Réttur - 01.04.1970, Blaðsíða 44

annars staðár. Beittu jesúítar sér þá fyrir
vopnaðri mótspyrnu gegn þeirri ráðstöfun,
en máttu ekki við margnum. Tók ekki lang-
an tíma að afmá merkin um störf þeirra, er
þeir höfðu verið gerðir útlægir árið 1767.
Enn er þó guaraní jafnrétthátt spænsku í lýð-
veldinu Paraguay".
URUGUAY—
Uruguay hefur löngum verið álitið fyrir-
myndarríkið í rómönsku Ameríku og fyrsra
velferðarríkið. Landsbúar innleiddu snemma
8 stunda vinnudag, hafa útrýmt ólæsi og inn-
leiddu lýðræðislegar kosningar og stofnanir
á undan öllum öðrum ríkjum álfunnar.
Brezkur rithöfundur sem skrifaði ferðabók
um dvöl sína þar árið 1885 lýsti því sem
hinu fullkomna lýðveldi. En efnahagslíf
landsins er í molum, og nú í seinni tíð hefur
ástandið versnað og ríkjandi valdhafar liggja
flatir fyrir mútum. Skortur á hráefnum, óhag-
stæður verzlunarjöfnuður og óviðráðanleg
verðbólga hafa átt ríkastan þátt í að spilla
stjórnmálaástandinu. Tveir flokkar hafa eink-
um deilt um völdin Colorado flokkurinn sem
er frekar þjóðlegur og frjálslyndur og
Blancoflokkurinn sem er heldur íhaldsam-
ari. Arið 1958 náði hinn síðarnefndi völdum
eftir 93 ára óslitna stjórn Coloradoflokks-
ins en hann er nú aftur við völd eftir kosn-
ingarnar 1966.
Þriðjungur íbúa landsins býr í höfuðborg-
inni Montevideo, en íbúatala landsins er um
3 miljónir. En þó allt líti fremur vel út á
yfirborðinu í þessu velferðarríki, þá er spill-
ingin mikil. Dæmið um ellilaunakerfi rík-
isins er frægt. I Uruguay er heimsins bezta
ellilaunakerfi, því að byrjað er að greiða elli-
lífeyri við 55 ára aldur, eftir 30 ára starf eða
við 60 ára aldur eftir 10 ára starf. Stöðugt
eru til afgreiðslu 80.000 umsóknir um elli-
Félagslegur órói er mikill i rómönsku Ameriku.
Árás skæruliða á sjónvarpsstöð í Sao Pauli.
laun, og umsækjendur eru um 15.000 á ári.
I hverjum mánuði eru aðeins teknar til
greina og afgreiddar 1000 umsóknir, þannig
að fjöldi umsækjenda vex um 3000 árlega.
Til að verða svo heppinn að vera einn af
þessum 1000 í mánuði, þarf gamla fólkið að
múta öllum viðkomandi embættismönnum í
skriffinnskubákni tryggingastofnunarinnar.
Daglega kemur sama gamla fólkið til stofn-
unarinnar og biðtíminn getur verið allt að
því tíu ár. Sögð er saga af gamalli gráhærðri
saumakonu sem hóf að sækja um ellilaun
árið 1952 og er hún hafði selt flestar eigur
sínar tókst henni að fá hin langþráðu elli-
laun, sem nægja til að framfleyta sér, en
það var árið 1961. En þá var sú gamla orðin
svo vön að mæta á hinum yfirfullu skrif-
stofum tryggingastofnunarinnar í 9 ár, að
hún gat alls ekki vanið sig af hinum dag-
legu ferðum þangað.
84