Fréttablaðið - 10.09.2006, Blaðsíða 64

10. september 2006 SUNNUDAGUR24
menning@frettabladid.is
!
Philippine Bausch fæddist 1940 í
Þýskalandi og hóf dansnám 15 ára
gömul við Folkwang-skólann í
Essen en að loknu námi þar hélt
hún til New York og lærði við hinn
virta Juilliard-skóla þaðan sem
hún var nýlega sæmd heiðurs-
doktorsnafnbót. Eftir að hún sneri
heim tveimur árum síðar, dansaði
hún við Folkwang-ballettinn sem
sólódansari um nokkurra ára
skeið, þar á meðal undir stjórn
hins virta Kurt Jooss.
Fyrsta dansverk sitt samdi hún
árið 1968, en heimsfræg verk
hennar hlaupa nú á tugum.
Skömmu síðar tók hún við list-
rænni stjórn Folkwang-ballettsins
og starfaði þar jafnt sem stjórn-
andi, danshöfundur og dansari þar
til henni var boðin staða stjórn-
anda Wuppertal Opera Ballet.
Pina Bausch tók með sér dansara
úr gamla flokknum sínum og hóf
að byggja upp öflugan flokk sem
að hluta starfar enn með henni.
Fljótlega var nafni flokksins
breytt í Tanztheatre Wuppertal
Pina Bausch en hann er nú einn af
eftirsóttustu dansflokkum heims
og hefur hann hlotið ótal verð-
laun.
Dansleikhús Pinu Bausch sýnir
verkið Aqua í Borgarleikhúsinu
næstkomandi sunnudag en aðeins
verða sýndar þrjár aðrar sýning-
ar. Á þriðja tug dansara tekur þátt
í sýningunni en stórfenglega leik-
myndina þurfti að flytja hingað til
lands í þremur 40 feta gámum.
Það væri að æra óstöðugan að ætla
sér að lýsa verkum Pinu Bausch
svo vel sé, en þess má þó geta að
sterkra suður-amerískra áhrifa
gætir í sýningunni Aqua enda var
hún samin í samráði við stjórn Sao
Paolo í Brasilíu og þar koma við
sögu pálmatré og drykkurinn pina
colada. Annað verður framtíðin að
leiða í ljós en víst er að dansleik-
hússdrottingin mun án efa koma
áhorfendum sínum á óvart.
kristrun@frettabladid.is
Óheft frelsi
möguleikanna
Einn áhrifamesti sviðslistamaður samtímans, þýski dans-
höfundurinn Pina Bausch, heimsækir Ísland ásamt dans-
flokki sínum um næstu helgi. Koma hennar er sannur
hvalreki fyrir áhugafólk um sviðs- og myndlist enda brúar
hennar list landamæri greina, stefna og kynslóða.
Auður Bjarnadóttir,
dansari og danshöf-
undur, kynntist list og
störfum Pinu Bausch
þegar hún vann með
klassískum dans-
flokki í Basel í Sviss,
á fremur erfiðum
tíma þegar hún upp-
lifði aðstæður sínar
og dansstefnu hóps
síns sem aðþrengj-
andi.
„Það var þvílík opinberun að
sjá dansflokkinn hennar, þessa
óendanlega fjölbreyttu dans-
ara, stóra og litla, feita og mjóa,
og frelsandi að finna fyrir öllum
þessum möguleikum. Ég hef
fylgst með verkum hennar eins
og ég get og hún hefur verið mik-
ill innblástur fyrir
mig.
Hún er snillingur í
að tengja hugmyndir
og skemmtilegt hvern-
ig hún vinnur skap-
andi með dönsurunum
sínum. Dansleikhús
hennar er mögnuð
blanda og fullt af
húmor sem sumum
finnst kannski grimm-
ur en það er mikið hjarta í henni.
Pina Bausch er toppurinn fyrir
mér. Ég hef séð margt gott en ef
hægt er að tala um snilling þá er
það hún. Maður þakkar lista-
gyðjunni að þessi kona fékk að
gera það sem hún hefur gert og
að við höfum fengið að njóta
þess.
