Morgunblaðið - 22.09.2006, Qupperneq 48

48 FÖSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
menning
Þessi háttur minn hefur orðið til þess að ég á til
aragrúa af hugmyndum sem »
oftar en ekki eru æði óskyldar. Sumt er und-
ir djassáhrifum, annað er leikhúss- og kabar-
ettættar, enn annað ballöður og stundum sem
ég ljóðræn sönglög með píanóundirspili og svo
eru þetta litlar hugdettur sem engin leið er að
koma í form. Ég safna þessu yfirleitt saman í
hefti og tíni upp brotin síðar og oftar en ekki
verða þessi ósköp að lögum sem ég sættist við.
Um þessa plötu byrjaði ég fyrst að hugsa fyrir
einu og hálfu ári. Ég tíndi til eldri búta og rað-
aði upp á nýtt, þannig verður þetta oft dálítið
ósamstætt í fyrstu. En svo sker ég miskunn-
arlaust niður.“
Leikur að stílbrigðum
Diskurinn ber þess vitni að þar leikur Egill
sér talsvert að ýmsum stílbrigðum. Á honum er
að finna leikhústónlist og dimmar ballöður en
líka leikandi bossanova og djass og blús. „Ég er
kannski heppnari en margir aðrir að ég tilheyri
kynslóð sem lifði um margt sérstaka tíma. Ég
til dæmis lifði þá tíma þegar forleggjararnir
bandarísku kenndir við Tin Pan Alley gáfu út
vinsældatónlist á nótum. Þá tíðkaðist að al-
menningur keypti vinsæla tónlist á nótum sem
var svo leikin í heimahúsum á forte píanó og
allir sungu með. Þessi útgáfa hefst um 1890 og
stendur nánast alveg fram undir 1960.
Þetta lagðist fljótlega af með tilkomu plötu-
spilara í almenningseigu. En ég sá svona út-
gáfur og upplifði að sjá fólk skemmta sér yfir
þessu. Þetta voru í fyrstu lög úr vinsælum
„Vaudeville“-sýningum sem voru einhverskon-
ar fjölsýningar, „variety shows“, þar sem fram
komu syngjandi konur og karlar, dýr sem léku
hundakúnstir, stærðifræðiséní sem höfðu tölur
á hraðbergi eða fólk sem gat fett sig og beygt í
allar áttir. Svo kom dixeland og ragtime mús-
íkin og svo söngleikjaskáldin Gershwin,
Porter, Berlin, Rogers o.fl.
Þeirra tónlist átti það sammerkt að vera
skrifuð fyrir leiksviðið. Móðir mín er tónlistar-
unnandi og hlustaði mikið á þetta. Porgy og
Bess, söngleikina frá þriðja og fjórða áratugn-
um og svo ítölsku óperurnar úr hinni áttinni,
Puccini, Verdi, Gounod og fleiri. Ég elst upp við
þessa tónlist og inn í þetta koma svo þýsku
dægurlögin frá millistríðsárunum og ítölsku
slagararnir upp úr fimmtíu, djassinn, þá ka-
lypsóið og bossanova og svo rokkið. Þarna var
Ríkisútvarpið einnig uppalandinn, á einu rás-
inni sem í boði var heyrði maður alla þessa
ólíku tónlist. Þetta var einstakur tími. Þarna
var grunnurinn lagður að minni tónhugsun.
