Fréttablaðið - 08.03.2008, Side 58

8. MARS 2008 LAUGARDAGUR16 ● fréttablaðið ● ferðaklúbburinn 4x4 25 ára
Fjarskipti skipta miklu máli í
jeppaferðamennsku á Íslandi.
Jeppaferðamenn ferðast oftast
nokkrir saman í hóp og þá skiptir
miklu máli að hafa góð fjarskipti
á milli bíla. Samband við byggð
er einnig mikið öryggisatriði ef
óhöpp verða og einnig til að láta
vita af ferðum sínum.
Við búum í landi sem er að
mörgu leyti erfitt hvað varðar ör-
yggisfjarskipti. Á Íslandi eru víð-
áttumiklar óbyggðir og það er
kostnaðarsamt að halda úti fjar-
skiptakerfum sem duga fyrir allt
landið. Í rauninni er ekkert innlent
fjarskiptakerfi sem dugar á land-
inu öllu og ekki er fyrirséð að neitt
kerfi muni geta það í náinni fram-
tíð. Einungis gervihnattasímar á
borð við Iridium ná sambandi hvar
sem er á landinu en notkun þeirra
er mjög dýr.
Miklar breytingar standa nú
yfir á farsímakerfum á hálend-
inu. Slökkt verður á NMT-far-
símakerfinu innan tíðar og ferða-
menn finna nú þegar fyrir minni
þjónustu við kerfið. Uppbygging
er hafin á nýjum fjarskiptakerf-
um sem ætlað er að koma í stað-
inn og miklu máli skiptir fyrir
ferðamenn að vel takist til. Ástand
öryggisfjarskipta á hálendinu er
því langt frá því að vera ásættan-
legt eins og staðan er nú. Hlutverk
fjarskiptanefndar Ferðaklúbbsins
4x4 er að gæta hagsmuna félags-
manna á þessu sviði.
Flestir félagsmenn eru með
VHF-talstöðvar í bílum sínum til
samskipta á milli bíla. VHF-tal-
stöðvar eru nokkuð háðar sjón-
línu og draga ekki miklar vega-
lengdir nema við góðar aðstæður.
Ferðaklúbburinn 4x4 rekur sextán
VHF-endurvarpa á fjallstoppum
víðs vegar um landið og þeir auka
verulega langdrægni og notagildi
VHF-talstöðvanna sem öryggis-
tækis. Fjarskiptanefnd hefur um-
sjón með rekstri endurvarpanna
og Ferðaklúbburinn 4x4 leggur
talsverða fjármuni í þetta verk-
efni. Nú vinnur fjarskiptanefndin
að þróun á búnaði sem mun gera
mögulegt að koma á neyðarhlustun
fyrir endurvarpana á hagkvæman
hátt, meðal annars með því að nýta
Internetið.
Mikil uppbygging er nú í gangi á
Tetra-kerfinu, en það er framtíðar-
fjarskiptakerfi löggæslu og björg-
unaraðila. Tetra-kerfið hefur nú
þegar náð meiri útbreiðslu held-
ur en NMT-kerfið og Neyðarlín-
an, sem rekur kerfið, stefnir á að
kerfið muni ná yfir mestallt landið
síðar á þessu ári. Félagar í Ferða-
klúbbnum 4x4 fá nú aðgang að
Tetra-kerfinu, sem er mikið fram-
faraspor.
Tetra-kerfið er uppbyggt þannig
að auðvelt er að halda samskipt-
um F4x4 félaga aðskildum frá lög-
gæslu og björgunaraðilum að öllu
jöfnu en samtengja eftir þörf-
um. Það er mikið öryggisatriði að
Ferðaklúbburinn 4x4 fær aðgang
að Tetra-kerfinu af því að það er
nú langútbreiddasta fjarskipta-
kerfið á landinu sem hefur örugga
neyðarhlustun. Ekki er fyrirséð að
annað fjarskiptakerfi verði byggt
upp með betri útbreiðslu á mark-
aðslegum forsendum. Félagsmenn
í Ferðaklúbbnum geta líka reynst
mikilvægir við erfiðar björgun-
araðgerðir á hálendinu því farar-
tæki félagsmanna eru mörg hver
með þeim öflugustu á landinu.
