Fréttablaðið - 23.12.2005, Side 20

23. desember 2005 FÖSTUDAGUR20
Valgerður H. Bjarnadóttir,
fyrrverandi framkvæmda-
stýra Jafnréttisstofu, segir
málaferlin vegna brottvikn-
ingar hennar úr starfi á sín-
um tíma, hafa legið þungt á
sér undanfarin ár. Að sama
skapi segir hún niðurstöðu
Hæstaréttar mikinn létti
og sigur. Hún ætlar ekki að
erfa málið við Árna Magn-
ússon félagsmálaráðherra.
Miklar umræður hafa spunnist
að undanförnu um þá niðurstöðu
Hæstaréttar að dæma Árna Magn-
ússon sekan um valdníðslu þegar
hann vék Valgerði H. Bjarna-
dóttur úr starfi forstöðumanns
Jafnréttisstofu árið 2003. Hann
var jafnframt dæmdur fyrir að
meiða persónu og æru Valgerðar
og ríkinu gert að greiða henni sex
milljónir króna í skaðabætur. Val-
gerður segir dóminn draumanið-
urstöðu; kröfur hennar hafi verið
tvíþættar, annars vegar um ólög-
mæta gjörð og hins vegar bætur
fyrir launamissi þar sem aldrei
hafi verið gengið frá formlegum
starfslokasamningi við hana. „Ég
þorði satt að segja ekki að vona að
hvort tveggja fengist í gegn. En
það er gott að fá peningana; það
er alltaf kærkomið þegar maður
hefur orðið fyrir launamissi,“
segir hún.
Allur vindur úr henni
Ofan í kaupleysið ef svo má
segja segir Valgerður að undan-
farin tvö og hálft ár hafi verið
sér erfið og eftir á að hyggja hafi
þetta allt verið sér meira áfall en
hún gerði sér grein fyrir og hún
sjái nú að það er ýmislegt sem hún
hefur ekki treyst sér til að gera
vegna óöryggis. „Ég hef einhvern
veginn ekki náð mér almennilega
á strik með að fara að gera eitt-
hvað. Fljótlega eftir að ég hætti
hjá Jafnréttisstofu var eiginlega
allur vindur úr mér.“
Óheppileg staða
Hluti af umræðunni undan-
farnar vikur hefur snúist um
viðbrögð ráðherrans og háværar
raddir hafa heyrst um að hann
gerði réttast í að segja af sér
vegna þessa. Valgerður segist
ekki leggja neitt mat á þær kröf-
ur, telur sig of nátengda málinu til
að hafa beina skoðun á því hvað
ráðherrann eigi að gera. „Hins
vegar get ég sagt að ef hann væri
samkvæmur sjálfum sér, þá ætti
hann að sjá að þessi staða er afar
óheppileg fyrir ráðuneytið, eins
og hann orðaði það við mig sjálfur
á sínum tíma, að staða mín væri
afar óheppileg fyrir Jafnréttis-
stofu,“ segir Valgerður.
Neyddist til að hætta
Hún segir ráðherrann ekki
hafa haft neitt samband við sig
eftir að dómur féll og raunar hafi
hún ekkert heyrt frá honum eftir
hinn örlagaríka fund þeirra um
mitt ár 2003.
Hvernig sá fundur þróaðist
kom henni mjög í opna skjöldu
segir hún. „Eftir það sem á undan
var gengið í „leikhúsmálinu“
svokallaða, þar sem við höfðum
fengið tvær niðurstöður; aðra frá
kærunefnd jafnréttismála og hina
frá héraðsdómi, vildi ég tala við
ráðherrann minn um það hvernig
við tækjum á þessari stöðu sem
upp var komin. Mér fannst þetta
draumaprófverkefni að takast á
við og var með bréf meðferðis
þar sem stóð skýrum stöfum að
ég ætlaði ekki að segja af mér
heldur takast á við vandann. En
ég var varla sest þegar Árni segir
að hann vilji að ég hætti og hann
las ekki einu sinni bréfið. Ég sá
hins vegar, eftir að hann lýsti van-
trausti á mig, að það var ógjörn-
ingur fyrir mig að halda áfram
störfum. En ég var aldrei sátt við
að hætta, ég vildi ekki hætta held-
ur neyddist til þess.“
Ekkert siðleysi
Starfslok hennar komu reynd-
ar til umræðu á fundinum með
ráðherra en Valgerður segist ekki
hafa viljað skrifa undir neina
samninga án þess að ráðfæra sig
við lögfræðing. „Ef ég hefði haft
minnsta grun um að svona færi á
þessum fundi, hefði ég haft lög-
fræðing með mér. Það hvarflaði
aldrei að mér að þessi staða kæmi
upp á fundinum,“ segir hún.
Aftur á móti segir hún ljóst að
Árni hafi verið ákveðinn í að taka
af skarið því hann hafi strax talað
um að hún fengi sex mánaða laun.
Og þá ber þess að geta að um líkt
leyti og þetta gerist var nýbúið að
ganga frá starfslokasamningi upp
á 20 milljónir króna við fráfarandi
forstjóra Byggðastofnunar sem
hafði aðeins verið skamma hríð í
starfi. „Árni tók sérstaklega fram
að hann ætlaði ekki að gera sömu
vitleysu í þessum efnum og hefði
verið gerð í öðrum ráðuneytum.
