Réttur - 01.08.1985, Síða 35

Fööurlandssvik
yfirstéttarinnar forðum
kostuðu þjóðina
6 alda áþj án — og allt að
því lífið sjálft
Fyrstu aldirnar eftir svik ,,höfðingjanna“ 1262, þrátt fyrir mótmæli alþýðu, þá
lifði þó uppreisnarandinn enn. Erindrekar Dana voru drepnir í það ríkum mæli
að Englakonungur vildi ekki kaupa Island af Danakóngi, er sá bauð landið til
kaups, — en Englakonungur óttaðist hve óþægir Islendingar voru enn yfirdrottn-
urum.
Loks barst danskri konungs-kúgun
..andleg hjálp"' að utan. Með lútersku
..siðabótina"" að verkfæri, var síðasta opin-
hera mótspyrnan brotin á bak aftur.
Það var von að Jón Arason, — „síðasti
Islendingurinn“ eins og Jón Sigurðsson
v*ldi kalla hann, — kvæði svo er séð var
hversu fara mundi:
„Vondslega hefur oss veröldin blekkt.
vélað og tælt oss nógu frekt,
ef ég skal dæmdur af danskri slegt
og deyja svo fyrir kóngsins mekt."
Eftir að kóngsins lúterska fremur
morðið á Jóni Arasyni og konungsvaldið
rænir kirkjum landsins, kemur æ skelfi-
legar í ljós hvað það kostaði þjóðina að
yfirstétt hennar hafði svikið hana undir
erlent vald.
Eftir afvopnun landsmanna í lok 16.
aldar, sökk hún æ dýpra og dýpra. Það
var sem drepsóttir, eldur og ís heföu
gengið í lið með erlenda kúgunarvaldinu.
einokun þess og galdrabrennum, til þess
að reyna að tortíma þjóðinni líkamlega
og andlega. Aðeins 38 þúsund manns
lifðu enn á landinu fyrir tveim öldum.
En undir niðri í djúpunum logaði samt
heiftin til kúgaranna og bestu andans
menn þjóðarinnar tjáðu þá fordæmingu
illra höfðingja í listrænum kveðskap eða
ræðum.
Það var ekki síst uppreisnarandinn
gegn þeim ríku og höfðingjunum, sem
Jesú frá Nasaret hafði lagt í kenningar
sínar, sem braust nú út hvað eftir annað,
þrátt fyrir misnotkun kirkjuvalds og
kennidóms á þeim í þágu yfirstétta öldum
saman.1
Hallgrímur Pétursson var ekki myrkui
í máli, er hann fléttaði fordæminguna <
valdsmönnunum inn í Passíusálmana:
„Talar Jesús um myrkra makt;
merkið það, vafdstjórnendur.
Yður skal nú í eyra sagt:
163