Morgunblaðið - 22.09.2006, Side 27

Morgunblaðið - 22.09.2006, Side 27
hangir þetta allt saman. Þetta snýst líka um sanngirnisviðskipti því það skiptir máli hvernig fólkið, sem fram- leiðir matinn sem við lifum á, hefur það. Oft kemur í ljós að á bak við það sem er ódýrast eru miður fallegir hlutir.“ Þau segja þetta valda því að lífrænar vörur geti ekki keppt við lægsta verðið sem annars staðar býðst. „Þegar ávaxtabóndinn á Sri Lanka, kornbóndinn á Indlandi eða kaffibóndinn í Brasilíu fær betra verð fyrir sínar afurðir hækkar verðið. En um leið er verið að meðhöndla fólk á sómasamlegan hátt. Það er líka meiri vinna á bak við lífræna ræktun og jafnvel minni uppskera því hug- myndin er ekki að ná hámarks- uppskeru með öllum ráðum og dáð. Áburðar- og eiturefnanotkun tryggir kannski að þú fáir nógu mikið af vöru sem lítur vel út en ekkert endilega að hún geymist lengi.“ Þau nefna einnig meðhöndlun dýra í þessu sambandi og mikilvægi þess að vel sé farið með þau dýr sem mannskepnan ræktar sér til viður- væris. Hins vegar eigi aukningin á sölu lífrænna vara sér líka neikvæðar hliðar. „Þegar þetta lífræna vex svona rosalega hratt eykst líka fram- boð á lífrænum vörum sem eru kannski ekki nógu góðar. Það eru til lífrænar vörur frá þriðja heiminum þar sem menn eru með einskonar þræla í vinnu til að geta lækkað verð- ið. Því er mikilvægt að neytandinn sé svolítið vakandi og kynni sér hvað sé á bak við mismunandi vörumerki.“ Engin sérviska Engu að síður fagna þau auknum áhuga almennings sem hefur brugð- ist vel við auknu framboði á lífrænum vörum, til dæmis í stórmörkuðum. „Venjulegt fólk er farið að tína líf- rænt kex, lífræna safa, lífrænt hafra- mjöl og fleira í þeim dúr ofan í inn- kaupakerruna með öðrum vörum,“ segir Rúnar. „Það er heldur engin ástæða til að umbylta lífsvenjum sín- um eða gerast grænmetisætur eða eitthvað slíkt. Hinn stóri kúnnahópur í dag er venjulegt fólk, sem finnur einfaldlega að því líður betur af þessu fæði. Maður þarf ekki að vera með neina sérvisku til að borða svona mat. Þetta mega heldur ekki vera ein- hverjar öfgar eða prédikun um að fólk verði að borða eingöngu lífrænt því þá fallast því einfaldlega hendur.“ Kjósi fólk hins vegar að lifa ein- göngu á lífrænu fæði er ástæðulaust að lifa meinlætalífi því hægt er að fá nánast hvað sem er lífrænt ræktað. Þau nefna kjöt – og mjólkurvörur, gos, súkkulaði og kartöfluflögur, kaffi, kex og aðra munaðarvöru. „Hins vegar inniheldur hún ekki herta fitu eða hvítan sykur og ekki MSG þannig að menn geta borðað hana með góðri samvisku,“ heldur Rúnar áfram. „Ég man að þegar við byrjuðum með lífrænt súkkulaði og kaffi kom það mörgum á óvart. „Hva, er þetta ekki heilsubúð? Er til kaffi hérna? Og súkkulaði?“ spurði fólk í forundran. Ég bendi hins vegar á að þetta er fyrst og síðast spurning um gæði. Fólk á að geta treyst því að varan sé hrein og holl og heilbrigð.