Morgunblaðið - 24.01.2006, Blaðsíða 18

18 ÞRIÐJUDAGUR 24. JANÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNSTAÐUR
Nýtt
barnaherbergi
www.fl ugger.is
Stórhöfða 44
110 Reykjavík
Sími 567 4400
10
3
5
6
3
Fáðu góðar hugmyndir og
sjáðu glæsilegar útfærslur í
nýja bæklingnum okkar
“Hugmyndir og góð ráð fyrir
barnaherbergið”. Bæklingin
færðu í næstu verslun
Flugger lita
Skeifan 4
Snorrabraut 56
Bæjarlind 6
Dalshraun 13
Hafnargata 90
Austursíða 2
Austurvegur 69
Hlíðarvegur 2-4
Sólbakka 8
LANDIÐ
ÞRÁTT fyrir erfitt tíðarfar í haust
sem bitnaði verulega á afurðum
kúnna í mörgum landshlutum skil-
uðu kýr landsins meiri mjólk á
liðnu ári en þekkst hefur áður. Ár-
skýrin skilaði 5.280 kílóum mjólkur
að meðaltali sem er 51 kílói meira
en árið áður. Kemur þetta fram í
niðurstöðum skýrsluhalds naut-
griparæktarfélaganna fyrir árið
2005 sem Jón Viðar Jónmundsson
nautgriparæktarráðunautur
Bændasamtaka Íslands hefur tekið
saman.
Búum með mjólkurframleiðslu
fækkaði nokkuð milli ára en þau
sem eftir eru stækka. Kúm hefur
fækkað örlítið í heildina. Þau bú
sem taka þátt í skýrsluhaldinu hafa
nú að meðaltali 30 árskýr.
Erfitt að ná upp framleiðslu
Jón Viðar segir að veðráttan í
haust hafi bitnað illa á mjólkur-
framleiðslunni. Þetta hafi gerst á
viðkvæmum tíma og leitt til þess að
ekki hafi verið hægt að nýta haust-
beitina eins vel og efni stóðu til og
kýrnar komið illa undirbúnar á
hús. Hann segir alltaf erfitt að ná
upp framleiðslu eftir slík skakka-
föll. Telur hann að bændur hafi
lagt sig mjög fram við að auka
framleiðslu aftur, meðal annars
fyrir hvatningu mjólkursamlag-
anna, og það hafi orðið til þess að
draga úr tjóninu. Staðan væri því
góð fyrir árið í heild.
Mestar afurðir að meðaltali voru
í Árnessýslu sem jafnframt er
mesta mjólkurframleiðsluhérað
landsins. Hins vegar sköruðu
bændur í Austur-Landeyjum fram
úr þegar litið er til einstakra naut-
griparæktarfélaga. Þar reyndust
meðalafurðir 6.063 kg af mjólk eft-
ir árskú.
Nýtt Íslandsmet
Mestu afurðir einstakra búa eru
á Kirkjulæk II í Fljótshlíð, 7.669
kg mjólkur eftir hverja árskú að
meðaltali. Er það glæsilegt Ís-
landsmet. Fyrra metið setti búið á
Stóru Hildisey í Landeyjum fyrir
tveimur árum, 7.450 kg. Munar
þarna rúmum 200 kílóum. Jón Við-
ar segir að búið á Kirkjulæk II sé
eitt allra glæsilegasta kúabú lands-
ins. Það hafi verið í efstu sætum yf-
ir meðalafurðir á undanförnum ár-
um . „Áhuginn er gífurlegur og öll
fjölskyldan tekur þátt. Vel er að
öllu staðið,“ segir Jón Viðar þegar
hann er spurður að því hvað ein-
kenni Kirkjulækjarbúið.
Fimm bú náðu því marki að
framleiða yfir 7000 kg mjólkur að
meðaltali yfir allt árið. Nokkuð á
annað hundrað bú ná að framleiða
yfir 6000 kg mjólkur að meðaltali.
Jafnar og miklar afurðir
Þegar litið er á listann yfir af-
urðahæstu kýrnar sést að margar
kýr eru þar jafnar með afar miklar
afurðir. Ekki eru þó sett nein Ís-
landsmet þar. Efst er Rófa í Nýja-
bæ í Vestur-Eyjafjallahreppi með
11.265 kg mjólkur yfir árið. Allar
efstu kýrnar eiga það sammerkt að
þær báru í upphafi ársins og fá því
eins hagstætt skýrsluár með tilliti
til afurða og mögulegt er en Jón
Viðar tekur fram í greinargerð
sinni að árangur þeirra sé jafn-
glæsilegur þrátt fyrir það.
Þá getur hann þess að ef kýrnar
væru metnar eftir efnamagni af-
urðanna yrði röð þeirra talsvert
önnur. Ábót 223 í Sólheimum sé
efst í þeim útreikningi.
Niðurstöður úr skýrsluhaldi nautgriparæktarfélaganna sýna að kýrnar mjólkuðu meira en áður
Metafurðir þrátt
fyrir erfitt haust
%
 (
))* '
*+ , -"
., (
, */ ! *0,1  2

