Morgunblaðið - 09.11.2006, Blaðsíða 4

4 FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
3METSÖ
LULISTI EYMUNDSSO
N
SKÁLDVERK31.
OK
TÓ
BE
R SÆTI
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
„MENN eru sem steini lostnir yfir
hvað þetta eru miklar kröfur, sem ná
eiginlega alveg niður að sjó. Það er
nánast ekkert eignarland eftir í Suð-
ur-Þingeyjarsýslu,“ segir Ólafur
Björnsson, lögmaður nokkurra land-
eigenda um þjóðlendukröfur ríkisins
á austanverðu Norðurlandi. „Það
virðist ekki vera neitt eftir nema lág-
lendissvæði næst bæjarhúsum,“ segir
hann. „Þessu verður mótmælt og að
sjálfsögðu munu menn halda fram
sínum eignarrétti á grundvelli sinna
landamerkjabréfa,“ segir Ólafur.
Kröfurnar eru taldar ná yfir
90% af landi Reykjahlíðar
Fjármálaráðherra hefur fyrir hönd
ríkisins afhent óbyggðanefnd kröfur
sínar um þjóðlendur á þessu svæði.
Markalínur í kröfugerð ríkisins ná yf-
ir víðfeðmt svæði og snerta mikinn
fjölda landareigna, bæði einstakra
jarðeigenda og sveitarfélaga. Þannig
fellur m.a. allur Þeistareykjaafréttur
innan þjóðlendukröfu en Aðaldæla-
hreppur og Þingeyjarsveit hafa litið
svo á að Þeistareykir væru í eigu
þessara sveitarfélaga.
Ólafur Björnsson er m.a. lögmaður
landeigenda í Reykjahlíð í Mývatns-
sveit. Að hans mati ná kröfur ríkisins
yfir um 90% af landi Reykjahlíðar.
,,Við fáum ekki séð að þetta fái
staðist,“ segir Ólafur en landeigendur
hafa frest til 12. febrúar að leggja
fram gögn. „Við munum leitast við að
sýna fram á að landamerkjabréf þess-
ara jarða hafi traustar heimildir á bak
við sig og teljum að hægt sé að hrekja
þessar kröfur, a.m.k. að hluta.“
Reykjahlíð hefur verið talin
stærsta jörð á Íslandi. Ólafur segir að
á bak við landamerkjabréf Reykja-
hlíðar sé gamall dómur frá 1506, sem
menn hafa talið grundvöllinn að eign-
arrétti Reykjahlíðar. Ólafur vinnur
einnig fyrir landeigendur í Grýtu-
bakkahreppi varðandi jarðir í Fjörð-
um og á Látraströnd. „Þar er um að
ræða gamla eyðibyggð en það eru
engu að síður traustar heimildir fyrir
eignarrétti og búsetu þar um alda-
skeið.“
Nánast ekkert eign-
arland eftir í sýslunni
Þjóðlendukröfur
ríkisins harðlega
gagnrýndar
Í HNOTSKURN
»Markalínur í kröfum rík-isins snerta fjölda jarða og
eignarlanda í Suður-Þing-
eyjarsýslu.
»Reykjahlíð hefur verið tal-in víðlendasta jörð á Ís-
landi og landi hennar verið
svo lýst að það nái allt til Jök-
ulsár á Fjöllum og til suðurs
sem grös gróa.
»Gerð er krafa til Kinnar-fjalla, Víknafjalla, milli
Hágangna að norðan og Bak-
ranga að sunnan, og afrétta á
Austurheiði Flateyjardals.
Eftir Brján Jónasson
brjann@mbl.is
STARFSEMI Íslendingabókar
virðist í uppnámi og hafa farið
fram fundir milli Friðriks Skúla-
sonar ehf., sem starfrækir gagna-
grunninn, og Íslenskrar erfða-
greiningar (ÍE), sem hefur staðið
straum af kostnaði við starfsfólk,
tölvubúnað og annað tengt Íslend-
ingabók.
Friðrik Skúlason, stofnandi og
annar aðaleigandi samnefnds
tölvufyrirtækis, vildi sem minnst
segja um málið þegar Morg-
unblaðið hafði samband við hann í
gær, aðeins að Íslendingabók yrði
líklega áfram opin almenningi á
netinu næstu þrjá mánuði. Þá
rennur út uppsagnarfrestur þeirra
starfsmanna ÍE sem starfað hafa
við Íslendingabók.
„Við munum auðvitað leita leiða
til að halda Íslendingabók opinni
til frambúðar, en til þess þarf auð-
vitað mannskap,“ segir Friðrik.
„Þegar fjórir af fimm starfs-
mönnum hætta er sjálfgefið að
það hefur í för
með sér ein-
hverjar breyt-
ingar á starf-
seminni.“ Nú séu
í gangi viðræður
um framtíðina
og verði sameig-
inleg tilkynning
fyrirtækjanna
tveggja líklega
gefin út í dag
vegna málsins.
Íslendingabók er ættfræði-
gagnagrunnur með upplýsingum
um ættir um 720 þúsund Íslend-
inga. Starfsmenn hafa starfs-
aðstöðu hjá Friðriki Skúlasyni ehf.
og lúta verkstjórn Friðriks, en eru
starfsmenn ÍE. Þremur hefur nú
verið sagt upp störfum og sá
fjórði var einungis settur í verk-
efnið tímabundið til áramóta. Eftir
tæpa þrjá mánuði stefnir því í að
aðeins einn maður starfi við Ís-
lendingabók. Þar hefur m.a. verið
unnið við að skrá upplýsingar úr
gömlum heimildum, uppfæra skv.
