Morgunblaðið - 26.09.2007, Page 14
14 MIÐVIKUDAGUR 26. SEPTEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Fiskislóð 1 • Sími 580 8500 • www.ellingsen.is
Tryggvabraut 1–3, Akureyri • Sími 460 3630
Opið mánud.–föstud. 8–18, laugard. 10–16
H
im
in
n
o
g
h
af
/S
ÍA
Stangveiði-
vörur 25–70%
AFS
LÁT
TUR
25–70% afsláttur af stangveiðivörum og búnaði.
Gríptu tækifærið og „græjaðu þig upp“.
FRÉTTASKÝRING
Eftir Ásgeir Sverrisson
asv@mbl.is
GORDON Brown, forsætisráðherra
Bretlands, stóð undir því orðspori að
þar fari maður, sem verðskuldi
stjórnarformennsku í félaginu „Al-
vöru“, er hann ávarpaði þing Verka-
mannaflokksins á mánudag. Vand-
fundið er það, sem beinlínis kom á
óvart í ræðu Browns en áherslur
hans vekja athygli sökum þess
hversu ólíkar þær eru þeim, sem
löngum mótuðu málflutning forvera
hans í embætti, Tonys Blair.
Brown kaus að ræða nánast ein-
göngu innanríkismál í fyrstu ræðu
sinni sem forsætisráðherra á þingi
flokksins og verður það vart túlkað á
annan veg en þann að forsætisráð-
herrann hafi kostað kapps um að
greina sig frá Blair og bandalagi for-
vera síns og George W. Bush Banda-
ríkjaforseta. Blair flutti iðulega há-
stemmdar ræður um réttmæti og
nauðsyn herfara víða um heim í nafni
frelsis og mannúðar á samkundum
þessum en í ræðu Browns er aðeins
að finna eina setningu um stöðu mála
í Írak og Afganistan. David Miliband
utanríkisráðherra lagði í ræðu sinni
á þinginu í gær þunga áherslu á mik-
ilvægi bandalags Breta og Banda-
ríkjamanna, sem hann kvaðst mundu
verja til hinstu stundar. Hins vegar
þyrfti að draga „réttan lærdóm“ af
reynslu undanliðinna ára.
Í stað snúinna setninga um stöðu
og skyldur Breta í heiminum bauð
Brown áheyrendum sínum upp á
heldur jarðbundna greiningu á þeim
vanda, sem við blasti á vettvangi fé-
lags- og velferðarmála. Hann kvað
nauðsynlegt að bregðast hart við
aukinni tíðni glæpa þar sem skot-
vopnum væri beitt, mikilvægt væri
að vinna að úrbótum á sviði fé-
lagslegra húsnæðismála, uppræta
bæri það ástand að börn alist upp í
fátækt og áfram yrði unnið að um-
bótum innan heilbrigðiskerfsins.
Spjallað við félagana
Ræðu Browns verður seint líkt við
pólitískan landskjálfta enda hafði
forsætisráðherrann engan áhuga á
að framkalla slíkar jarðhræringar.
Þótt ávarp hans væri sýnt í sjónvarpi
beindi forsætisráðherrann orðum
sínum einkum til félaga í Verka-
mannaflokknum. Og ekki varð annað
greint en orð hans féllu í frjóan
svörð. Brown lét á hinn bóginn ógert
að greina frá því hvernig stjórn hans
hyggst fjármagna þær umbætur,
sem hann kvað svo nauðsynlegar og
uppskar af þeim sökum nokkra
gagnrýni í breskum dagblöðum í
gær. Jafnframt var spurt hvers
vegna ekki hefði verið tekið á vanda
þessum í þau tíu ár sem Brown var
fjármálaráðherra Bretlands.
Vangaveltur um að Brown hyggist
rjúfa þing og boða til kosninga eru
fyrirferðarmiklar í breskri þjóð-
málaumræðu þessa dagana og fóru
nærri að skyggja á ræðu leiðtogans.
Í röðum undirsáta Browns mun sú
skoðun njóta fylgis að honum beri að
nýta sterka stöðu sína og flokksins,
sem skoðanakannanir leiða í ljós,
tryggja völd sín og koma um leið
þungu höggi á Íhaldsflokkinn og
leiðtoga hans, David Cameron. Aðrir
telja að óhófleg áhætta væri fólgin í
þeirri rás atburða þótt að sönnu
skorti Brown beint umboð frá þjóð-
inni til að fara fyrir ríkisstjórninni.
Hald margra innvígðra í Bretlandi
er að forsætisráðherrann stefni að
kosningum um mitt næsta ár. Á hitt
ber að líta að blikur eru á lofti í
breskum efnahagsmálum, ólga í
banka- og húsnæðislánakerfinu
kann að aukast á næstu mánuðum og
skaða stórlega þá mynd af Brown í
huga almennings að hann búi yfir
einstökum hæfileikum til að tryggja
stöðugleika og hagsæld.
Gordon Brown nýtur stuðnings og
virðingar og fyrstu þrír mánuðir
hans í embætti hafa reynst honum
hagfelldir. Líkur eru á að mótvindar
æsist nú þegar forsætisráðherrann
býr sig undir að leggja á djúpið.
Alvörumaðurinn
leggur út á djúpið
Gordon Brown leitast við að greina sig frá hinum umdeilda
forvera sínum á þingi breska Verkamannaflokksins
Reuters
Nýir tímar Gordon Brown og eiginkona hans, Sara, á þingi Verkamanna-
flokksins. Stíll og áherslur Browns minntu um fátt á forvera hans.
