Morgunblaðið - 04.06.2006, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 4. JÚNÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
2
17
15
NOKKUR samdráttur verður í veiðum á
þorski og ýsu milli ára miðað við tillögur um
aflamark fyrir fiskveiðiárið 2006–2007 sem
Hafrannsóknastofnun kynnti í gær. Gert er
ráð fyrir aukinni veiði í síld en litlar breyt-
ingar eru á aflamarki í öðrum tegundum.
Forstjóri stofnunarinnar segir mikilvægt að
stjórnvöld móti uppbyggingarstefnu varðandi
nýliðun í þorskstofninum og að gripið verði til
aðgerða sem fyrst.
Hafró leggur til að hámarksafli í þorski á
komandi fiskveiðiári verði 187 þúsund tonn en
tillögur stofnunarinnar í fyrra gerðu ráð fyrir
198 þúsund tonna afla.
Meðalþyngd í lágmarki
Munurinn milli ára er því 11 þúsund tonn
eða um 5,9%. Þetta kemur til vegna þess að
meðalþyngdir úr afla eftir aldri eru nálægt
sögulegu lágmarki. Meðalþyngd 3–7 ára
þorsks er um 10% minni en árið 2002 og með-
alþyngd 8–10 ára þorsks er um 20–40%
minni. Í skýrslunni segir að
svipaða þróun megi sjá
þegar horft sé til meðal-
þyngdar eftir aldri sam-
kvæmt stofnmælingu og að
líklega megi rekja þessa
þróun til minna magns
loðnu á útbreiðslusvæði
þorsks sem komi m.a. fram
í því að minna sé af loðnu í
þorskmögum á þessu tíma-
bili.
Sjávarútvegsráðuneytið ákvarðar endan-
legan hámarksafla en verði farið eftir til-
lögum er það mat Friðriks J. Arngrímssonar,
framkvæmdastjóra LÍÚ, að heildaráhrif af
breytingunum á föstu verðlagi séu að tekjur
minnki um 2-3 milljarða króna.
Vill lækka veiðihlutfall
Jóhann Sigurjónsson, forstjóri Hafrann-
sóknastofnunar, segir að engin sérstök tíðindi
séu varðandi þorskaflann og að tillögur stofn-
unarinnar séu í samræmi við mat á ástandi í
fyrra en brýnt sé að stjórnvöld móti upp-
byggingarstefnu fyrir þorskstofninn. „Ef
veiðiheimildir eiga að aukast verður uppbygg-
ing að hefjast, draga þarf úr afla og stjórn-
völd að móta uppbyggingarstefnu. Það þarf
að grípa til aðgerða ef menn vilja auka lík-
urnar á að ná meiri afla en verið hefur und-
anfarið. Það helgast af því að nýliðunin er
töluvert fyrir neðan langtímameðaltal und-
anfarin ár. Á meðan meðalfjöldinn er ekki í
meiri hæðum, sem við teljum fyrst og síðast
tengjast stærð hrygningarstofnsins og sam-
setningu hans, eigum við ekki von á því að
þetta breytist á næstu árum,“ segir Jóhann.
Fram kemur í skýrslunni að rannsóknir
bendi til þess að ef veiðihlutfallið verði lækk-
að tímabundið niður í 16% séu yfirgnæfandi
líkur á að hrygningarstofninn stækki. Til-
lögur nefndar sjávarútvegsráðherra um lang-
tímanýtingu fiskstofna frá árinu 2004 eru rifj-
aðar upp í skýrslu Hafró en þar kom m.a.
