Morgunblaðið - 13.06.2007, Blaðsíða 16

16 MIÐVIKUDAGUR 13. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
VÖRUHÖNNUÐURINN Páll
Einarsson leiðir gesti um sýn-
inguna Magma/Kvika á hádeg-
isstefnumóti á Kjarvalsstöðum
á morgun, fimmtudag. Eitt af
nýsköpunarverkefnum sýning-
arinnar er verkið Rofar til...
sem Páll á heiðurinn af. Þar
fetar hann áður ótroðnar slóðir
í gerð ljósarofa sem vekja okk-
ur til umhugsunar um við-
teknar hugmyndir um virkni
hversdagslegra hluta. Á hádegisstefnumótinu lýs-
ir Páll hugmyndinni að hönnuninni auk þess að
sýna sex gerðir af afar óhefðbundnum rofum.
Leiðsögnin hefst kl. 12 og stendur í 20 mínútur.
Hönnun
Kynnir óhefð-
bundna ljósrofa
Verk eftir
Pál Einarsson.
NÚ STENDUR yfir í Lista-
safni Árnesinga í Hveragerði
sýningin Að flytja fjöll. Þar má
skoða málverk eftir Ásgrím
Jónsson í samhengi við verk
núlifandi listamanna, þeirra
Brynhildar Þorgeirsdóttur,
Georgs Guðna, Guðrúnar
Kristjánsdóttur, Húberts Nóa,
Magnúsar Pálssonar, Magn-
úsar Tómassonar, Ólafs Elías-
sonar og Þorbjargar Þorvalds-
dóttur. Kjarni sýningarinnar er fjallasýn þessara
myndlistarmanna og hvernig þeir flytja þá sýn í
mismunandi miðla. Sýningin stendur til 29. júlí og
er opin alla daga kl. 12 til 18.
Myndlist
Mismunandi fjalla-
sýn listamanna
Ásgrímur Jónsson
listmálari.
ÓPERA Skagafjarðar leggur
land undir fót og flytur valdar
perlur úr óperunni La Traviata
í Sögusetrinu á Hvollsvelli á
föstudaginn, 15. júní, kl. 21.
Fjórir einsöngvarar úr óp-
erunni, Alexandra Cherny-
shova, Ari Jóhann Sigurðsson,
Þórhallur Barðason og Sigríð-
ur Margrét Ingimarsdóttir,
syngja við undirleik Tom R.
Higgerson á flygil og Magnús
Sigmundsson leikari í verkinu slæst í för.
Leikstjóri er Guðrún Ásmundsdóttir og stjórn-
andi Jóhanna Marín Óskarsdóttir. Miðaverð kr.
3.200. Miðapantanir eru í Sögusetrinu Hvolsvelli.
Tónleikar
Perlur úr La Trav-
iata í Sögusetrinu
Veggspjald
La Traviata.
Eftir Ingveldi Geirsdóttur
ingveldur@mbl.is
NORRÆNA húsið verður lokað í tvo
mánuði nú í sumar vegna breytinga á
innviðum þess og endurnýjunar á
lagnakerfi. Húsið verður opnað aftur
endurbætt á Menningarnótt Reykja-
víkur, 18. ágúst, og tekur þá til starfa
með þéttri dagskrá og þemabundum
verkefnum. Eitt fyrsta verkefni Nor-
ræna hússins eftir breytingar verður
níu daga menningarhátíð í ágúst und-
ir heitinu REYFI.
Í tengslum við þá hátíð verður
leigður 715 fermetra glerskáli frá
Hollandi sem settur verður upp vest-
an við inngang hússins.
Á blaðamannafundi í gær, þar sem
breytingarnar voru kynntar, sagði
Max Dager, forstjóri Norræna húss-
ins, að húsið væri falleg bygging sem
Íslendingar væru eiginlega búnir að
gleyma. Hann vonar að með breyt-
ingunum á húsinu, breyttum
áherslum í starfi og REYFI-hátíðinni
komist það aftur inn í hringiðuna.
Meðal þess sem felst í breyting-
unum er að ráðstefnustarf verður
aukið og þróað á tæknilegan og hug-
vitssamlegan hátt. Í nýrri verslun í
húsinu verður hægt að kaupa mat-
vöru sem tengist norrænni mat-
argerð, ásamt norrænni hönnun og í
veitingasalnum verður nýr, norrænn
matseðill. Þá verður nýr stafrænn
sýningarsalur opnaður þar sem sýnd-
ar verða nýjar kvikmyndir og boðið
upp á beinar útsendingar frá menn-
ingarviðburðum um allan heim.
