Fréttablaðið - 22.11.2007, Blaðsíða 67

FIMMTUDAGUR 22. nóvember 2007
UMRÆÐAN
Ólöglegt niðurhal
Margir netverjar sem stunda ólögmætt
niður hal telja að þjófar á
höfundarvörðu efni njóti
lagaverndar í Svíþjóð og
Hollandi eða séu að minnsta
látnir afskiptalausir. Þetta
er að sjálfsögðu á fáfræði
eða misskilningi byggt. Það
eitt að ThePirateBay vefurinn er
enn starfræktur er það sem margir
benda á og vissulega hefði átt að
vera búið að loka þeim vettvangi
ræningja fyrir löngu.
Í Svíþjóð voru höfundarlög
hræðilega léleg og ekki hefur verið
bætt fyllilega úr enn. Á sænska
þinginu liggur þó fyrir frumvarp
sem mun heldur betur reka slyðru-
orðið af Svíþjóð, þ.e. að það sé grið-
land fyrir ræningja á höfundar-
vernduðu efni. Undirritaður var á
ráðstefnu í Stokkhólmi þar sem
þetta nýja frumvarp var rætt, en
það naut þá stuðnings meirihluta
þingmanna. Þarna voru komnir
saman allir helstu lögfræðingar,
saksóknarar og aðrir fulltrúar sem
hafa sérhæft sig í höfundarrétti
frá Íslandi, Noregi, Danmörku og
Finnlandi. Markmiðið var að fara
yfir þetta nýja frumvarp Svía,
koma með tillögur og ræða við sak-
sóknara og hina nýju deild innan
sænsku lögreglunnar sem er sér-
hæfð í höfundarrétti.
Opinbert mál gegn ThePirateBay
verður tekið fyrir í janúar næst-
komandi og verður áhugavert að
fylgjast með. Sænsk yfirvöld hafa
áður reynt að loka ThePirateBay án
árangurs en ætla má að menn hafi
lært af reynslunni og með sterkari
löggjöf hafi betur í þetta sinn.
Eigendur ThePirateBay hafa
áður þurft að flýja frá Svíþjóð með
sína miðlara og fóru til Hollands.
Efnahagsbrotadeild sænsku
lögreglunnar grunar þá um
stórfelld skattsvik. Fyrir-
tæki í Ísrael aflar þeim aug-
lýsingatekna sem þeir fela í
löndum sem taka á móti
svörtum peningum. Einn af
þeim sem standa að síðunni
hefur að vísu verið kærður
fyrir vanskil á sköttum og
annar er bendlaður við
nýnasisma þannig að þarna
er nú ekki eftirsóknarverður
félagsskapur sem sumir hérlendis
sækja í.
Af hverju eru miðlarar ThePirate-
Bay, Mininova o.fl. staðsettir í Hol-
landi? Árið 2005 var almennt talið
að rekstur torrent-síðu væri lög-
legur í Hollandi og margar netveit-
ur og hýsingarþjónustur spruttu
upp sérstaklega í þeim tilgangi að
veita þjónustu til þjófanna og
meina rétthöfum aðgang að upp-
lýsingum um eigendur þeirra.
Mjög margt hefur breyst síðan
þá. Ein stærsta hýsingarþjónusta
fyrir ræningja var fyrirtæki að
nafni Leaseweb sem barðist með
kjafti og klóm gegn rétthöfum til
að verja viðskiptavini sína –
þjófana. BREIN, hollenski armur-
inn af samtökum rétthafa, fór í mál
við þá bæði í þeim tilgangi að láta
loka síðum á borð við Demonoid og
til að fá allar upplýsingar um eig-
endur vefsins, sem enginn hafði
fram að þessu vitað hverjir voru.
BREIN vann stórsigur og Lease-
web var skipað að framvísa öllum
upplýsingum meðan Demonoid
flúði til Kanada, þar sem er reyndar
búið að loka hjá þeim eins og er. Í
kjölfarið hafa stjórnendur Lease-
web gefið út yfirlýsingu um að þeir
ætli að framvísa öllum upplýsing-
um um eigendur vefsvæða sé þess
óskað af hálfu yfirvalda eða
BREIN.
