Morgunblaðið - 01.11.2006, Síða 6

Morgunblaðið/Ómar
Neikvæðar horfur Lánshæfismat
íslenska ríkisins er óbreytt.
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is
LÁNSHÆFISMAT íslenska ríkis-
ins er óbreytt frá því sem var sam-
kvæmt nýrri skýrslu matsfyrirtæk-
isins Standard & Poor’s, en horfur
fyrir lánshæfismatið eru enn nei-
kvæðar, samanber tilkynningu fyr-
irtækisins frá því í júní síðastliðnum,
en þá breytti fyrirtækið horfum fyrir
lánshæfismat ríkisins úr stöðugum
yfir í neikvæðar.
Lánshæfismatið er áfram AA- fyr-
ir langtímaskuldbindingar í erlendri
mynt og AA+ fyrir langtímaskuld-
bindingar í íslenskum krónum og
A1+ fyrir skammtímaskuldbinding-
ar í krónum og erlendri mynt.
Standard & Poor’s segja að styrk-
leikar íslenska hagkerfisins séu stöð-
ugt og þroskað stjórnmálakerfi,
mjög háar þjóðartekjur á mann og
góðar horfur á vexti efnahagslífsins í
framtíðinni og heilbrigð opinber
fjármál, þar sem skuldir fari hratt
minnkandi. Veikleikarnir séu hins
vegar þeir að peningamálastefnan og
stefnan í í fjármálum hins opinbera
vinni ekki nægjanlega vel saman í að
koma á jafnvægi í þjóðarbúskapnum,
miklar erlendar skuldir þjóðarbús-
ins og lítið og frekar einsleitt hag-
kerfi.
Góðar langtímahorfur
Fram kemur að til langs tíma litið
séu efnahagshorfur á Íslandi góðar,
mikil velmegun og góðar horfur á
verulegum hagvexti í framtíðinni. Til
skamms tíma hins vegar standi ís-
lenska efnahagskerfið frammi fyrir
stöðnun og mögulegri hættu á harðri
lendingu á meðan undið sé ofan af
því ójafnvægi í þjóðarbúskapnum
sem byggst hafi upp í mikilli fjárfest-
ingargleði og skuldasöfnun síðustu
tveggja ára.
Standard
og Poor’s
segja horf-
ur ennþá
neikvæðar
6 MIÐVIKUDAGUR 1. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Rósu Erlingsdóttur
HALLDÓR Ás-
grímsson, fyrr-
verandi for-
sætisráðherra
var í gær kjör-
inn fram-
kvæmdastjóri
norrænu ráð-
herranefnd-
arinnar til næstu
fjögurra ára.
Kjörið fór fram á fundi forsætis-
ráðherra Norðurlandanna í gær-
morgun sem haldinn var í tengsl-
um við þing Norðurlandaráðs sem
nú stendur yfir í Kaupmannahöfn.
Halldór er sá fyrsti af fram-
kvæmdastjórum ráðherranefnd-
arinnar sem gegnt hefur embætti
forsætisráðherra.
Halldór sagði í samtali við
Morgunblaðið að hann væri ákaf-
lega ánægður með að hafa verið
valinn í þetta embætti og mikil-
vægast væri að náðst hefði góð
samstaða um valið. Hann vildi
njóta stuðnings allra Norður-
landanna og hann hefði ekki haft
áhuga á starfinu hefði hann ekki
fundið fyrir þessum stuðningi.
Kjörið var gert opinbert á
blaðamannafundi að loknum fundi
forsætisráðherranna og tilkynnti
Jens Stoltenberg, forsætisráð-
herra Noregs, að náðst hefði sam-
staða meðal ráðherranna um val á
nýjum framkvæmdastjóra. Halldór
Ásgrímsson er fyrsti Íslendingur-
inn sem gegnir starfinu en Jan-
Erik Enestam, umhverfisráðherra
Finnlands og formaður sænska
þjóðarflokksins, sóttist jafnframt
eftir starfinu.