fram að hagkvæmasta veiðihlutfall þorsksins
sé á bilinu 18–23% og að ef framleiðsla
hrygningarstofnsins verði með sama hætti og
verið hefur á undanförnum áratugum er talið
hagkvæmara að veiðiálagið sé í neðri mörkum
þessa bils. „Í samræmi við niðurstöðu nefnd-
arinnar og vísbendingar um þróun stofnsins á
komandi árum leggur Hafrannsóknastofnunin
til að aflaregla fyrir þorsk verði endurskoð-
uð,“ segir í skýrslu Hafrannsóknastofnunar-
innar og einnig að því markmiði megi ná með
því að lækka veiðihlutfall niður í 15% næstu
fjögur fiskveiðiár eða festa aflamarkið í 150
þúsund tonnum. „Að því búnu yrði aflamarkið
aftur ákvarðað sem 22% eins og lýst var að
ofan.“
Lélegur vöxtur ýsunnar
Ástæður fyrir tillögum um minni afla í ýsu
eru lægri meðalþyngd flestra árganga sem
endurspeglar lélegan vöxt ýsu árið 2005. Lé-
legur vöxtur hefur aftur leitt til minni hlut-
deildar uppvaxandi árganga í veiðinni en gert
var ráð fyrir og aukins veiðiálags á eldri ýsu,
segir í skýrslunni.
Tillögur Hafró um aflamark eru annars að
mestu leyti þær sömu og í fyrra. Nokkur
aukning er þó í síld, en lagt er til að veidd
verði 130 þúsund tonn af síld í ár en í fyrra
var lagt til að veidd yrðu 110 þúsund tonn.
Samdráttur í veiðum samkvæmt tillögum sem Hafrannsóknastofnun kynnti fyrir komandi fiskveiðiár
„Það þarf að grípa til aðgerða“
Jóhann
Sigurjónsson
Eftir Árna Helgason
arnihelgason@mbl.is
ALLS 33 þingmál voru afgreidd frá
Alþingi í gær, laugardag, ýmist sem
lög eða þingsályktunartillögur. Dag-
inn áður höfðu 56 þingmál verið
samþykkt á Alþingi. Það þýðir að
samtals 89 þingmál voru samþykkt
á Alþingi síðasta sólarhringinn fyrir
þinglok í sumar. Þing kemur næst
saman í byrjun október.
Meðal þeirra mála sem samþykkt
voru í gær er lagafrumvarp um að
komið verði á fót kjararáði sem leysi
af hólmi Kjaradóm og kjaranefnd.
Þær breytingar voru hins vegar
gerðar á upphaflegu frumvarpi að
tekin var út sjálfvirk vísitölubinding
launa. Þá var m.a. samþykkt tillaga
iðnaðarráðherra um byggðaáætlun
á árunum 2006 til 2009.
Vildu breyta vaxtabótakerfinu
Áður en hefðbundin dagskrá
hófst í gærmorgun komu þingmenn
stjórnarandstöðunnar í pontu og
mæltu fyrir því að breytingar yrðu
gerðar á skerðingarmörkum vaxta-
bóta fyrir árið 2006 vegna mikillar
hækkunar á fasteignamati að und-
anförnu. Atli Gíslason, varaþing-
maður Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs, hafði lagt fram til-
lögu þess efnis á Alþingi.
Jóhanna Sigurðardóttir, þing-
maður Samfylkingarinnar og máls-
hefjandi umræðunnar í gær, sagði
að það væri skylda Alþingis að
breyta þessu þegar í stað, svo
skerðingin gengi ekki yfir heimilin í
landinu í sumar þegar álagning
skatta yrði birt. Hún sagði að hækk-
un fasteignamatsins gæti haft þau
áhrif að einstaklingar sem hefðu
fengið vaxtabætur í fyrra fengju
ekkert í ár og nefndi dæmi um slíkt.
Aðrir stjórnarandstæðingar, úr
Frjálslynda flokknum og Vinstri
grænum, tóku í sama streng.
Tillagan felld
Árni M. Mathiesen fjármála-
ráðherra sagði að það væri rétt að
mikil hækkun hefði orðið á húsnæð-
isverði, en vaxtabótakerfið væri
hugsað þannig að þeir sem ættu
meira fengju minni bætur frá rík-
inu. „Það er ýmislegt til í því sem
hér hefur komið fram og engin
ástæða til að gera neitt lítið úr því.
Þau dæmi sem háttvirtur þingmað-
ur, Jóhanna Sigurðardóttir, hefur
nefnt eru eflaust til. Hins vegar er
það ekki öll myndin og við vitum
ekki hver niðurstaðan í þessu verð-
ur fyrr en í sumar. Þá bætast við
fleiri þættir, eins og varðandi það
hvernig staðan verður varðandi
íbúðalánin. Ég held það sé einfald-
lega skynsamlegast fyrir okkur að
við höfum allar upplýsingarnar á
borðinu […] áður en við gerum
breytingar.“
Tillaga Atla Gíslasonar um breyt-
ingar í þessa veru var felld í at-
kvæðagreiðslu síðar um daginn.
