Morgunblaðið - 13.06.2007, Blaðsíða 28

28 MIÐVIKUDAGUR 13. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Bæjarhrauni 10 • Hafnarfirði • Sími 520 7500 • www.hraunhamar.is
Strandvegur 12 - Hf.
Opið hús
í dag milli
kl. 17.30-19.00.
Stórglæsileg 3ja her-
bergja, 97,7 fm, íbúð á
efstu hæð í góðu lyftu-
húsi með bílastæði í
kjallara við Strandveg
12 í Garðabæ. Glæsi-
leg vel skipulögð íbúð
með góðu útsýni á
þessum vinsæla stað í Garðabæ. Eignin skiptist í forstofu, hol,
stofu, borðstofu, eldhús, baðherbergi, barnaherbergi, hjónaher-
bergi, þvottahús, bílageymslu og geymslu. Vandaðar innrétting-
ar. Verð 31,5 millj.
Þorgeir s: 899-0020 býður ykkur velkomin.
AFTANÍVÖGNUM hefur fjölgað
verulega undanfarin ár. Árið 2004
voru 16.700 skráðir aftanívagnar
hér á landi en árið
2006 voru þeir orðnir
20.874 alls. Mest var
fjölgunin milli áranna
2005 og 2006 en þá
fjölgaði þeim um tæp-
lega 700. Viðbótin er
aðallega hjólhýsi, felli-
hýsi og tjaldvagnar.
Margir gera sér ekki
grein fyrir þeirri
ábyrgð og jafnframt
hættu sem felst í því
að draga aftanívagn á
þjóðvegum landsins.
Íslenskt vegakerfi
býður ekki upp á kjör-
aðstæður til umferðar með aftan-
ívagna – enda stærstur hluti þjóð-
veganna með einni akrein í hvora
átt. Þá er stór hluti þjóðvegakerf-
isins ekki bundinn föstu slitlagi og
því varasamara en ella að aka með
aftanívagna. Svo virðist einnig sem
margir átti sig ekki á þeim reglum
sem gilda um leyfilega þyngd aft-
anívagna, miðað við stærð ökutæk-
isins sem dregur. Í skráning-
arskírteini allra bifreiða eru
upplýsingar um leyfilega þyngd
sem viðkomandi ökutæki má draga.
Því miður virðist vera
misbrestur á að þessar
reglur séu virtar og
má þar e.t.v. um
kenna þekkingarleysi;
þ.e. margir hreinlega
athuga ekki þessi mál
áður en vagninn er
keyptur og sumir átta
sig ekki á að alltaf,
þegar leyfileg þyngd
er upp gefin, er miðað
við heildarþyngd aft-
anívagnsins en ekki
eigin þyngd. Það er
því sannarlega ekki
sama hvort dregin er
tóm hestakerra eða full af hestum,
svo dæmi sé tekið. Þá þurfa öku-
menn einnig að gæta þess hvort
þeir hafi ökuréttindi sem kveða á
um leyfi til aksturs með aftanívagn.
Breidd vagnsins kallar á sérstaka
hliðarspegla auk þess sem aftan-
ívagn, sem er meira en 750 kg að
heildarþyngd, þarf að vera búinn
hemlabúnaði. Öryggiskeðja þarf að
vera milli dráttarbeislis aftan-
ívagnsins og bílsins og þannig
mætti lengi telja. Dagana 13. og 14.
júní mun VÍS gangast fyrir skoðun
aftanívagna í samstarfi við Frum-
herja og verður sú þjónusta endur-
gjaldslaus. Fólk getur snúið sér til
Frumherja við Hestháls í Reykja-
vík frá 17.00-20.00 og til Frumherja
á Akureyri sömu daga frá 08.00-
16.00.
Fólk er hvatt til að nýta sér
þessa einstöku þjónustu og koma
öryggismálum aftanívagna sinna í
lag í eitt skipti fyrir öll.
