Morgunblaðið - 02.03.2007, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 2. MARS 2007 41
almennt umhverfis- og
náttúruunnendur ekki síður en þeir
sem búa á höfuðborgarsvæðinu,
enda eigum við þar allt undir.
Gegn framkvæmdum
á landsbyggðinni
Þegar talað er um framkvæmdir á
landsbyggðinni virðast koma sjálf-
kjörnir náttúru- og umhverf-
issinnar fram á völlinn. Þessir sjálf-
skipuðu menn eru oft
vinnuskyldulausir starfsmenn rík-
isstofnana, sjóða og félagasamtaka,
sem eru ekki meðvitaðir um hvern-
ig eða hvaðan laun þeirra koma.
Þetta fólk safnar fylgi að skoð-
unum sínum og hefur til þess bæði
tíma og fjármagn. Gildir þá einu
hvað aðrir hafa um málið að segja,
eða hvað satt og rétt er.
Þið sjálfskipaðir náttúrusinnar,
lítið ykkur nær. Hvernig er
mengunarmálum háttað í Reykja-
vík og umhverfismálum í nágrenni
borgarinnar á Hellisheiði? En þeg-
ar þið komið austur á Kambabrún
teljið þið ykkur hafa með þessi mál
að gera, fram yfir okkur heima-
menn.
Einkaframtak skilar árangri
Árið 1972 komst á bundið slitlag
milli Reykjavíkur og Selfoss sem
var fyrsta framkvæmd í að koma
varanlegu slitlagi á hringveginn að
undanskildum Keflavíkurveginum
sem var framkvæmd kostuð með
vegatolli að hluta.
Í þessa vegaframkvæmd milli
Reykjavíkur og Selfoss var tekið
alþjóðabankalán og í framhaldi
steyptur vegur upp í Kollafjörð fyr-
ir sömu fjármögnun.
Á þessum 35 árum sem liðin eru
síðan hafa orðið miklar breytingar
á íslensku þjóðlífi, ríkið dregið sig
út úr ýmiskonar þjónustu og falið
það einkaaðilum sem skila þeim
betri og skilvísari til landsmanna.
Í dag eru menn að velta vöngum
yfir hvort fjármagna eigi vegafram-
kvæmdir með lánsfé og í
einkaframkvæmd. Það hefur færst
í vöxt að einstaklingar og félög
byggi og reki fasteignir, til dæmis
skóla, íþróttahús og núna tónlistar-
og óperuhús, og fái þessar fram-
kvæmdir greiddar með leigu til
langs tíma frá ríki og sveita-
félögum.
Sameiginlegt hagsmunamál
Það sem gerir margar fram-
kvæmdir í vegamálum bæði sein-
virkar og dýrar er skipting fjár-
veitinga frá Alþingi í einstakar
vegaframkvæmdir. Alþingi á að
samþykkja vegaáætlun til langs
tíma og tryggja áætluninni fjár-
magn. Láta svo Vegagerðina eða
einstaklinga sjá um framkvæmdina.
Uppbygging Kjalvegar í einka-
framkvæmd er hagkvæm leið til að
tryggja samgöngur milli lands-
hluta. Sú vegabót mun gagnast
bæði íbúum norðanlands og sunnan
en ekki síður vaxandi hópi ferða-
manna, innlendra og erlendra.
SIGURÐUR JÓNSSON,
Ásgerði, Flúðum.
VIÐ sem búum á Suður- og Norð-
urlandi sjáum mikil tækifæri í
tengingu þessara landshluta með
heilsársvegi yfir Kjöl, til styrkingar
þeim atvinnugreinum sem fyrir eru
á svæðunum og til uppbyggingar
nýrra.
Það er ekki hagkvæmt að allir
flutningar fari um Reykjavík á milli
þessara staða, á það bæði við fólks-
og vöruflutninga. Með tilkomu
heilsársvegar yfir Kjöl opnast einn-
ig fyrir almenning nýr ferðamögu-
leiki bæði að sumri og vetri. Á
þessari leið eru margar nátt-
úruperlur sem ekki hefur staðið al-
menningi til boða að skoða vegna
lélegra vega að sumri og snjóa að
vetri.
Forræðishyggja
forréttindastétta
Í umræðu um þessa leið, Kjalveg,
er talað um kyrrð og ró fjallanna,
fuglalíf, óspillta náttúru fyrir kom-
andi kynslóðir. En við sem lifum í
dag, eigum við ekki sama rétt á að
njóta hennar líka?
