Fréttablaðið - 28.04.2005, Blaðsíða 20
28. apríl 2005 FIMMTUDAGUR
Blað var brotið í sögu farþegaflugs
heimsins í gær þegar hin nýja ofurþota
Airbus A380 fór í sitt fyrsta flug. Þessi
stærsta farþegaþota heims ber hvorki
fleiri né færri en 800 farþega þegar
mest lætur en það samsvarar öllum
íbúum Seyðisfjarðar og gott betur.
Fyrsta farþegaþotan 1952
Fyrstu farþegaflugvélarnar tóku aðeins
nokkra farþega en um 1930 voru
komnar fram á sjónarsviðið vélar sem
gátu tekið allt að 13 farþega. Ein
þekktasta og öruggasta farþegavél sög-
unnar, Douglas DC-3 eða þristurinn,
kom á markað 1936 en sú vél tók 21
farþega og náði 270 km hraða á
klukkustund.
Í síðari heimsstyrjöldinni þróuðust flug-
vélar ört og þotuhreyfillinn kom til sög-
unnar. Fyrsta farþegaflugið í flugvél knú-
inni þotuhreyflum var á milli London og
Jóhannesarborgar árið 1952. Um var að
ræða vél af gerðinni De Havilland sem
tók 36 farþega. Í kjölfarið fylgdu far-
þegaþotur á borð við Boeing 707, Con-
vair 880. Douglas DC-8 og Lockheed
Electra.
Um 1960 voru farþegaþotur orðnar
nánast allsráðandi á öllum helstu milli-
landaflugleiðum heims og Bandaríkja-
menn voru leiðandi í framleiðslu stórra
farþegaþotna.
Bylting í lok sjöunda áratugarins
Í lok sjöunda áratugarins varð algjör
bylting í sögu farþegaflugs þegar júm-
bóþotan Boeing 747 var tekin í notkun
en hún gat flutt allt að 500 farþega í
einu. Keppinautar Boeing svöruðu
þessu með vélum eins og Lockheed
1011 og McDonnell Douglas DC-10
sem gátu flutt allt að 400 farþega.
Önnur bylting í farþegaflugi átti sér stað
á sama tíma eða 1969 þegar Bretar og
Frakkar kynntu hljóðfráu farþegaþotuna
Concorde. Með henni náðu Evrópu-
menn að rétta hlut sinn nokkuð í smíði
farþegaþotna en Concorde var tekin í
almenna notkun 1976. Síðan hafa ekki
gerst stórtíðindi í sögu farþegaflugs fyrr
en í gær eins og áður segir þegar Air-
bus A380 hóf sig til flugs frá Toulouse í
Frakklandi.
Þróunin gerist í stökkum
FBL-GREINING: SAGA FARÞEGAFLUGS
Aðalmeðferð í einum
anga eins stærsta fíkni-
efnamáls síðustu ára fór
fram í Héraðsdómi
Reykjavíkur í gær. Fjórir
ungir menn eru þar sak-
aðir um stórfelldan fíkni-
efnainnflutning.
Tveir sakborningar af fjórum ját-
uðu á sig stærstan hluta sakar-
gifta í einum anga stóra Dettifoss-
málsins svokallaða. Aðalmeðferð í
málinu fór fram í Héraðsdómi
Reykjavíkur í gær. Dettifossmálið
er eitt umfangsmesta fíkniefna-
mál síðustu ára.
Sá angi málsins sem fjallað var
um í gær snýst að mestu um tæp
þrjú kíló af amfetamíni og tæp
600 grömm af kókaíni sem reynt
var að smygla með Dettifossi frá
Rotterdam um miðjan mars í
fyrra, en efnin voru haldlögð við
komu skipsins til Reykjavíkur. Þá
var ákært fyrir tilraun til smygls
á að minnsta kosti 400 grömmum
af amfetamíni frá Danmörku í
júní sama ár.
