Fréttablaðið - 28.04.2005, Blaðsíða 24

Hvers vegna er nauðsynlegt að
selja Símann til einkaaðila? Geng-
ur rekstur hans í höndum ríkisins
illa? Svarið við þessum spurning-
um er þetta: Það er engin nauðsyn
að selja Símann. Rekstur hans í
höndum ríkisins gengur mjög vel. Í
rauninni malar Síminn gull fyrir
eiganda sinn, ríkið. Hér áður var
það aðalröksemdin fyrir einka-
rekstri, að sá rekstur gengi betur
en ríkisrekstur. Þegar tap var á rík-
isfyrirtækjum var þess gjarnan
krafist að þau yrðu einkavædd
þannig að þau færu að skila hagn-
aði. En þessi röksemd á ekki við um
Símann. Þetta fyrirtæki hefur skil-
að milljörðum í hagnað á hverju ári
um langt skeið og hefur fært ríkinu
ómældar tekjur. Það finnast því
engin rök fyrir einkavæðingu fyr-
irtækisins. Algengasta slagorð
einkarekstursmanna er að ekki
megi hafa fyrirtæki í samkeppnis-
rekstri í höndum ríkisins. Þetta er
rugl. Það er unnt að hafa fyrirtæki
í eigu ríkisins í hlutafélagsformi
eða í öðru formi með takmarkaðri
ábyrgð og sjálfstæðum fjárhag þó
ríkið eigi þau að mestu eða öllu
leyti. Aðalatriðið er að þau fái ekki
ríkisstyrki og ríkið leggi þeim ekki
til neina fjármuni þannig að þau
sitji við sama borð og einkafyrir-
tæki í sömu grein. Síminn hefur
einmitt um nokkurt skeið verið
hlutafélag og ekki notið neinna sér-
réttinda umfram einkafyrirtæki í
sömu grein.
Ástæðan fyrir því, að ætlunin er
að einkavæða Símann er sú að
Sjálfstæðisflokkurinn hefur einka-
rekstur á stefnuskrá sinni og hefur
ákveðið að einkarekstur gildi um
Símann. Við því er ekkert að segja.
Þetta er stefna Sjálfstæðisflokks-
ins. En samvinnuflokkurinn Fram-
sókn drattast með og samþykkir að
einkavæða þetta fyrirtæki. Það er
gagnrýnisvert. Framsóknarflokk-
urinn var stofnaður til þess að
koma á samvinnurekstri. Flokkur-
inn var ekki stofnaður til þess að
hjálpa Sjálfstæðisflokknum við að
koma bestu ríkisfyrirtækjum
landsins í hendur einkaaðila. En
Framsókn hefur gleymt stefnu
sinni og vill allt vinna til þess að fá
að sitja í ríkisstjórn með íhaldinu
og leggur sérstaka áherslu á að fá
að stýra fundum ríkisstjórnar. En
þetta kostar sitt. Þetta kostar
Framsókn mörg stefnumál.
Blöðin sögðu frá því fyrir
stuttu, að formenn stjórnarflokk-
anna hefðu náð samkomulagi um
sölu Símans. Hvað þýðir það? Jú,
það þýðir að þeir höfðu komið sér
saman um hvaða einkavinir ættu
að fá að kaupa þetta góða fyrirtæki
sem ríkið og almenningur í landinu
hafði byggt upp. Þeir höfðu valið
fyrrum Sambandsmenn og íhalds-
menn úr hópi einkavina, sem máttu
kaupa fyrirtækið og maka krókinn
á því. Helmingaskiptin skyldu
halda áfram. Braskið með ríkisfyr-
irtækin skyldi halda áfram. Agnes
Bragadóttir blaðamaður á Morgun-
blaðinu skrifar grein um mál þetta
í Mbl. 11. apríl sl. og er ómyrk í
máli: „Við Íslendingar getum ekki
látið bjóða okkur eitt þjóðarránið
enn“, segir hún. Hún kallar úthlut-
un fiskimiðanna til örfárra út-
valdra þjóðarrán og sölu bankanna
til einkavina sömuleiðis. Hún vill
að Íslendingar vakni og stöðvi enn
eitt þjóðarránið. Orð í tíma töluð
hjá Agnesi. ■
Í Fréttablaðinu 26. apríl er birt
grein eftir Þorbjörn Guðmunds-
son sem er talsmaður sam-
starfsnefndar um virkjunar-
samning. Hann segir að Vinnu-
málastofnun hafi strax gert at-
hugasemd og lýst því yfir að
ekki sé um þjónustusamninga
að ræða og að yfirtrúnaðarmað-
ur hafi óskað eftir afritum af
ráðningarsamningum og upp-
lýsingum um laun lettnesku
starfsmannanna.