Það mætti líta svo á að það væru
forréttindi fárra útvalinna í ferðafé-
lagi, klæddra í dýran útivistar-
fatnað, eða á breyttum fjallajeppa
upp á 6–8 milljónir. Komandi kyn-
slóðir, hvað vilja þær?
Verum ekki með svona forsjár-
hyggju. Við sem uppi erum í dag
látum þá um að taka sínar ákvarð-
anir fyrir sig á sínum forsendum.
Ábúendur á landsbyggðinni eru
Kjalvegur er byggðasjónarmið
Frá Sigurði Jónssyni:
KRISTJANA Sigríður Vagnsdóttir
skrifar í Morgunblaðið þann 23. febr-
úar svargrein við grein er ég skrifaði
í blaðið þann 18. febrúar. Vil ég gera
nokkrar athugasemdir við málflutn-
ing hennar:
1. Hún segir að ég hafi m.a. skrifað
þar um „bóndaómagana“. Ég vil bara
taka það fram að þetta er nýyrði í
mínum eyrum og komið beint úr
hennar orðabók.
2. Hún ræðir „niðurgreiðslur“
fyrri ára sem ég þekki því miður ekk-
ert til en hafa verið á sama tíma og
bændur fengu óafturkræfa styrki til
húsbygginga, ásamt fjölda annarra
styrkja sem ég hef oft nefnt en hirði
ekki um að telja upp að sinni. Svo
ekki hafa þeir verið afskiptir með
öllu fyrir tíma beingreiðslna.
3. Hún segist hafa hætt „hokri“
fyrir 40 árum og hafi þá fengið 400
krónur fyrir kg af kjöti. Í dag sé það
selt á 1400 kr í Bónus. Og hún pælir í
því hver hirði mismuninn!
Heldur hún að verðlag hafi staðið í
stað?
4. K.S.V. finnst maklegt að ég
lendi „inn í ógrónum afdal með skóflu
og haka og rækti þar minn grænmet-
islund sem lifibrauð. Þá fyndi ég í
hvað ég eyddi orku minni“! (Tími til
kominn að ég fari að reyna eitthvað á
mig!) En hvers vegna ógróinn dal?
Hef ég misst af einhverju? Eru
kannski margir afdalir nú þegar
ógrónir? Reyndar á ég mitt annað
heimili í grónum eyðidal sem vel má
kalla afdal. Þar endurnýja ég orkuna
sem hefur farið í „penslaskolun“ vik-
unnar. En fagfólki læt ég eftir alla
grænmetisrækt fyrir mig og mína.
5. Hún gefur það í skyn að ég hafi
sagt að ég gæti „lifað án lamba-
kjöts“. Hennar les-mis-skilningur.
Ég er nú bara eins og flestir Íslend-
ingar af minni kynslóð, elska mitt
lambakjöt. En ég vil stjórna beitinni.
Kindin á ekki að ráða hvar hún er á
beit. Það er maðurinn, hin hugsandi
vera, sem á að hafa vit fyrir henni.
6. „Að byggja bú frá grunni krefst
meiri orku til sálar og líkama en að
rétta málara pensil og skola
pensla........“. Hvílík speki! Þetta
minnir mig reyndar á orð bónda
nokkurs er ég var kennari, þá sagði
hann að „ekki væri honum illa við
kennara, þó svo að þeir hefðu alltof
hátt kaup, ynnu of stuttan vinnutíma
og væru alltaf í fríi“. Og að varpa
fram svona álíka barnalegri at-
hugasemd um núverandi vinnu mína
og þar með reyna að sýna fram á
hversu ómerkileg hún er, afsakar á
engan hátt að þessi skattpínda þjóð
skuli þurfa að borga 16 milljarða á 6
árum með sjálfstæðum atvinnurek-
endum.
7. K.S.V. segir gróðri í Keldudal í
Dýrafirði hafa hnignað frá því hún
yfirgaf dalinn fyrir 40 árum. Hann
sé ekkert nema „uppblásnar mosa-
þembur og sina“. Telur hún það
stafa af fjarveru kinda. Mosi já.
