Morgunblaðið - 24.01.2006, Blaðsíða 4

4 ÞRIÐJUDAGUR 24. JANÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Heimsferðir bjóða nú einstakt tækifæri til að dveljast við
frábærar aðstæður á Kanarí í janúar í eina eða tvær vikur. Þú
kaupir 2 flugsæti en greiðir aðeins fyrir 1. Þú nýtur þjónustu
fararstjóra Heimsferða allan tímann. Við bjóðum þér góð
íbúðahótel á meðan á dvölinni stendur.
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
2 fyrir 1 til
Kanarí
31. janúar
frá kr. 19.990
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Síðustu 28 sætin
Verð kr. 19.990
Flugsæti með sköttum. Tveir fyrir einn tilboð,
31. janúar í eina eða tvær vikur.
Netverð á mann.
Gisting frá kr. 1.250
m.v. 4 í íbúð með 2 svefnherb. á Dorotea.
Netverð á mann nóttin.
Kr. 1.690, m.v. 2 í íbúð á Aguacates.
Netverð á mann nóttin.
AFAR þröngt er um sjúklinga á
hjartadeild LSH og þurfa margir
sjúklingar að liggja á göngum í stað
hjúkrunarrýma. Þetta er óviðunandi
gagnvart sjúklingum og starfsfólki að
mati Ásgeirs Jónssonar hjartasér-
fræðings sem kveður brýnt að leita
leiða til að létta álagið.
„Það er alls ekki viðunandi að veikt
fólk sé vistað á gangi að staðaldri,“
segir Ásgeir. „Þetta er klárlega brot
á heilbrigðis- og brunavarnarlögum
og mannréttindum, að fólk skuli ekki
fá viðunandi þjónustu.“
Ásgeir segir skýringuna á ástand-
inu margþætta, m.a. hafi sjúkrarúm-
um á hjartadeild fækkað um fimmtán
frá sameiningu spítalanna, en nú séu
þau fjörutíu. Þá fjölgi hjartasjúkling-
um hraðar en þjóðinni, m.a. vegna
þess að meðferð hjartasjúkdóma hafi
batnað og dánartíðni lækkað. Því hafi
þeim sem lifa með sjúkdómnum fölg-
að. Þá séu allar líkur á að hjartasjúk-
lingum fjölgi um 50% næstu 25 árin.
Annar hluti vandamálsins er sá að
deildin losnar mjög seint við hjúkr-
unarsjúklinga, sem eru búnir í hjarta-
eða bráðameðferð, yfir á einhvers
konar hjúkrunardeildir. „Ég fór yfir
þetta með yfirhjúkrunarfræðingnum
hér, sem sagði að jafnaði sex til átta
sjúklinga á hjartadeildinni sem gætu
verið annars staðar,“ segir Ásgeir og
bætir við að í sumum tilfellum liggi
fólk vikum, jafnvel mánuðum saman
á deildinni og gæti fengið sambæri-
lega og ódýrari þjónustu annars stað-
ar. „Fólk sem þarf bara hjúkrunar-
þjónustu þarf ekki að liggja á
bráðadeild.“
Sérstök deild í sumar
Ásgeir segir þó vissa ástæðu til
bjartsýni, enda standi til að nýrna-
sjúklingar, sem hingað til hafa deilt
öðrum tveggja ganga hjartadeildar
með hjartasjúklingum, fái í sumar
sérstaka deild, sem nú er verið að inn-
rétta. „Þá fáum við þau rúm sem
nýrnasjúklingar hafa í dag. Þannig
ætti að rætast eitthvað úr plássvand-
ræðum okkar,“ segir Ásgeir, en bætir
við að ekki sé nein breyting í vændum
í bráð, því sjúklingarnir liggi á göng-
um næstu mánuði. „Þeir fá lakari
þjónustu liggjandi á gangi svo ekki
séu nefnd þau óþægindi sem af þessu
hljótast. Þetta er mjög veikt fólk og
oft það fólk sem er að leggjast inn.“
Veikt fólk á göngum
Viðvarandi þrengsli eru á hjartadeild Landspítalans
Morgunblaðið/ÞÖK
SAMKVÆMT skoðanakönnun sem
Fréttablaðið birti í gær vilja 38% borg-
arbúa Vilhjálm Þ. Vilhjálmsson, oddvita
sjálfstæðismanna í borginni, sem næsta
borgarstjóra.
