Morgunblaðið - 01.07.2007, Blaðsíða 2
2 SUNNUDAGUR 1. JÚLÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann
Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi,
gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is, Stefán Ólafsson, Arnór Ragnarsson Dagbók| Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Hulda Kristinsdóttir,
dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
BREYTT lög um almannatryggingar taka gildi
í dag, en þau fela í sér að atvinnutekjur þeirra
sem eru eldri en 70 ára munu ekki lengur
skerða tryggingabætur. Þessi breyting mun
leiða til þess að um 5.000 manns sem fengið
hafa skertar eða engar bætur fá nú óskertar
bætur. Þá eru ekki taldir með þeir eldri borg-
arar sem kjósa að fara út á vinnumarkaðinn í
kjölfar þessara breytinga, en óljóst er hvað
þeir verða margir.
Lagabreytingin þýðir að atvinnutekjur elli-
lífeyrisþega og vistmanna 70 ára og eldri hafa
ekki áhrif á upphæð ellilífeyris, tekjutrygg-
ingar, heimilisuppbótar, vasapeninga eða vist-
unarframlags frá Tryggingastofnun né heldur
greiðsluþátttöku þeirra í dvalarkostnaði á dval-
ar- og hjúkrunarheimilum fyrir aldraða. Það
sama gildir um atvinnutekjur maka sem náð
hefur 70 ára aldri, en fram að þessu hafa þær
haft áhrif á greiðslur bóta.
Tryggingastofnun ríkisins hefur sent bréf til
rúmlega 26 þúsund ellilífeyrisþega sem eru
eldri en 70 ára. Ágúst Þór Sigurðsson,
forstöðumaður lífeyristryggingasviðs TR, segir
að lagabreytingin muni þó aðeins hafa áhrif á
greiðslur til um 5.000 einstaklinga miðað við
stöðuna eins og hún er í dag. Hann segir að
þetta fólk þurfi ekki að hafa samband við
Tryggingastofnun til að endurskoða tekju-
áætlun sína. Ef hins vegar fólk kjósi að fara út á
vinnumarkað til að afla sér launatekna eftir 1.
júlí sé skynsamlegt að hafa samband við TR og
skila inn nýrri tekjuáætlun. Það tryggi að hærri
bætur skili sér strax til viðkomandi. Sama eigi
við um fólk sem verður sjötugt síðar á árinu og
kjósi að halda áfram á vinnumarkaði.
Getur mest hækkað bætur
um 126 þúsund á ári
Lagabreytingin hefur engin áhrif á samspil
lífeyrisgreiðslna og tryggingabóta. Fjármagns-
tekjur skipta heldur engu máli í þessu sam-
hengi. Það sem skiptir máli eru atvinnutekjur
og áhrif þeirra á tryggingabætur.
Þegar lagafrumvarpið var til umfjöllunar á
Alþingi kom fram að áætlað er að árlegur
kostnaður ríkisins vegna frumvarpsins verði á
bilinu 560–700 milljónir kr. Þar sem lögin taka
gildi á miðju ári er gert ráð fyrir að útgjöld á
þessu ári verði helmingur þessarar upphæðar.
Ágúst sagði að þegar menn fóru af stað með
þessa breytingu hefðu margir haft þá tilfinn-
ingu að þetta væri tiltölulega einföld breyting. Í
reynd komi þessi breyting talsvert misjafnlega
út fyrir fólk. Fyrir suma skipti þetta miklu máli,
talsverðu fyrir aðra, en líka engu máli fyrir
stóran hóp. Þetta geti t.d. bætt hag öryrkja sem
eiga maka eldri en 70 ára sem eru að afla tekna.
Aðspurður sagði Ágúst að eldri borgarar sem
hafi mjög háar atvinnutekjur hagnist á þessari
breytingu. Hann tók sem dæmi að ein-
staklingur sem í dag hefði 3 milljónir í eftirlaun
frá fyrirtæki eða stofnun (skilgreindar sem at-
vinnutekjur) fengi engar tryggingabætur í dag.
Eftir þessa breytingu fengi hann u.þ.b. 126 þús-
und krónur á mánuði í tryggingabætur.
Breytingar á lögum um almannatryggingar taka gildi í dag Lögin fela í sér að atvinnutekjur
skerða ekki lengur bætur þeirra sem eru 70 ára og eldri Tekjur maka skerða ekki bætur
Um 5.000 manns fá hærri bætur
Morgunblaðið/Golli
Barátta Aldraðir hafa lengi krafist þess að
tekjur skerði ekki bætur.