Valið var erfitt
Stoltenberg sagði valið hafa ver-
ið erfitt þar sem tveir mjög hæfir
umsækjendur hefðu verið um
starfið. Aldrei hefði Íslendingur
verið framkvæmdastjóri nefndar-
innar og Halldór ætti að baki
langan og farsælan feril í stjórn-
málum. Finnski forsætisráð-
herrann, Matti Vanhanen, sagði að
Finnar hefðu kosið aðra niður-
stöðu en lotið niðurstöðu meiri-
hlutans.
Framkvæmdastjóri norrænu
ráðherranefndarinnar er æðsti
embættismaður hennar með aðset-
ur í Kaupmannahöfn. Ráðið er í
starfið til fjögurra ára með mögu-
leika á tveggja ára framlengingu.
Framkvæmdastjóri heldur utan
um starf ráðherranefndarinnar og
hefur, þó að starfið sé ópólitískt,
áhrif á verkefnaval og áherslur
starfsins. Halldór tekur við starf-
inu af Per Unckel, fyrrverandi
ráðherra í Svíþjóð, en hann hefur
samkvæmt upplýsingum frá skrif-
stofu norrænu ráðherranefndar-
innar lagt áherslu á aukið sam-
starf við Eystrasaltslöndin,
Rússland og Hvíta-Rússland.
Halldór sagði á blaðamanna-
fundi að hann myndi leggja
áherslu á samstarfið við Eystra-
landslöndin og lönd A-Evrópu en
jafnframt horfa til vesturs, þ.e. til
Kanada og Bandaríkjanna. Varð-
andi samstarfið við ESB minntist
Halldór sérstaklega á baráttuna
gegn glæpastarfsemi.
Hefur 30 ára reynslu
Í viðtali við Morgunblaðið sagði
Halldór að hann teldi reynslu sína
af norrænu samstarfi hafa vegið
þyngst við valið en samkvæmt
upplýsingum Halldórs hefur hann
setið öll þing Norðurlandaráðs frá
árinu 1976 fyrir utan eitt, árið
1979. Halldór sagði að hann hefði
verið búsettur í Kaupmannahöfn
1971–1973 og þekkti því nokkuð
vel til borgarinnar. Að mati Hall-
dórs er norrænt samstarf mjög
þýðingarmikið fyrir Ísland og
samstaða Norðurlandanna á al-
þjóða vettvangi mikilvæg. Hann
segist búast við því að þingið í ár
sendi frá sér skýr skilaboð um
mikilvægi samstarfsins og að
Norðurlöndin muni áfram standa
vörð um norræna velferðarkerfið.
Mikilvægara sé nú en áður að
stjórnmálamenn á Norðurlöndum
verði sammála um að leggja
áherslu á samkeppnishæfi Norður-
landanna í samkeppni á tímum al-
þjóðavæðingar.
Geir H. Haarde forsætisráð-
herra sagði að hann væri mjög
ánægður með kjörið. Vissulega
hefði skipt máli að Íslendingur
hefði ekki áður gegnt starfi fram-
kvæmdastjórans en reynsla Hall-
dórs hefði þó haft mest áhrif á
ákvörðun ráðherranna.
Mikilvægast að góð
samstaða náðist um valið
Ljósmynd/Lennart Perlenhem
Nýr starfsvettvangur Halldór Ásgrímsson sagðist afar ánægður með að
hafa verið valinn sem framkvæmdastjóri Norrænu ráðherranefndarinnar.
Halldór Ásgrímsson kemur til með að stýra norrænu ráðherranefndinni
Geir H. Haarde
58. ÞING Norðurlandaráðs var sett í Kaupmannahöfn í gær og stendur
það fram á fimmtudaginn 2. nóvember. Yfir eitt hundrað þingmenn og
mikill fjöldi ráðherra frá Norðurlöndunum fimm og sjálfstjórnarsvæð-
unum þremur taka þátt á þinginu.