21% vill samfylkingarmanninn Dag B.
Eggertsson sem næsta borgarstjóra, en
13,9% vilja Steinunni Valdísi Óskarsdótt-
ur áfram sem borgarstjóra. 10% nefndu
Stefán Jón Hafstein.
Í könnun Fréttablaðsins var hringt í
600 Reykvíkinga með kosningarétt og
svöruðu rúmlega 300 manns, að því er
segir í frétt Fréttablaðsins.
38% vilja Vilhjálm
ÍSLANDSBANKI hefur ákveðið að gefa
Krabbameinsfélagi Íslands nýtt stafrænt
röntgentæki að verðmæti um 40 milljónir
króna. Tækið mun nýtast vel til forvarna-
starfs Krabbameinsfélagsins í leit að mein-
um í brjóstum kvenna, en hin stafræna rönt-
gentækni hefur fjölmarga kosti í för með
sér, sem gera greiningu nákvæmari og fljót-
legri.
Guðrún Agnarsdóttir, formaður Krabba-
meinsfélagsins, segir starfsemi leitarsviðs í
dag beinast að því að greina forstig legháls-
krabbameins hjá konum á aldrinum 20–69
ára og brjóstakrabbamein hjá konum á aldr-
inum 40–69 ára. Leitarstöð annist einnig
skoðanir á konum með einkenni óháð aldri.
Guðrún segir árangurs starfsins ótvíræðan,
þar sem dánartíðni leghálskrabbameins hafi
lækkað um 73% og brjóstakrabbameins um
32%.
Nýja tækið byggist á stafrænni röntgen-
tækni, sem gerir mögulegt að færa myndir
beint inn í tölvu í stað hefðbundinna rönt-
genfilma. Tæknin gefur möguleika á ná-
kvæmari greiningu lítilla æxla og gagnast
aðferðin best í brjóstum yngri kvenna og
kvenna með þéttan brjóstavef. Auk þess er
geislaskammturinn mun minni en áður þekk-
ist og dregur þannig úr geislun, sem margar
konur óttast og hefur komið í veg fyrir að
þær mæti til leitar.
Meðal annarra kosta við hina stafrænu
tækni er tölvuaðstoð við úrlestur mynda, en
búnaðurinn jafnar gæði úrlesturs og eykur
næmni hans. Þá aukast afköst við myndatök-
ur og úrlestur og einnig aukast líkur á að
finna smáæxli, sérstaklega í þéttum brjósta-
vef. Ennfremur minnkar notkun röntgen-
filma og umhverfis- og heilsuspillandi fram-
köllunarefna.
Þörf á fleiri tækjum
Guðrún segir Íslandsbanka sannkallaðan
Gleðibanka. „En við þurfum fleiri gleði-
banka, því leitarsvið Krabbameinsfélagsins
þarf fimm slík tæki,“ segir Guðrún. Þannig
þarf röntgendeild Leitarstöðvar þrjú tæki,
en auk þeirra þarf eitt fartæki fyrir lands-
byggðina og eitt tæki á Akureyri auk tölvu-
búnaður til úrlesturs mynda. Heildarkostn-
aður við þessa breytingu er áætlaður um 340
milljónir, 200 milljónir vegna röntgentækja
og um 140 milljónir vegna myndgeymslu- og
tjáskiptakerfis og hugbúnaðarkerfis.
Guðrún segir snemmgreiningu krabba-
meina skipta sköpum í meðferð. „Ef við
náum að finna meinin snemma eru þau oft
lítil og skurðaðgerðin þarf ekki að vera eins
mikið líkamlegt áfall, en einnig eru mun
minni líkur á að meinið hafi breiðst út, svo
það eykur mjög líkur á lækningu,“ segir
Guðrún að lokum.
Íslandsbanki gefur Krabbameinsfélaginu nýtt stafrænt röntgentæki
Gefur möguleika á nákvæmari
greiningu lítilla æxla
Morgunblaðið/Þorkell
Baldur Fr. Sigfússon, yfirlæknir á röntgendeild leitarstöðvar Krabbameinsfélagsins, sýnir
Einari Sveinssyni, stjórnarformanni Íslandsbanka, röntgenmyndir af brjóstum.