Og ég spurði þá hvort hann ætti
við starfslokasamning forstjóra
Byggðastofnunar og hann játti því
og sagðist ekki taka þátt í slíku
siðleysi.“
Sex mánaða laun eða ekkert
Valgerði voru síðan aftur boðin
sex mánaða laun nokkru síðar en
hún vildi enn ekki skrifa undir
slíkan samning. „Eftir að ég og
lögmenn mínir höfðum farið yfir
málið gerðum við ítrekaðar til-
raunir til að ná tali af ráðherran-
um vegna starfslokanna, en hann
gaf aldrei færi á sér,“ segir Val-
gerður. Og niðurstaðan varð sú að
hún fékk send þessi sex mánaða
laun nokkrum mánuðum eftir að
hún hætti. „Síðan hringdi ráðu-
neytisstjórinn og sagði mér að
annað stæði ekki til boða og ef ég
sætti mig ekki við þetta þá fengi
ég ekkert.“
Hefur vissa samúð með Árna
En ætlar Valgerður að erfa
þetta mál við ráðherrann. „Í sann-
leika sagt þá ætla ég ekki að gera
það. Eins og ég hef sagt að þá er
ekki mitt að dæma hann, ég hef
vissa samúð með honum vegna
þess að allir geta gert mistök og
ég held að honum hafi einfaldlega
orðið á. Og mér finnst eðlilegt að
þegar hæstaréttardómur liggur
fyrir í einhverju máli að þá sætt-
um við okkur við það hvort sem
okkur líkar betur eða ver. Fólk úti
í bæ getur leyft sér að hafa skoðan-
ir á dómnum en fólk í opinberum
stöðum getur það ekki. Ráðherra
hefði því að mínu viti einfaldlega
átt að segja: Gott, þetta liggur
fyrir, ég hafði rangt fyrir mér og
svona er staðan. Það hvarflar ekki
að mér að ráðherrann hafi ætlað
að brjóta lög. En hann gerði mis-
tök og það er miklvægt að hann
viðurkenni það bæði fyrir sjálf-
um sér og öðrum. En ég ætla ekki
að erfa þetta við hann, ég er ekki
langrækin manneskja að eðlisfari,
ég kann ekki að vera reið lengi.
Ein vinkona mín segir stundum
við mig: Það er alltaf sama and-
skotans vinsemdin í þér,“ segir
Valgerður H. Bjarnadóttir, sem
nú heldur til jóladvalar í Chile og
segist fegin að komast burt eftir
orrahríð undanfarinna missera.
Ætlar ekki að erfa málið við Árna
VALGERÐUR H. BJARNADÓTTIR Segir mikilvægt að Árni Magnússon viðurkenni fyrir sjálfum sér og öðrum að hann hafi gert mistök. Hún
hyggst ekki erfa málið við ráðherrann.
Mál Valgerðar í hnotskurn
Árið 2000 er Valgerður H. Bjarnadóttir skipuð framkvæmdastjóri
Jafnréttisstofu af þáverandi félagsmálaráðherra, Páli Péturssyni.
Aðstoðarmaður hans á þeim tíma er Árni Magnússon.
Árið 2002 stendur hún sem formaður stjórnar Leikfélags Akur-
eyrar að ráðningu nýs leikhússtjóra hjá félaginu. Karlmaður var
ráðinn en kona sem sótti um stöðuna kærir ráðninguna til kæru-
nefndar jafnréttismála. Sama ár kemst kærunefndin að þeirri nið-
urstöðu að ráðningin stangist á við lög og ári síðar kemst héraðs-
dómur að sömu niðurstöðu.
Í kjölfar þess dóms fer Valgerður á fund félagsmálaráðherra
sem segist ekki bera traust til hennar lengur og óskar eftir að hún
láti af störfum. Valgerður verður við beiðninni.
Nokkrum mánuðum síðar kemst Hæstiréttur að því að leikfé-
lagið hafði engin lög brotið og í framhaldinu óskar Valgerður eftir
skaðabótum vegna starfsloka sinna.
Ráðherra fellst ekki á kröfur Valgerðar sem höfðar mál. Hér-
aðsdómur Reykjavíkur dæmdi ríkinu í vil síðastliðið vor. Valgerð-
ur áfrýjaði málinu til Hæstaréttar sem sneri dómi héraðsdóms
við og komst að þeirri niðurstöðu að ráðherra hefði beitt Valgerði
valdníðslu og ríkinu bæri auk þess að greiða henni sex milljónir
króna í skaðabætur vegna uppsagnarinnar.
UPPÁHALDSBJÓR MARGRA KYNSLÓÐA
Tíu sinnum
lengur í bruggun
Hinn margverðlaunaði
Budweiser Budvar
er heimsþekktur
fyrir gæði og natni
í framleiðslu.
Budweiser Budvar er
bruggaður í 100 daga.
Það er tíu sinnum
lengri tími en flestir
lagerbjórar!
LÉ
TT
Ö
L
FRÉTTAVIÐTAL
SIGURÐUR ÞÓR SALVARSSON
ssal@frettabladid.is