Morgunblaðið - 17.11.2006, Blaðsíða 10

10 FÖSTUDAGUR 17. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ALÞINGI
SNÖRP orðasenna varð milli Þór-
unnar Sveinbjarnardóttur, þing-
manns Samfylkingarinnar, og Hall-
dórs Blöndal, þingmanns Sjálf-
stæðisflokks, í umræðum um
utanríkismál á Alþingi í gær, er Þór-
unn sakaði Halldór um að bera blak
af stríðsglæpamönnum um allan
heim með stuðningi sínum við
Bandaríkjastjórn. Hún sagðist best
gætu trúað því að Halldór myndi enn
eftir 20 ár verja Íraksstríðið.
Halldór óskaði eftir þessi ummæli
eftir því að fá að bera af sér sakir.
„Ég vek athygli hins háa forseta á
því að háttvirtur þingmaður sagði
hér að ég hefði borið blak af stríðs-
glæpamönnum um allan heim. Nú
veit ég ekki hvort ég hef nógu falleg
augu til þess að því sé trúað, þegar
ég segi: að þessi ummæli þing-
mannsins eru á misskilningi reist og
ekki mælt af góðum hug.“
Ber af
sér sakir
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
ÍSLENDINGAR eiga að taka for-
ystu í baráttunni gegn sjóræningja-
veiðum, sagði utanríkisráðherra, Val-
gerður Sverrisdóttir, á Alþingi í gær,
en þá flutti hún skýrslu sína um utan-
ríkismál. Umræður um utanríkismál
fóru fram á Alþingi í allan gærdag.
Ráðherra kom víða við í ræðu sinni,
en stjórnarandstæðingar gagnrýndu
hana helst fyrir að minnast ekki á
málefni Íraks, Afganistans né heldur
deilur Ísraels og Palestínu.
Valgerður sagði m.a. í ræðu sinni
að utanríkisráðuneytið hefði í samráði
við sjávarútvegsráðuneytið á undan-
förnum vikum og mánuðum tekið þátt
í aðgerðum til að koma böndum á rán-
yrkju „hinna lifandi auðlinda hafsins í
okkar nágrenni“.
Sjóræningjaveiðar ógnun
„Ólöglegar og eftirlitslausar fisk-
veiðar skipa sem skráð eru undir
hentifána eru alvarleg ógnun við
hagsmuni sjávarútvegsríkja,“ sagði
hún. „Við þessari ógn verður að
bregðast af fullri einurð. Við Íslend-
ingar eigum að taka forystu í barátt-
unni gegn sjóræningjaveiðum. Þessi
barátta kallar á gott samstarf við aðr-
ar þjóðir um þetta brýna hagsmuna-
mál alls mannkyns. Það er einnig
mikilvægt að ráðast að rótum vand-
ans, sem er einfaldlega sá að sjóræn-
ingjaveiðar borga sig þrátt fyrir allt.
Löndunarbann og bannlistar geta
verið mikilvægt tæki til að auka
kostnað þeirra sem stunda þetta ólög-
lega athæfi. Samstarf við fjármála-
stofnanir og önnur fyrirtæki sem
veita útgerðum sjóræningjaskipa
þjónustu sína getur einnig gert slík-
um útgerðum erfiðara um vik. En við
verðum einnig að vera tilbúin til þess
að taka sjálf af skarið. Hugsanlegt er
að við stöndum frammi fyrir því að
heyja nýtt þorskastríð til varnar fiski-
miðunum umhverfis landið gegn
taumlausri rányrkju. Þá hlýtur að
koma til álita að beita öllum tiltækum
ráðum – og verða togvíraklippurnar
sem nýttust vel í fyrri þorskastríðum
ekki undanskildar í þeim efnum.“
Valgerður vék einnig að varnar-
málum og sagði m.a. að samkomulag
Íslands og Bandaríkjanna um fram-
hald varnarsamstarfsins væri traust
umgerð um öryggis- og varnarmál Ís-
lands. „Engum dylst þó að sú staða
sem nú er komin upp kallar á aukið
frumkvæði af hálfu okkar Íslendinga
að því að tryggja öryggi landsins.
Nauðsynlegt er að efla samráð og
samstarf við þau ríki sem deila hags-
munum með okkur við norðanvert
Atlantshaf. Þó að Bandaríkin skipti
hér mestu er einnig rétt að nefna
Kanada og ekki síður Bretland og
Norðurlöndin. Þá verða auknar kröf-
ur gerðar um framlag Íslands til Atl-
antshafsbandalagsins og þá sér í lagi
til aðgerða á þess vegum. Ef við leggj-
um okkar af mörkum til starfsemi og
aðgerða bandalagsins mun rödd okk-
ar hljóma hærra innan þess.“
Geti ekki þagað
Íraksmálið í hel
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, for-
maður Samfylkingarinnar, átaldi ráð-
herra, eins og aðrir stjórnarandstæð-
ingar, fyrir að minnast ekki á Írak í
ræðu sinni. Ingibjörg Sólrún sagði
það svartan blett á ríkisstjórninni að
styðja innrásina í Írak. Það væri
blettur sem þjóðin sem heild sæti
uppi með.
Steingrímur J. Sigfússon, formað-
ur Vinstrihreyfingarinnar – græns
framboðs, tók í sama streng. Hann
sagði að ríkisstjórnin gæti ekki þagað
Íraksmálið í hel og inn í gleymskuna.
