Morgunblaðið - 28.08.2007, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. ÁGÚST 2007 23
Paul Levy, framkvæmda-stjóri og stjórnar-formaður Beth IsraelDeaconess-spítalans í
Boston, var einn fjölmargra gesta-
fyrirlesara á Norðurlandaráðstefnu
lækna á háskólasjúkrahúsum og
deildarforseta læknadeilda, sem
haldin var fyrir helgi. Levy var
þangað kominn til þess að halda er-
indið „Megi heilbrigðisfjármál aldr-
ei yfirskyggja heilbrigðisþjónustu.“
Levy talaði um hagræðingu af
reynslu, en hann tók við mjög
þröngu búi fyrir fimm árum.
Árið 1996 voru Beth Israel-spítal-
inn og Deaconess-spítalinn samein-
aðir, með skelfilegum fjárhagsleg-
um afleiðingum. Fjöldi eigna hafði
orðið að engu við samrunan, læknar
voru á flótta frá hinu sökkvandi
skipi og tapið var tugir milljónir
dala á hverju ári. Stjórnin ákvað að
reyna að bjarga því sem bjargað
varð og kallaði Levy til bjargar, en
hann var þá rekstrarstjóri lækna-
deildar Harvard-háskóla.
Til að gera langa sögu stutta
tókst Levy að stöðva hið frjálsa fall
sem fjármál spítalans voru í og nú
gengur reksturinn vel.
Sparar með bættri þjónustu
Það er bjart yfir Paul Levy þar
sem hann skýst út úr ráðstefnusal í
Öskju. „Bregðum okkur inn á skrif-
stofuna mína,“ segir Levy kankvís,
og bendir í átt að auðu borði á kaffi-
stofunni. Hann er sjarmerandi
náungi, málglaður og fullur sann-
færingarkrafts þegar hann talar.
Hann byrjar strax að útskýra þá
hugsjón sem hann er að kynna.
„Frá mínum bæjardyrum séð
standa allir stjórnendur sjúkrahúsa
frammi fyrir sama vandanum,“ segir
Levy þegar við erum búin að fá okk-
ur sæti. „Heilbrigðiskerfin í Banda-
ríkjunum og á Norðurlöndunum eru
vissulega mjög ólík, annars vegar
einkarekin og hins vegar ríkisrekin,
en engu að síður er vandinn sá sami:
fjárhagslegur þrýstingur er gríðar-
legur. Kostnaður við heilbrigðis-
þjónustu hefur aukist bæði í einka-
geiranum og hinum opinbera og þeir
sem sjá spítalanum fyrir fjármagni –
tryggingafélögin eða ríkisvaldið, eft-
ir atvikum – eru tregir til að leggja
til það fé sem þarf.“
Levy er með einfalda lausn á
þessu vandamáli. „Ef við bætum
þjónustuna höldum við kostnaðinum
niðri. Það er svo einfalt.“
„Þegar ég bið starfsfólkið að gera
eitthvað, þá segi ég því ekki að gera
það til að spara fé, heldur til að bæta
þá umönnun sem við bjóðum upp á.
Sem reynist svo einnig vera sparn-
aðaraðgerð.“
„Ef við bætum hreinlæti sýkjast
færri sjúklingar af sjúkrahúsbakt-
eríum og þá getum við útskrifað þá
fyrr. Það geta allir séð að það er ekki
hagkvæmt að sýkja sjúklingana á
spítalanum og þurfa svo að eyða
bæði fé og fyrirhöfn í að lækna þá
aftur.“ Svo ekki sé minnst á lögsókn-
irnar.
Levy hefur gert stórátak í hrein-
lætismálum á spítalanum og sagt
ýmsum hefðbundnum sjúkrahús-
kvillum stríð á hendur og nefnir
hann þar sem dæmi lungnabólgur
sem fólk í öndunarvél fær, og dregur
fjölda þess til dauða.
