Fréttablaðið - 03.03.2006, Blaðsíða 28
3. mars 2006 FÖSTUDAGUR28
Vert er að vekja athygli á ráðstefnu,
sem haldin verður í dag, föstudag,
á Grand Hótel, sem fjallar um æsk-
una, eins og yfirskrift þessarar
greinar bendir til, og stöðu fjöl-
skyldunnar í nútímasamfélagi. Þar
munu fulltrúar ýmissa samtaka og
stofnana fjalla um barnið, æskuna
og hvernig samfélagið allt ber
ábyrgð á æsku þessa lands.
Enginn mótmælir því að foreldr-
arnir eru fyrstu og áhrifamestu
uppalendur og kennarar barna
sinna. En fleiri aðilar koma að upp-
eldi á einu barni, reyndar svo marg-
ir að það hefur verið sagt að það
þurfi þorp til að ala upp barn. Í
þessu þorpi eru leikskólarnir gríð-
arlega áhrifamiklir í uppeldi barna,
því flest börn á aldrinum 2ja til 6
ára eru í leikskóla 8-9 tíma dag
hvern. Síðan taka grunnskólarnir
við, skóladagvistin, íþróttahúsin,
nágrannarnir, verslunareigendur
og fólkið í þorpinu. Það eru því nán-
ast allir hinu fullorðnu sem mæta
barninu sem hafa mótandi áhrif á
uppeldi þess með einum eða öðrum
hætti. Því hlýtur það að vera mjög
mikilvægt að hinir fullorðnu geri
sér grein fyrir þessum áhrifum
sínum og ekki síður að þeir séu til-
búnir að axla sína ábyrgð á uppeldi
barnanna í þorpinu og velji að veita
börnunum jákvætt og uppbyggj-
andi veganesti.
Nú gæti einhver hugsað hvort
ekki væri til of mikils ætlast af
fólki almennt að það beri ábyrgð á
uppeldi á börnum sem það þekkir
ekki neitt. Þeim sem það hugsa
mætti svara með tilvísun í mismun-
andi sjónarmið, t.d. hagkvæmis-
sjónarmið og siðferðislegt sjónar-
mið. Hagkvæmissjónarmiðið er
kannski augljóst, börnin í þorpinu
eru börn í dag en munu erfa landið
og taka við stjórn þess þegar fram
líða stundir og við sem erum full-
orðin í dag gætum orðið ansi háð
þeirra gildum og lífsviðhorfum
síðar. Maður uppsker nefnilega
eins og maður sáir.
Siðferðislega sjónarmiðið er
kannski ekki eins auljóst og því
mjög ögrandi og að mínu mati mjög
þarft að velta því fyrir sér. Á ég að
gæta bróður míns?
Á ráðstefnunni verður m.a.
varpað ljósi á þessi siðferðilegu
gildi og viðhorf til barna. Að ráð-
stefnunni standa fjögur bæjarfélög:
Garðabær, Mosfellsbær, Reykja-
nesbær og Seltjarnarnesbær.
Skráning fer fram á www.congress.
is. Hvað ungur nemur, gamall
temur.
Höfundur er leikskólafulltrúi
Mosfellsbæjar.
Hve glöð er vor æska?
Myndbirtingar Jótlandspóstsins
danska af Múhameð spámanni hafa
vakið mikil og sterk viðbrögð um
allan heim. Vestrænir mannrétt-
indapostular tjá reiði sína með
áframhaldandi myndbirtingum á
meðan múslimar líkama móðgun
sína í mólotovkokteilum á sendi-
ráðsveggjum danska ríkisins. Hjart-
næm skrif ýmissa frömuða þjóðar-
innar um hversu nauðsynlegt það sé
að leyfa hömlulausa umræðu hafa
ekki farið framhjá neinum. Brýnt
hefur verið fyrir þjóðinni að lýð-
skrumurum megi aldrei leyfast að
skerða tjáningarfrelsið með rökum
trúarofstækis í krafti ofbeldis.
Mikilvægt atriði hefur reyndar
gleymst að mestu í umræðunni. Það
vill svo óheppilega til að í 125. gr.
almennra hegningarlaga segir:
Hver, sem opinberlega dregur dár
að eða smánar trúarkenningar eða
guðsdýrkun löglegs trúarbragða-
félags, sem er hér á landi, skal sæta
sektum eða fangelsi allt að 3 mán-
uðum... Að auki má benda á hæsta-
réttardóm frá árinu 1984 þar sem
forsprökkum tímaritanna Spegils-
ins og Samvisku þjóðarinnar var
dæmd refsing á grundvelli áður-
nefnds ákvæðis. Sakarefnið var að
birta bæði í lesmáli og myndmáli
háð um Þjóðkirkjuna. Það þótti
auka á saknæmi brotsins að trúar-
kenningar kirkjunnar voru á háðs-
kan hátt tengdar mjög alvarlegum
glæpum. Annað þekkt tilvik um
meint brot gegn sama ákvæði var
páskaþáttur Spaugstofunnar árið
1997 þar sem „blindir fengu Sýn“
og fleira í þeim dúr. Ríkissaksókn-
ari tók umræddan þátt til rannsókn-
ar án þess þó að gefin væri út
ákæra.
