Tíminn - 28.03.1976, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Sunnudagur 28. marz 1976
„Norska húsiö” byggt 1828 (Stykkishólmi)
Ingólfur Davíðsson:
Byggt og búið
í gamla daga
116
✓
tbúðarhiis Árna Thorlaciusar
útgerðarmanns, siglingamanns,
veðurathuganamanns og kaup-
manns i Stykkishólmi var á
sinni tið eitthvert hið stærsta og
vandaðasta á Islandi — og eina
tvilyfta húsið næstu 40 árin,
fyrir utan latinuskólann i
Reykiavik. Yfirsmiður var Jón
Bankastræti 1, Reykjavik 1975
Hjaltalin. ,,Ef ég ætti og færa i sitt upprunalega form.
alla veröldina skyldi ég búa i Hefur Hörður Agústssom yfir-
norska húsinu”, hrökk upp úr umsjón með þvi verki.
samtimamanni i nágrenninu. Áformað er að þetta merkilega
Sumarið 1828 sigldi Arni galeas gamla hús hýsi byggðasafn i
sinum til Noregs að sækja framtiðinni.
timbur i húsið og var aðeins Litum i kringum okkur i
hálfan mánuð i ferðinni. Þetta Reykjavik. Húsið að Hverfis-
„noreka hús”, eins og jafnan er götu 12 byggði hinn alkunni
sagt, var afar vandað, bjálka- læknir Guðmundur Hannesson
byggt úr 10”xl” bjálkum, þiljað 1910 eða 1911, að nokkru leyti i
utan á bjálkana og siðan marg- tilraunaskyni, þar sem
tjargað að utan. Þakið var lika sameinað er timburhús og
úr timbri, smurt með stálbiki. steinhús, en gjall notað til
Gluggar hvitmálaðir og 12 smá- einangrunar — og loftupphitun
rúður i hverjum þeirra. Enginn hagnýtt. Bogagluggi á norð-
þakgluggi, svo kolamyrkur var vesturhorni og þótti undur
á háaloftinu. Að norðanverðu mikið. Skúr fyrir hestakerru
niðri var sölubúðin, er siðar var undir tröppunum, smiðaher-
notuð sem smjörgeymsla. Eld- bergi i kjallara. Skammt er
hús og búr niðri. Eldhusið afar þaðan að snotru. grásteins-
stórt með voldugu eldstæði hlöðnu húsi, Bankastræti 1, með
hlöðnu úr múrsteinum — og merki Verzl.bankans,er gnæfi'r i
hlaðinn reykháfur. Stór forstofa baksýn. Inn á Bergstaðastræti
og stigi þaðan upp á loftið, en 34, setur stór álmur hlýlegan
þar var ibúðin, 3 svefnherbergi svip á litla gráa bárujárnshúsið,
og 2 stór herbergi — suður—og en miklu kuldalegra er yfir háa
norðursalur. Sváfu hjónin i lok- steinveggnum á húsinu til
rekkju i suðursalnum. Oft voru hægri. Berið lika saman garð-
um 20 manns iheimili, en sumir grindurnar og óhrjálega stein-
sváfu annars staðar. Haldnar vegginn til vinstri.
voru stórveizlur i norska Á horni Aðalstrætis og
húsinu. Þjóðhátiðarárið 1874 Túngögu, andspænis gamlá
var þar reiddur fram hátiðar- kirkjugarðinum (þar sem
matur fyrir 200 manns. Húsið Schierbeck landlæknir gerði
þótti enn ágætt til fbúðar árið merkilegar ræktunartilraunir
1967, segi Óskar Clausen i fróð- löngu fyrir aldamótin), stendur
legri frásögn um húsið og fallegt gamalt timburhús,
höfund þess i bókinni „Sögur og rauðmálað með hvitum svala-
sagnir af Snæfellsnesi” I. 1967, grindum og gluggabúnaði. Eru
bls 127 - 130. þær að dást að blómunum eða
biða eftir strætó* stöllurnar i
Nú er verið að lagfæra húsið garðinum?
Hverfisgata 12, Reykjavlk, (hús Guðm. Hannessonar) 1975.

A horni Aöalstrætis og Túngögu í Reykjavik 1975
Álmur Bergstaðastræti 34 (Rvik)