' *3
' ',&&*. , 4 
256 7,))*#5.7, *8' 6 7 
#
! *6  *9
, 3  

!""#
!
!!
!
!$$
5 & = ) #  ,(   $ ,  *
/( ! :
;
<*<
=*
>*
*
?@*
3

""
*

%  &
'' $$
(' $ 
)   *+, !$$$+ '
-.
/
0,
1)
2*


3 
1 2 + 2
2*


2


"
!
4
#
$

"
$
$ 
$#""
$4!
$!"!
$!"
$!
$"""
$ #
$ 4
A;!(*B, +
/
7*6 "7
6 '" *6, , , 2: *6  , ',&&
. ' 
*6  ',&&
26 7,))*#  5.7,
/, *6,  ,
%
 (
))* '

2,  ))*+ , ., (
, */ ! B *#
',&&
%  &
)$$
)
 ., $ $$+ . 3
*
%; /(
5 & = ) #  ,(   $ ,  *
"



#
#
!
 "
4#
$
#
A Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
Fljótshlíð | „Við höfum ekki
breytt miklu. Stefnum alltaf að því
að láta kýrnar gera það sem þær
geta,“ segir Eggert Pálsson, bóndi
á Kirkjulæk II í Fljótshlíð. Búið
varð í efsta sæti á lista Bænda-
samtaka Íslands yfir þau búa sem
skila mestum meðalafurðum eftir
hverja kú á síðasta ári. Meðaltalið
var 7.669 kíló mjókur eftir hverja
árskú sem er nýtt og glæsilegt Ís-
landsmet. Fyrra metið var meira
en 200 kílóum lægra.
Eggert og kona hans, Jóna
Kristín Guðmundsdóttir, standa
fyrir mjólkurframleiðslunni en
Páll sonur þeirra á aðild að kúa-
búinu. Eggert tekur fram að öll
börn þeirra hjálpi til við búrekst-
urinn.
Búið á Kirkjulæk II er með
bestu kúabúum landsins, eins og
Jón Viðar Jónmundsson naut-
griparæktarráðunautur lýsir hér
annars staðar á síðunni. Und-
anfarin tvö ár var búið í öðru sæti,
á eftir Stóru-Hildisey, með um
7.180 kg mjólkur að meðaltali og á
árinu 2001 var það í fyrsta sæti
með 7.136 kg.
Skiptir máli að bæta beitina
„Ég held að það sé ekki nein ein
afgerandi breyting frá því í fyrra
sem skýrir þetta. Það getur verið
heppni frá ári til árs, hvernig
heilsufarið er á gripunum og
hvernig stendur á burði og geld-
stöðu hjá kúnum,“ segir Eggert.
„Það sem skiptir mestu máli í mín-
um huga er að bæta beitina, að
hugsa jafnt um bithagann og
heyöflunina,“ segir hann. Hann
segir að víða sé vel að þessu staðið
en aðrir mættu hugsa meira um
að bæta beitina.
Varðandi síðasta ár nefnir Egg-
ert að hann hafi náð að rúlla
grænfóðri á góðum tíma og gefið
kúnum það til áramóta. Telur
hann að það hafi gefist vel, og eigi
þátt í góðum árangri.
„Nei, það er ekki svo í mínum
huga. Ég gleðst yfir hverjum sem
gengur vel, þótt hann geri betur
en ég. Og ef ég hefði einhverja pa-
tentlausn myndi ég miðla henni til
annarra. Ég held að flestir reyni
að láta kýrnar gera það sem þær
geta,“ segir Eggert þegar hann er
spurður hvort það sé keppni milli
þeirra bænda sem efstir hafa ver-
ið í skýrsluhaldinu. Hann bætir
því við að mikilvægt sé að stunda
kynbætur svo dýrin geti staðið
undir þeim kröfum sem til þeirra
eru gerðar, sem og heilbrigði
þeirra. „Við vorum heppin í fyrra,
fengum litla júgurbólgu. Heil-
brigði kúnna skiptir afar miklu
máli.“
Þokkalega bjartsýnn
Í haust var útlit fyrir að mjólk-
urframleiðslan myndi ekki duga
landsmönnum og voru bændur
hvattir til að auka framleiðsluna.
Eggert segir að vissulega hafi
menn aukið eitthvað kjarnfóð-
urgjöf til að reyna að verða við
þessum óskum en það skipti ekki
höfuðmáli í niðurstöðum skýrslu-
haldsins.
Eggert kveðst þokkalega bjart-
sýnn á framtíðina í mjólk-
urframleiðslunni þrátt fyrir
nokkra óvissu um fyrirkomulag
alþjóðlegra viðskipta með búvör-
ur. Hann segir að íslenskir bænd-
ur ættu að geta staðið sig í sam-
keppninni við erlenda
starfsbræður sína ef þeim væru
sköpuð skilyrði til þess. Aðstæð-
urnar þurfi að vera sambærilegar
og nefnir hann í því sambandi að
gera þurfi sömu heilbrigðiskröfur
til framleiðslu þeirrar mjólkur
sem flutt er til landsins og gerðar
eru til framleiðslunnar hér á
landi.
Íslandsmet hjá besta kúabúi landsins
Látum kýrnar
alltaf gera það
sem þær geta
Ljósmynd/Áskell Þórisson
Í fjósinu Eggert Pálsson og Jóna Kristín Guðmundsdóttir með hluta barna sinna og tengdadóttur, f.v. Eggert,
Guðmundur Helgi Eggertsson, Jóna Kristín, Berglind Inga Eggertsdóttir, Páll Eggertsson, Ragnhildur Guðrún
Eggertsdóttir og Kristín Jóhannsdóttir, unnusta Páls.