Við höfum í dag úr mörgum útvarpsstöðvum
að velja og ég skal vera sanngjarn og segja að
það sé sjónarmunur á þeim, en hann er vart
heyranlegur. Það er allt of lítil breidd í því sem
boðið er almennt upp á. Engu líkara en hlust-
endurnir séu allir rétt um fermingu en auðvitað
er það ekki svo.“
Öðruvísi tré
Egill hefur samt fulla trú á ungu kynslóðinni
og segir að hann þurfi ekki annað en að líta til
sinna eigin barna til að sjá hve margt þau hafi
umfram föður sinn. „Einfaldlega vegna þess að
þau eru um margt betur upplýst, ferðast meira
og tilfinningalega eru þau opnari. En á hinn
bóginn hafa þau ekki sömu rótfestuna. Þau eru
öðruvísi tré. Ég held að rótarkerfið hjá minni
kynslóð sé ef til vill víðfeðmara eða kannski er
það bara aldurinn sem segir til sín með þessum
hætti. Þó má segja að þrátt fyrir allt þá lifðum
við meiri fjölbreytni – þetta segi ég því það er
ljóst að af því að heimurinn hefur minnkað þá
tala æ fleiri um það sama. Fréttanetið er orðið
nánast eitt og stór hluti heimsins upplifir sömu
fréttir á sama tíma. Þetta yfirskyggir nálægari
og sérstæðari fréttir – það eykur á einsleitnina.
Stóraukið kynslóðabil gerir það líka að verk-
um að yngra fólk kynnist ekki þeim sem eldri
eru, það er aflagt að börn og unglingar fari í
sveit og enn mætti áfram telja – en það breytir
ekki trú minni á ungu merkin, þau eiga eftir að
skapa um margt betri heim.“
Hann segir að nýja platan endur- spegli að
einhverju leyti það tónlist- aruppeldi sem hann
hlaut sem barn og unglingur. „Þetta er kannski
dá- lítið eins og að renna í gegnum Gufuna frá
1956 til 1969. En um leið er ég að búa til tónlist
fyrir þá sem hafa gaman af því sem er ekki
hreinræktuð skemmtitónlist en vonandi samt
ekki leiðinleg heldur. Ég vona að ég sé í við-
ræðu við fullorðið fólk á öllum aldri – ég kýs að
kalla músíkina bensín fyrir mjúkar vélar.“
Með á plötu Egils er einvala lið tónlistar-
manna. Bræðurnir Óskar og Ómar Guðjóns-
synir leika á saxófón og gítar, Matthías Hem-
stock er á trommum, Þórður Högnason á
bassa, Steef van Oosterhout á ma- rimbu og
Esther Talía Casey syngur bakraddir. Platan
er öll tekin upp „live“ í Grettisgati, gamla stúd-
íói Þursaflokksins og síðar Stuðmanna. Platan
er væntanleg í hljómplötuverslanir á næstu
dögum.
Morgunblaðið/ÞÖK
Söngvarinn Egill hefur komið víða við á sínum tónlistarferli.
STUTT- og heimildarmyndahátíðin
Nordisk Panorama hefst í dag í Ár-
ósum í Danmörku en hátíðin stendur
til 27. þessa mánaðar. Á hátíðinni
koma saman að venju kvikmynda-
gerðarmenn frá Norðurlöndunum
og sýna þar sínar nýjustu stutt- og
heimildarmyndir. Hátíðin hefur
heldur sótt í sig veðrið á undan-
förnum árum og þykir nú mikil lyfti-
stöng fyrir norður-evrópska kvik-
myndagerð. Íslenskir kvikmynda-
gerðarmenn riðu ekki feitum hesti
frá hátíðinni í fyrra en árið þar á
undan hlaut stuttmynd Rúnars Rún-
arssonar, Síðasti bærinn, fyrstu
verðlaun í flokki stuttmynda og í
kjölfarið var Síðasti bærinn til-
nefndur til Óskarsverðlauna.
Fjögur íslensk verk
sýnd á hátíðinni
Samkvæmt Landi og sonum, mál-
gagni íslensku kvikmynda- og sjón-
varpsakademíunnar, eru þrjú ís-
lensk kvikmyndaverk sýnd á
hátíðinni í ár en þar að auki hefur
eitt tónlistarmyndband verið valið til
sýninga á hliðardagskrá hátíðar-
innar.
Í flokki heimildamynda er myndin
Act Normal í leikstjórn Ólafs Jó-
hannessonar sýnd en það er Poppoli
Pictures sem framleiðir. Stuttmynd
án titils eftir Lars Emil Árnason
verður sýnd í flokki stuttmynda en í
þeim flokki verður einnig sýnt
tónlistarmyndbandið Whatever
með hljómsveitinni Leaves í leik-
stjórn Gísla Darra Halldórssonar.
