Morgunblaðið - 24.01.2006, Blaðsíða 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 24. JANÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
ÞINGMENN stjórnarandstöðunnar
lýstu yfir miklum efasemdum á Al-
þingi í gær um þau áform ríkisstjórn-
arinnar að gera Ríkisútvarpið að
hlutafélagi. Þorgerður K. Gunnars-
dóttir menntamálaráðherra mælti þá
fyrir nýju frumvarpi um Ríkisútvarp-
ið hf. Samkvæmt því á að leggja niður
ríkisstofnunina Ríkisútvarpið og
stofna samtímis hlutafélag um rekst-
urinn.
Ögmundur Jónasson, þingmaður
Vinstrihreyfingarinnar – græns
framboðs, sagði m.a. að því færi fjarri
að almenn sátt ríkti um það að hluta-
félagavæða Ríkisútvarpið. „Er ráð-
herra kunnugt um það,“ spurði hann,
„að nánast alltaf þegar stofnanir hafa
verið gerðar að hlutafélögum á Ís-
landi hefur því verið lofað að þær
yrðu ekki seldar, en alltaf hefur það
verið svikið?“
Magnús Þór Hafsteinsson, þing-
maður Frjálslynda flokksins, sagði að
flokkur sinn gyldi varhug við hluta-
félagavæðingu Ríkisútvarpsins.
Hann sagði eins og Ögmundur að
þegar ríkisfyrirtæki hefðu verið
hlutafélagavædd hefðu þau á endand-
um verið seld einkaaðilum. Þá sagði
Mörður Árnason, þingmaður Sam-
fylkingarinnar, m.a. að Samfylkingin
hefði lagt til að Ríkisútvarpið yrði
gert að sjálfseignarstofnun. Björgvin
G. Sigurðsson, þingmaður Samfylk-
ingarinnar, sagði sjálfseignarstofnun
vera ákjósanlegasta rekstrarformið.
Þorgerður Katrín sagði m.a. í and-
svörum sínum að ekki væri til um-
ræðu hjá þessari ríkisstjórn að selja
Ríkisútvarpið. „Það kemur ekki til
greina, er ekki til umræðu og er ekki
á borði þessarar ríkisstjórnar.“ Birg-
ir Ármannsson, þingmaður Sjálf-
stæðisflokks, kvaðst aðspurður í um-
ræðunum ekki líta á þetta frumvarp
sem áfanga á þeirri leið að selja Rík-
isútvarpið.
Einstakir þingmenn stjórnarand-
stöðu gagnrýndu Framsóknarflokk-
inn fyrir að styðja áform um að hluta-
félagavæða Ríkisútvarpið, en
Hjálmar Árnason, þingflokksformað-
ur Framsóknarflokksins, svaraði því
m.a. til að það lægi ljóst fyrir í frum-
varpinu að ekki stæði til að selja Rík-
isútvarpið. Vísaði hann til fyrstu
greinar frumvarpsins þar sem segir
m.a. að sala hlutafélagsins eða hluta
þess væri óheimil. „Engin áform eru
um að selja Ríkisútvarpið,“ sagði
hann. „Það er að sjálfsögðu lykilat-
riði. Það er útgangspunkturinn að
eignarhaldið sé og verði áfram rík-
isins.“
Þingmenn stjórnarandstöðu gagn-
rýndu fleiri efnisatriði frumvarpsins.
Ögmundur Jónasson sagði m.a. að
samkvæmt frumvarpinu væri út-
varpsráð eða stjórn Ríkisútvarpsins
háð meirihlutavaldinu á Alþingi, því
stjórnin ætti að vera kosin hlutbund-
inni kosningu á Alþingi, ár hvert.
Þannig yrðu áfram pólitísk afskipti af
Ríkisútvarpinu. Mörður Árnason
sagði m.a. að fjárhagsstaða Ríkisút-
varpsins ylli miklum áhyggjum; eng-
ar áætlanir væru um það að skila Rík-
isútvarpinu hf. öðruvísi en með
neikvæðri eiginfjárstöðu.