Þingið hófst með leiðtogafundi sem fjallaði um hvernig Norðurlöndin
geta staðið vörð um og þróað velferðarsamfélag sitt til að halda forystu í
alþjóðlegri samkeppni. Þátttakendur á fundinum voru forsætisráðherrar
landanna og leiðtogar stjórnarandstöðu á Norðurlöndunum. Á þinginu
munu utanríkisráðherrar landanna kynna nýja skýrslu um samstarf sitt. Á
meðan á þinginu stendur halda ráðherrar fjármála, umhverfismála og
menningar- og menntamála einnig fundi í Kaupmannahöfn.
Á komandi þingdögum verður rætt um nýjar tillögur um mansal, lofts-
lagsmál og rannsóknir. Á þinginu verður kynnt nýtt verkefni Norrænu
ráðherranefndarinnar, Ný norræn matargerðarlist, og tilnefndir verða
norrænir matarsendiherrar en ráðgert er að hefja átak um markaðs-
setningu norrænnar matargerðar innan skamms.
Finnar sem fara með formennsku í samstarfi ríkisstjórnanna á næsta ári
munu gera grein fyrir áherslum formannstíðar þeirra sem mun að öllum
líkindum fylgja formennskuáætlun þeirra í ESB.
Norðurlandaráðsþing er haldið árlega og fundað er til skiptist í höfuð-
borgum Norðurlandanna.
Norrænir matarsendiherrar
verða tilnefndir á þinginu
BANDARÍSK yfirvöld lýsa miklum
vonbrigðum með þá ákvörðun Ís-
lendinga að hefja hvalveiðar að
nýju, en Carol van Voorst, sendi-
herra Bandaríkjanna á Íslandi, hélt
í síðustu viku á fund Einars K. Guð-
finnssonar sjávarútvegsráðherra og
afhenti honum bréf þar sem ákvörð-
un Íslendinga er hörmuð. Sendi-
herrann hvatti íslensk stjórnvöld til
þess að endurskoða þá ákvörðun
sína að hefja hvalveiðar í atvinnu-
skyni og gerði sjávarútvegsráð-
herra henni grein fyrir stöðu máls-
ins.
Í fyrradag átti Van Voorst fund
með Valgerði Sverrisdóttur og lýsti
þar andstöðu Bandaríkjamanna við
veiðarnar, en Sigfús Ingi Sigfússon,
aðstoðarmaður utanríkisráðherra,
segir að Valgerður hafi útskýrt
sjónarmið Íslend-
inga.
Í bréfinu sem
Van Voorst af-
henti sjávarút-
vegsráðherra
segir að Banda-
ríkjamenn telji
að sú ákvörðun
Íslendinga að
veiða hvali í at-
vinnuskyni muni auka enn á deilur
og klofning innan Alþjóðahvalveiði-
ráðsins. Þá hafi Íslendingar lýst því
yfir, þegar þeir gengju í hvalveiði-
ráðið á ný, að þeir myndu „ekki und-
ir neinum kringumstæðum hefja
hvalveiðar í atvinnuskyni án þess að
fyrir lægju traustar vísindalegar
forsendur og að virkt stjórnunar- og
eftirlitskerfi væri fyrir hendi.
Bent er á í mótmælabréfinu að
vísindanefnd hvalveiðiráðsins hafi
enn ekki lagt fram tillögu um hvern-
ig ákveða eigi veiðikvóta fyrir lang-
reyðar í Norður-Atlantshafi. Þá hafi
staða langreyðar í Samningi um al-
þjóðaverslun með tegundir í útrým-
ingarhættu (CITES) ekki enn verið
tekin til endurskoðunar.
Ekki sett fram vísindaleg rök
Ennfremur segir í bréfi banda-
rískra stjórnvalda að þegar Íslend-
ingar tilkynntu að þeir hygðust
hefja hvalveiðar að nýju hafi hvorki
komið fram nein vísindaleg rök né
niðurstöður útreikninga á kvótanum
sem Íslendingur hefðu sett sér.
Ekki hefði heldur verið útskýrt
hvernig staðið yrði að stjórnun og
eftirliti með veiðunum.
Bandaríkjamenn lýsa von-
brigðum með hvalveiðar
Segja veiðarnar munu auka klofning innan hvalveiðiráðsins
Carol van Voorst