Fréttablaðið - 03.02.2007, Blaðsíða 92
Hátískan, „hauta couture“ samkvæmt ströngustu reglum lifir og
dvelur eingöngu í París og eru sýningar haldnar tvisvar á ári, í janúar
og í júlí. Þær uppskeruhátíðir eru tískuhönnuðunum sjálfum dýrmæt-
asti varningurinn. Þar eru þeir ekki bundnir trendum og kreddum
hversdagsklæðnaðarins og geta hlúð að listamanninum í sjálfum sér.
Þeim er leyfilegt að fara algerlega sínar leiðir í efnavali og sköpunar-
gleði. Hönnuðirnir skapa einstaka kjóla, aðeins tvær til þrjár útgáfur
af hverjum verða búnar til. Þeir nota sjaldgæf efni og hafa marga
handverksmenn sem leggja heilmikla vinnu í að útfæra smáatriði og
sauma. Vilji tískuhönnuður til dæmis nota alvöru demanta í klæðnað-
inn, þá fær hann alvöru demanta. Sem dæmi má nefna eitt magnaðasta
hátískuklæði okkar tíma úr smiðju Chanel og virðist við fyrstu sýn
vera stuttermabolur. Þegar betur er að gáð reynist stuttermabolurinn
vera ofinn úr þráðum af örsmáum perlum.
Af öllu framanrituðu má því álykta að hátískuklæðnaður sé fokdýr í
framleiðslu. Þeir eru margir sem hafa spáð fyrir um endalok hátískunnar
vegna þess að hún einfaldlega borgar sig ekki. Henni er viðhaldið af
aðeins um 2000 tryggum viðskiptavinum, smekkvísar frúr og arabískir
soldánar með fulla vasa fjár. Samt sem áður er hátískan frönsku tísku-
húsunum það arðbær að ekki kemur til greina að leyfa þeim að gufa upp.
Af hverju? Jú, ímyndin sem skapast af geigvænlegri fjölmiðlaumfjöllun-
inni er þyngdar sinnar virði í gulli. Hátískan gefur oft tóninn um það sem
koma skal í hinum svokallaða ready-to-wear klæðnaði, einnig í skóm,
ilmvötnum og aukahlutum eins og töskum. Og þessir hlutir eru auðvitað
það sem selst. Nú á dögum eru fatahönnuðir á borð við Stellu McCartney
og Yamamoto farnir að starfa með íþróttafyrirtækjum eins og Adidas og
Karl Lagerfeld og Viktor&Rolf gera föt fyrir H&M. Það eru ekki fleiri en
um 20 ár síðan það tók hátískuklæðnað minnst fimm ár að komast í
venjulegar búðir. Menn létu sig varla dreyma um að berja hátísku Chanel
dragt augum og nú er Karl Lagerfeld farinn að vinna með H&M! Já,
margt hefur breyst á ekki lengri tíma. Hátískan hefur færst nær okkur
svo nú getum við meira að segja fengið næstum því Chanel hátískudragt
og Stellu McCartney íþróttaföt ... bara aðeins ódýrari ... vei!
Hvað er Haute Couture?
Reykjavik er orðin tískuborg
Hettupeysur eiga uppruna og vin-
sældir án efa að rekja til amer-
ískrar hip-hop menningar. Þær til-
heyrðu hinum ungu og hinum
reiðu sem kröfðust réttar síns.
Þegar hettur voru settar upp gaf
það mönnum dularfullt yfirbragð
nafnleyndar og æsings. Í skjóli
hettunnar mátti aðhafast ýmis-
legt, hvort sem það var að hnupla
bjór úr súpermarkaðnum eða
semja rímur fyrir næsta rímna-
slag. Í dag skiptir ekki máli hvort
menn eru skeitarar, sörfarar,
glamúrpæjur, gotharar, reifarar,
rapparar, rokkarar, töffarar …
Flestir eiga þeir a.m.k. eitt stykki
hettupeysu. Þær eru jú ofsa þægi-
legar og hlýjar og líkt og með-
fylgjandi myndir bera með sér
geta þær verið svo fallegar! Stór-
ar hettur, litlar hettur, ermalausar,
síðar, stuttar, renndar, litríkar …
Hood Rats - Hetturottur?