Tónlistarmyndbandið My Home
Isn’t Me verður svo sýnt á sérstakri
hliðardagskrá en það myndband er í
leikstjórn Elvars Gunnarssonar við
lag einyrkjans Þóris („My Summer
as a Salvation Soldier“).
Þrjár nýjar myndir kynntar
Samhliða hátíðinni verður haldin
eins konar söluráðstefna þar sem
þrjú íslensk framleiðslufyrirtæki
kynna verkefni sín. Þar verða frá Ís-
landi Ólafur Sveinsson með
Draumalandið, Ólafur Jóhannesson
og Ragnar Santos með myndina
Queen Raquela og Friðrik Guð-
mundsson, Steinþór Birgisson og
Þorfinnur Guðnason með verkefnið
My Friend Bobby.
Þá verður í fyrsta skipti í sögu
Nordisk Panorama haldið málþing
um stuttmyndir sem Gréta Ólafs-
dóttir, leikstjóri og kvikmyndagerð-
armaður, situr fyrir hönd íslenskra
kollega sinna.
Kvikmyndir | Nordisk Panorama hefst í dag í Árósum
Þrjár íslenskar myndir keppa
Verðlaunamynd Síðasti bærinn eftir Rúnar Rúnarsson hreppti fyrstu
verðlaun á Nordisk Panorama 2004. Rúnar og Jón Sigurbjörnsson leikari.
„STAÐURINN mun
heita Domo,“ segir Kor-
mákur Geirharðsson veit-
ingamaður og lífskúnst-
ner og á þar við nýjan
veitinga- og tónlistar-
klúbb sem þeir félagar
Kormákur og Skjöldur
hyggjast opna í Þingholts-
strætinu þar sem Sport-
barinn var áður til húsa.
Útskýrir Kormákur nafn-
ið á nýja staðnum þannig
að það þýði bæði takk á
japönsku og svo hús á
esperanto en hvort áhersl-
an verður á japanska og
esperantíska matseld læt-
ur veitingamaðurinn hins
vegar ósagt. Þeir Kormákur og
Skjöldur reka fyrir Ölstofuna á Vega-
mótastíg en sá staður hefur verið vin-
sæll samkomustaður leikara og tón-
listarmanna. Ljóst þykir að þessar
stéttir fagni veitingastaðnum nýja í
Þingholtsstrætinu, ekki síst vegna
tónlistarklúbbsins sem staðsettur
verður í kjallaranum.
Teskeiðarnar mega
ekki gleymast
Kormákur segir að nákvæm tíma-
setning fyrir opnunina sé ekki ákveð-
in því að leyfi staðarins haldist í hend-
ur við hótelið sem nú er verið að
leggja lokahönd á fyrir ofan staðinn.
„En það verður einhvern tímann í
næsta mánuði.“ Að sögn Kormáks er
eldhúsið eitt eftir en það hafi kallað á
meiri og flóknari tækjakost en áður
var reiknað með. „Við verðum með
mjög metnaðarfullan matseðil og höf-
um þegar ráðið stórskotalið í eldhúsið
þannig að við gátum hvergi sparað í
tækjum og tólum. Klúbburinn niðri
er hinsvegar svo gott sem tilbúinn en
þar stefnum við á að bjóða upp á lif-
andi tónlist, bæði djass og blús en síð-
ur hávaða rokk.“ Aðspurður hvort
mikið verði lagt í sjálfa opnunina seg-
ir Kormákur að svo verði ekki. „Við
viljum fara yfirvegað af stað. Það
kann ekki góðri lukku að stýra að
opna veitingastað með svo miklum
látum að teskeiðarnar gleymast.“
Lífskúnstnerar Skjöldur Sigurjónsson og Kor-
mákur Geirharðsson á góðri stundu með Stefán
Baldursson leikstjóra sín á milli.
Kormákur og
Skjöldur opna Domo
Morgunblaðið/Ómar