„Eigendur á torrent-síðum eru
þeirrar trúar að þeir séu ekki að
gera neitt rangt þar sem efnið sem
þeir hjálpa til við að miðla er ekki
geymt á þeirra miðlurum heldur í
tölvum notenda þeirra,“ var haft
eftir Tim Kuik, framkvæmdastjóra
BREIN. „Hins vegar er ólöglegt í
Hollandi fyrir vefsíður að notfæra
sér á kerfisbundinn hátt aðgengi
að efni sem varið er höfundarrétti.
Það skiptir því engu máli að efnið
sé vistað á öðrum stað, tiltekin síða
væri alltaf ólögleg samkvæmt hol-
lenskum lögum.“
Það sem af er ári hefur BREIN
lokað yfir 200 p2p-síðum og bíður
staðfestingar hæstaréttar á fyrri
dómum áður en stærri síðum
verður lokað. Í ljósi fjölda dóma
sem hafa fallið rétthöfum í hag í
Hollandi má binda vonir við niður-
stöðu hæstaréttar. Þá er bara að sjá
hvort farið verður á eftir PRQ, sem
er hýsingarþjónusta fyrir ThePirate-
Bay, TorrentSpy og Mini nova meðal
annarra. BREIN hefur beðið með
ThePirateBay þar sem málið er í
opinberri rannsókn í Svíþjóð en ef
það skyldi bregðast er lítill vafi á
að hægt verður að loka á vefinn frá
Hollandi. Nú síðasta laugardag var
síðunni Sumotorrent, sem Lease-
web hýsir, lokað. Sú síða var komin
með 350.000 notendur sem voru
virkir daglega með yfir 700.000
skrár til að skipta á milli sín.
Það er því alveg ljóst að draumur
þjófa um að fá að starfa óáreittir í
þessum löndum er byggður á
fávisku eða misskilningi. Að lokum
vil ég taka fram að þeir sem ég
kalla þjófa eru þeir sem vísvitandi
aðstoða aðra við eða taka sjálfir
með beinum hætti þátt í að niður-
hala eða deila efni sem þeir hafa
ekki leyfi rétthafa eða löggjafar til
að sækja eða miðla.

Höfundur er framkvæmdastjóri
SMÁÍS - Samtaka myndrétthafa
á Íslandi.
Eru Svíþjóð og Holland paradís þjófa?
SNÆBJÖRN
STEINGRÍMSSON
Þú færð ráðgjöf og tilboð hjá sölufulltrúum
okkar í eftirfarandi símanúmerum;
Söludeild Reykjavík s. 569 2200 og söludeild Akureyri s. 460 9610.
Einnig geturðu sent fyrirspurnir á netfangið soludeild@ms.is
eða með bréfsíma í númer 569 2222.
Á vefsíðu okkar www.ostur.is er að finna nánari upplýsingar
um sælkeraostakörfurnar okkar og ostana sem í þeim eru.
Gómsæt gjöf
fyrir sælkera
Falleg gjafakarfa með úrvali af bragðgóðum
íslenskum ostum er tilvalin jólagjöf
handa starfsfólki og viðskiptavinum
www.ostur.is
Piparkökur (fígúrur, kökuhús)150 g smjör
150 g púðursykur
1 1/2 dl síróp
engifer á hnífsoddi
3 tsk. kanill
1/2 tsk. negull
2 tsk. natron
1 egg
5-600 g hveiti
Setjið öll hráefni í pott nema egg og hveiti.Hrærið stöðugt í þar til suðan kemur upp.Dragið pottinn af hellunni. Blandið eggi oghveiti út í. Setjið deigið á borð, hnoðið og fletjiðsíðan út á bökunarplötu. Leggið sniðin ofaná og skerið út. Bakið við 200°C í u.þ.b. 10 mín.Takið af plötunni á meðan kökurnar eruvolgar. Skreytið me glassúr. Límið húsiðsaman með bræddum sykri. Þessi uppskrifter tilvalin í myndakökur.
Glassúr: Setjið 1 eggjahvítu í skál og sigtiðflórsykur út í smátt og smátt. Hrærið vel þartil glassúrinn verður seigfljótandi og drýpurhægt af tannstöngli.