Fréttablaðið - 08.02.2006, Blaðsíða 20

8. febrúar 2006 MIÐVIKUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 – prentmiðlar RITSTJÓRI: Kári Jónasson FRÉTTARITSTJÓRI: Sigurjón M. Egilsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Jón Kaldal FRÉTTASTJÓRI: Arndís Þorgeirsdóttir VARAFRÉTTASTJÓRI:
Trausti Hafliðason RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Steinunn Stefánsdóttir RITSTJÓRN OG AUGLÝSINGAR: Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík AÐALSÍMI: 550 5000 SÍMBRÉF Á FRÉTTADEILD: 550 5006
NETFÖNG: ritstjorn@frettabladid.is og auglysingar@frettabladid.is VEFFANG: visir.is UMBROT: 365 – prentmiðlar PRENTVINNSLA: Ísafoldarprentsmiðja ehf. DREIFING: Pósthúsið ehf.
dreifing@posthusid.is Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið
áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871
Óreiðustjórnmál
Glerharður prófkjörsslagur frambjóð-
endanna þriggja, sem berjast um efsta
sæti Samfylkingarinnar í Reykjavík,
nær sínum mestu hæðum í dag og
næstu tvo daga, enda er prófkjörið sjálft
um helgina. Stuðningsmenn kemba
fjölmiðlana, veifa skeiðklukkum framan
í þáttastjórnendur ljósvakamiðlanna
og leggja tommustokkinn við dálka
dagblaðanna. Þeir skoða vel auglýsingar
keppinautanna og virkja félagasamtök
sem þeir kunna að vera tengdir eða
njóta hugsanlega velvildar hjá.
Hér rifjast upp kenning Ólafs Hannibals-
sonar, sem segir lýðræðið skrumskælt
og takmarkað hér á landi. Engar reglur
um prófkjör. Engin leið til að áfrýja
niðurstöðum ef grunur leikur á því að
rangt sé haft við.
Í prófkjöri Framsóknarflokksins á
dögunum máttu þeir greiða atkvæði
sem sýndu flokksskírteini, en einnig
hinir sem skrifuðu undir það að þeir
styddu stefnu Framsóknarflokksins.
Þátttakan benti til þess að allt að 1.500
manns hefðu kvittað undir stefnuna án
þess að ganga í flokkinn. Halldór Blöndal
ávarpaði Ágúst Ólaf Ágústsson á þing-
fundi í vetur og sagði hann hafa fengið
900 atkvæði í varaformannsslag á 500
manna landsfundi Samfylkingarinnar.
Sýndarlýðræði
Prófkjör Samfylkingarinnar í Reykja-
vík um næstu helgi er galopið.
Menn geta þess vegna átt von á að
sjá Sjálfstæðismenn gera áhlaup gegn
einhverjum frambjóðanda. Eða Fram-
sóknarmenn styðja með atkvæði sínu
einhvern sem þeir telja Samfylkingunni
síður til framdráttar. Þetta er einskonar
laissez faire lýðræði, hliðstætt hagkerfinu
sem stjórnast einvörðungu af frjálsum
markaði og viðskiptaákvörðunum.
Ólafur Hannibalsson gengur lengra í
kenningum sínum um slakt lýðræði hér
á landi og í rauninni fái kjósendur aðeins
að velja sjö til tíu þingmenn í þingkosn-
ingum á fjögurra ára fresti í stað sextíu
og þriggja. Atvinnustjórnmálamennirnir
raði sér í „öruggu“ sætin með góðu eða
illu.
Þegar Baldvin H. Sigurðsson velti
Valgerði Bjarnadóttur úr sessi hjá Vinstri
grænum á Akureyri tóku menn líka
sérstaklega eftir undantekningunni sem
sannaði regluna. johannh@frettabladid.is
Ég hef aldrei gefið mig út fyrir
að vera sá spámaður, sem sér
fyrir óorðna pólitíska atburði.
Þessi hógværð mín hefur þó
ekki komið í veg fyrir að ég hef
nokkrum sinnum á undanförn-
um mánuðum - eða allt frá því
að prófkjöri sjálfstæðimanna um
framboðslista lauk - verið spurð-
ur um hvort ég sé ekki sammála
því áliti langflestra leiðarahöf-
unda, pólitískra álitsgjafa, pistla-
höfunda og þáttastjórnenda að
Sjálfstæðisflokkurinn sé með
sigurvænlegum lista sínum búinn
að vinna kosningarnar, nú sé ekki
annað eftir en að hespa kosning-
unum af og telja upp úr kjörköss-
unum. Sjálfar kosningarnar séu
nú bara nánast formsatriði eins
og allar skoðanakannanir stað-
festi.