Aftanívagnar í umferð
Ragnheiður Davíðsdóttir
skrifar um aftanívagna
og umferðaröryggi
» Svo virðist einnigsem margir átti sig
ekki á þeim reglum sem
gilda um leyfilega
þyngd aftanívagna …
Ragnheiður
Davíðsdóttir
Höfundur er forvarnafulltrúi hjá VÍS.
MORGUNBLAÐIÐ í gær
(mánudag) hefur eftir Einari K.
Guðfinnssyni, sjávarútvegs- og
landbúnaðarráðherra, „að hval-
veiðar séu í samræmi við ís-
lensk og erlend lög. Komist
menn hins vegar að þeirri nið-
urstöðu, að þess háttar at-
vinnurekstur skuli ekki stunda
á Íslandi, þá sé augljóst að
slíkt bann muni einnig ná til
annarra atvinnugreina en hval-
veiða.“
Hvað á ráðherrann við? Erf-
itt er að skýra það nákvæmlega
enda ekki vitnað beint til orða
hans. Var hann að vísa til
þeirrar kenningar Kristjáns
Loftssonar að verði orðið við
kröfum um að Ísland fari að al-
þjóðlegri samþykkt frá 1982
um stöðvun hvalveiða í hagn-
aðarskyni muni umhverf-
isverndarsamtök færa sig upp á
skaftið og krefjast þess að fisk-
veiðar verði bannaðar einnig?
Kenningar af þessi tagi – svo
vitlausar sem þær eru – er erf-
itt að afsanna. Engar hvalveiðar
voru stundaðar við Ísland árin
1990-2002 án þess að því fylgdu
kröfur um stöðvun fiskveiða hér
við land. Öðru nær, slík samtök
bentu ítrekað á að fisk-
veiðistjórnun hér hefði tekist
betur en víðast hvar annars
staðar (þó hæpið sé að slík ein-
kunn fáist í dag).
Hyggst sjávarútvegsráðherra
standa í tilgangslausum hval-
veiðum á þeirri forsendu að falli
vígi Kristjáns Loftssonar muni
íslenskir útgerðarmenn þurfa að
landa öllum sínum botnvörpum?
Hver borgar slíkan fjáraustur?
Ráðherra hlýtur að skýra mál
sitt.
Árni Finnsson
Hvað á sjávarút-
vegsráðherra við?
Höfundur er formaður Nátt-
úruverndarsamtaka Íslands.
MEIRIHLUTI Leikskólaráðs
Reykjavíkurborgar samþykkti á
fundi sínum síðastliðinn miðviku-
dag samning við Hjallastefnuna
ehf. um yfirtöku á rekstri leikskól-
ans Laufásborgar en minnihlutinn
greiddi atkvæði á móti. Lauf-
ásborg hefur verið borgarrekinn
leikskóli um áratugaskeið og
starfað í anda Hjallastefnunnar
um árabil. Ekki leikur nokkur vafi
á því að foreldrar, börn, starfsfólk
og stjórnendur leikskólans hafa
verið mjög ánægðir með leikskól-
ann enda hefur faglegt starf verið
til mikillar fyrirmyndar.
Aukið sjálfstæði
Faglegur metnaður hefur ein-
kennt leikskólann Laufásborg og
síst viljum við standa í vegi fyrir
því að skólinn þróist í átt til auk-
ins sjálfstæðis. En að því gefnu að
sú hlið rekstrarins sem snýr að
foreldrum haldist óbreytt.
Við fulltrúar Samfylkingarinnar
í leikskólaráði höfum viljað nálg-
ast það sem áhugavert verkefni að
Hjallastefnan ehf. reki leikskólann
í ákveðinn tíma fyrst um sinn, fag-
lega sem og rekstrarlega, og síðan
verði starfið vegið og metið í ljósi
reynslunnar. Stuðningur Samfylk-
ingarinnar hefur samt byggst á
því að staðið verði
fyllilega við þau fyr-
irheit sem starfs-
fólki hafa verið gef-
in um óbreytt kjör
og réttarstöðu,
óbreyttar innrit-
unarreglur, sem og
fyrirheit sem for-
eldrum hafa verið
gefin um óbreytt
leikskólagjöld.