Samkvæmt þessu hefði mynd-
birting Jótlandspóstsins mögulega
verið refsiverð á Íslandi. Ekki verð-
ur annað séð en að rökstuðningur
Hæstaréttar í Spegilsmálinu eigi
nánast orðrétt við um skopmyndirn-
ar af Múhameð spámanni. Þar eru
einmitt trúarkenningar múslima
tengdar alvarlegum glæpum á borð
við sjálfsmorðsárásir og hryðju-
verk. Hitt er svo annað mál hvort
ákvæðið standist 73. gr. stjskr. þar
sem fjallað er um tjáningarfrelsið.
Undanþágur frá mannréttindakafla
stjórnarskrárinnar hafa verið víkj-
andi á undanförnum árum og gildis-
svið þeirra þrengst. Þannig er óvíst
að dómstólar í dag kæmust að sömu
niðurstöðu og árið 1984. Sérstaklega
ber að líta til dóms Mannréttinda-
dómstóls Evrópu frá 1992 þar sem
íslenska ríkið var talið hafa brotið
gegn tjáningarfrelsisákvæði MSE
með lagaákvæði sem bannaði
móðganir í garð opinberra starfs-
manna. Vel mætti hugsa sér að sömu
sjónarmið ættu við um 125. gr. hegn-
ingarlaga. Að sú takmörkun sem
hún setur tjáningarfrelsinu sé ekki
nauðsynleg í lýðræðisþjóðfélagi
heldur sé þvert á móti til þess fallin
að draga úr umræðu um málefni
sem varða almenning miklu líkt og
árekstrar menningarheima gera um
þessar mundir.
Hvers vegna er annars nauðsyn-
legt að vernda trúarskoðanir gagn-
vart háði með refsilögum þegar
aðrar lífsskoðanir fólks geta verið
skotspónn háðfugla refsilaust?
Þannig verða t.d. þeir sem aðhyllast
stefnu ákveðinna stjórnmálaflokka
að þola háðsglósur um stjórnmála-
skoðanir sínar bótalaust. Trúrækni
er ekki og á ekki að vera merkilegra
áhugamál en hvað annað. Enda hefur
Guð verið dauður nokkuð lengi.
Höfundur er laganemi og fram-
sóknarmaður.
Múhameð, tjáningarfrelsið og
hegningarlöginUMRÆÐANUPPELDI BARNA
GUNNHILDUR SÆMUNDSDÓTTIR
UMRÆÐAN
MYNDBIRTINGAR
JÓTLANDSPÓSTS-
INS
HAUKUR LOGI KARLSSON
Alveg er þetta dæmigert fyrir mig
og kettina mína í Listasetrinu að
Hólmaslóð 4: Á sama tíma og
íslenskir stjórnmálamenn bjóða
fram þrælsterka framboðslista í
þrælsterkum úrslitum, langar mig
til að stofna nýtt stjórnmálaafl. Já,
þetta geri ég reyndar svolítið gegn
betri vitund. Númeralógían kenn-
ir mér nefnilega að forsprakkar
Samfylkingarinnar séu miklir
meistarar. Sömu sögu er að segja
um jálkana í Framsókn, Hvað sem
hver segir spái ég þeim velgengni.
Ég er þó ekki alveg jafn viss um
framtíð Kristins óþekktarorms,
sem ég deili helst skoðunum með
en fær á baukinn fyrir að gagn-
rýna Flokkselítuna. Meira að segja
Steini gamli puttaslysari er líka
óánægður, þó hann sé hættur, en
heldur sér í formi með Angelica
og nennir ekki að byrja á nýjum
ævisögum tengdar öðrum Flokki.
Engin teikn eru um grundvallar-
breytingar á Flokknum, að minnsta
kosti ekki jafn afdrifaríkum og
urðu á þeim bæ í stjórnartíð með
Sjálfstæðisflokknum. Í raun gæti
Framsóknarflokkurinn allt eins
verið annar vængur Bróðurflokks-
ins í Valhöll, kannski bara úreltur
landsbyggðarflokkur hins stóra
höfuðborgarflokks í mótun?
Á þessu tímaskekkjuskeiði
Framsóknar til hægri, hefur Sam-
fylkingin eiginlega gleymt sinni
fyrri vinstri stefnu sem átti að
vera róttæk, þó hann skildi við
Vinstri Græna og tekið við miðju-
hlutverki Framsóknarflokksins til
forna í meginatriðum. Nema í
umhverfismálum, þar hefur
Flokkurinn látið peningahyggjuna
ráða og metið atkvæðaóvissuna
þannig að hann ætti að tvístrast í
afstöðunni til Hálendisins, svo
hann fengi sem flesta til liðs við
sig.