Eftir Svavar Knút Kristinsson
svavar@mbl.is
ÚTGJÖLD ríkissjóðs til almannatrygg-
inga og velferðarmála nema samkvæmt
fjárlögum 2006 rúmlega 73 milljörðum
króna. Þeir liðir sem tilheyra þessum
málaflokki eru meðal annars elli- og ör-
orkulífeyrir Tryggingastofnunar,
barnabætur, sjúkrabætur, mæðrabæt-
ur, málefni fatlaðra, atvinnuleysisbæt-
ur og önnur félagsleg aðstoð. Þetta
kemur fram í nýju vefriti fjármálaráðu-
neytisins.
Í vefritinu segir að útgjöld til mála-
flokksins hafa rúmlega tvöfaldast frá
árinu 1998 miðað við fjárlög 2006. Sé
tekið tillit til áætlaðs verðlags 2006 er
aukningin á sama tímabili 45%. Í mála-
flokknum vega þyngst útgjöld til elli-,
örorku- og ekknalífeyris en sá liður
hefur hækkað um 52%. Skýrist það af
mikilli fjölgun örorkulífeyrisþega og
hækkun lífeyris. Einna mest hafa út-
gjöld vegna sjúkra-, mæðra- og ör-
orkubóta hækkað eða um 181% frá
árinu 1998. Sem fyrr er það mikil fjölg-
un örorkulífeyrisþega sem skýrir þá
hækkun.
73 milljarðar til
velferðarmála
ATLANTSSKIP munu á næstu
tveimur mánuðum taka ákvörðun um
hvar framtíðaruppbygging fyrirtæk-
isins verður. Gunnar Bachmann,
framkvæmdastjóri Atlantsskipa, seg-
ir að fyrirtækið sé með tilboð frá
Hafnarfirði, Faxaflóahöfnum og
Kópavogi. Atlantsskip geti hins vegar
ekki samþykkt þau samningsdrög
sem Kópavogsbær hafi boðið. Það
muni koma fljótlega í ljós hvort bær-
inn sé tilbúinn til að koma með annað
tilboð.
Kópavogsbær hefur sagt upp
samningi við Atlantsskip um hafnar-
aðstöðu. Fyrirtækið hafði óskað eftir
lengingu á viðlegukanti og auknu at-
hafnasvæði í Kópavogshöfn. Viðræð-
ur aðila skiluðu hins vegar ekki ár-
angri.
Allt laust pláss að klárast
Gunnar Bachmann segir ekki alls
kostar rétt sem komi fram í fyrirsögn
fréttar um Atlantsskip í Morgun-
blaðinu á sunnudag, að Atlantsskip
muni flytjast úr Kópavogi. Endanleg
ákvörðun um það hafi ekki verið tek-
in. Það liggi þó fyrir að bærinn hafi
sagt upp samningi við fyrirtækið. Í
framhaldi af því hafi stjórnendur farið
á fullt að leita sér að nýrri aðstöðu til
að tryggja stöðu sína. Atlantsskip séu
í dag með tilboð frá Hafnarfirði og
Faxaflóahöfn, auk þess samnings sem
Kópavogur bauð fyrir jól, en fyrir-
tækið treysti sér ekki til að ganga að.
„Við skoðum alla möguleika. Það er
hægt að fá pláss í Hafnarfirði,
Reykjavík og Kópavogi, en væntan-
lega verður búið að ráðstafa þeim fyr-
ir árslok 2006. Við þurfum því að hafa
hraðar hendur því að það er okkar
mat að sú hafnaraðstaða sem er hér á
höfuðborgarsvæðinu sé að lokast.“
Atlantsskip greiddu um 50 milljón-
ir í hafnargjöld til Kópavogshafnar á
síðasta ári. Gunnar segir að vegna
vaxtar fyrirtækisins muni hafnar-
gjöld þess tvöfaldast á næstu 3–4 ár-
um.
Atlantsskip með tilboð frá
Hafnarfirði og Reykjavík