TÆPLEGA
5.900 umferðar-
lagabrot voru
skráð í málaskrá
lögreglunnar í
maímánuði.
Fjölda þessara
brota hefur auk-
ist umtalsvert
eftir því sem liðið
hefur á árið. Þau
voru 3.380 í jan-
úar og 4.665 í mars. Í tilkynningu
frá ríkislögreglustjóra kemur fram
að fjöldi umferðarlagabrota í hverj-
um mánuði fari að miklu leyti eftir
áherslum lögreglunnar hverju
sinni.
Í maí sl. voru skráð 3.484 hrað-
akstursbrot, en það þýðir að teknir
hafa verið 112 ökumenn fyrir hrað-
akstur hvern einasta dag mánaðar-
ins. Í maí í fyrra voru 2.795 öku-
menn teknir fyrir að aka of hratt.
Í maí voru 169 teknir fyrir ölvun
við akstur. Í sama mánuði í fyrra
voru 192 teknir fyrir ölvunarakstur.
Hraðakst-
ursbrot-
um fjölgar
Hraðakstur Marg-
ir keyra of hratt.
112 ökumenn teknir
á hverjum degi í maí
TALSVERÐUR erill var hjá lögregl-
unni á Akranesi og í Borgarnesi í
fyrrinótt. Einkum þurfti lögreglan að
sinna ýmsum málum vegna ölvunar
og óláta, þótt ekki hafi verið um alvar-
leg mál að ræða, eða líkamsárásar-
mál.
Í Borgarnesi tók lögreglan 6-8 öku-
menn fyrir of hraðan akstur og einn
ökumaður var stöðvaður vegna gruns
um ölvun við akstur. Auk þess voru
ólæti vegna ölvunar í bænum sem lög-
reglan þurfti að sinna.
Á föstudag fann lögreglan á höf-
uðborgarsvæðinu yfirgefinn bíl á
bensínstöð í borginni sem komið hafði
við sögu í mótorhjólaslysi fyrr um
daginn. Hafði bílnum verið ekið aftan
á annan bíl á Höfðabakka með þeim
afleiðingum að bíllinn sem ekið var á
kastaðist á mótorhjólamann sem féll
af hjólinu og var fluttur á slysadeild.
Bílnum sem olli árekstrinum var ekið
á brott og var hann skilinn mannlaus
eftir á bensínstöðinni.
Erill vegna
ölvunar
♦♦♦
FJÖLMARGIR bílar urðu fyrir skemmdum vegna tjöru
og grjóts þegar nýleg klæðning tók að gefa sig á veg-
inum norðan Akureyrar á föstudag. Að sögn Kristjáns
Þorkelssonar, starfsmanns hjá Vegagerðinni, var um
samspil hita og umferðarþunga að ræða og kom atvikið
þeim algjörlega í opna skjöldu. „Þessi kafli var klædd-
ur um síðustu helgi og búið að sópa hann. Við fórum yf-
ir hann á hádegi og allt virtist vera í góðu lagi svo við
bjuggumst engan veginn við þessu.“ Um er að ræða
tæplega 10 km langan vegarkafla frá Lónsbakka, við
bæjarmörk Akureyrar, út að Þelamörk.
Kristján segir að atburðarásin hafi verið mjög hröð,
um hálftvöleytið hafi byrjað „blæðingar“ í malbikinu,
þ.e.a.s. tjaran fór að koma upp í gegnum klæðninguna.
Brugðist hafi verið skjótt við og kallaðir til bílar til að
dreifa salla á veginn og hefta „blæðinguna“, en á þeim
tæpa klukkutíma sem beðið var eftir bílunum hafi allur
vegarkaflinn losnað upp. Umferðin hafi verið afar
þung og aðstæður erfiðar. „Við náðum tökum á þessu
um sexleytið en hættum ekki fyrr en klukkan átta. Ég
hef aldrei lent í öðru eins, þetta var alveg hræðilegt,“
segir Kristján. Fylgst verður með veginum alla helgina
til þess að tryggja að ástandið endurtaki sig ekki.