Pétur H. Blöndal, þingmaður Sjálf-
stæðisflokks, sagðist myndu styðja
frumvarpið í heild, þótt það gengi
ekki eins langt og hann vildi, því hann
vildi selja Ríkisútvarpið. Fyrsta um-
ræða um frumvarpið stóð fram eftir
kvöldi í gær.
Fyrsta umræða um frumvarp menntamálaráðherra um Ríkisútvarpið hf.
Hafa efasemdir um
hlutafélagavæðingu RÚV
Morgunblaðið/Ásdís
Ráðherrar hlusta af athygli á umræður á þingi. Þorgerður Katrín Gunn-
arsdóttir, Jón Kristjánsson, Sturla Böðvarsson og Björn Bjarnason.
ÞORGERÐUR K. Gunnarsdóttir
menntamálaráðherra kvaðst á Al-
þingi í gær fagna þeirri umræðu
sem átt hefði sér stað að und-
anförnu um íslenska tungu. Hún
vísaði síðan í því sambandi til
frumvarps síns um stofnun ís-
lenskra fræða sem nú væri til
meðferðar hjá Alþingi. „Við verð-
um að vera á varðbergi gagnvart
íslenskunni og þeim áhrifum sem
koma utan að,“ sagði hún.
Ráðherra sagði að í frumvarp-
inu um stofnun íslenskra fræða
kæmi fram að Íslensk málnefnd
myndi eftir sem áður veita stjórn-
völdum ráðgjöf um íslenska
tungu. Auk þess ætti hún að
semja íslenskar ritreglur, gera
tillögur til menntamálaráðherra
um málstefnu og álykta árlega
um stöðu íslenskrar tungu. „Það
er ljóst að í tengslum við þetta
frumvarp er hægt að blása til enn
frekari sóknar fyrir íslenskuna
og að sjálfsögðu mun rík-
isstjórnin ekki láta sitt eftir
liggja hvað það varðar.“
Fagnar umræðu
um íslenska tungu
SIGURJÓN Þórðarson, þingmað-
ur Frjálslynda flokksins, gerði
prófkjörsbaráttu framsókn-
armanna í Reykjavík að umtals-
efni í fyrirspurnartíma á Alþingi
í gær. „Nú stendur yfir próf-
kjörsbarátta hjá Framsókn-
arflokknum og sá fjáraustur sem
þar er er einsdæmi, tel ég, í próf-
kjörsbaráttu í Íslandssögunni.
Maður veltir auðvitað fyrir sér
hvaðan þessir fjármunir komi.“
Hann nefndi sérstaklega Björn
Inga Hrafnsson, aðstoðarmann
forsætisráðherra, í þessu sam-
bandi og sagði að svo virtist sem
hann hefði ógrynni fjár til að
kynna stefnumál sín.
Sigurjón spurði Halldór Ás-
grímsson forsætisráðherra að því
hvenær reglur yrðu settar um
fjárframlög til stjórnmála-
starfsemi. Vísaði hann þar til
nefndar forsætisráðherra sem
fjalla á um fjárráð og fjárreiður
stjórnmálaflokka.
Ráðherra svaraði því m.a. til að
allir flokkar ættu fulltrúa í
nefndinni og að hann vænti þess
að þingmaðurinn gæfi þeim
fulltrúum tækifæri til að vinna
sitt starf til enda. „Niðurstaða
þeirrar nefndar er háð því að
gott samkomulag takist milli
stjórnmálaflokkanna um þetta
mál,“ sagði ráðherra og bætti því
við að hann vissi ekki betur en
starfið gengi prýðilega.
Kallar eftir
reglum um fjár-
framlög til flokka
ÁKVÖRÐUN stjórnar Landsvirkj-
unar (LV) um að leggja Norðlinga-
ölduveitu til hliðar kom Valgerði
Sverrisdóttur iðn-
aðarráðherra ekki
á óvart. Hún taldi
að þessi niður-
staða hefði blasað
við eftir að fulltrú-
ar Landsvirkjun-
ar funduðu með
heimamönnum
við Þjórsá nýverið
og eins eftir orð
forsætisráðherra
og umhverfisráð-
herra um Norðlingaölduveitu á Al-
þingi um daginn.