Hærri gjöld
Það er algjört
einsdæmi að
Reykjavíkurborg afhendi einkaað-
ilum borgarrekinn leikskóla í
blómlegum rekstri. Mikilvægt er
því að borgaryfirvöld gæti sann-
girnis gagnvart íbúum borg-
arinnar sem hafa getað treyst því
að á Laufásborg standi til boða
góð þjónusta, á sama verði og
annars staðar. Í þeim samningi
sem meirihluti leikskólaráðs hefur
nú samþykkt er heimilað að
Hjallastefnan leggi á allt að 15%
hærri gjöld en gjaldskrá Leik-
skóla Reykjavíkur kveður á um.
Það teljum við ekki boðlegt og al-
gerlega óásættanlegt að borgaryf-
irvöld stuðli með þessum hætti að
því að rótgrónum hverfisleikskóla
sé heimilað að hækka gjöld sam-
fara breyttu eignarhaldi í nafni
faglegs sjálfstæðis. Oft tala hægri-
sinnuð stjórnvöld um mikilvægi
valfrelsis í skólamálum en þá
spyrjum við: Fyrst leikskólinn
Laufásborg hefur hingað til fengið
það frelsi að móta og þróa sína
stefnu í hjallískum anda með
stuðningi borgarinnar, af hverju
skerða réttindi borgaranna þegar
kemur að gjaldtöku? Er það val-
frelsi?
Jafnræðisregla brotin
Í samningnum er tryggt að
börn sem nú eru skráð í leikskól-
ann muni búa við óbreytt gjöld en
fyrirsjáanlegt er að börn, jafnvel á
sama aldri, greiði mishátt gjald
fyrir sömu þjónustu í leikskól-
anum næstu árin eftir því hvort
leikskóladvöl þeirra hófst fyrir eða
eftir breytingu á rekstrarformi.
Það teljum við óviðunandi og
hljóti að stangast á við jafnræð-
isreglu. Af þessum sökum sjáum
við fulltrúar Samfylkingar okkur
ekki annað fært en að greiða at-
kvæði gegn samningnum en ósk-
um leikskólanum og forsvars-
mönnum hans gæfu og velgengni
hér eftir sem hingað til.
Hjallastefnan í Reykjavík
Oddný Sturludóttir og
Sigrún Elsa Smáradóttir
skrifa um leikskólagjöld
» Óásættanlegt er aðleikskólagjöld á
Laufásborg hækki í
kjölfar yfirtöku Hjalla-
stefnunnar ehf. á leik-
skólanum.
Höfundar eru fulltrúar Samfylking-
arinnar í Leikskólaráði.
Oddný
Sturludóttir
Sigrún Elsa
Smáradóttir
MEÐ nýrri stjórn og þeim
stjórnarsáttmála sem Samfylking
og Sjálfstæðisflokkur gerðu í kjöl-
far nýliðinna kosn-
inga verða málefni
ferðaþjónustunnar
flutt undir iðn-
aðarráðuneytið um
næstu áramót. Áður
höfðu málefni ferða-
þjónustu á Íslandi
heyrt undir sam-
gönguráðuneytið. Það
sem ég les út úr
þessari breytingu er
að nú loks er ferða-
þjónustan viðurkennd
sem tegund iðnaðar,
atvinnugrein í sjálfu
sér, en ekki aðeins
„hliðaráhrif“ bættra
samgangna.
Af þessu tilefni er
rétt að árétta að hve
miklu leyti ferðaþjón-
usta (e. tourist ind-
ustry) er í raun mik-
ilsverður „iðnaður“
þjónustuhagkerfisins
hér á landi. Til þess
er rétt að fara yfir
nokkrar grunntölur. Gjaldeyr-
istekjur af erlendu ferðafólki voru
á síðasta ári 47 milljarðar sem er
vel rúm tvöföldun á tíu ára tíma-
bili, en 1997 voru þær um 21 millj-
arður. Gjaldeyristekjur sem þess-
ar má leggja að jöfnu við
útflutning og í því samhengi nema
gjaldeyristekjur íslenskrar ferða-
þjónustu 20% af heildar vöruút-
flutningi á Íslandi 2006 (fob-verð).