Gera þyrfti upp stuðning íslenskra
stjórnvalda við innrásina í Írak. Þar
dygði ekkert minna en afsökunar-
beiðni, þótt seint væri.
Magnús Þór Hafsteinsson, þing-
flokksformaður Frjálslynda flokks-
ins, talaði á sömu nótum. Hann sagði
að óöld ríkti í Írak, en hvergi væri
minnst á það í ræðu ráðherra. Allir,
nema einstakir íslenskir ráðherrar,
væru farnir að viðurkenna að innrásin
í Írak hefði farið úr böndunum.
Morgunblaðið/Sverrir
Utanríkismál Þingmenn ræddu skýrslu Valgerðar Sverrisdóttur utanríkisráðherra um utanríkismál í gær. Þór-
unn Sveinbjarnardóttir og Rannveig Guðmundsdóttir, Samfylkingu, hlusta á umræðurnar.
Nýtt þorskastríð?
Valgerður Sverrisdóttir utanríkisráðherra flytur skýrslu um utanríkismál.
Stjórnarandstæðingar gagnrýna að hvergi sé minnst á ástandið í Írak.
„ÞETTA var svolítið skrýtin tilfinn-
ing, en afar ánægjulegt. Nánast
eins og að koma heim aftur,“ segir
Ellert B. Schram, sem settist aftur
á þing í gær eftir tæplega tveggja
áratuga hlé. Ellert er varaþingmað-
ur Helga Hjörvars sem er í tveggja
vikna feðraorlofi.
Ellert settist fyrst á þing árið
1971 fyrir Sjálfstæðisflokkinn, þá
rétt rúmlega þrítugur. „Þá var ég
blautur á bak við bæði eyrun, þann-
ig að ef ég átti erindi þá, á ég miklu
meira erindi núna,“ segir Ellert og
tekur fram að hann ætli sér að nota
tímann vel næsta hálfa mánuðinn til
þess að flytja mál sem sér séu hug-
leikin og láta heyra í sér. Að-
spurður hvort hann hafi farið upp í
pontu í gær svarar Ellert því ját-
andi. „Mér gafst tækifæri til þess að
spyrjast fyrir um afstöðu ríkis-
stjórnarinnar til innrásarinnar í
Írak. Ég vildi vita hvort ríkis-
stjórnin ætlaði að biðjast afsökunar
á stuðningi Íslands við innrásinni á
sínum tíma í ljósi nýrra upplýsinga
og breyttra aðstæðna.“
Aðspurður segist Ellert einnig
hafa notað gærdaginn til að rifja
upp gamla tíma og heilsa upp á
fólk. Þar á meðal var Halldór Blön-
dal, en þeir Ellert sátu saman á
þingi árið 1971. „Halldór er sá eini
sem er eftir af þeim sem sátu á Al-
þingi þegar ég fór fyrst á þing.“
Morgunblaðið/Sverrir
Ellert B. Schram settist
á þing eftir 20 ára hlé
FJÁRMÁLARÁÐHERRA, Árni M.
Mathiesen, hefur lagt fram á Alþingi
frumvarp um að lækkun olíugjalds
úr 45 kr. í 41 kr. á
hvern lítra og
lækkun á gjald-
skrá vegna sér-
staks kílómetra-
gjalds, sem falla
átti úr gildi um
næstu áramót,
verði framlengd
til loka næsta árs.
Ráðherra hef-
ur einnig lagt
fram frumvarp um að framlengd
verði tímabundin heimild til að
lækka vörugjald af bifreiðum með
vélar sem nýta metangas eða raf-
magn að verulegu leyti í stað bensíns
eða dísilolíu. Heimildin fellur að
óbreyttu úr gildi 31. desember nk.
Lagt er til að hún verði framlengd
um tvö ár. „Innflutningsverð um-
ræddra bifreiða er alla jafna nokkru
hærra en hefðbundinna ökutækja og
er heimildinni ætlað að gera þær
samkeppnisfærari á almennum
markaði.“
Áfram 41
kr. gjald
Árni M. Mathiesen
VALGERÐUR Sverrisdóttir utan-
ríkisráðherra vill endurskoða lög
um Þróunarsamvinnustofnun Ís-
lands. Núverandi lög um stofnunina
eru 25 ára gömul. Ráðherra sagði, í
umræðum á Alþingi í gær, að síðan
þá hefðu orðið miklar breytingar
við framkvæmd þróunarverkefna.
„Markmiðið með endurskoðuninni
verður að færa þróunarsamvinnu
okkar til nútímahorfs og auka skil-
virkni í störfum okkar með þarfir
og hagsmuni þeirra sem njóta að-
stoðarinnar að leiðarljósi. Ég legg
áherslu á að vandað verði til verks í
þessu starfi,“ sagði hún meðal ann-
ars.
Valgerður ítrekaði einnig í ræðu
sinni að í þróunarsamvinnu Íslands
hefði verið lögð rík áhersla á mál-
efni kvenna. „Stefna Þróunarsam-
vinnustofnunar Íslands í jafnrétt-
ismálum er að leggja höfuðáherslu
á samþættingu kynja- og jafnrétt-
issjónarmiða í þróunarverkefnum
stofnunarinnar.“
Endurskoðar lög um
Þróunarsamvinnustofnun
♦♦♦