Tveir játa mest
Hinrik Jóhannsson og Jón Arn-
ar Reynisson, fyrrum skipverji á
Dettifossi, játuðu á sig þennan
hluta málsins að mestu, þó með
þeim fyrirvara að Hinrik sagðist
bara eiga kíló af efnunum sem
fundust um borð í skipinu. Einnig
var ákærður annar skipverji af
Dettifossi fyrir aðild, en hann að-
stoðaði Jón Arnar við að koma efn-
unum um borð í Rotterdam og varð
honum annað hvort úti um innsigli,
eða innsiglaði sjálfur gáminn sem
efnin voru falin í um borð. 400
grömmin frá Danmörku bárust
aldrei til landsins, en Jón Arnar
kvaðst hafa óttast að upp um sig
kæmist og því hent efnunum í
ruslið. Skipverjinn sem aðstoðaði
var einnig ákærður fyrir smygl á
munntóbaki og fínkorna neftóbaki.
Þá var Jóhanni Einari Björns-
syni gefið að sök að hafa keypt am-
fetamínið sem hent var. Eins var
hann sakfelldur fyrir tæp 17
grömm af kókaíni sem fundust við
húsleit heima hjá honum og fyrir
anabólíska stera sem þar voru
gerðir upptækir. Hinrik og Jón
Arnar sitja enn í gæsluvarðhaldi
vegna málsins.
Stóra Dettifossmálið er þó held-
ur umfangsmeira í heild sinni, því
alls snýst það um innflutning á um
11 kílóum af amfetamíni, því átta
kíló til vibótar fundust í vörusend-
ingu í júlí, auk þess sem gerð var
tilraun til að smygla til landsins í
pósti tvö þúsund skömmtum af
LSD.
Hinrik Jóhannsson breytti í
gær fyrir dómi fyrri framburði
sínum varðandi þátt Jóhanns Ein-
ars Björnssonar og vildi sjálfur
taka ábyrgð á því að hafa keypt í
Kaupmannahöfn amfetamín-
grömmin 400 sem hann svo fól
Jóni Arnari að smygla til landsins í
lítilli flösku. „Mér þykir leitt að
segja það, en ég ætlaði að koma
þessu á Jóhann Einar. Ég vissi að
hann var úti á sama tíma,“ sagði
Hinrik fyrir dómi. Daði Kristjáns-
son, fulltrúi Lögreglustjórans í
Reykjavík, sem sótti málið, tók
þessa breytingu þó lítt trúanlega
og taldi „blasa við“ að Hinrik og
Jóhann Einar hefðu getað talað sig
saman um að Hinrik tæki á sig sök-
ina, eftir að hann var fluttur í
óbundið gæsluvarðhald. Hann vís-
að jafnframt til símtala milli
þeirra félaga morguninn sem Jó-
hann Einar flaug til Kaupmanna-
hafnar, en Hilmar starfaði á bón-
stöð hjá Jóhanni. „Það er fjar-
stæðukennt að menn séu að sækja
bíla til að bóna eldsnemma að
morgni, tveimur tímum áður en
annar á að fara í flug,“ sagði hann.
Hinrik sagði aðspurður um hvort
illt hafi verið á milli hans og Jó-
hanns Einars: „Ég bara þoldi hann
ekki ....á tímabili.“ Jóhann Einar
flaug til Kaupmannahafnar að
morgni, en Hinrik að kvöldi.
„Eyvi“ er ófundinn
Sakborningum bar að mestu sam-
an um atburðarás í Rotterdam í
mars þegar sótt voru tæp þrjú kíló
af amfetamíni og tæp 600 grömm
af kókaíni. Þó bar þeim ekki saman
um hversu mikið skipverjinn sem
aðstoðaði Jóhann kom að málum.
Jón Arnar og skipverjinn fóru að
hitta Hinrik fyrir utan sjómanna-
heimilið í Rotterdam, en þar
kveðst skipverjinn hafa farið inn
og pantað bjór og hitt svo Jón Arn-
ar eftir að hann var búinn að sækja
efni hjá Hinriki. Þeir hafi svo farið
út og grafið upp plastpoka með
meira amfetamíni sem var undir
tré í grenndinni. Þau efni munu
hafa verið komin frá þriðja aðila,
„Eyva“, en hann hefur ekki fund-
ist. Jón Arnar og Hinrik bera hins
vegar að skipverjinn hafi beðið
álengdar meðan þeir funduðu og
hann hafi svo grafið upp efnin und-
ir trénu eftir ábendingu Jóns. Þá
vill Jón Arnar meina að skipverj-
inn hafi aðstoðað við að koma efn-
unum fyrir um borð og hafi inn-
siglað gáminn þar sem efnin voru
falin. Þessu neitar skipverjinn þó
staðfastlega, hann kveðst bara
hafa aðstoðað við að koma efnun-
um um borð í skipið og svo útveg-
að Jóni innsigli til að innsigla gám-
inn.
