Tíminn - 04.03.1973, Blaðsíða 29

Sunnudagur 4. marz. 1973.
TÍMINN
29
0 Skáldið
lausnin eins og prentuð huga
hans.
Út og inn það er eitt og samt
Aftur og fram það verður jafnt.
,,Það er ég viss um. að þarna
hefur blessaður karlinn hann fað-
ir minn komið mér til hjálpar,”
bætti Einar við söguna þegar
hann sagði mér hana.
Pétur Gautur var fyrst gefinn
út á prenti á islenzku árið 1902 og
það er einhver ævintýralegasta
bókaútgáfa sem ég hef haft
spurnir af. Bókin kom út i 30 ein-
tökum og hvert eintak kostaði
hundrað krónur. Það hefur verið
fáheyrt verð á bók. Til að hafa
einhvern samanburð má benda á
það að þá var almennt timakaup
10 aurar.
Ekki veit ég um neitt eintak úr
þessari útgáfu.
Iíóklestur og
dagleg umgengni
Einar hafði þann sið þegar ég
var honum samtiða, að taka
gjarna bók fram úr hillu, lesa i
henni reykk langa stund og setja
hana aftur á sama stað.
Hann átti geysimikið safn er-
lendra bóka. Ég spurði hann einu
sinni hversu mörg tungumál hann
kynni, og hann sagðist ráða yfir
átta tungumálum auk norður-
landamála. Mikið af bókasafni
hans voru franskar bækur og ég
held að frönsk tunga og bók-
menntirhafi staðið honum hjarta
næst. Hlin var lika vel að sér i
frönsku og hún sagði mér að þeg-
ar þau Einar voru saifian i Paris,
þá hafi skilið þar á milli að hún
talaði og skildi hið daglega mál
betur en hann, en aftur á móti var
að Einar hafði bókmálið alger-
lega á valdi sinu.
Hann las býsnin öll um heim-
spekiieg efni og ég efast um að
nokkur islendingur hafi verið við-
lesnari á þvi sviði um hans daga.
Þó talar Peter Hallberg á einum
stað, að Einar hafi verið meira en
litið ruglaður. Þetta mun vera i
ritdómi um Kristnihald undir
jökli eftir Laxness, en Hallberg
telur að doktor Sýngmann i þeirri
sögu sé sambland af þeim Helga
Pjeturs og Einari Ben.
— Hver voru þá hin heimspeki-
legu viðhorf Einars eins og þau
komu þér fyrir sjónir? —
— Einar talaði einu sinni við
mig um þau efni, sem við köllum
gjarna trúmál, en hann kallaði
hinztu rök. Þá orðræðu get ég
ekki endursagt, ég var unglingur
þá, litið lesinn og nam það ekki,
sem hann sagði, en ég man að ég
hlustaði dolfallinn.
Mér fannst hann tala um þessi
mál eins og hann stæði utan við
allt og horfði á sigurverkið utan
frá. Eftir þvi sem ég kemst næst
mun hann hafa aðhyllzt einhvers
konar algyðistrú.
Hann hefur löngum þótt há-
fleygur og það var lengi almennt
álit, að hann væri svo torskilinn,
að ómögulegt væri að lesa hann
sér að gagni. Ég held, að þetta sé
að breytast og það mætti segja
mér að hann ætti nú stærri les-
endahóp en nokkru sinni fyrr.
Það má til sanns vegar færa, að
hann væri háfleygur, En
fegurðarinnar leitaði hann alltaf i
hinu smáa og óbrotna. Það má
kannske orða það þannig að hann
sé hið háa i hinu lága.
Hann fyrirleit engan mann
vegna stöðu hans i þjóðfélaginu.
Þegar hann segir i kvæðinu
Norðurljós: ,,Við hverja smásál
ég er i sátt,” þá er það ekki af
drambsemi að hann segir smásál,
það væri mikill misskilningur að
halda það.
