Morgunblaðið - 14.06.2007, Síða 14

14 FIMMTUDAGUR 14. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
HJÁLPARSTOFNUN Sameinuðu
þjóðanna fyrir palestínska flótta-
menn, UNRWA, ákvað í gær að
stöðva að hluta til starf sitt á Gaza
eftir að tveir af liðsmönnum hennar
létu lífið í átökunum sem nú geisa
milli liðsmanna Hamas og Fatah,
tveggja helstu flokka Palestínu-
manna. Yfir 60 manns hafa fallið í
innbyrðis átökum Palestínumanna á
Gaza síðustu daga.
Mahmoud Abbas, forseti Palest-
ínu, hvatti í gær deiluaðila til að
slíðra sverðin og sagði að átökin á
Gaza væru „vitfirring“, þau gætu
leitt til algerrar upplausnar á svæð-
inu. Abbas er leiðtogi Fatah en
Ismail Haniyeh forsætisráðherra er
hins vegar úr Hamas sem náði völd-
um með miklum sigri í þingkosn-
ingum í fyrra. Amr Moussa, yfir-
maður Arababandalagsins, sagði
innbyrðis átök vera að grafa undan
málstað Palestínumanna á alþjóða-
vettvangi.
Hóta að draga sig úr stjórninni
Bæði Fatah og Hamas ráða yfir
vopnuðum sveitum en Fatah er hinn
hefðbundni valdaflokkur þjóðarinn-
ar. Svo virðist sem Hamas-liðar,
sem hafa árum saman haft mun
meira fylgi á Gaza en Fatah-menn,
reyni nú að hrekja vígasveitir Fatah
frá norðanverðu Gaza og leggja und-
ir sig mikilvægar byggingar og vegi.
Hamas hefur krafist þess að Fatah-
liðar á svæðinu afhendi vopn sín í
síðasta lagi á föstudag. Ráðamenn
Fatah efndu til bráðafundar á Vest-
urbakkanum á þriðjudag og sögðust
myndu draga sína menn út úr rík-
isstjórninni ef Hamas héldi áfram að
brjóta vopnahlé. Hlé hafa verið gerð
nokkrum sinnum á síðustu vikum en
aldrei haldið.
Margir Palestínumenn óttast að
átökin séu að breytast í borgarastríð
þótt flokkarnir tveir hafi myndað
samsteypustjórn í mars. Mannrétt-
indasamtökin Human Rights Watch
saka báða aðila um stríðsglæpi, m.a.
aftökur án dóms og laga.
Fram til þessa hafa átökin ein-
skorðast við Gaza, þar sem atvinnu-
leysi og sár fátækt eru miklu meiri
en á Vesturbakkanum. En byssu-
bardagi braust samt út í gær milli
liðsmanna Fatah og Hamas í Nablus
á Vesturbakkanum.
Palestínumenn óttast
borgarastyrjöld
Abbas hvetur til vopnahlés og segir grimmileg átök
liðsmanna Fatah og Hamas á Gaza vera vitfirringu
Í HNOTSKURN
»Grimmdin er mikil, mat-sveinn eins af lífvörðum
Abbas forseta var bundinn og
síðan fleygt í dauðann af 15.
hæð í húsi sem barist var um.
»Abbas hefur ávallt neitaðað láta Hamas stjórna ör-
yggissveitum ríkisins.
UM ÁRABIL hefur geisað borgarastyrjöld í Súdan sem
hefur skilið eftir sig sviðna jörð. Það kom því vísinda-
mönnum mjög á óvart að finna á afskekktu svæði
gríðarstóra hópa af villtum antilópum og gasellum,
sem hafa lifað þar óáreittar í skugga ófriðarins. Ekki
sluppu þó allar skepnur Súdan jafn vel. Fílarnir á
myndinni eru eina hjörðin sem fannst í könnunarflug-
inu, en fyrir 1981 voru þeir taldir um 10.000 á svæðinu.
Reuters
Dýralífið blómstrar í skjóli stríðs
BÆÐI Farmanna- og fiskimanna-
samband Íslands og Landssamband
smábátaeigenda draga í efa að mat
Hafrannsóknastofnunarinnar á
stærð þorskstofnsins sé rétt. Bæði
samböndin leggjast því gegn tillögu
stofnunarinnar um að minnka leyfi-
legan þorskafla á næsta fiskveiðiári
niður í 130.000 tonn.
Sambandsstjórnarfundur FFSÍ
lýsir þungum áhyggjum vegna til-
lagna Hafrannsóknastofnunar er
varða þorsk. „Vandséð er hvernig
hægt verður að veiða 95 þúsund tonn
af ýsu ef einungis má veiða 130 þús-
und tonn af þorski. Að mati reyndra
skipstjórnarmanna er slíkt nánast
útilokað nema til komi aukið brott-
kast, sem enginn vill sjá,“ segir í
samþykkt fundarins.
Efasemdir um togararallið
Sambandsstjórn FFSÍ lætur í ljós
„efasemdir um að þau gögn sem not-
uð eru til grundvallar ráðgjöfinni og
hafa þar verulegt vægi, gefi full-
nægjandi vitneskju um stöðu og
ástand fiskistofna á landgrunninu.
Hvað botnvörpu varðar liggur t.d.
ljóst fyrir að lítið sem ekkert mark
er á því takandi hvort afli á sókn-
areiningu samkvæmt afladagbókum
hafi aukist eða dregist saman þar
sem menn eru í sífellt ríkara mæli að
forðast að fá meiri afla en svo að við
verði ráðið með góðu móti með tilliti
til gæða hráefnisins.
Vegna breyttra umhverfisað-
