Morgunblaðið - 12.08.2006, Blaðsíða 50

50 LAUGARDAGUR 12. ÁGÚST 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Sími - 564 0000Sími - 462 3500
SÝNDI BÆÐI
MEÐ
ÍSLENSKU OG
ENSKU TALI
eee
L.I.B. Topp5.is
eee
S.V. Mbl.eeeeP.B.B. DVS.U.S XFM 91.9
Það hefur ekki verið svikari í
leyniþjónustunni í 141 ár...
þangað til núna!
Mögnuð
spennu
mynd
í anda „
24“
eeee
„Einfaldlega frábær spennu-
mynd með toppleikurum“
K.M. - Sena
COLIN FARRELL JAMIE FOXX
ACADEMY AWARD WINNER
FRÁ MICHAEL MANN LEIKSTJÓRA
“COLLATERAL” OG “HEAT”
SVALASTA SPENNUMYND
SUMARSINS
eeeee
H.J. Mbl
3,75 af 4
Ó.T. Rás 2
Miami Vice kl. 2, 5, 8 og 10.50 B.i. 16 ára
Miami Vice LÚXUS kl. 2, 5, 8 og 10.50
The Sentinel kl. 5.40, 8 og 10.20 B.i. 14 ára
Ástríkur og Víkingarnir kl. 2, 4 og 6
Silent Hill kl. 10 B.i. 16 ára
Over the Hedge m. ensku.tali kl. 2, 4 og 8
Over the Hedge m.ísl.tali kl. 2, 4 og 6
Stick It kl. 8 og 10.20
Miami Vice kl. 5.20, 8 og 10.40-KRAFT B.i. 16.ára.
The Sentinel kl. 8 og 10 B.i. 14.ára.
Ástríkur og Víkingarnir kl. 2 (400 kr. ), 3.40 og 6.
Stormbreaker kl. 2 (400 kr. ) og 4.
Það er mikil hátíðarstemningá Íslandi í ágúst. Þrjárhelgar í röð safnast fólk
saman í stórum stíl. Fyrst er það
verslunarmannahelgin og hin sí-
vinsæla menningarnótt rekur lest-
ina. Gay Pride er svo málið þessa
dagana. Það hefur verið for-
vitnilegt að fylgjast með því
hvernig gleðigangan svokallaða
hefur breyst hin síðari ár. Algengt
er að í Gay Pride-göngum erlendis
sé mikið um fólk í litskrúðugum
fötum dansandi við háværa tónlist
og svo eru alltaf „klassísk sam-
kynhneigð tákn“ eins og leð-
urhommar og dragdrottningar til
staðar, að ógleymdum alþjóðlega
regnbogafánanum. Göngur þessar
eru mikið götupartí, samkyn-
hneigðir oftast í meirihluta og
sukkið á það til að vera ansi áber-
andi.
  
Skipuleggjendur hátíðarinnarhér hafa verið mjög iðnir við
að benda á þá staðreynd að það
sem geri Gay Pride-hátíðarhöldin
á Íslandi sérstök sé fjölskyldu-
stemningin. Ættingjar og vinir
mæti í bæinn ásamt hommum og
lesbíum og sýni þeim stuðning.
Þetta sé sannkölluð fjölskylduhá-
tíð. Áðurnefnd alþjóðleg tákn og
fjölbreytt litróf hafa verið áber-
andi í göngunni hér heima líkt og
erlendis en það hefur færst í vöxt
að hluti göngunnar sé íslenskaður.
Konur í peysufötum, íslenskir
bændur, sjómenn og verkamenn í
pásu frá störfum við virkj-
unarframkvæmdir á hálendinu
hafa sést í göngunni undanfarin
ár. Skilaboðin eru skýr: hommar
og lesbíur hafa alltaf verið til í ís-
lensku samfélagi og eru til í
dag … alls staðar.
  