Ekki er vitað hve margir bílar áttu leið um svæðið
meðan ástandið var sem verst, en þó er ljóst að um mik-
inn fjölda er að ræða að sögn Pálma Þorsteinssonar,
rekstrarstjóra Vegagerðarinnar á Akureyri. „Almennt
hefur fólk tekið þessu með ró enda skilur það að þetta
er bara ólán og aðstæður sem erfitt var að ráða við. En
okkur þykir þetta óskaplega leiðinlegt.“ Samið hefur
verið við Dekkjahöllina á Akureyri um hreinsun á bíl-
um þeirra sem eftir því leita og er fólki bent á að leita
til Vegagerðarinnar, sem skrifi þá út beiðni fyrir
hreinsuninni.
Að sögn Jóhanns Jónssonar hjá Dekkjahöllinni er
einkum um að ræða steina sem hafa skotist inn í hjóla-
skálar bílanna, svo ískrar í bremsum, auk þess sem bíl-
arnir eru útataðir í tjöru. „Við vorum að fram eftir
kvöldi í gær og strax við opnun í dag var komin góð röð
á planið fyrir utan,“ segir Jóhann. Þrátt fyrir allt sé
samt hljóðið í fólkinu nokkuð gott enda sjái enginn
ástæðu til að æsa sig þegar veðrið er svo gott. „Ætli sól-
in sé ekki að bjarga þessu.“
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Hreinsun Dekkjahöllin á Akureyri átti fullt í fangi með að hreinsa bíla sem lentu í tjöruslettum og steinkasti. Gríð-
arlegur umferðarþungi og hár hiti olli því að nýlagður vegur losnaði upp svo Vegagerðin átti erfitt um vik.
„Með verstu blæðingum
sem ég hef upplifað“
Grjót Starfsmenn Dekkjahallarinnar voru í gær að
moka steinum úr hjólaskálum, bremsum og víðar.
ALLAR fangageymslur lögreglunn-
ar á höfuðborgarsvæðinu voru nýtt-
ar til fulls í fyrrinótt, þar sem erill
var mikill. Meðal annars voru hand-
teknir menn sem höfðu gengið yfir
átta bíla á Grettisgötu, sparkað í þá
og dældað og skilið eftir skóför í
lakkinu á þeim. Virðast þessi eigna-
spjöll hafa verið unnin algjörlega að
tilefnislausu.
Eitt fíkniefnamál kom til kasta
lögreglunnar í fyrrinótt og voru tveir
handteknir í tengslum við það. Þá
veittist maður að lögreglumönnum
sem voru að sinna máli sem maður-
inn tengdist ekki á nokkurn hátt.
Nokkrir voru teknir fyrir ölvun við
akstur, og aðrir fundust á almanna-
færi og voru fluttir í fangageymslur.
Hluta fólksins var hleypt út í gær-
morgun án eftirmála en hinum, sem
eru grunaðir um skemmdir og hegn-
ingarlagabrot, var gert að sæta yf-
irheyrslum vegna málanna.
Á Selfossi voru 7 ökumenn teknir
fyrir hraðakstur, og var sá sem hrað-
ast ók á yfir 120 km hraða að sögn
varðstjóra. Lögreglan var jafnframt
á varðbergi vegna óskipulagðra
útihátíða unglinga, svonefndra sms-
hátíða, en ekkert virtist kræla á
þeim í sýslunni. Lögreglan útilokaði
þó ekki að dregið gæti til tíðinda í
gærkvöldi, laugardagskvöld, og
hafði því undirbúið áframhaldandi
ungmennaeftirlit.
Allar fanga-
geymslurnar
fullar í nótt
MALTNESK yfirvöld hafa fallist á
að taka við flóttamönnunum sem
rækjutogarinn Eyborg bjargaði í
Miðjarðarhafi á fimmtudag að því er
Ríkisútvarpið greindi frá í gær. Líb-
ísk yfirvöld kröfðust þess í fyrstu að
flóttamennirnir yrðu settir á land í
Líbýu en Birgir Sigurjónsson, eig-
andi skipsins, segist hafa harðneitað
því, samkvæmt RÚV. Jafnframt er
talið að 10 flóttamenn til viðbótar
þeim 21 sem fannst í flotkvíum, hafi
komið upp að Eyborgu en farið í sjó-
inn og drukknað.
Maltnesk yfirvöld munu hafa
ákveðið að taka við flóttafólkinu af
mannúðarástæðum. Þá sé heilsa
þeirra bágborin.
Áhöfn á Eyborginni er erlend en
lýtur stjórn íslensks skipstjóra.
Skipið er frá Hrísey en hefur verið í
verkefnum erlendis í tvö ár.
Malta tekur við
flóttafólkinu
♦♦♦