Valgerður sagði ekki sitt að kveða
upp úr um hvort þessi ákvörðun
þýddi endalok hugmynda um Norð-
lingaölduveitu eða einungis frestun.
Mikil samstaða hefði verið á Alþingi
um að staðfesta úrskurð setts um-
hverfisráðherra, Jóns Kristjánsson-
ar, um Norðlingaölduveitu. „Málið
stendur svona núna og ég held að það
sé gott að kæla það,“ sagði Valgerður.
„Tíminn mun leiða í ljós hvað verður.“
Óvíst að næg orka sé til
Valgerður telur að ákvörðun Alcan
um að hefja viðræður við Landsvirkj-
un sé eðlileg í ljósi þess að mat á um-
hverfisáhrifum stækkunar álversins í
Straumsvík hafi legið fyrir og eins
viljayfirlýsing við Orkuveitu Reykja-
víkur um að hún aflaði 40% orkunnar
sem þarf vegna stækkunarinnar. Um
gerð umhverfismatsskýrslu vegna
áformaðs álvers í Helguvík sagði Val-
gerður að hún væri skref í undirbún-
ingsferlinu.
„En það er ekki mitt að svara því
hvort það verður til nægileg orka í
þetta allt saman. Ég held að það hljóti
að orka tvímælis hvað varðar Suð-
vesturlandið. Það er einnig í undir-
búningi álver á Norðurlandi, sem er í
raun óháð því sem gerist á suðvest-
urhorninu hvað orkuöflun varðar, en
auðvitað verður að taka til greina
áhrif þessara framkvæmda á efna-
hagskerfið,“ sagði Valgerður.
Losunarheimildir ekki hindrun
Heimildir Íslendinga til losunar
gróðurhúsalofttegunda eiga ekki að
hindra áform um byggingu eða
stækkun sem svarar einu til tveggja
álvera sem hefji starfrækslu eftir 4–6
ár, að mati Valgerðar. „Miðað við það
sem við höfum reiknað út í iðnaðar-
ráðuneytinu verða losunarheimildir
ekki hindrun fram til ársins 2012. Við
höfum heimild til losunar 1,6 milljóna
tonna af gróðurhúsaloftegundum á
tímabilinu 2008–2012. Það er ljóst að
tvö álver eða stækkanir koma ekki
inn samtímis á þessu tímabili. Ég tel
líklegra að orkuöflun, a.m.k. á suð-
vesturhorninu, verði meiri hindrun
en heimildir okkar til losunar sam-
kvæmt Kyoto-samþykktinni. Ég tel
engar líkur á því að orka verði flutt
milli landshluta vegna stóriðju.“
Ákvörðun fyrir norðan nálgast
Samráðsnefnd um tillögur að stað-
arvali fyrir álver á Norðurlandi mun
funda með heimamönnum í Skaga-
firði, Eyjafirði og Þingeyjarsýslu um
næstu mánaðamót. „Þar verður farið
yfir niðurstöður rannsókna og und-
irbúnings um staðarval álvers. Síðan
fær Alcoa tíma fram í mars til að velta
þessum hlutum fyrir sér. Þá reiknum
við með að þeir kveði upp úr um hvað
þeir hyggjast gera,“ sagði Valgerður.
En er hún bjartsýn á að álver rísi á
Norðurlandi?
„Ég veit að Alcoa er í þessum við-
ræðum af fullri alvöru. Fyrir norðan
er fyrst og fremst verið að tala um
orkuöflun frá jarðvarma og álver með
250 þúsund tonna framleiðslu á ári,
en það getur líka verið byggt í áföng-
um.“
Valgerður Sverrisdóttir iðnaðarráðherra
Orkuöflun lík-
legri hindrun en
losunarheimildir
Valgerður
Sverrisdóttir
ÁKVÆÐI gildandi laga um
stofnun grunnskóla sem reknir
eru af öðrum en sveitarfélögum
eru gerð skýrari í nýju frumvarpi
menntamálaráðherra um breyt-
ingar á gildandi lögum um grunn-
skóla sem lagt var fram á Alþingi
í gær. Auk þess er í frumvarpinu
lagt til að lögbundið verði lág-
marksfjárframlag sveitarfélaga
til rekstrar þeirra, að ákveðnum
skilyrðum uppfylltum, til að
tryggja frekar en nú rekstrar-
grundvöll þeirra.