Þessi pólitísku skilaboð virðastvera í ætt við það sem hefur
verið að gerast í samfélaginu. Með
nýlegri löggjöf sem næstum því
jafnar réttindi samkynhneigðra
við réttindi gagnkynhneigðra er
hægt að færa rök fyrir því að
mörkin á milli hinna tveggja
hneigða séu að minnka. Lítill mun-
ur verði í framtíðinni á lífstíl og
menningu sam- og gagnkyn-
hneigðra. Verður kyn fólksins sem
einstaklingur hrífst af það eina
sem mun aðskilja gagn- og sam-
kynhneigða? Í tengslum við hátíð-
ina hafa skipuleggjendur hennar
verið spurðir í fjölmiðlum hvort
það sé enn þörf fyrir hátíðina og
er þeirri spurningu iðulega svarað
játandi. Enn sé mikið verk fyrir
höndum, sérstaklega hvað varði
fordóma og fræðslu.
  
Íslendingar hafa í stórum stíltekið hátíðinni opnum örmum
og það er athyglisvert að helsta
gagnrýnin sem komið hefur fram
á sjónarsviðið sé frá fólki sem er á
móti samkynhneigð. Sú er ekki
raunin erlendis. Stór spurn-
ingamerki hafa verið sett við
margt í tengslum við Gay Pride,
t.d. við hugtakið „stolt“ og hvort
það hafi hugsanlega einhver nei-
kvæð áhrif á jafnréttisbaráttuna.
Ef samkynhneigðir þurfi að ein-
beita sér að því að vera stoltir, all-
ir með sömu hópsjálfsmyndina,
geri það gagnkynhneigðina að
hinni réttu hneigð (og í raun
sjálfsmynd) sem alltaf sé verið að
bera sig saman við. Hneigðirnar
séu andstæður, sjálfsmynd sam-
kynhneigðra sé skilgreind sem
það sem gagnkynhneigð er ekki,
en ekki út frá margbreytileika
þeirra sem laðast að einstakling-
um af sama kyni. Andstæðan við
hina ríkjandi og „eðlilegu“ gagn-
kynhneigð sé hin stolta minni-
hlutasamkynhneigð. Öll lagaleg
réttindi fáist að lokum en aldrei
algjört jafnrétti. Ekki í huga fólks.
Einnig hefur þessi stolta sjálfs-
mynd dregist inn í gagnrýni á al-
þjóðavæðinguna og því haldið
fram að þessari einhliða al-
þjóðlegu stoltu hópsjálfsmynd hafi
verið slengt upp á allt samkyn-
hneigt fólk í heiminum. Frá
Bandaríkjunum vitaskuld. Sagan
um Stonewall-barinn í New York,
þar sem samkynhneigt fólk á að
hafa barist á móti lögreglunni til
varnar kynhneigð sinni í fyrsta
sinn, er auðvitað mikil einföldun,
margt gerðist þar á undan og á
eftir, sem flækja málin umtalsvert.
En sagan er táknræn fyrir stoltu
sjálfsmyndina.
  
Það verður forvitnilegt að fylgj-ast með því hvernig hátíðin
mun þróast næstu ár. Verður
áfram þörf fyrir hátíðina? Er þörf
fyrir hátíðina? Verður hún haldin
með sama sniði? Mun pólitíkin sem
hugsanlega stuðlar að fjarlægð frá
alþjóðlegu stoltu sjálfsmyndinni og
táknmyndunum halda áfram að
þróast og vera sýnileg? Er það
gott eða slæmt eða skiptir það
engu máli? Á fólk eftir að halda
áfram að safnast saman í mið-
bænum næstu árin með bros á vör
til að gleðjast og vera stolt?
Stolta
sjálfsmyndin
á Gay Pride
’Mun pólitíkin sem hugsanlega stuðlar að
fjarlægð frá alþjóðlegu
stoltu sjálfsmyndinni og
táknmyndunum halda
áfram að þróast og vera
sýnileg?‘
Morgunblaðið/ÞÖK
Það hefur verið forvitnilegt að fylgjast með því hvernig gleðigangan svokallaða hefur breyst hin síðari ár.
jongunnar@mbl.is
AF LISTUM
Jón Gunnar Ólafsson