„Það þarf að uppfylla nokkur skil-
yrði til þess að tryggja að sjúklingar
í öndunarvél sýkist ekki af lungna-
bólgu. Eitt þeirra er að 30 gráða
halli þarf að vera á höfðalagi
sjúkrarúmanna. Lengi vel var
hjúkrunarfólk að slumpa á hvað
væri hér um bil 30 gráða halli, en
kannanir sýndu að þeir slumpuðu
bara alls ekki rétt,“ segir Levy. „Svo
við leystum málið með því að láta
smíða risavaxna gráðuboga, bara al-
veg eins og maður notaði í gagn-
fræðaskóla, sem hjúkrunarfólkið
notar til viðmiðunar,“ segir hann og
brosir út að eyrum.
Upplýsingar aðgengilegar
Annað tól sem Levy notar við
hagræðinguna er Netið. „Það er
ekki nóg með að við mælum árangur
okkar, ár frá ári, heldur birtum við
einnig niðurstöður mælinganna á
vefsíðu spítalans. Þetta hefur verið
ákaflega vel heppnað stjórnunar-
tæki, því allir innanhúss vita að ár-
angur okkar er öllum sýnilegur.
Mörgum finnst það skrýtið að við
birtum tölfræði um það á Netinu
hversu margir sjúklingar fái t.d.
sýkingar í lyfjabrunn, en 20% þeirra
sem fá slíka sýkingu deyja. Málið er
að við treystum almenningi fyrir
þessum upplýsingum. Okkur finnst
að fólk hafi rétt á aðgangi að þeim.“
Hann segir að þegar sjúkrahúsið
hafi byrjað á þessum birtingum hafi
það hvatt önnur sjúkrahús í Boston
til að gera slíkt hið sama, en sú til-
laga hafi fallið í grýttan jarðveg.
„Hin sjúkrahúsin töldu að almenn-
ingur myndi ekki skilja þessi gögn,
en mér hefur fundist fólk kunna að
meta það að vera treyst fyrir þess-
um upplýsingum.“ Hann þrýtur orð
þegar þarna er komið við sögu,
sprettur upp úr stólnum og skálmar
að næstu fartölvu sem norskur
fræðimaður situr við. Sá norski má
snarlega víkja frá tölvunni og Levy
tengist heimasíðu sjúkrahússins og
kallar hvert grafið á fætur öðru upp
á tölvuskjáinn.
Úr holræsunum á spítalann
Levy er ekki læknismenntaður,
heldur hafði hann getið sér gott orð
á ýmsum sviðum fyrirtækjareksturs
áður en hann var fenginn að sjúkra-
húsinu. Meðal annars hafði hann
rekið vatnsveituna og holræsin í
Boston og verið orkumálaráðherra í
Arkansas, svo fátt eitt sé nefnt.
Þetta má líka merkja á máli hans –
hann er flugmælskur þegar hann
ræðir um þær hugsjónir sem hann
hefur að leiðarljósi við reksturinn,
en honum er ennþá örlítið framandi
að tjá sig um svið læknisfræðinnar
sem snúa að starfi hans. „Enda vissi
ég ekkert um þetta fyrir örfáum ár-
um!“ Engu að síður má merkja hjá
honum djúpa virðingu fyrir starfi
heilbrigðisstarfsfólks, og honum
finnst það mjög mikilvægt að rekstr-
arlegar forsendur komi ekki í veg
fyrir að hægt sé að stunda lækning-
ar eins og best verður á kosið.
Talið berst að dvölinni á Íslandi.
„Ég las það í tímariti í flugvélinni
á leiðinni heim að Íslendingar flytja
út rækjuskeljar til sárabindafram-
leiðslu í Oregon, og herinn kaupir al-
veg ógrynni af þessu. Ótrúlegt! Ég
var búin að gleyma þessu en það rifj-
aðist upp í gær þegar ég var staddur
í móttöku þar sem okkur var boðið
upp á rækjur – skellausar. Ég skrif-
aði um þetta á bloggið mitt í gær, þú
getur kíkt á það.“
Þarna kom enn ein vísbendingin
um að Paul Levy væri ekki dæmi-
gerður framkvæmdastjóri – blogg-
ið?