Hann trúði mér einu sinni fyrir
þvi, að sig hefði alltaf langað til
þess að verða prestur i rólegu
brauði úti á landi. Þar hefði hann
getað hugsað og dvalizt einn með
sál sinni. Hann var orðinn leiður á
þvi sem hann kallaði i Einræðum
Starkaðar „einmæli allra i senn,”
þar sem allir þóttust vita hið rétta
i hverjum hlut, en enginn krufði
hlutina til mergjar, át upp eftir
hinum.
Honum þótti gott að blanda geði
við almúgafólk og kannske hefur
það verið i og með þess vegna,
sem hann langaði til að verða
prestur. Hann hefði áreiðanlega
orðið góður prestur, ég held að
hann iýsi vel sinum eigin viðhorf-
um er hann segir fyrir munn
prestsins i Messunni á Mosfelli.
Mér hlýnar við þjóðarþelsins yl
það þekkir allt mannlegt og
finnur til
og þar er ég góður og glaður.
En þið eigið námshrokans
nauma geð.
Nirfill á hjartað og lika féð,
embættið þitt geta allir séð,
en ert þú, sem ber það, — maður.
Það er fræg saga, þegar Geir
Zöega sem þá var vegamálastjóri
kom til Herdisarvikur og heilsaði
skáldinu á hlaðinu og kynnti sig
og gat um leið embættistitils sins,
vegamálastjóri. Skáldinu þótti
þetta óþarfa yfirlæti og svaraði
að bragði: Oh, annað eins hefur
maður nú heyrt.
Einar hafði mikið yndi af að
dvelja i eldhúsinu hjá fóstru
minni og sat oft löngum stundum
á búrkistunni og spjallaði við
hana um hitt og þetta. Fóstra
min var greind kona og mat Ein-
ar mikils sem skáld. Ég man að
hún sagði einu sinni við hann, að
bað væri dýrmætur þungi, sem
hvildi nú á kistulokinu, þar sem
hann var. Einar brosti við og
sagði aðaldreihefði hann nú verið
talinn mikils virði i gulli. Þá sagði
gamla konan: ..Heldur vil ég nú
hafa þig á kistlinum hjá mér en
gullklump.” Þetta þótti Einari
vænt um.
Sá maður sem Einar taldi
gáfaðastan af öllum, sem hann
hitti á lifsleiðinni var raunar is-
lenzkur bóndi. Það var Brynjólfur
á Minna-Núpi. Þeir hittust einu
sinni á ferðalagi og gistu um nótt
saman i gömlu útihúsi. Koi'inn
var hriplekur svo að þeir gátu
ekki sofið og i stað þess sátu þeir
uppi alla nóttina og ræddu hin
hinztu rök. Nú veit það enginn
hvað þeim fór á milli en oft hef ég
óskað þess að þær samræður
væru til og aðgengilegar fyrir
hvern sem væri. En Einar minnt-
ist þess oft og bar meira lof á
Brynjólf fyrir gáfur en nokkurn
annan mann ,,Hann var svo stór-
gáfaður, blessaður karlinn,” var
hann vanur að segja.
Og þessi viðförli maður sem
Einar Benediktsson var, einna
viðförlastur allra lslendinga fyrr
og siðar, sagði einu sinni við mig:
„Alltaf liður mér bezt undir súð.
Það heldur svo vel að sálinni.”
JGK
heppnin hann að lokum, McNab
var einn af þeim, sem voru teknir
hljóðlega út úr landsliðinu og ekki
valinn i 22 manna hópinn, sem lék
I Mexikó.
En McNab varð ný stjarna,
hann var valinn til að koma fram
i umræðuþætti i sjónvarpinu, þar
sem var rætt um heimsmeistara-
keppnina. Þá varð hann þekktur
um allt England, sem myndarlegi
knattspyrnumaðurinn.
Þeir I Arsenal gera sér það
ljóst, að til þess aö verða meistar-
ar, þurfa þeir alltaf að vera beztu
menn liðsins. Þar sem tæknin er
tekin fram yfir likamskraftana og
varnarleik. Leikaöferð Arsenal er
að breytast frá þvi að liöiö lék
sterka vörn, eða var með
„varnarsjúkdóm” eins og leik-
menn liðsins kalla þaö. Þetta
hefur gefið McNab tækifæri til að
spila sóknarknattspyrnu og þar
getur hann sýnt sina réttu hæfi-
leika.