Það getur því verið heppilegt að
geta tengt fjarskipti þessara aðila
saman á einfaldan hátt.
Vodafone hefur hafið uppbygg-
ingu á langdrægu GSM-kerfi og
einhver kerfi eru í burðarliðn-
um hjá Símanum. GSM-kerfi Vod-
afone lofar góðu og nú er komið
GSM-samband í Setrinu, fjalla-
skála f4x4, sem er sunnan undir
Hofsjökli.
Þrátt fyrir að mikil uppbygging
á fjarskiptakerfum standi yfir er
ljóst að þau muni ekki ná landinu
öllu. Öll þessi kerfi byggja meira
og minna á sjónlínu og fagmenn
sjá fyrir að skuggasvæði vegna
mishæða og fjalla verði víða. Eitt
af hlutverkum fjarskiptanefndar
er að leita leiða fyrir örugg fjar-
skipti á þessum skuggasvæðum,
á annan hátt en með dýrum gervi-
hnattasímum. VHF-kerfi Ferða-
klúbbsins 4x4 mun koma að góðum
notum á mörgum af þessum stöð-
um og einnig er horft til fjarskipta
á lægri tíðnum sem ekki eru háð
sjónlínu, svokallaðra HF-fjar-
skipta. Dæmi um slík fjarskipti
eru gömlu Gufunestalstöðvarnar
en hlustun á þær var aflögð þegar
NMT-kerfið var byggt upp. Einföld
og ódýr leið til að stunda HF-fjar-
skipti er að gerast radíóamatör, en
þeir stunda HF-fjarskipti með til-
tölulega ódýrum búnaði um allt
land og jafnvel á milli landa. Rad-
íóamatörum fer mjög fjölgandi í
Ferðaklúbbnum 4x4 og það segir
sína sögu um það hvað félagsmenn
hafa fundið fyrir sambandsleys-
inu við umheiminn á fjallaferðum
sínum undanfarin ár.
Snorri Ingimarsson
Nefndir innan 4x4
Loftnet sett upp við VHF-endurvarpa á
Þrándarhlíðarfjalli við Skagafjörð.
LITLANEFND
Litlanefndin hefur verið starfrækt innan klúbbsins til nokk-
urra ára. Hlutverk hennar var að fara með lítið eða ekki
breytta bíla í ferðir, ýmist dags- eða helgarferðir.
Síðastliðið haust gerðist það svo að alger endurnýjun varð á nefnd-
inni. Þeir sem í henni höfðu setið hurfu til annarra starfa og nýir
menn tóku við. Við það tækifæri var starfsháttum nefndarinnar
breytt og á hún meðal annars að sjá um nýliðafræðslu og skipu-
leggja nýliðaferðir.
Það hefur loðað við klúbbinn að erfitt sé fyrir nýja félaga að
kynnast starfsemi hans, uppbyggingu og öðrum félagsmönnum. Því
tók nefndin að sér að reyna að breyta. Sett var saman veglegt rit um
klúbbinn þar sem komið er inn á ástæður fyrir stofnun hans, núver-
andi uppbyggingu og margt annað varðandi félagsstarfið. Nýjum
félögum hefur verið sent bréf þar sem þeir eru boðnir velkomnir
í klúbbinn og nú fyrir stuttu var haldin í fyrsta skipti sérstök ný-
liðakynning. Nýliðum var boðið að koma á þá kynningu ásamt fjöl-
skyldum sínum.
Óhætt er að segja að þessi fyrsta kynning hafi heppnast mjög vel.
