Fréttablaðið - 03.02.2007, Blaðsíða 24

UMMÆLI VIKUNNAR,, U MÆLI VIKUN AR ,,
Ásta R. Jóhannesdóttir
Samfylkingunni segir að
bankarnir eigi að lækka
vexti og þjónustugjöld í
ljósi góðrar afkomu. Ög-
mundur Jónasson VG segir
ríkisbankana hafa nánast
verið gefna. Sæunni Stef-
ánsdóttur Framsóknar-
flokki finnst bönkunum
bera siðferðisleg skylda til
bjóða upp á eins hagstæð
kjör og þeir geta.
„Að sjálfsögðu eiga þeir að lækka
vextina og þjónustugjöldin, þessi
afkoma segir allt um það,“ segir
Ásta, enda séu gjöld íslensku bank-
anna hærri en í öðrum löndum.
Hún kveðst vona innilega að bank-
arnir endurskoði gjaldskrár sínar
en þorir ekki að segja til um hvort
ástæða sé til bjartsýni.
Sæunn Stefánsdóttir Framsókn-
arflokki gleðst yfir þessari góðu
afkomu og bendir á að hún skili sér
í ríkiskassann sem stendur undir
velferðar- og menntakerfi þjóðar-
innar. „En óneitanlega reikar hug-
urinn til neytendanna og þó Seðla-
bankinn spili stórt hlutverk finnst
mér bönkunum bera siðferðisleg
skylda til að bjóða upp á eins hag-
stæð kjör og þeir geta og þeir hljóta
að leita allra leiða til þess.“
„Tvímælalaust,“ svarar Valdi-
mar L. Friðriksson Frjálslynda
flokknum, spurður hvort hann telji
lag til lækkunar vaxta og gjalda.
„Það er talað um að þessi afkoma
byggist mikið til á erlendum við-
skiptum en bankarnir væru ekki til
ef þjóðin væri ekki til og mér finnst
að þeir eigi að skila einhverju til
baka.“ Valdimar segir bankana
bera bæði belti og axlabönd með
verðtryggingunni og því sé þeim í
lófa lagið að lækka vextina.
Arnbjörgu Sveinsdóttur Sjálf-
stæðisflokki sýnist vera lag til til
lækkunar en tekur fram að hún sé
ekki of vel að sér í rekstri bank-
anna. Hún hafi þó alla tíð litið
þannig á að með samkeppni á
bankamarkaði hlyti að koma að því
að vextir og þjónustugjöld myndu
lækka. „En á það ber að líta að
hagnaðurinn nú er mikið til af
starfsemi annars staðar og það er
auðvitað mikill kostur fyrir ríkis-
sjóð að bankarnir hagnist í útlönd-
um.“
Ögmundur Jónasson VG segir
að sú krafa hljóti að vera reist á
bankana að þeir endurskoði stefn-
una í vaxtamálum og þjónustu-
gjöldum. „Mér finnst það liggja á
borðinu og nú verður ekki undan
því vikist. Það er kominn tími til að
þeir hætti að seilast ofan í vasa við-
skiptavina í þeim mæli sem þeir
gera.“ Hann segir um helming
hagnaðarins fenginn af viðskiptum
á Íslandi og hann komi að stórum
hluta af háum vaxtakostnaði og
þjónustugjöldum. Því sé lag.
Þingmennirnir hafa ólíkar skoð-
anir á hvort ríkið hafi selt bankana
sína of lágu verði á sínum tíma
miðað við hagnaðinn sem nú fæst
af starfsemi þeirra. Ögmundur
kveður fastast að orði í þeim
efnum. „Það hefur alltaf legið fyrir
að bankarnir voru nánast gefnir.“
Ásta segist alltaf hafa haft grun
um að lægra verð hafi fengist fyrir
þá en efni stóðu til og fullyrðir að
sala þeirra hafi verið hluti af helm-
ingaskiptareglu ríkisstjórnarinnar
á þeim tíma. Valdimar tekur í sama
streng, verðið hafi verið of lágt og
kaupendurnir valdir út frá pólit-
ískum forsendum. Arnbjörg er á
öndverðri skoðun og telur að mark-
aðsvirði þess tíma hafi fengist
fyrir ríkisbankana. „Það var ekki
hægt með miklum rökum að sýna
fram á að duglegir og framsýnir
menn kæmu inn í þetta og næðu
þessum árangri sem við sjáum
núna,“ segir hún og kveðst þess
fullviss að væru bankarnir áfram í
ríkiseigu væri hagnaður þeirra allt
annar og minni en raunin er. Sæunn
minnir á að ríkið borgaði með við-
skiptabönkunum sínum en í dag
standi skatttekjur af þeim undir
öllu háskólastigi landsins. „Pening-
arnir hafa verið settir í vinnu sem
skilar arði,“ segir hún og minnir
jafnframt á að ekki var hæsta til-
boði tekið í annan bankann. Það sé
staðreynd sem menn verði að
horfast í augu við og læra af.
Sæunn, Arnbjörg og Valdimar
segja að rétt hafi verið að selja rík-
isbankana en Ögmundur áréttar þá
skoðun sína að heppilegt væri að
hafa einn öflugan ríkisbanka sem
kjölfestu í íslensku fjármálalífi
enda sé viðskiptaheimurinn fall-
valtur þó vel ári nú. Ásta svarar
hvorki af né á en segist sjá svolítið
eftir bönkunum úr ríkiseigu, þó sér
í lagi listaverkasöfnum þeirra.
Gamall kunningi dúkkar upp
„Ég bið hæstvirta
þingmenn að hugsa um
fleira en Suðurlandsveg-
inn.“
„Og nú er ég, hæstvirtur
forseti, að hugsa um að
labba til vinar míns og
fá mér í nefið.“
Pólitíkin færist til
ímyndarfræðinga