Jón Arnar sýndi mikla eftirsjá í
máli sínu í gær og kvaðst hafa
skammast sín mikið „enda búinn
að vera 13 ár til sjós.“ Hann skýrir
hegðun sína með því að hann hafi
verið langt leiddur í fíkniefna-
neyslu og hann hafi leiðst út í
smyglið til að fá niðurfellda hálfr-
ar milljón króna fíkniefnaskuld við
Hinrik. Þetta staðfesti Hinrik í
Héraðsdómi. Jón Arnar sagði jafn-
framt að hann hefði litla fyri-
hyggju sýnt í gjörðum sínum. Til
að mynda hafi hann rofið innsiglið
á gáminum þar sem amfetamíninu
hafði verið komið fyrir til að stel-
ast í efnið á leiðinni yfir hafið.
Hann lét svo hjá líða að innsigla
gáminn aftur. ■
CONCORDE Hljóðfráa farþegaþotan Concorde var tímamótaflugvél í sögu farþegaflugsins.
Tveir játa obbann af sakargiftunum
MÆTTIR Í HÉRAÐSDÓM Hinrik Jó-
hannsson og Jón Arnar Reynisson, sak-
borningarnir tveir sem enn eru í gæslu-
varðahaldi og játað hafa á sig bróðurpart
sakargiftanna í einum anga stóra Dettifoss-
málsins, mæta hér í Héraðsdóm í gær í
fylgd gæslumanna af Litla-Hrauni.
– hefur þú séð DV í dag?
LINDA P. KOMIN
HEIM TIL
AÐ FÆÐA
ÓLÉTT EFTIR KANADÍSKAN LÆKNI
Á sjöunda mánuði
og í sjöunda
himni
MÁLFLUTNINGAR AÐ HEFJAST Sakborningar og verjendur í einum anga Dettifossmálsins, einhvers stærsta fíkniefnamáls síðustu ára,
koma sér fyrir í Héraðsdómi Reykjavíkur í gær.
ÓLI KRISTJÁN ÁRMANNSSON,
BLAÐAMAÐUR
Í DÓMSALNUM
MÁLFLUTNINGUR
Í DETTIFOSSMÁLINU
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/E
.Ó
L.
Einstakt
verkefni
VETNISSTRÆTISVAGNAR
SPURT & SVARAÐ
Þriggja ára tilraunaverkefni NýOrku og
aðildarfyrirtækja um rekstur vetnisknú-
inna strætisvagna er að ljúka. Þor-
steinn Sigfússon er ráðgjafi NýOrku.
Heppnaðist verkefnið vel?
Þetta hefur tekist betur en nokkur
þorði að vona og sem dæmi hafa er-
lendir aðilar hrósað okkur mikið fyrir
hvernig til hefur tekist. Þetta var ein-
stakt verkefni þegar það hófst fyrir
nokkrum árum og skömmu síðar
hófust svipuð verkefni í öðrum borgum
Evrópu en ekkert þeirra jafnast á við
íslenska verkefnið.
Af hverju lýkur því nú
Daimler Chrysler, framleiðandi þeirra
vagna sem við höfum notað hingað til,
eru ekki tilbúnir með næstu kynslóð
vetnisvagna. Þessum sem nú eru í um-
ferð var ekki ætlað að vera mjög lengi
starfandi en þeim vögnum sem hér
eru hefur verið ekið mun meira en
sambærilegum vögnum annars staðar.
Hvenær verða vetnisbílar algengir?
Við erum þegar búnir að óska eftir að
hingað verði fengnir 50 vetnisknúnir
bílar til almenningsnota á næstunni.