Þetta er ekki alveg rétt hjá
Þorbirni. Vinnumálastofnun
gerði aldrei formlega athuga-
semd við störf verktakafyrir-
tækisins Vislandia við okkur.
Við heyrðum aðeins um það í
fjölmiðlum að þeir hefðu beðið
sýslumannsembættið á Seyðis-
firði að rannsaka málið. Þá lét-
um við fyrirtækið Vislandia
stöðva vinnu á meðan við vær-
um að ráðfæra okkur við lög-
mann okkar um hvort verið
væri að fylgja lögum eða ekki.
Vinnumálastofnun hefur haldið
því fram að þjónustusamningar
gildi aðeins um sérfræðiþjón-
ustu en um það segir ekkert í
lögunum.
Það er rétt að Oddur yfir-
trúnaðarmaður hefur óskað
eftir ráðningarsamningum sem
Vislandia hefur gert við starfs-
menn sína. Eins og hefur komið
fram þá eru Lettarnir tveir sem
hafa verið ákærðir ekki starfs-
menn GT verktaka heldur
starfsmenn fyrirtækisins
Vislandia í Lettlandi. Þeir voru
sendir hingað til lands á grund-
velli þjónustusamnings. Í samn-
ingi okkar við Vislandia er það
skýrt kveðið á um að greiða skal
starfsmönnum þeirra eftir
íslenskum kjarasamningum og
vonum við að svo sé gert. ■
28. apríl 2005 FIMMTUDAGUR24
Hvers vegna að selja Símann
Hversu algeng er samkynhneigð á Íslandi?
Í viðtali í Fréttablaðinu 7. þessa
mánaðar fullyrðir Sverrir Páll Er-
lendsson kennari að 5-10% manna
laðist að eigin kyni, sem jafngildi
800 til 1600 Akureyringum og 9 til
18 þúsund íbúum höfuðborgarsvæð-
isins. Þetta eru ótrúlegar tölur. All-
nokkuð er um að samkynhneigðir
geri mikið úr fjölda sínum, enda gef-
ur það kröfum þeirra um síaukin
réttindi byr undir báða vængi.
Í viðtali við Kolbrúnu Bergþórs-
dóttur á Útvarpi Sögu í marz gekk
Þorvaldur Kristinsson, form. Sam-
takanna 78, svo langt að staðhæfa:
„Við verðum að gera okkur grein
fyrir því, að varfærnustu tíðnitölur
heimsins segja okkur, að hér hljóti
að vera um 15-20.000 samkyn-
hneigðir fullorðnir einstaklingar.“.
Takið eftir, að hann talaði um „var-
færnustu“ tölur. Sá reyndi maður
ætti að vita betur, því að þetta er
víðs fjarri sannleikanum. Sam-
kvæmt tölum Hagstofunnar í árslok
2001 jafngilda 15.000 manns um
6,9% fullorðinna Íslendinga, en
20.000 manns um 9,2%.
Algengt mat á hlutfalli virkra
samkynhneigðra í vestrænum þjóð-
félögum er um 1-3%. Enn lægra er
hlutfall samkynhneigðra meðal
þeirra sem eru í föstu sambandi, t.d.
um 0,5% af öllum samböndum í
Kanada. Hér á landi nær fjöldi sam-
kynhneigðra í staðfestri samvist að-
eins um 0,2% af tölu giftra gagnkyn-
hneigðra. Þetta kann að koma les-
endum á óvart, miðað við hve mikið
virðist bera á samkynhneigðum nú á
dögum. En eitt sem gerir þennan
hóp meira áberandi en ella er sú
staðreynd, að þetta fólk er yfirleitt
betur stætt en almennt gerist; sam-
kynhneigðir í Bandaríkjunum voru
með 58% hærri tekjur en almennt
meðaltal 1990 og sem einstaklingar
með þrefaldar meðaltekjur einstak-
linga, auk þess að hafa 3 árum lengri
menntun að baki. Margir þeirra eru
hæfileikamenn í ýmsum stéttum,
m.a. í hópi leikara, listamanna, rit-
höfunda og fjölmiðlamanna, ekki
sízt í stórborgum á austur- og vest-
urströnd Bandaríkjanna. Lífsstíll
þeirra hefur því fengið verulega já-
kvæða kynningu í kvikmyndum og
fjölmiðlaefni sem þaðan berst.