Steingrímur J. Sigfússon, formaður
Vinstri grænna, sagði m.a. að mönn-
um væri ekkert að vanbúnaði að
gera þær breytingar sem þyrfti að
gera til að koma í veg fyrir að þús-
undir láglaunafjölskyldna í landinu
yrðu af vaxtabótum í ár. Hann sagði
að fjármálaráðherra væri með mál-
flutningi sínum að reyna að drepa
málinu á dreif.
Morgunblaðið/Kristinn
Það var létt yfir Halldóri Ásgrímssyni forsætisráðherra við upphaf þingfundar í gær og virtist hann ekkert láta
vangaveltur um stöðu hans og framtíðaráform á sig fá. Við hlið hans situr Geir H. Haarde utanríkisráðherra. Eld-
húsdagsumræður fóru fram á Alþingi um miðjan dag í gær, sem telst heldur óvenjulegur tími fyrir þær.
Hátt í 90 þingmál afgreidd
á innan við sólarhring
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
BREYTINGAR voru gerðar á til-
lögu ríkisstjórnarinnar um rann-
sókn á opinberum gögnum um ör-
yggismál á Alþingi í gær.
Samkvæmt breytingunum skal gera
forseta Alþingis og formönnum
þingflokka grein fyrir framvindu
verksins. Tillagan var upphaflega
lögð fram í kjölfar þeirra upplýs-
inga sem fram komu í erindi Guðna
Th. Jóhannessonar sagnfræðings,
um heimildir stjórnvalda til síma-
hlerana á tímum kalda stríðsins.
Í tillögunni er lagt til að rík-
isstjórninni verði falið að skipa
nefnd m.a. fræðimanna til að ann-
ast skoðun gagna sem snerta ör-
yggismál Íslands á árunum 1945 til
1991 í vörslu opinberra aðila og
ákveða, í samráði við forsætisráðu-
neyti, utanríkisráðuneyti og dóms-
og kirkjumálaráðuneyti, frjálsan að-
gang fræðimanna að þeim, eins og
sagði í tillögugreininni.
Halldór Ásgrímsson forsætisráð-
herra mælti fyrir tillögunni á Al-
þingi í fyrradag og lagði áherslu á
að um hana næðist sátt. Áður höfðu
stjórnarandstæðingar gagnrýnt að
ekki væri gert ráð fyrir því að þing-
ið kæmi að vinnu nefndarinnar.
Samkomulag náðist um breyting-
ar á tillögunni í fyrradag og segir
allsherjarnefnd í umsögn sinni um
tillöguna að hún telji rétt að forseti
þingsins og formenn þingflokka eigi
þess kost að fylgjast með fram-
gangi starfsins. Allsherjarnefnd
lagði því til að upphaflegri tillögu-
grein yrði breytt og var það sam-
þykkt.
Ályktun Alþingis var því sam-
þykkt svo breytt: „Alþingi ályktar
að fela ríkisstjórninni að skipa
nefnd undir formennsku stjórnar-
formanns Persónuverndar og með
þátttöku þjóðskjalavarðar, forseta
Sögufélags, skrifstofustjóra Alþing-
is og formanns stjórnmálafræði-
skorar félagsvísindadeildar Háskóla
Íslands til að annast skoðun gagna
sem snerta öryggismál Íslands,
innra og ytra öryggi, á árunum
1945–1991 í vörslu opinberra aðila
og ákveða frjálsan aðgang fræði-
manna að þeim. Formaður nefnd-
arinnar skal á starfstíma hennar
gera forseta Alþingis og formönn-
um þingflokka grein fyrir fram-
vindu verksins. Nefndin skili Al-
þingi skýrslu um störf sín eigi síðar
en í árslok 2006.“
Nefnd um rannsókn á símahlerunum
Alþingi upplýst um
framvindu verksins