Til samanburðar var ál flutt út að
verðmæti 57 milljarðar króna árið
2006. Þess er rétt að geta að ég
hef verðmæti þjónustuútflutnings,
þ.á m. ferðaþjónustu, ekki inni í
tölum um heildarvöruútflutning.
Er það með ráðum gert til að sýna
að þjónustugrein líkt og ferðaþjón-
usta er í raun „iðnaður“ í hagkerfi
þar sem um 75% starfa er í þjón-
ustugreinum. Hins vegar ber að
taka tekjutölum í ferðaþjónustu
með varúð þar sem þær segja ekki
allt. Bjarni Harðarson alþing-
ismaður lýsti um daginn skoðunum
sínum að ferðaþjónusta væri ekki
af hinu góða og vísaði til reynslu
foreldra sinna af Kanaríeyjum, þar
sem einu birtingarmyndir ferða-
þjónustu eru í lágt launuðum þjón-
ustustörfum. Þannig má ekki fara
hér og því verður að gæta þess að
þær tekjur sem af greininni hljót-
ast séu að standa undir blómlegu
atvinnulífi, þar sem fólk getur
skapað arð af hugmyndum sínum.
Sjálfur hef ég bent á að ferðaþjón-
usta geti verið sú fá-
tækragildra sem
Bjarni lýsir, en það er
aðeins ef ekki er rétt
á málum haldið. Það
er því fagnaðarefni að
nú fari þessi mála-
flokkur undir ráðu-
neyti iðnaðar og þá
væntanlega ferðamála,
allavega er þá pólitískt
rétt komið fyrir ferða-
þjónustu.
Með pólitískri við-
urkenningu grein-
arinnar er næst að
gera gangskör í rann-
sóknum, til að tryggja
að rétt verði á málum
haldið með þessa at-
vinnugrein. Þær at-
vinnugreinar sem eitt-
hvað að kveður á
Íslandi hafa allar sér
til fulltingis öflugar
rannsóknarstofnanir.
Sjávarútvegurinn hef-
ur Hafrannsóknastofn-
un, Álið og orkan Orkustofnun,
ÍSOR og öflugar rannsóknir
Landsvirkjunar og ýmissa ann-
arra. Landbúnaðurinn hefur
RALA, nú Landbúnaðarháskólann.
Iðnaður í landinu hefur Iðn-
tæknistofnun og rannsókn-
arstofnun byggingariðnaðar.
Ferðaþjónustan hefur hins vegar
eina opinbera stofnun sem sinnir
rannsóknum fyrir greinina, Ferða-
málasetur Íslands. Þar eru 6
starfsmenn og opinber framlög
nema um 10 milljónum króna.
Ekki þarf að taka fram að með
þennan mannafla, þó góður sé, og
með þennan pening er lítið hægt
að gera og ekki hægt að standa
undir nauðsynlegum grundvall-
arrannsóknum á t.a.m. áhrif ferða-
þjónustu á hagkerfi, menningu og
umhverfi. Hver atvinnugrein þarf
öflugt rannsóknarbakland og með
pólitískri viðurkenningu ferðaþjón-
ustu sem atvinnugreinar þarf nú
að tryggja að hægt sé að standa
að öflugum rannsóknum á grein-
inni til að forðast t.d. örlög margra
smáríkja með sól, sand og sjó.
Atvinnugreinin
ferðaþjónusta
Edward H. Huijbens skrifar um
ferðaþjónustu sem iðngrein
Edward H. Huijbens
» Það er fagn-aðarefni að
nú fari ferða-
þjónusta undir
ráðuneyti iðn-
aðar og þá
væntanlega
ferðamála …
Höfundur er forstöðumaður
Ferðamálaseturs Íslands.