Hann er ótrúleg landnámsjurt. Ég
hef séð hann þekja malbik á fáeinum
árum. Í kjölfarið birtust grös og
blómplöntur. Mosinn kemur fyrstur
og síðan kröfuharðari plöntur. Ég
nefni t.d. hraunin okkar. Mosinn
getur líka náð yfirhöndinni við vissar
kjöraðstæður eins og t.d. raka,
skugga eða í næringarsnauðum jarð-
vegi. Sina. Hún er gull jarðar, því
með tímanum eykur hún jarðvegs-
þykknun. Þar sem sina er, þar vaxa
kröftugar grastegundir. En þótt
grös, mosi og lyng séu hinar ágæt-
ustu jurtir vil ég endilega fá að njóta
fleiri tegunda flórunnar og þær
skjóta strax upp kollinum við friðun
lands, jafnvel þótt þær hafi kúrt við
grasrót í 1100 ár.
8.„Blessaðar“ kindurnar sitja ekki
til borðs og „borða“. Þær bíta gras
og éta það. Menn geta svo sem líka
étið (áður etið) en þar sem þeir sitja
til borðs þykir flottara að segja að
þeir borði. En kindur … nei, af og
frá.
9. Að lokum. Eru „landsmenn all-
ir“ ekki „þjóðin sjálf“? Hvernig geta
landsmenn allir verið upp á þjóðina
komnir?
MARGRÉT JÓNSDÓTTIR,
aðstoðarmaður húsamálara.
Kristjönu Sigríði Vagnsdóttur svarað
Frá Margréti Jónsdóttur:
ÉG ER í svo-
litlum vanda með
það, ég hef lengst
af kosið Sjálf-
stæðisflokkinn en
nú er hann heill-
um horfinn, búinn
að kasta fyrir
borð aðalhugsun
sinni: Stétt með
stétt. Geir
Haarde sagði í
sjónvarpinu, græðgi er góð það er
bara að virkja hana, græðgi getur
aldrei verið góð því hún er oftast á
annarra kostnað. Siv, sá góði fulltrúi
Framsóknarflokksins, sagði í sjón-
varpinu í fyrra að það þyrfti að koma
upp skömmtunarmiðakerfi á and-
rúmsloftið. Þeir fátæku gætu þá
grætt á þeim ríku, með því að selja
þeim miðana sína, þeir fátæku eiga
sem sagt að anda djúpt að sér og
vona að það dugi að næstu miðaút-
hlutun. Árni Mathiesen sagði í sjón-
varpinu fyrir stuttu að það væri ekk-
ert víst hver ætti þjóðvegina í
framtíðinni. Þessi ummæli þessa
fólks sýna vel inn í hugarheim þess
og undirstrika verk þess í ríkisstjórn
þar sem almannaeigur, þessar eignir
sem þjóðin hefur verið að eignast
síðustu hundrað árin eru seldar fyrir
lítinn pening til vildarvina og flokks-
félaga og almennir landsmenn verða
nánast eins og gestir í eigin landi því
okkur er ekki ætlað að eiga neitt, en
við eigum bara að borga. Sér-
staklega vil ég vara við sölu á Lands-
virkjun sem greinilega er í und-
irbúningi. Þið munið Símann, sem
bara var verið að breyta í eitt hluta-
bréf og hvernig það fór og hvað
símareikningar hafa hækkað síðan.
Þetta fólk segir eitt og gerir annað,
útilokað að treysta því. Samfylkingin
er drukknuð í eigin orðagjálfri og
eina manneskjan sem ég treysti í
þeim hóp er Jóhanna Sigurðardóttir
sem þorir að segja satt. Hennar tími
er löngu kominn en hún fær engu
ráðið svo ekki kýs ég Samfylk-
inguna. Vinstri grænir eru með
nokkur góð mál á stefnuskrá sinni en
á móti mörgu og væru vísir til að
leiða atvinnuleysi yfir landið því
fólkið í landinu á að vinna við eitt-
hvað, bara eitthvað. Það má ekki
vinna við aluminium af því það er
gert í stórum húsum og gestum sem
koma fljúgandi í flugvélum úr áli
gætu þótt þessi hús ljót. Eins og ég
sé það verðum við Íslendingar að
vinna við það sem við höfum mögu-
leika á og sérstöðu til. Svo ekki get
ég kosið Vinstri græna. Betri borg-
arar, þeir gömlu, eru ekki þroskaðri
en það að þeir geta ekki komið sér
saman um einn lista. Þá eru eftir
þeir Frjálslyndu sem voru ekki
frjálslyndari en það á síðasta lands-
þingi að það var ekki pláss fyrir eina
konu í forystusæti. Þeim þótti svo
vænt um valdastólana sína þótt þeir
hafi ekki ráðið neinu í landinu und-
anfarin ár. Þá er eftir Margrét
Sverrisdóttir sem mér finnst líkleg
til þess að gera margt gott ef hún
fer fram en það tekur tíma að búa til
flokk og ná því fylgi sem þarf til að
hafa áhrif. Ég skora á það fólk sem
leiðir í pólitík að gera sér skýra
grein fyrir því sem það vill koma
fram og tala þannig og framkvæma
þannig að maður geti treyst því.