Leiklistin — gerir hið
ósýnilega sýnilegt
Benedikt Erlingsson, leikstjóri
og leikskáld,
kynntist
verkum Pinu
Bausch þegar
hann var í
námi í Leik-
listarskólan-
um og hefur
síðan þá
fylgst með
ferli hennar
og sýningum, jafnvel farið í
pílagrímsferð til Wuppertal.
Hann segir hana hafa haft gíf-
urleg áhrif á sig og að sýning
hennar, Vorblót, sé líklega
stærsta upplifun sín í leikhúsi.
„Ég kynntist verkum Pinu
Bausch í Leiklistarskólanum í
tíma hjá Hafdísi Árnadóttur.
Þessi kona hreinlega sprengdi
upp allar hugmyndir okkar um
leikhús og hvað leikhús gæti
verið og eftir það töluðum við
um Pinu Bausch eins og hugtak
yfir eitthvað fallegt sem gerði
hið ósýnilega sýnilegt á ljóðræn-
an, fyndinn en sorglegan hátt.
Listin er eins og dóminóspil
þar sem áhrifin leita út um allt.
Hennar áhrifa gætir bæði hjá
eldri og yngri leikstjórum og ég
er undir miklum áhrifum frá
henni.
Pina Bausch er ótrúlega stór
í leikhúsinu og ég tel að hún
skipti miklu máli í samhengi við
átökin í íslensku leikhúsi, milli
textaleikhússins og hinna yngri
leikhússmanna, til dæmis varð-
andi meðferð á klassískum verk-
um. Ég held að það sé erfitt að
útskýra þessa hluti nema taka
þessa dansandi konu með inn í
myndina. Hún brúar bilið milli
gjörningalistarinnar og leik-
hússins, hennar leikhús er ótrú-
legt því það getur sagt sögu,
djúpa og skrítna án þess að nota
orð. Hún brýtur niður alls kyns
viðteknar hugmyndir. Svo dans-
ar hún líka sjálf, í hópnum henn-
ar er alls konar fólk og allt í einu
er leyfilegt að sýna gamla konu
dansa. Það er líka fallegt.“
��������������������������������� ���������������������������������������������������
�� ����������������������������������������� ���������� ��������������������������
����������� �� �������������������� �� �� �����
�������������������������������
�������������� �� ���������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������
������������ �������������� �� �����������
��������������������������������������������������������������������
������������ ����������������������������������������
����������������������������������� �������������������������������

Danslist - snillingur í að tengja hugmyndir
Orgelmessa eftir franska tón-
skáldið Fransois Couperin verð-
ur flutt í Langholtskirkju í kvöld.
Messan ber heitið Messe pour
les poroisses en hana flytja
félagar úr sönghópnum Voces
Thules og Jón Bjarnason sem
leikur á orgel Langholtskirkju.
Sr. Bolli Pétur Bollason þjónar
fyrir altari.
Orgelmessur eru sniðnar að
liturgíu kaþólsku kirkjunnar en í
stað sunginna sálma og annarra
messuliða var leikinn á orgelið
spuni eða samin tónlist.
Textanum er komið til skila
með sönglesi og mun sönghópur-
inn Voces Thules syngja Greg-
orsmessu úr Graduale Roman-
um inn á milli orgelkaflanna sem
eru tuttugu og einn að tölu. Notuð
er messa sem ber nafnið In fest-
is apostolorum úr Graduale
Romanum.
Messan verður flutt kl. 20 í
kvöld. -khh
Hátíðleiki í Langholtskirkju
HÁTÍÐLEIKI Í LANGHOLTSKIRKJU Í KVÖLD Orgelmessa Couperin ómar úr kirkjunni í
kvöld.FRÉTTABLAÐIÐ/HÖRÐUR
KL. 11.00
Sumarsýning Listasafns Íslands,
Landslagið og þjóðsagan, er opin frá
11-17. Rakel Pétursdóttir listfræðing-
ur verður með leiðsögn um sýning-
una kl. 14. Aðgangur að safninu er
ókeypis.