Morgunblaðið - 12.08.2006, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. ÁGÚST 2006 19
ERLENT
Dolce & Gabbana
Chanel
Prada
Donna Karan
Lindberg
Versace
Roberto Cavalli
Bulgari
Tom Ford og fl.
Linsur - Gleraugu - Sjónmælingar
Gleraugu eru skart
ÞINGMENN fjögurra flokka á
danska þinginu hyggjast reyna að
stöðva þá þróun að stjórnendur fyr-
irtækja fái millj-
arða króna kaup-
auka eins og
bónusgreiðslur
og kaupréttar-
samninga á hluta-
bréfum. Flokk-
arnir segja að
slíkar launavið-
bætur eigi ekki að
tíðkast, að því er
fram kemur í
Berlingske Tidende. Svipuð umræða
fer fram í Noregi og Bandaríkjun-
um.
Vilja þingmennirnir að stjórnum
fyrirtækja verði bannað að ákveða
að veita stjórnendum fyrirtækjanna
kaupauka, hvort sem þeir eru í formi
árangurstengdra bónusa eða kaup-
réttarsamninga á hlutabréfum.
Flokkarnir fjórir eru Jafnaðar-
mannaflokkurinn, Sósíalíski þjóðar-
flokkurinn, Einingarlistinn og
Danski þjóðarflokkurinn en allir eru
þeir í stjórnarandstöðu nema sá síð-
astnefndi. Eru þeir að bregðast við
þeirri þróun síðustu ára að stjórn-
endur fyrirtækja fái bónusa eða
kaupréttarsamninga upp á hundruð
milljóna eða milljarða króna.
Komið hefur fram í dönskum fjöl-
miðlum að Niels Valentin, fram-
kvæmdastjóra Roskilde Bank,
standi til boða einn stærsti kaupauki
í sögu landsins, hlutabréf fyrir 115
milljónir danskra króna eða 1,4 millj-
arða íslenskra króna. Þá stendur
tveimur bankastjórum lítils banka,
Ringkjøbing Landbobank, til boða
að deila með sér 105 milljóna
danskra króna kaupauka, sem nem-
ur 1,28 milljörðum íslenskra króna.
„Siðferðislega óverjandi“
„Það er algjörlega út í hött að
bankastjórarnir fái svona mikla pen-
inga. Þetta er siðferðislega óverj-
andi. Enginn er svona mikils virði,“
segir Niels Sindal, talsmaður jafn-
aðarmanna í atvinnumálum. Hann
vill að lögum um hlutafélög verði
breytt þannig að kaupaukar stjórn-
enda verði málefni sem tekið verði
fyrir á aðalfundi fyrirtækja. „Þá geta
hluthafarnir sjálfir tekið ákvarðanir
um þá,“ segir hann.
Frank Aaen, þingmaður Einingar-
listans, bendir á að þegar gríðarleg-
ur persónulegur ávinningur fyrir
stjórnendur sé í spilinu geti það ver-
ið skaðlegt fyrir þróunina í við-
skiptalífinu til langs tíma. „Stjórn-
endurnir geta grætt mjög á
tímabundinni velgengni fyrirtækis-
ins. En það þarf ekki endilega að
vera hið besta fyrir fyrirtækið sjálft
eða samfélagið.“
Vill ekki blanda sér í launamál
fólks í viðskiptalífinu
Stjórnarflokkarnir og flokkurinn
Radikale Venstre telja hins vegar að
kaupréttarsamningarnir séu í góðu
lagi. Bendt Bendtsen, efnahags- og
atvinnumálaráðherra, segir að hann
og aðrir ráðherrar eigi ekki að
blanda sér í launamál fólks í við-
skiptalífinu. „Ég skipti mér ekki af
því sem Michael Laudrup fær fyrir
að spila fótbolta. Það er einkamál
hans,“ segir Bendtsen.
Jens Hald Madsen, þingmaður
Venstre, flokks Anders Fogh Rasm-
ussen forsætisráðherra, er sammála,
„Stjórnandi má þéna nákvæmlega
eins mikið og hann vill,“ segir hann
og þingmaður Radikale segir að
hluthafar geti einfaldlega kosið nýj-
ar stjórnir ef þeir séu ósáttir við
ákvarðanir sitjandi stjórna.
„Ber að þakka starfsfólkinu“
Niels Sindal telur ekki að til dæm-
is áðurnefndir bankastjórar verð-
skuldi hundruð milljóna króna.
„Þessir fuglar hafa jú ekki gert neitt
til að fá hlutabréfin til að hækka. Það
ber að þakka starfsfólki bankanna
og góðu efnahagsástandi.“
Svipuð umræða um ofurlaun
stjórnenda hefur farið fram í öðrum
löndum, eins og í Noregi, þar sem
Jens Stoltenberg forsætisráðherra
boðar að hann muni grípa til aðgerða
til að binda enda á kaupréttarsamn-
inga til stjórnenda fyrirtækja sem
norska ríkið á hlut í. Í Bandaríkj-
unum eru fjárfestar farnir að mót-
mæla sífellt hærri kaupaukum og
gríðarlega háum starfslokasamning-
um til stjórnenda sem þeir telja að
eigi þá ekki skilið.
Nú síðast hafa orðið umræður um
umdeildan kaupauka William
McGuires, yfirmanns bandaríska
sjúkratryggingarisans United-
Health, en honum stendur til boða
kaupréttarsamningur upp á sem
nemur 121 milljarði króna.
Vilja aðgerðir gegn
ofurlaunum stjórnenda
Eftir Bryndísi Sveinsdóttur
bryndis@mbl.is
Morgunblaðið/Ómar
Danska ríkisstjórnin segir ekkert athugavert við launin en stjórnarand-
stöðuþingmenn eru ósammála. Frá Ráðhústorginu í Kaupmannahöfn. Niels Sindal
DANSKI trúðurinn Lars Lottrup
grettir sig, fastur í risablöðru, á al-
þjóðlegri trúðasamkomu í Kaup-
mannahöfn. Á meðan heimurinn
stendur á öndinni yfir hryðjuverka-
ógn og átökum í Mið-Austurlöndum
hafa trúðarnir eingöngu það tak-
mark að fá fólk til að hlæja.
AP
Fastur á trúða-
samkomu
♦♦♦
LESTARFYRIRTÆKI í Tókýó,
höfuðborg Japans, dreifa nú barm-
merkjum til barnshafandi kvenna
sem gefa til kynna að þær séu með
barni í þeirri von að farþegar standi
upp og leyfi þeim að setjast í sætin
sín í yfirfullum lestunum.
Stjórnvöld hafa áhyggjur af því að
fæðingartíðni hefur lækkað síðustu
ár og leita ýmissa leiða til að fá konur
til að eignast fleiri börn. Óttast er að
fáar barnsfæðingar hafi alvarleg
áhrif á efnahagslífið í landinu, að því
er fram kemur hjá BBC. Á meðal að-
gerða yfirvalda eru aukin dagvistun,
auðvelda aðstæður mæðra á vinnu-
markaði og meira að segja hrað-
stefnumót sem eru styrkt af ríkinu.
Embættismenn segja oft erfitt fyrir
fólk að átta sig á því að konur séu
þungaðar og því sé merkjum dreift.
Vilja auðvelda
óléttum lífið