Bókasafnið verður þróað í að verða
samastaður fyrir sköpun og boðið
verður upp á „lifandi“ bókasafn.
Norræna húsið var hannað af Al-
var Aalto og er verndað svo svigrúm-
ið til breytinga á húsinu sjálfu er ekki
mikið. Gera á þó nýjan stiga við inn-
ganginn niður í kjallara svo flæðið í
húsinu aukist auk þess sem móttaka
verður byggð í anddyrinu.
Sýningarsalurinn í kjallaranum
verður gerður að vinnuaðstöðu fyrir
listamenn og hluta af kjallaranum
verður breytt í glæsilega setustofu
fyrir smærri fundi. Endurnýja á líka
öll húsgögn í húsinu með áherslu á
hönnun Alvars Aalto.
Norræna húsinu lokað vegna breytinga en opnað aftur í ágúst með menningarhátíð
Aftur í hringiðu
menningar
Í HNOTSKURN
» Norræna húsið var opnað ár-ið 1968 og miða breyting-
arnar m.a. að því að stokka upp í
starfseminni fyrir fjörutíu ára
afmælið.
» Breytingarnar á innviðumhússins vinnur finnskur arki-
tekt frá stofnun Alvars Aalto.
» Dagskrá hátíðarinnarREYFI samanstendur af tón-
list, myndlist, hönnun, arkitekt-
úr, sirkus, dansi og norrænni
matargerðarlist.
HINN sænski Max Dager tók við starfi forstjóra Norræna hússins um sl. ára-
mót. Hann boðar breyttar áherslur í starfi hússins með von um að það komist
aftur inn í hringiðu menningarlífsins. Húsið verður opnað eftir breytingar
með REYFI, menningarhátíð þar sem fjöldi listamanna kemur fram.
Morgunblaðið/G.Rúnar
Boðar breyttar áherslur
PIERO heitinn Manzoni er sjálfsagt
þekktastur af þeim gjörningi sínum
að selja eigin saur í dósum, sem
báru áletrunina Merda d’artista,
eða Saur listamannsins. Þessar dós-
ir hafa gengið kaupum og sölum
fyrir háar fjárhæðir, Tate-
listasafnið í Lundúnum greiddi
22.300 pund fyrir slíka dós fyrir sjö
árum, fjórðu dósina af 90.
Nú hefur komið í ljós að saur
listamannsins var alls ekki í dós-
unum heldur gifs, sem hlýtur að
vekja spurningar um innihald
verksins og gildi. Agostino Bonal-
umi, sem var náinn samstarfsmaður
Manzoni, segir frá þessu í samtali
við breska blaðið Times.
Vitað er til þess að nokkrar dósir
hafi sprungið eða lekið en eigendur
þeirra lítið viljað segja um innihald-
ið. Tate-safnið segir sína dós enn
halda listrænu gildi sínu, safngestir
horfi jafnspenntir á hana sem fyrr.
Saur eða
gifs í dós?
Reuters
Gifs? Ein af „saurdósum“ Manzoni.
BANDARÍSKI leikarinn Al Pacino
og japanska myndlistarkonan Yoko
Ono berjast nú fyrir því að andlit
þekktra og látinna New York-búa,
megi ekki nota í auglýsingar eða
kynningar án leyfis erfingja þeirra.
Samkvæmt lögum í New York er
bannað að nota andlit og nöfn
þekktra einstaklinga, fræga fólks-
ins, á meðan það er enn á lífi. Það
sama gildir ekki um hina látnu, en
New York er meðal fárra ríkja sem
ekki hafa enn lögfest slíkt ákvæði.
Pacino skrifaði löggjafarþingi
ríkisins bréf þar sem hann lýsir
þeirri skoðun sinni að ekki eigi að
vera hægt að misnota ímynd hinna
látnu og þekktu í gróðaskyni. Erf-
ingjar Marilyn Monroe töpuðu fyrir
skömmu máli sem höfðað var gegn
fyrirtæki sem notaði andlitsmynd
af henni á stuttermaboli.