SIGURÐUR VILHJÁLMSSON,
Holtsgötu 42, Njarðvík.
Hvaða flokk á ég að kjósa í næstu
kosningum til Alþingis?
Frá Sigurði Vilhjálmssyni:
Sigurður
Vilhjálmsson
Bréf til blaðsins
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík Bréf til blaðsins | mbl.is
FYRIR nokkru fylgdist ég með
keppni matreiðslumeistara „Food
and fun“ matarhátíðarinnar í Lista-
safni Reykjavíkur. Þar voru frægir
matreiðslumeistarar frá Bandaríkj-
unum, Kanada, Hollandi, Dan-
mörku, Finnlandi, Svíþjóð, Frakk-
landi og Ítalíu.
Það var unun að fylgjast með
köppunum. Virðingin fyrir hráefn-
inu var mikil; íslenskt lambakjöt og
stinnt fiskholdið, prótein á heims-
mælikvarða, eldað í ólífuolíu, eigin
safa og vönduðum kryddum. Græn-
meti eins og gulrætur, tómatar, spí-
nat og bok choy gufusoðið og létt-
saltað eða djúpsteikt í góðri olíu þar
til það varð stökkt og fallegt. Puy-
linsur svissaðar í ólífuolíu með hvít-
lauk og mjúkum blaðlauk, notað
sem beður undir lambafillet. Puy-
linsurnar eru svartar en flottar og
auk þess stútfullar af próteinum,
trefjum, vítamínum og steinefnum.
Sítrusávextir og kryddjurtir var svo
notað til að vítamínbæta og fegra.
Eftirréttirnir voru fallegir og frísk-
legir. Mjúkur og sætur búðingur
með heitri sósu úr graskers-púré,
engifer og íslenska skyrinu okkar
góða sem er fitulítið og fullt af kalki.
Allt voru þetta fallegir, smart og
bragðgóðir réttir, alls ekkert flóknir
og umfram allt … hollir. FLOTT,
GIRNILEGT OG HOLLT, allt í
sama pakkanum.
Við eigum að nýta okkur svona
matarhátíðir sem hvatningu til að
gera betur varðandi mataræði okk-
ar, heilsu og vellíðan. Við eigum líka
að taka krakkana okkar með inn í
eldhús og kenna þeim að elda hollan
mat. Nýjasti Gestgjafinn er helg-
aður börnum og mat, fínt blað og ég
hvet allar fjölskyldur til að kíkja í
hann. Munið líka eftir litlu bókinni
frá Lýðheilsustöð; Borðum meiri
fisk, margar fínar uppskriftir að
fiski og fiskréttum.
Ég læt hér fylgja uppskrift af sal-
ati sem inniheldur alla flóruna í hrá-
efnum. Þetta er fljótlegur, góður og
litríkur réttur sem allir geta gert og
allar geta borðað með góðu brauði
og grænu salati.
Búin er til salatolía úr 5 hlutum
olíu og 2 hlutum sítrónusafa eða
hvítvínsediki. Kryddað með Mal-
don-salti og svörtum pipar. Út í
þetta setjum við lauk sem búið er að
skera í fínlega hringi.
Þá skerum við papriku, gúrku
(taka kjarnann úr) og tómata (taka
kjarnann úr) í strimla og setjum í
skál ásamt smávegis ólífuolíu, pipar,
salti og slatta af steinselju.
Blöndum öllu saman og setjum
svo salamipylsu í fínum bitum og
eina dós af niðursoðnum smjörbaun-
um (gott að skola áður) út í. Bætum
við sítrónusafa, kryddjurtum og
salti eftir smekk. Verði ykkur að
góðu.
Hlakka til næstu „Food and Fun“
hátíðar.
GUÐRÚN ADOLFSDÓTTIR,
matvælafræðingur.
Fæða, fjör og hollusta
Frá Guðrúnu Adolfsdóttur:
Morgunblaðið/Arnaldur
Gómsætt Laxaflak með silungahrognum var einn réttanna sem Vox átti á
Food and fun-matarhátíðinni.