stæðna og breytts atferlis þorsks þá
hefur fjölgað þeim togstöðvum í svo-
kölluðu togararalli sem ekki gera
neitt annað en að staðfesta að fiskur-
inn er ekki þar sem hann var vanur
að halda sig. Þær togstöðvar sem
ákveðnar voru á sínum tíma, ekki
síst vegna þáverandi veiðireynslu,
eru þar af leiðandi langt frá því að
gefa rétta heildarmynd af Íslands-
miðum þar sem alltof fáar stöðvar
eru á þeim veiðisvæðum sem fiskur-
inn hefur haldið sig að undanförnu.
Sú staðreynd að engu má helst
hrófla við í framkvæmd togararalls-
ins er um leið sá Akkilesarhæll sem
stendur því fyrir þrifum.“
Minnsti þorskafli frá
frostavetrinum mikla?
Stjórn Landssambands smábáta-
eigenda tekur í svipaðan streng, en
hún fundaði með sérfræðingum
Hafrannsóknastofnunarinnar og eft-
ir þann fund samþykkti stjórnin
einróma að senda frá sér eftirfar-
andi:
„Hinn 2. júní sl. kynnti Hafrann-
sóknastofnunin ráðgjöf sína fyrir
fiskveiðiárið 2007/2008. Þar er boð-
aður svo gríðarlegur niðurskurður í
þorskveiðum að leita þarf aftur til
frostavetrarins mikla 1918 til að
finna minni ársafla þorsks á Íslands-
miðum. Sé það rétt hjá Hafrann-
sóknastofnuninni að ástand þorsk-
stofnsins sé svo bágt, er ljóst að
útfærslur landhelginnar, gríðarlegar
svæðalokanir, kvótakerfi, endalaus
niðurskurður aflaheimilda og fjöll af
reglugerðum varðandi veiðarfæri,
skipastærðir og hvað eina, hefur ver-
ið til lítils. Stjórn LS hafnar því að
ástand þorskstofnsins sé jafn aumt
og Hafrannsóknastofnunin vill vera
láta.
Gott gengi í þorskveiðum mörg
undanfarin ár – og sér í lagi hin síð-
ustu misseri – gefur ekkert tilefni til
að fallast á að sjaldan eða aldrei hafi
verið minna af þorski á miðunum.
Þannig hafa t.d. línuveiðar gengið af-
burða vel og þess mýmörg dæmi að
veiði á hvert bjóð er margföld í sam-
anburði við hvað þekktist þegar
þorskstofninn átti, samkvæmt gögn-
um Hafrannsóknastofnunarinnar, að
vera miklu stærri. Þetta er jafnvel að
gerast hjá línuútgerðum sem reyna
eftir fremsta megni að veiða aðrar
tegundir. Reynsla langflestra innan
smábátaútgerðarinnar – og fjöl-
margra utan þeirra raða – er að
staða þorskstofnsins sé óvanalega
góð og vel hafi tekist til við uppbygg-
ingu hans.
Ekki tekið mark á
reynslu sjómanna
Að öllu jöfnu staðfesta vísindaleg-
ar uppgötvanir og rannsóknarniður-
stöður reynslu manna, sér í lagi ef
um langvarandi reynslu margra er
að ræða. Vísindi Hafrannsóknastofn-
unarinnar annars vegar og reynsla
veiðimanna hins vegar varðandi
ástand þorskstofnsins stangast hins-
vegar gersamlega á. Vart er hægt að
ætlast til þess að veiðimenn endur-
skoði reynslu sína eða hafi af henni
aðrar áhyggjur en þær að Hafrann-
sóknastofnunin virðist ekki taka hið
minnsta mark á henni. Hins vegar
hlýtur það að vera alvarlegt umhugs-
unar- og áhyggjuefni fyrir Hafrann-
sóknastofnunina að rannsóknarnið-
urstöður hennar gangi þvert á
reynslu fjölmargra til langs tíma.“
Hafna stofnstærð-
armati Hafró
Bæði FFSÍ og LS leggjast gegn
tillögum um 130.000 tonna þorskafla
ÚR VERINU
Peking. AP. | Fundist hefur í norðan-
verðu Kína steingerð beinagrind af
áður óþekktri tegund risaeðlu sem
helst líkist geysistórum fugli og
hefur skepnan hlotið heitið
Gigantoraptor erlianesis.
Þótt dýrið hafi verið með gogg
eins og fugl, langa, mjóa fætur með
beittum klóm og hafi sennilega ver-
ið fiðrað var það ófleygt. Vísinda-
menn hafa ekki skorið úr um hvort
það var kjöt- eða jurtaæta. Skepnan
var um fimm metrar á hæð.
Beinagrindin fellur illa að kenn-
ingum um að þær risaeðlur, sem
þróunarsagan gerði líkari fuglum,
hafi minnkað og að stærri risaeðlur
hafi átt fátt sameiginlegt með fiður-
fénaði.
„Þetta er eins og að finna mús
sem er á stærð við hest eða kú,“
sagði Xu Xing, fornmannfræðingur
við Steingervinga- og fornmann-
fræðistofnunarinnar í Peking.
„Þetta eru mjög mikilvægar upp-
lýsingar fyrir okkur í tilraunum
okkar til að rekja þróunarferlið frá
risaeðlum til fugla. Það er flóknara
en við héldum.“
Líkist
risafugli



  

 


 
  


 
 
  
 
    

 
  
 
 
 

    

 
 
  





  
 

 
  
 ! "#$

 !   

   
  
 

  
 


%
 
&$
 
 

   
  
  







 
 





  







 



 

 
 
  !
  
" #$% !!