Til verndar
hinum látnu
KOMIN er út á veg-
um University of
Manitoba Press í
Winnipeg ensk þýðing
nokkurra greina Vest-
ur-Íslendinga, ritstýrt
sameiginlega af Birnu
Bjarnadóttur, núver-
andi forstöðumanni ís-
lenskudeildar Manito-
baháskóla og Finn-
boga Guðmundssyni,
fyrrum forstöðumanni
hennar.
Davíð Árnason, sem
um skeið var prófess-
or í ensku við háskól-
ann og forstöðumaður
íslenskudeildar skól-
ans, samdi skýrslu til handa Uni-
versity of Manitoba Press um
enska þýðingu ritsins Foreldrar
mínir, er Bókaútgáfan
Minning gaf út í
Reykjavík 1956 og
Finnbogi Guðmunds-
son bjó til prentunar.
Í þýðingunni eru sjö
af fjórtán greinum
þessarar útgáfu. Hver
grein er rituð af fyrstu
kynslóð Íslendinga
vestra, hvort heldur
var í Kanada eða
Bandaríkjunum, og
lýsir hugarfars-
umskiptunum frá Evr-
ópu til Vesturheims.
Sigurlína Bachman
rifjar m.a. upp bólu-
sóttina, er herjaði í
Nýja Íslandi 1876. Í hverri grein er
vitnað í kvæði fólks, en þar virtust
vera skáld á hverju strái.
Eins og Sigurlína kom Rósa
Stephansson úr fámennum hópi er
flutst hafði til Wisconsin. Faðir
hennar var hið kunna skáld Steph-
an G. Stephansson, og greinin
bregður upp ágætri mynd af and-
legu og fagurfræðilegu lífi ís-
lenskra landnema á tímum fyrri
heimstyrjaldarinnar.
Fimmta greinin er eftir skáldið
Guttorm Guttormsson í Riverton
og lýsir vel kynnum Íslendinga og
indíána , segir m.a. frá draugum er
Íslendingar fluttu með sér frá Ís-
landi vestur yfir haf.
Af öðrum greinum má nefna
lokagreinina, eftir Guðna Júlíus
Oleson, er nefnir ýmsa landnema
og býli þau er þeir bjuggu á á
Gimli-svæðinu. Er þar brugðið upp
mörgum skýrum myndum af gömlu
byggðunum.
Önnur kynslóð vesturfara skrifar um foreldra sína
My Parents: Memoirs of
New World Icelanders.
Minningar vesturfara
komnar út á ensku
UM EITT hundrað listamenn frá
sjö löndum munu í ár koma fram á
Rímu, en svo nefnist þjóðlagahá-
tíðin á Siglufirði sem verður haldin
í áttunda sinn dagana 4. til 8. júlí.
Á meðal erlendra listamanna sem
skemmta má nefna heimstón-
listarflokkinn Andromeda4 frá
Bandaríkjunum, Armen Babak-
hanian píanóleikara og söngkonuna
Susönnu Martirosyan frá Armeníu,
Tríó Hanne Juul frá Svíþjóð, þýska
kammerkórinn Cappella con moto,
búlgörsku sveitina Narodna Musika
og Unni Lövlid þjóðlagasöngkonu
og Joachim Kjelsaas Kwetzinsky
píanóleikara frá Noregi.
Þá koma margir helstu þjóðlaga-
tónlistarmenn Íslendinga fram á
hátíðinni, svo sem Bára Grímsdóttir
ásamt Chris Foster, Steindór And-
ersen og Kvintbræður ásamt Mörtu
G. Halldórsdóttur. Kristjana Arn-
grímsdóttir syngur lög við ljóð Jón-
asar Hallgrímssonar og Gunnhildur
Halla Guðmundsdóttir sellóleikari
frumflytur nýtt verk eftir Hafdísi
Bjarnadóttur tónskáld ásamt Eriku
Södersten á víólu. Þá leikur Sinfón-
íuhljómsveit unga fólksins píanó-
konsert eftir armenska tónskáldið
John Sarkissian og einnig verk eft-
ir Grieg.
Þjóðlagaakademían tekur líka til
starfa en það er sérstakt fimm daga
námskeið um þjóðlagaarf Íslend-
inga í samvinnu við KHÍ. Á meðal
kennslugreina er íslenski fim-
mundasöngurinn, vikivakar, sagna-
dansar, rímnalög og loks verður
haldið langspilaþing.
Þjóðlagatónlist og
langspilaþing
Þjóðlagahátíð á Siglufirði verður hald-
in í áttunda sinn dagana 4. til 8. júlí
www.siglo.is/festival
♦♦♦