu Ingvarsdóttur
join@mbl.is
 NEYTENDUR | Íslandsbanki sendir framhaldsskólanemum brúnkuklúta í pósti
GENGUR ILLA AÐ SELJA EIGNINA ÞÍNA?
MIKIL SALA – VANTAR EIGNIR Á SKRÁ
- Mikil sala hefur verið hjá okkur að undanförnu og vantar allar gerðir eigna á skrá.
- Skoðum og metum samdægurs þér að kostnaðarlausu.
- Enginn kostnaður fellur á seljanda ef eignin selst annars staðar.