“ Sprenging síðustu ár Lífrænt ræktað er þó fleira en það sem maður lætur ofan í sig eins og Hildur útskýrir. „Í raun og veru er það allt annað sem við notum, s.s. þvottaefni, hreinlætisvörur, snyrti- vörur og nú hefur verið mikil aukning í lífrænni bómullarrækt. Eiturefni er skuggalega mikið notað í bómull- arvörur og t.d. er vitað að það er betra fyrir þá sem eru með exem og húðsjúkdóma að klæðast lífrænt ræktaðri bómull.“ Sjálf selja hjónin lífrænt ræktaðar hreinlætisvörur og þvottaefni og þeim verður tíðrætt um snyrtivörumerkið Dr. Hauschka sem framleiðir eingöngu úr lífrænt rækt- uðum jurtum og stjörnur kvikmynda- iðnaðarins hafa fallið fyrir. Talið berst að lífrænni ræktun á Íslandi en hérlendis hafa fáir bændur lagt hana fyrir sig. „Það hefur lengi loðað við Ísland að það sé svo hreint því mengunin fjúki burt út af rokinu. Að ræktun á Íslandi sé hvort eð er næstum því lífræn,“ segir Hildur. „Hins vegar er bæði verið að nota tilbúinn áburð og alls kyns eiturefni í ræktun hér þótt það sé í miklu minni mæli en í útlöndum.“ Hún segir stjórnvöld lítið gera til að ýta undir lífræna ræktun sem sé synd því það sé styttra skref að fara alla leið í þeim efnum en víða annars staðar. „Þann tíma sem mesta sprengingin hefur orðið hér í neyslu lífrænna vara, síð- ustu fimm ár eða svo, hefur ekki einn íslenskur bóndi bæst í hóp þeirra sem stunda lífræna ræktun,“ skýtur Rún- ar inn í og Hildur heldur áfram: „Hér hefur líka verið lítil umræða um erfðabreytt matvæli sem eru alveg bönnuð í lífrænni ræktun. Margir telja að erfðabreytt matvæli eigi mjög stóran þátt í aukningu ofnæmis og við vitum að langstærsti hluti maís og soja sem kemur frá Bandaríkj- unum er erfðabreytt. Engar reglur eru um að merkja þetta. Um daginn voru svo fréttir af því að milli 60 og 70% af dýrafóðri sem flutt væri til landsins væri erfðabreytt.“ Hvað framtíðina varðar segjast þau vona að áhugi á lífrænni vöru dafni áfram og að fólk verði heilsu- hraustara og meðvitaðra um um- hverfið. „Í mínum huga eru lífrænar vörur framtíðin þótt maður viti ekki hvað það taki langan tíma,“ segir Hildur. „Bara það að skyndi- bitastaðir eru farnir að bjóða upp á salat hefur sitt að segja því það smit- ar út frá sér til annarra sem eru kannski að taka fyrstu skrefin. Fyrir okkur, sem höfum velt þessum hlut- um lengi fyrir okkur eru slíkar mál- tíðir kannski ekki nógu hollar eða góðar en þær eru samt skref í rétta átt.“ ben@mbl.is Virðing Lífræn ræktun snýst um virðingu fyrir lífinu og umhverfinu. MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 2006 27 Sjálfvirk hnakka- púðastilling, aðeins í Stressless – Þú getur lesið eða horft á sjónvarp í hallandi stöðu. Ótrúleg þægindi. Sérstakur mjóbaks- stuðningur samtengdur hnakkapúða- stillingu. Þú nýtur full- komins stuðnings hvort sem þú situr í hallandi eða uppréttri stöðu. Ármúla 44 108 Reykjavík Sími 553 2035 www.lifoglist.is THE INNOVATORS OF COMFORT ™ Réttu sætin fyrir heimabíóið Réttlæti „Þetta snýst líka um sanngirnisviðskipti,“ segir Rúnar. Kúnnahópurinn var mjög lítill því þeir sem versluðu við okkur voru aðallega fólk sem hafði búið erlendis eða gamlir hippar eins og við.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.