Með áðurgreindum fyrirvara
um spádómsgáfu mína hef ég
reyndar alltaf svarað þessari
spurningu neitandi og reynt að
færa nokkur rök fyrir því áliti
mínu. Fyrir það fyrsta hefur mér
ekki fundist að kjósendur hafi
haft nokkrar forsendur til að
gera upp hug sinn á þessu stigi
málsins. Framboðslistar annarra
flokka hafa hvorki fengið ásjónu
né innihald. Álíka gáfulegt væri
að spyrja: ef þú mátt velja um
stafina B, D, F, S eða V, hver er
þá uppáhaldsstafurinn þinn? Þótt
ég viti að íslenskir kjósendur eru
nokkuð fastheldnir á stuðning við
flokka sína, er ég samt svo bjart-
sýnn að álíta, að það skipti þá
máli hverjir skipi framboðslista
og leiði þá, svo og hver stefnumál
listanna eru. Með öðrum orðum:
ég held að kosningabarátta skipti
máli og geti leitt til þess að hluti
kjósenda skipti um skoðun og
telji að kosningar snúist um
annað og fleira en fastheldni við
bókstafinn.
Lítum aðeins á fortíðina.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
jafnan um áratugi átt fylgi í borg-
inni sem nægir fyrir a.m.k. sjö
borgarfulltrúum. Stundum hefur
hann unnið áttunda manninn á
óhagstæðri skiptingu atkvæða
milli sundraðra andstæðinga.
Einstaka sinnum hefur hann
gert betur og fengið meirihluta
atkvæða og borgarfulltrúa, en
það heyrir til undantekninga.
Síðustu tólf ár hefur hann farið
halloka fyrir sameinuðum and-
stæðingum undir merki R-list-
ans. En það er ekki aðeins sam-
heldni andstæðinganna, sem
hefur staðið honum fyrir þrifum.
Öll þessi ár hefur hann klúðrað
sínum eigin forystumálum og
keyrði klúðrið þó um þverbak
fyrir síðustu kosningar enda
fór hann þá niður í sex borgar-
fulltrúa. Þetta tókst að laga með
prófkjöri í haust, sem hefur gefið
flokknum forskot hingað til í
skoðanakönnunum, meðan aðrir
flokkar hafa ekki komið saman
sínum listum, hvað þá opinberað
stefnumál sín. Þetta tel ég að gefi
honum sjö borgarfulltrúa í upp-
hafi kosningabaráttu og baráttan
muni standa um áttunda fulltrú-
ann.
Aðildarflokkar R-listans eiga
skiljanlega undir högg að sækja
eftir upplausn regnhlífarsam-
taka sinna. Ég tel miklar líkur
á því að Framsókn nái engum
fulltrúa í vor. Bæði held ég að
kjósendur telji litla ástæðu til að
verðlauna ráðsmennsku Alfreðs
í Orkuveitunni og hafi takmark-
aðan áhuga á að koma á sama
stjórnarmynstri í borginni og
á landsvísu: hætta á að Fram-
sókn komist í oddaaðstöðu og að
aðstoðarmaður forsætisráðherra
hljóti borgarstjóraembættið.
Nóg er nú veldi þessa smáflokks
samt. Auk þess fæ ég ekki með
nokkru móti séð að Framsókn
hafi nokkru hlutverki að gegna
í íslenskri pólitík eftir að henni
hefur heppnast með einarðri
liðveislu samstarfsflokksins
að færa eignir SÍS sáluga yfir
í traustar hendur afkomenda
flokkseigenda og kaupfélags-
stjóra. Ef yfirstandandi prófkjör
Samfylkingarinnar heppnast vel
gæti hún hugsanlega verið með
5 fulltrúa inni í upphafi kosn-
ingabaráttu með möguleika til að
vinna þann sjötta í baráttunni.
Þá eru eftir tveir til þrír fulltrú-
ar fyrir VG og Frjálslynda að bít-
ast um.
Morgunblaðið, sem nú hefur
snúið við blaðinu og gerst hreint
flokksmálgagn Sjálfstæðis-
flokksins eftir nokkurra áratuga
útivist, hefur lýst því yfir að
flokkurinn hafi nú staðsett sig á
miðjunni svo traustum fótum að
þaðan verði honum ekki hagg-
að héðan af svo stutt sem er til
kosninga. Samfylkingin hafi
flæmt sig út í ystu vinstri myrk-
ur. Hvaða öfgafólk skyldi nú vera
þar í framboði?: Steinunn Valdís,
sem sagt er að hafi hlotið borg-
arstjóraembættið með blessun
Halldórs Ásgrímssonar; Stefán
Jón Hafstein, sem talið hefur
sér það til gildis að vera uppal-
inn í Sjálfstæðisflokknum eins
og Ingibjörg Sólrún og Dagur
B. Eggertsson, sem skráði sögu
öfgamannsins Steingríms Her-
mannssonar í þremur bindum.
Hafi Sjálfstæðisflokkurinn
færst yfir að miðjunni með sigri
Vilhjálms á Gísla Marteini fæ
ég ekki annað séð en einu gildi
hvert þessara þriggja verður
hlutskarpast í prófkjörinu nú
um helgina: forystusveit Sam-
fylkingarinnar verður eftir sem
áður á miðjum hinum pólitíska
orrustuvelli, hvað sem Morgun-
blaðið segir, og kosningabarátt-
an mun verða háð á hennar for-
sendum. Þetta eru mín rök fyrir
því að Sjálfstæðisflokkurinn hafi
engan veginn unnið þessar kosn-
ingar fyrirfram.