þjóðskrá og svara fyrirspurnum.
Óvissa um framtíð
Íslendingabókar
Friðrik
Skúlason
Fjórir af fimm starfsmönnum að hætta
ÚTFÆRSLA frístundakorta fyrir
reykvísk börn verður kynnt á næstu
dögum, en ræða á frístundakortin á
fundi borgarráðs í dag og á fundi
íþrótta- og tómstundaráðs á morgun.
Björn Ingi Hrafnsson, formaður
borgarráðs, segir að það sé skýrt
markmið meirihlutans í borgar-
stjórn að innleiða frístundakortin.
Hann segir tillögur í vinnslu, en
ekki sé hægt að ræða útfærslur þar
til búið sé að ræða þær í ráðum borg-
arinnar.
Fulltrúar meirihlutans í borgar-
stjórn Reykjavíkur hafa undanfarn-
ar vikur fundað með forsvarsmönn-
um Íþróttabandalags Reykjavíkur
og með fulltrúum allra stærstu
íþróttafélaganna í borginni, til að
ræða útfærslur frístundakortanna.
Einnig hefur verið fundað með
öðrum félögum sem starfa að
æskulýðsmálum, svo sem Bandalagi
íslenskra skáta og KFUM og
KFUK.
Frístunda-
kort kynnt
á næstunni
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
MIKIL breyting verður á skipulagi
mæðraverndar á höfuðborgarsvæð-
inu frá 24. nóvember nk., en þá munu
þær konur sem skilgreindar hafa
verið með áhættuþætti á meðgöngu,
sækja mæðravernd á Landspítala –
háskólasjúkrahús í stað Miðstöðvar
mæðraverndar. Mikil óánægja er
meðal starfsfólks miðstöðvarinnar
og óvissa um framhaldið. Fagdeild
heilsugæsluhjúkrunarfræðinga hef-
ur einnig óskað eftir að ákvörðunin
verði endurskoðuð.
Samkvæmt tilkynningu sem send
var í gær mun hlutverk Miðstöðvar
mæðraverndar verða að styðja við
mæðravernd á heilsugæslustöðvun-
um á höfuðborgarsvæðinu og land-
inu öllu með áherslu á ráðgjöf,
fræðslu og faglegan stuðning við
starfsfólk. Hins vegar mun móttaka
kvenna sem þurfa á sérhæfðu eft-
irliti að halda á meðgöngu færast frá
miðstöðinni yfir á kvennasvið LSH.
Ákvörðunin var ekki tekin að höfðu
samráði við ljósmæður.
„Þetta hefur í för með sér að öll
starfsemi mæðraverndar riðlast,“
segir Sigríður Sía Jónsdóttir, yfir-
ljósmóðir á Miðstöð mæðraverndar,
sem óttast að staða kvenna á með-
göngu eigi eftir að versna. „Í dag er
hver einasta kona með sína eigin
ljósmóður sem sér um alla meðgöng-
una, og hittir sama lækni. Á LSH er
þetta hugsað meira þannig að ljós-
mæðurnar taka á móti næstu konu.
Það er eitthvað sem við gerðum fyrir
árið 1990 og allir voru afskaplega
óánægðir með.“
Sigríður Sía segir stöðuna mjög
sérstaka og í raun sorglega. Mikil
sérfræðiþekking hafi verið byggð
upp meðal ljósmæðra, lækna og
starfsfólks miðstöðvarinnar sem hún
óttast að verði lítið úr.
Stjórn fagdeildar heilsugæslu-
hjúkrunarfræðinga hefur auk þess
sent frá sér ályktun þar sem ákvörð-
un um að leggja niður núverandi
starfsemi miðstöðvarinnar er hörm-
uð. „Með flutningi þjónustunnar á
kvennadeild LSH er um afturhvarf
til fortíðar að ræða þar sem með-
ganga kvenna er færð úr heilsu-
verndarumhverfi yfir á spítala og
þar með sjúkdómavædd.“
Öll starfsemi mæðra-
verndar mun riðlast
Óánægja meðal starfsfólks Miðstöðvar mæðraverndar
SÍÐDEGIS í gær var mælt fyrir
minnismerki um þá sem látist hafa í
umferðarslysum á Suðurlandsvegi
milli Reykjavíkur og Selfoss. Um er
að ræða 52 krossa sem komið verð-
ur fyrir við áningarstaðinn hjá
Kögunarhóli í Ölfusi. Krossarnir
verða settir upp á morgun, föstu-
dag, klukkan 15, með stuttri athöfn
þar sem staðurinn verður blessaður
og minnismerkinu lýst. Allir eru
velkomnir til þeirrar athafnar og er
fólk hvatt til að mæta.
Hannes Kristmundsson, garð-
yrkjumaður í Hveragerði, hefur
haft forgöngu um uppsetningu
krossanna og hefur fengið mikinn
stuðning til þess. Krossarnir eru
fyrst og fremst hugsaðir til þess að
minna vegfarendur á hversu hættu-
leg umferðin getur verið á Suður-
landsveginum. Með þeim er líka
lögð áhersla á nauðsyn þess að tvö-
falda og lýsa veginn á þessari leið
og gera hann margfalt öruggari en
hann er nú. Þegar tvöföldun verður
lokið eru áform um að taka kross-
ana niður og koma fyrir varanlegu
minnismerki í grennd við veginn.
Krossar reistir við Kögunarhól
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Minnismerki Hannes Kristmundsson merkir staðinn fyrir fyrsta krossinn með aðstoð Garðars Eiríkssonar.