Og Vinstri Grænir gerðu útslag-
ið með því að vilja meiri völd en
misstu um leið þau tök sem þeir
áttu og Steingrímur J. getur í
fyrsta sinn farið í ærlegt frí og
finnst hann ekki vera nauðsynleg-
ur, þó hann sé trúlega einn nauð-
synlegasti aðhaldsþingmaður
Íslands...Þetta breytir ekki því að
Vinstri Grænir eru að verða tíma-
skekkja líka. Þeim er svo í nöp við
peningamennina sem færa samt
aurana í kassann og borga ekki
aðeins undir þá nýja stóla heldur
gera Ísland að stórveldi á borð við
bresku og dönsku krúnurnar til
samans, að andstöðuremman
finnst af þeim langar leiðir og ekki
veit ég hver framtíð þeirra yrði,
hvað þá framtíð litlu kapítalist-
anna sem reyna að rembast við að
reka fyrirtæki án nokkurrar
hvatningar, ef þeir yrðu einráðir á
Íslandi. Samt verður maður að
kjósa þá til að landinu verði ekki
endanlega eytt og breytt í niður-
suðudós tilbúin til útflutnings og /
eða þar til maður kemst sjálfur á
Þing!
Já, þar hitti maður naglann á
höfuðið: Er þá ekki betra að eyða
kröftunum í að umpóla neikvæðn-
ina í jákvæða uppbyggingu og fá
alla frústreruðustu stjórnmála-
menn landsins, líka Reynslu-
boltana í Bransanum, ásamt öllum
hugsjónafólkinu, til liðs við sig.
Og búa til nýjan Flokk!? Já, Flokk
sem sameinar allt hið jákvæða úr
hinum flokkunum - og hristir því
saman við ferskar og göfugar hug-
sjónir lifandi stundar. Flokk sem
er ekki að reyna að færast miðju,
heldur er í Miðjunni, án þess þó að
verða leiðinlegur Miðjumoðs-
flokkur sem ekur seglum eftir vini
- allan tímann. Flokk sem forðast
öfgar og sem vill halda landinu
hreinu í sálarjafnvægi heillrar
þjóðar. Flokk sem berst fyrir rétt-
læti og friði í heiminum og beitir
ekki til þess vopnaburði, heldur
stefnir helstu leiðtogum heims á
Friðarþing. Flokk sem tekur sjálf-
stæðar ákvarðanir í öllum málum
og styður einkaframtakið með
ráði og dáð í þágu heildarinnar.
Flokk sem vill breyta forgangs-
röðinni og eyða fjármunum frem-
ur í forvarnir en vonlausar og
endalausar plásturstilraunir.
Flokk sem breytir víni í berjasafa
- því enginn hefur lengur áhuga á
að drekka sig fullan ef hann fær
að fylgja draumum sínum og köll-
un eftir - og kemur á jafnvægi í
þjóðarbúskapnum með skynsam-
legum fjárfestingum í samvinnu
við Peningamennina og styður
útrás þeirra og landvinninga svo
framarlega sem þeir ( ekki bara
Björgólfur) styðja menninguna og
hin varanleg gæði landsins. Flokk
sem kann að markaðsetja Ísland
út frá heilbrigðri og fjölskyldu-
vænni pólitík sem börnin okkar
geta hlakkað til að erfa.
Kæru Landar, látið ekki glepj-
ast af gylliboðum nýkjörinna Próf-
kjörsmanna, þó hagsmunir ykkar
séu í veði og þeir séu klárir. Látið
ekki kaffæra óánægjuraddir
ykkar í peningaþvætti flokka sem
alltaf eru að Nálgast... ef ekki hið
hárfína jafnvægi miðjunnar, þá
eitthvað annað óskilgreinanlegt.
Gerið eitthvað í málinu Núna.
Kjósið yfir ykkur Flokk Hugsjóna
ykkar ekki seinna en í Dag, Krist-
inn, Steingrímur og þið, allir
hinir... Já, takið höndum saman -
þetta er ekki bara brandari. Sá
flokkur gæti heitið: Íslenski
Miðjuflokkurinn, eða bara Miðju-
flokkurinn, eða kannski öllu held-
ur: Nýir og óháðir... eða eitthvað á
þá lund. Hann gæti meira að segja
heitið: Breiðfylkingin. En þá er ég
viss um að færi um suma. Lifið
heil!
Höfundur er rithöfundur.
Eigum við að stofna nýjan flokk?
UMRÆÐAN
PÓLITÍSKAR
HRÆRINGAR Á
ÍSLANDI
BENEDIKT S. LAFLEUR
Skeifan 4 • s. 5881818
betra bragð
betri gæði
betra verð
Allt í tælenska matinn
Kæru Landar, látið ekki glepj-
ast af gylliboðum nýkjörinna
Prófkjörsmanna, þó hagsmun-
ir ykkar séu í veði og þeir séu
klárir.