Aukið er á sveigjanleika við
framkvæmd kennslu með því að
fella niður ákvæði um lágmarks-
kennslustundafjölda á viku og að
meðallengd kennslustunda skuli
vera 40 mínútur. Lagðar eru til
víðtækari heimildir til mats á
námi utan grunnskóla til val-
greina og jafnframt veitt aukið
svigrúm til undanþágu frá skóla-
sókn nemenda vegna reglubund-
ins náms eða íþróttaiðkunar utan
skóla eða af öðrum gildum ástæð-
um.
Ákvæði gildandi laga um ráðn-
ingu aðstoðarskólastjóra er
breytt og horfið frá því að lög-
binda að skylt sé að ráða aðstoð-
arskólastjóra. Á móti verði kveð-
ið á um það að ef ekki er
starfandi aðstoðarskólastjóri við
grunnskóla ákveði skólastjóri í
upphafi skólaárs, í samráði við
skólanefnd, hver úr hópi ótíma-
bundið ráðinna kennara skólans
skuli annast skólastjórn í forföll-
um hans.
Skerpt er á lögbundnum um-
sagnarrétti foreldraráða þannig
að hann nái til fyrirhugaðra meiri
háttar breytinga á skólahaldi og
starfsemi skóla áður en endanleg
ákvörðun um þær liggur fyrir,
auk samráðs sveitarstjórna við
foreldraráð vegna undirbúnings
við gerð skólamannvirkja. Sér-
stök áhersla er lögð á aukinn þátt
nemenda í skólastarfinu með því
að lögbundið verði á sama hátt og
um foreldraráð að við hvern
grunnskóla skuli starfa nemenda-
ráð og er þeim ætlað aukið hlut-
verk frá því sem er í gildandi lög-
um. Jafnframt er lagt til að
lögfest verði ákvæði sem snúa að
námsumhverfi nemenda og vellíð-
an þeirra í skólastarfinu, auk
þess sem menntamálaráðherra er
falið, í samráði við Samband ís-
lenskra sveitarfélaga, að setja
reglugerðir um skólaakstur og
um slysavarnir og öryggismál í
grunnskólahúsnæði og á skóla-
lóðum. Í frumvarpinu er einnig
lagt til að skerpt sé á jafnrétti
nemenda til náms óháð kyn-
hneigð, en slíkt ákvæði var ekki
að finna í gömlu lögunum.
Aukið á sveigjanleika
við framkvæmd kennslu
Ungliðahóp-
ur Femínista-
félags Íslands
afhenti nýlega
Sólveigu Pét-
ursdóttur, for-
seta Alþingis,
barmmerkið
„Króna kon-
unnar.“ Með
barmmerkinu
vill hópurinn
vekja athygli á
því að heildarlaun kvenna eru 35%
lægri en heildarlaun karla, en
einnig að hefðbundin kvennastörf
eru metin til lægri launa en hefð-
bundin karlastörf. Þá mælist
hreinn launamunur milli kynjanna
enn um 15%.
Þingforseti tók við merkinu frá
Brynju Halldórs-
dóttur sem afhenti
merkið fyrir hönd
ungliðahópsins. Nældi Sólveig
merkinu í barm sér og tók jafn-
framt við barmmerkjum fyrir
hönd annarra alþingismanna.
Kvaðst Sólveig myndu sjá til þess
að barmmerkin yrðu sett í hólf
allra þingmanna ásamt grein-
argerð samtakanna um tilgang
þeirra.
Þingforseti tekur við
„Krónu konunnar“
Sólveig Pétursdóttir