Skv. manntali 2001 telja 1,3%
kanadískra karlmanna og 0,7%
kvenna sig vera samkynhneigð. Ný-
legar rannsóknir frá ýmsum löndum
sýna einnig að tíðni samkynhneigð-
ar sé undir 3%, t.a.m. í einni frá
Bandaríkjunum, þar sem 2,1% karl-
manna og 1,5% kvenna voru talin
með þessa kynhneigð (Gilman, SE,
Am. J. of Public Health 91, 2001). Í
nýlegri brezkri rannsókn teljast
2,8% karlmanna hommar (Mercer,
CH, o.fl., AIDS 18, 2004). Í holl-
enzkri könnun kom í ljós, að 2,8%
karlmanna og 1,4% kvenna höfðu átt
í sambandi við manneskju af sama
kyni (Sandfort, TG, o.fl., Arch. Gen.
Psychiatry 58, 2001).
Ýmsir eru vísir með að draga
þessar rannsóknir í efa og vitna til
umtalaðra kynlífsrannsókna dýra-
fræðiprófessorsins Kinseys (sem
sjálfur var hommi) um miðja síð-
ustu öld. En sú rannsókn byggðist á
sjálfboðaliðum og ódæmigerðum
þjóðfélagshópum, m.a. miklum
fjölda refsifanga, og var á ýmsa
vegu framkvæmd á ómarktækan
hátt. Með hliðsjón af því og seinni
tíma rannsóknum er ekki lengur
hægt að meðtaka ýmsar meginnið-
urstöður Kinseys. Jafnvel sú al-
genga fullyrðing, að hann hafi sann-
að, að 10% karlmanna séu hommar,
er ekki niðurstaða sem liggur fyrir
sem slík í skýrslu hans.
Þegar Þorvaldur Kristinsson
heldur því fram, að „varfærnustu
tíðnitölur heimsins“ upplýsi okkur
um, að 15-20.000 fullorðnir Íslend-
ingar – eða 6,9 til 9,2% – séu sam-
kynhneigðir, þá er það hrein og klár
villa, því að vitanlega verða tíðnitöl-
ur upp á 0,7 til 3,3% að teljast ólíkt
varfærnari.
Þegar Sverrir Páll gefur sér, að 5-
10% Íslendinga séu samkynhneigð-
ir, þá er það sömuleiðis fjarri öllum
líkum, miðað við traustar, erlendar
rannsóknir. Engin ástæða er til að
ætla, að hlutfall samkynhneigðra sé
hærra á Íslandi en erlendis. Út frá
ofangreindum rannsóknum er lík-
legt, að fjöldi fullorðinna homma á
landinu öllu sé í mesta lagi um 3.000,
en lesbíur um eða undir 1800. ■
BJÖRGVIN GUÐMUNDSSON
UMRÆÐAN
UM SÖLUNA
Á SÍMANUM
JÓN VALUR JENSSON
GUÐFRÆÐINGUR
UMRÆÐAN
TÖLFRÆÐI
ATHUGASEMD FRÁ GT VERKTÖKUM
VEGNA SKRIFA Í FRÉTTABLAÐIÐ
Lettarnir eru starfs-
menn Vislandia
að Hlíðarsmára 11
Re
yk
jan
es
br
au
t
Sm
ár
ah
va
m
m
sv
eg
ur
Hl
íða
sm
ár
i
Smáralind
LAGERSALAN
Opnunartími
mán-fös 14-19
laugard og sunnud 13-18
Síðustu
dagar!
ALLT Á Kr. 250
,- 1000,- Össur ekki tekinn alvarlegaÚtspil Össurar Skarphéðinssonar umsameiningu Samfylkingarinnar og
Vinstri-Grænna dó drottni sínum
furðu fljótt, sem merkir væntanlega
einna helst að Íslendingar séu löngu
hættir að taka yfirlýsingar Össurar al-
varlega.
murinn.is
Ber að segja upp
varnarsamningnum
Ummæli aðstoðarutanríkisráðherr-
ans benda eindregið til að Banda-
ríkjamenn telji það í sína þágu að
varnarsamningurinn haldi gildi sínu.
Varnarsamningurinn hefur hins vegar
litla þýðingu fyrir Íslendinga ef hann
er einungis orð á blaði. Dragist við-
búnaður varnarliðsins enn meira
saman en orðið er, ber íslenskum
stjórnvöldum því að segja upp varn-
arsamningnum.
deiglan.is
Lakara leiksskólakerfi
fyrir Reykvíkinga
Nýjasta kosningabrella R-listans um
gjaldfrjálsa vist leikskólabarna lítur
við fyrstu sýn út fyrir að vera gjöf til
barnafjölskyldna í Reykjavík. Ef málið
er skoðað nánar sést að þessi grund-
vallarbreyting á því fyrirkomulagi sem
er við lýði í dag við dagvistun barna
frá 18 mánaða til 5 ára aldurs mun
þýða fækkun valkosta og lakara leik-
skólakerfi fyrir íbúa Reykjavíkur.
tikin.is
AF NETINU