„Já, ég blogga. Ég las um það fyr-
ir rúmu ári og hugsaði með mér ,af
hverju ekki ég?’ Ég vinn áhugaverða
vinnu og það er ekki fráleitt að aðrir
gætu haft gaman af því að lesa um
það sem ég geri á hverjum degi.“
Hann skrifar slóðina á miða og hvet-
ur til þess að hún verði látin fylgja
viðtalinu. „Ég fæ urmul heimsókna
á dag.“
Við Levy kveðjumst með orða-
skiptum um að ljósmyndari Morg-
unblaðsins þurfi endilega að ná af
honum tali. Hann segir það lítið mál,
„en ekki í fyrramálið. Ég þarf að
ganga á – hvað heitir það? – Esj-
una.“ Svo brosir hann og skýst inn í
ráðstefnusalinn í von um að ná síð-
ustu mínútunum af fyrirlestri ein-
hvers starfsbróður síns.
Hagræðir með því
að bæta þjónustuna
Morgunblaðið/ÞÖK
Fann lausn Paul Levy kom til Íslands til að segja frá reynslu sinni af
sjúkrahússrekstri, en hann segir vandamálin alls staðar hin sömu.
Í HNOTSKURN
»Deaconess-spítalinn varstofnaður árið 1896 og
Beth Israel árið 1916.
»Beth Israel Deaconess ereitt af þremur háskóla-
sjúkrahúsum Harvard-há-
skóla.
»Á sjúkrahúsinu er rúm fyr-ir tæplega 600 sjúklinga.
40.000 innlagnir eru árlega.
Paul Levy er fram-
kvæmdastjóri Beth
Israel Deaconess-
spítalans í Boston.
Arndís Þórarinsdóttir
spjallaði við hann um
rekstur heilbrigð-
isstofnana.
TENGLAR
.............................................
http://www.bidmc.harvard.edu
http://www.runningahospital.-
blogspot.com
arndis@mbl.is
En ekki voru allir sáttir við for-
gangsröðina þegar beitt var sex
flugvélum, tveim þyrlum auk tuga
slökkviliðsmanna og bíla til að verja
Ólympíu. „Þeir vernda þetta gamla
grjót en láta okkur brenna!“ sagði
kona frá borginni Nea Fígaleia,
skammt frá Ólympíu, er hún hringdi
í sjónvarpsstöð í Aþenu til að tjá
reiði sína.
Hermenn voru á sunnudag sendir
til að aðstoða oft vanbúnar slökkvi-
liðssveitir, sjálfboðaliða og óbreytta
borgara sem börðust við eldana en
þeir brutust út á föstudag. Stjórn
Karamanlis sætir nú ámæli, einkum
af hálfu stjórnarandstöðu sósíalista,
fyrir að hafa brugðist of seint við
eldunum en fyrr í sumar varð einnig
mikið tjón af völdum skógarelda þótt
mannfallið væri lítið. Alls hafa orðið
um 3.000 skógareldar í landinu á
þessu ári og tjónið er gífurlegt, ekki
síst í furu- og kýprusviðarskógum.
tortíma hinum fornu rústum útileik-
hússins í Epidauros og rústum Ól-
ympíu, báðir staðirnir eru á heims-
minjaskrá yfir helstu menningar-
verðmæti jarðarbúa.
„Þeir vernda
þetta gamla grjót“
Í Ólympíu eru m.a. um 2.800 ára
gamlar rústir upprunalega íþrótta-
leikvangsins og forns Seifs-muster-
is, einnig Altis þar sem ólympíueld-
urinn er kveiktur. Þar er frægt safn
sem hýsir m.a. styttu Praxítelesar af
guðinum Hermes, höggmyndin er
frá 4. öld fyrir Krist.
„Við ger-
t til að að-
mannslíf-
ráðherra
Flogaitis.
g fyrir eld-
rgarinnar
afi náð að
ndi reykj-
ynni Evia
r borgina,
g embætt-
uneytisins
andyra.
nudag að
næðu að
klandi vegna
kt við stríð
til að hægt sé að auka við byggingarland
AP
ðu Grikklandi, skammt frá rústunum af hinni fornu borg Ólympíu sem leikarnir eru
a í veg fyrir að eldarnir næðu að granda rústunum og frægu safni á staðnum. Miklir
stu í sögu landsins en einnig er talið að brennuvargar hafi komið við sögu.
AP
t er 2.800 ára gamall steinbogi við innganginn
g skógar, akrar og mannvirki hafa brunnið.
AP
Örvænting Kona í þorpinu Varva-
sena á Pelopsskaga kannar
skemmdir í húsi sínu eftir eldana.