—SOS
r
Osannur
söguburður
Sögusagnir um að týndi
björgunarbáturinn af Sjöstjörn-
unni sé kominn i leitirnar á þess-
um eða hinum staðnum virðast
kvikna á ný jafnskjótt og þær eru
kveðnar niður. Það liður vart sá
dagur, að ekki fljúgi fyrir að ein-
hver ótiltekin skip hafi fundið
bátinn á reki og að ástand hans og
þeirra, sem i bátnum eiga að vera
sé á þennan hátt eða hinn.
Hannes Hafstein, fulltrúi Slysa-
varnarfélags Islands, sagði i gær,
þriðjudag, aðsérværi ómögulegt
að imynda sér hvar þessar sögur
yrðu til og hve fljótar þær væru að
berast. Sifellt er verið að hringja i
Slysavarnarfélagið til að fá stað-
festingu á einhverri sögusögn-
inni, eða jafnvel að tilkynna að
báturinn sé fundinn. En þvi miður
hefur ekkert af þessu við neinar
staðreyndir að styðjast. Báturinn
er ófundinn og ekkert hefur komið
fram sem gæti gefið til kynna um
afdrif hans. — Oó.
••
■ Oskudagsmerkjasala
■ Rauða krossins
Á öskudaginn er hinn árlegi merkjasöludagur Rauða krossins. Merkin
verða afhent á neðantöldum útsölustöðum frá kl. 9.30. Börnin fá 10% sölu-
laun og þau söluhæstu fá sérstök verðlaun.
Vesturbær og Miðbær:
Skrifstofa R.K.l. öldugötu 4.
Efnalaug Vesturbæjar
Vesturg. 53.
Melaskólinn.
Sunnubúðin, Sörlaskjóli 42.
Kron, Dunhaga 20.
Skerjaver, Einarsnesi 36-
Austurbær:
Fatabúðin, Skólavörðust. 21.
Axelsbúð, Barmahlið 8.
Silli og Valdi, Háteigsvegi 2.
Sunnukjör, Skaftahlið 24-
Hliðaskóli, Hamrahlið.
Dagheimilið Lyngás,
Safamýri 5.
Austurbæjarskóli.
Skúlaskeið, Skúlagötu 54.
Smáibúða- og
Fossvogshverfi:
Breiðagerðisskóli.
Fossvogsskóli.
Vefnaðarvöruverzlunin Faldur-
inn, Háaleitisbraut 68-
Laugarneshverfi:
Laugarnes-apótek, Kirkjuteigi
21.
Kleppsholt, Vogar
og Heimar:
Kjörbúðin Laugarás, Norður-
brún 2.
Verzl. Búrið, Hjallavegi 15-
Verzl. Þróttur, Kleppsvegi 150-
Langholtsskóli.
Vogaskóli-
Þvottahúsið Fönn, Langholts-
vegi 113.
Árbær:
Arbæjarskóli-
Arbæjarkjör, Rofabæ 9.
Breiðholt:
Breiðholtsskóli.
Matvörumiðstöðin, Leirubakka
36.
Seltjarnarnes:
Mýrarhúsaskóli.
Kópavogur:
Kópavogsskólinn
v/Digranesveg.
Kársnesskóli v/Skólagerði.

GUNNAR ASGEIRSSON H F. Suóurlandsbraut 16 Laugavegi 33 Sími 35200
B Hi iHH ií if .vii SHl Si Vi\ \ \ Vú V\ \
Imittcix stórkostleg^
prjónavél með sjálfvirkum mynstursleóa
og klukkuprjónskambi
1. Mynstrið er stillt með einum
hnappi.
2. Örugg fjöðrun nálanna
varnar lykkjufalli.
3. Klukkuprjónskamburinn er
festur með einu handtaki.
4. Engin lóð, engar þvingur,
ekkert erfiði.
Prjónar
biéöi
jirofl uarn
ojj l»pa
Knittax prjónavélar;
nýtízkulegar, öruggar.
25 ára reynsla um allan heim.