Meðan listabókstafir hafa ekki
fengið líf og lit, andlit og innihald
er of snemmt að ganga út frá
því að einhver fylkingin sé með
unnið tafl. Þvert á móti tel ég að
allt stefni í spennandi kosninga-
slag með tvísýnum úrslitum. ■
Uppáhaldsbókstafurinn
Í DAG
PRÓFKJÖR OG
KOSNINGAR
ÓLAFUR
HANNIBALSSON
Meðan listabókstafir hafa ekki
fengið líf og lit, andlit og inni-
hald er of snemmt að ganga út
frá því að einhver fylkingin sé
með unnið tafl.
SJÓNARMIÐ
KÁRI JÓNASSON
Hópur fyrrverandi bankamanna óánægður
með lífeyrisréttindi sín
Lífeyrissjóðir
standi undir nafni
Lífeyrissjóðir landsmanna hafa yfirleitt eflst á síðustu árum, þótt áraskipti hafa verið af ávöxtun sjóðanna vegna ýmissa ytri aðstæðna bæði hér á landi og erlendis. Þeir eru orðnir
verulegt afl á fjármálamarkaði hér og hafa í mörgum tilfellum
hagnast vel á því, þótt undantekningar séu þar á. Sagt hefur verið
að mörg lönd hafi litið öfundaraugum til lífeyrissjóðakerfisins hér
á landi og gjarnan viljað búa til sama kerfi fyrir landsmenn sína.
Það skýtur þess vegna svolítið skökku við að þeir sem greitt hafa
samviskusamlega í lífeyrissjóði sína svo árum skipti fái svo ekki
út úr sjóðum sínum það sem þeir höfðu búist við þegar kom að
greiðslu lífeyris.
Allt ber þetta að sama brunni, og það er að lífeyr-
issjóðirnir séu stórir og sterkir og geti tekist á við
hlutverk sitt, sem er að greiða út réttlátan lífeyri og
örorkubætur. Þá þarf fjárfestingarstefnan að vera
þannig að þeir geti mætt óvæntum áföllum
Staðreyndir um að hópur bankamanna hafi nú um margra miss-
era skeið staðið í baráttu til að rétta hlut sinn varðandi lífeyris-
greiðslur hafa verið raktar hér á síðum Fréttablaðsins og víðar að
undanförnu. Einstaklingar hafa rekið nokkur slík mál fyrir dóm-
stólum, en ekki haft erindi sem erfiði fram til þessa. Dómendur í
Hæstarétti skiptust í tvo hópa í afstöðu sinni, en það nægði samt
ekki til þess að lífeyrisþegar ynnu málið.
Innan tíðar verður væntanlega tekið fyrir í Héraðsdómi Reykja-
víkur mál á hendur Landsbanka Íslands og tveimur ráðherrum,
fjármálaráðherra og viðskiptaráðherra, vegna lífeyrisskuldbind-
inga. Það er Lífeyrissjóður bankamanna sem höfðar málið. Stefna
í þessu máli var gefin út um mitt síðsta ár, og af einhverjum ástæð-
um hefur dregist að taka það fyrir. Gera má ráð fyrir að hér sé um
prófmál að ræða sem getur tekið til fjölda manna, og það verður
ekki síst fylgst með því vegna þess að um er að ræða mál sem
tengist sölu ríkiseigna.
Þetta er reyndar ekki eina dæmið um að lífeyrissjóðir hafi
skert lífeyrisréttindi sjóðsfélaga sinna, því fjöldi manna hefur
orðið að una því að réttindagreiðslur úr lífeyrissjóðum sem fólk
hefur greitt í svo áratugum skiptir hafa verið skertar. Sumir þess-
ara sjóða hafa verið litlir og vanmáttugir og ekki staðist óvænt
áföll, eða þá fjárfestingarstefnan hefur ekki heppnast sem skyldi.
Hjá öðrum hefur aukning örorkugreiðslna haft það í för með sér
að sjóðirnir hafa orðið að skerða almennar lífeyrisgreiðslur.
Allt ber þetta að sama brunni, og það er að lífeyrissjóðirnir séu
stórir og sterkir og geti tekist á við hlutverk sitt, sem er að greiða
út réttlátan lífeyri og örorkubætur. Þá þarf fjárfestingarstefnan
að vera þannig að þeir geti mætt óvæntum áföllum, og því mega
þeir ekki hafa öll eggin í sömu körfunni, eins og stjórnendum
þeirra núorðið er orðið ljóst.
Horfur eru á því að flest allir lífeyrissjóðir landsins hafi verið
með góða ávöxtun á síðasta ári, en það þarf ekki að leita langt aftur
í tímann til að finna hið gagnstæða. Góðærið hér og uppgangur á
mörgum sviðum skilar sér í góðri afkomu lífeyrissjóðanna og er
vonandi að svo verði áfram, svo samviskusamir launþegar þurfi
ekki að búa við skert lífeyrisréttindi þegar þar að kemur. ■

AUGL†SINGASÍMI
550 5000Sögurnar, tölurnar, fólki›.