Á hana mætti á þriðja tug nýliða. Farið var yfir starfsemi klúbbs-
ins fyrr og nú ásamt því að rætt var um ýmis mál varðandi klúbbinn
og ferðamennsku almennt. Í framhaldi af kynningunni var í sam-
vinnu við hjálparsveit klúbbsins haldið svokallað „bílskúrskvöld“
hjá Bílabúð Benna. Þangað var félögum boðið að koma og kynnast
fyrirtækinu. Einnig var farið yfir notkun dráttartóga, drullutjakka
og grunnatriði í að gera við dekk á ferðalögum.
Á næstu vikum mun litlanefndin svo efna til dagsferðar í sam-
vinnu við afmælisnefnd klúbbsins. Þá verður farið í ferð sem hent-
ar öllum jeppum, óháð dekkjastærð. Hvert farið verður og hvenær
verður auglýst sérstaklega á vef klúbbsins, líklegast verður ekið
um Reykjanesið.
Emil Borg
RITNEFND
Ritnefnd er ein af elstu nefndum Ferðaklúbbsins 4x4 og hef-
ur markmið hennar frá stofnun verið að gefa út fréttabréf til
að koma upplýsingum um klúbbstarfið til félagsmanna.
Upphaflega var gefinn út ljósritaður einblöðungur fyrir aðalfund
en síðan átti útgáfan eftir að vinda upp á sig. Þegar mest lét voru
gefin út fréttablöð, brotin um og litprentuð, einu sinni í mánuði og
stóð útgáfan undir sér með auglýsingasölu.
Eftir að vefsíða Ferðaklúbbsins f4x4.is var stofnuð fer upplýs-
ingamiðlun til félagsmanna öll fram þar og því nauðsyn á útgáfu
fréttablaðs ekki fyrir hendi lengur. Undanfarin ár hefur dregið úr
útgáfu fréttablaðanna og fyrir tveimur árum voru gefin út fjögur
fréttablöð sem innihéldu aðallega ferðasögur og myndir.
Á síðasta ári ákvað ritnefnd í samvinnu við stjórn að fækka enn
frekar útgefnum blöðum og voru tvö blöð gefin út. Ritnefnd ákvað
jafnframt að kanna grundvöll fyrir því að gefa út stærra og veg-
legra blað sem innihéldi ýmsar tæknilegar og fræðandi upplýsing-
ar sem gott væri að grípa til þegar ferðast er um landið. Afrakstur
þessarar vinnu kom í ljós í byrjun desember á síðasta ári þegar 108
blaðsíðna bók rann inn um póstlúgur félagsmanna. Þessari nýjung
hefur af flestum félagsmönnum verið vel tekið.
Ritnefnd stendur núna í samvinnu við afmælisnefnd og stjórn að
útgáfu þessa blaðs. Í september er svo áætlað að út komi veglegt rit
eins og kom fyrir áramót og fer vinna og auglýsingasöfnun við þá
útgáfu að hefjast fljótlega.
Í ritnefnd eru:
Sigurður Ásmundsson formaður
Halldóra Ingvarsdóttir
Einar Sólonsson
Guðrún Rut Gunnlaugsdóttir
Sólveig Ásgeirsdóttir
Sigurður Ásmundsson formaður
VEFNEFND
Vefnefnd sér um daglegan rekstur og ritstjórn vefsíðu Ferða-
klúbbsins 4x4.
Nefndin var stofnuð þegar núverandi vefur félagsins var tekinn í
notkun. Hlutverk hennar er að sjá um daglegan rekstur og ritstjórn
vefsins. Nefndin sér um tæknilega umsjón hans, svo sem skrán-
ingu á lénum, samskipti við hýsingaraðila og þess háttar. Einnig eru
nefndarmenn félögum og öðrum nefndum innanhandar við innsetn-
ingu efnis ef þörf er á.
Nefndarmenn hafa sinnt minniháttar lagfæringum á vefkerfinu
og haldið vefnum gangandi síðan hann fór í loftið.
Framundan er smíði á nýjum vef fyrir klúbbinn og verður hann
vonandi kominn í gagnið innan fárra
mánaða.
Bjarni G.
Vefnefnd
FJARSKIPTANEFND