EAMON Gilmore, leiðtogi írska
Verkamannaflokksins, hvatti í gær
Bertie Ahern, forsætisráðherra og
leiðtoga Fianna Fáil-flokksins, til
að segja af sér vegna fjármála
sinna en Ahern lauk á mánudag að
gefa vitnisburð fyrir sérstakri
rannsóknarnefnd um spillingu í
stjórnmálum.
Forystumenn írsku stjórnarand-
stöðunnar eru sammála um að
Ahern hafi ekki gefið tilhlýðilegar
skýringar á greiðslum sem hann
fékk inn á reikninga sína á fyrri
hluta síðasta áratugar þegar hann
var fjármálaráðherra. Gilmore
sagði í gær að skýringar Aherns á
leynilegum gjöfum auðjöfra til hans
hefðu verið mótsagnakenndar, þær
gengju þvert á skriflegar upplýs-
ingar sem fyrir lægju og væru ótrú-
verðugar. Kvaðst Gilmore staðráð-
inn í að taka þessi mál upp þegar
írska þingið kemur saman á ný síð-
ar í vikunni.
Ahern hefur
verið forsætis-
ráðherra Írlands
í rúm tíu ár.
Hann hefur við-
urkennt að hafa
tekið við pen-
ingagjöfum frá
auðmönnum eftir
erfiðan og kostn-
aðarsaman skiln-
að upp úr 1990. Hann eyddi alls
fjórum dögum í vitnastúkunni og
lýsti því þá m.a. yfir að hann myndi
ekki fyllilega hverjir gáfu honum
peninga og viðurkenndi að hann
hefði ekki veitt rannsóknarnefnd-
inni allar þær upplýsingar sem hún
krafðist. Ahern neitar því hins veg-
ar að hann hafi tekið við fé gegn því
að hann veitti auðmönnum fyr-
irgreiðslu og hann neitar því einnig
að hafa fengið greitt í dollurum –
en rannsóknarnefndin fullyrðir að
bankafærslur sýni annað.
Krefjast afsagnar Aherns
Bertie Ahern
PERVEZ Mush-
arraf hyggst
halda áfram sem
yfirmaður pak-
istanska hersins
ef hann er ekki
kjörinn forseti
Pakistans til
fimm ára í við-
bót. Þessu
greindi pakist-
anska ríkisstjórnin hæstarétti
landsins frá í gær en yfirlýsingin er
til þess fallin að minna andstæðinga
Musharrafs á að nái hann ekki kjöri
í forsetakosningum í pakistanska
þinginu 6. október nk. eigi hann
hitt embættið í bakhendinni; en
færa má rök fyrir því að yfirmaður
pakistanska hersins sé síst valda-
minni en forseti landsins.
Hæstiréttur Pakistans – þar sem
finna má marga andstæðinga for-
setans – á eftir að úrskurða hvort
hann telur Musharraf heimilt að
vera í framboði í forsetakjörinu, en
meðfram forsetaembættinu hefur
Musharraf verið yfirmaður hersins,
nokkuð sem sumir telja honum
óheimilt. Musharraf hefur heitið
því að hætta sem yfirmaður hersins
ef hann er endurkjörinn forseti.
Musharraf
bítur frá sér
Pervez Musharraf
AÐ minnsta kosti 44 týndu lífi og
100 særðust í ódæðisverkum sl. sól-
arhring í Írak. M.a. týndu 28 lífi í
sjálfsmorðsárás í Baquba, norður
af Bagdad, á mánudagskvöld og sex
féllu í bílsprengju í Bagdad í gær-
morgun.
Blóðbað í Írak
NEYSLA áfengis kemur við sögu í
80% allra morða í Finnlandi en
áfram dregur þó raunar úr ofbeldi í
landinu, ef marka má hagtölur sem
birtar voru í gær. Alls voru framin
111 morð í fyrra en hafa að jafnaði
verið 130 á ári undanfarinn áratug.
Morðum fækkar
BANDARÍKIN og Evrópusam-
bandið hyggjast viðurkenna sjálf-
stæði Kosovo ef ráðamenn þar lýsa
yfir sjálfstæði frá Serbíu í byrjun
desember, fari svo sem horfir að
viðræður milli Serba og Kosovo-
Albana renni út í sandinn.
Sjálfstætt Kosovo
RÚANDA er það ríki í Afríku sunn-
an Sahara þar sem mestar framfar-
ir hafa átt sér stað á undanförnum
árum, samkvæmt úttekt sem byggð
er á gögnum frá Sameinuðu þjóð-
unum og mannréttindasamtökum.
Rúanda í sókn
NÝFÆDDUR nashyrningskálfur leitar skjóls hjá móð-
ur sinni í Ramat Gan-dýragarðinum nálægt Tel Aviv í
Ísrael í gær. Nashyrningar búa fyrst og fremst í Afríku
og í Asíu en fjórar af fimm tegundum nashyrninga sem
nú finnast á jörðunni eru taldar í bráðri útrýmingar-
hættu. Nashyrningar hafa afar góða heyrn og lyktar-
skyn en þeir sjá mjög illa. Þeir ná gjarnan fimmtíu ára
aldri og verða jafnvel eldri.
Nashyrningar verða allra skepna elstir
Reuters
Mamma veitir skjól