Morgunblaðið - 07.02.2008, Blaðsíða 4

4 FIMMTUDAGUR 7. FEBRÚAR 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
RÉTTINDI sumarhúsaeigenda á
leigulóðum munu stóraukast verði
frumvarp félagsmálaráðherra um
frístundabyggð samþykkt á Alþingi,
en frumvarpið var lagt fram í gær.
Vegur þar þyngst einhliða réttur
leigutaka til að framlengja leigu-
samning um allt að 25 ár, náist ekki
samningar um annað milli aðila.
Ráðherra segir frumvarpið bærilega
niðurstöðu fyrir landeigendur sem
og sumarhúsaeigendur.
Á undanförnum árum hafa komið
upp fjölmörg deilumál og árekstrar
milli landeigenda og leigutaka lóða
undir frístundahús. „Það má rekja
þróunina til þess að heimildir jarð-
areigenda til að ráðstafa sínum eig-
um hafa verið auknar verulega, s.s.
með breytingum á jarðalögum, og
jarðareigendur hafa í auknum mæli
nýtt þennan rétt til að stilla sum-
arhúsaeigendum upp við vegg,“
sagði Jóhanna Sigurðardóttir félags-
málaráðherra við kynningu á frum-
varpinu í gærdag. Hún sagði hávær-
ar kröfur leigutaka um bætta
réttarstöðu hafa skilað sér í frum-
varpinu.
Meðal þess sem finna má í frum-
varpinu, en það tekur til lóða sem
eru tveir hektarar að stærð eða
minni, er heimild leigutaka til að
framlengja leigusamning einhliða.
Er það gert þar sem staða leigutaka
er oftast nær afar slæm, sé jafnvel
með leigusamning til 25 ára þar sem
ekki er getið um framhaldið. Þó eru í
frumvarpinu sérstök ákvæði sem
koma til móts við landeigendur, þ.e.
ef leigutaki nýtir sér þennan rétt.
Landeigendur hafa þannig heimild
til að tvöfalda leiguna á lóðinni eða
minnka lóðina niður í allt að 0,5
hektara. Ágreiningi hvað þessi mál
varðar er þó ávallt hægt að skjóta til
sérstakrar kærunefndar frístunda-
byggðamála – sú nefnd er einnig ný
af nálinni.
Ráðherra mun skipa kærunefnd-
ina til að skera úr deilum sem t.a.m.
stofnast innbyrðis milli eigenda húsa
í frístundabyggð. Í nefndinni munu
sitja þrír löglærðir einstaklingar og
segir Jóhanna að kostnaður ríkisins
vegna frumvarpsins komi eingöngu
til vegna hennar. Sá kostnaður hefur
hins vegar verið metinn af fjármála-
ráðuneytinu sem óverulegur.
Spurð hvort ekki sé verið að
ganga á eignarrétt landeigenda seg-
ir Jóhanna ekki svo vera. Vel hafi
verið farið í gegnum slík mál og
ákvæði frumvarpsins unnin í nánu
samráði við lagastofnun Háskóla Ís-
lands. Fyrirmyndin að lögunum er
að umtalsverðu leyti sótt til Noregs.
Ekki er vitað til annars en reynslan
þaðan sé góð.
Fleiri nýmæli sem minnst er á í
frumvarpinu er t.d. að umráðamönn-
um lóða undir frístundahús verður
gert skylt að hafa með sér fé-
lagsskap um sameiginlega hags-
muni. Taki félagsmaður ekki þátt í
greiðslu sameiginlegs kostnaðar og í
félagssjóð eignast félagið lögveð í
eign hans á félagssvæðinu.
Lagt er til að lögin taki gildi 1.
september nk. og nái til allra samn-
inga sem eru í gildi eftir þann tíma.
Staða leigutaka bætt
 Fyrsta frumvarpið um heildarlöggjöf um frístundabyggð lagt fram á Alþingi
 Leigutakar geta framlengt leigusamninga einhliða um allt að 25 ár
Árvakur/RAX
Sumarhús Réttarstaða leigutaka lóða undir frístundahús er ekki góð.
Í HNOTSKURN
»Með frumvarpinu er lagt tilað form og efni samnings um
leigu á lóð undir frístundahús
verði lögbundið.
»Þar skal m.a. koma framhvort leigutaki njóti for-
kaupsréttar.  Meira á mbl.is/ítarefni
„ÞETTA er eig-
inlega allt sam-
kvæmt því sem
við höfum lagt
áherslu á, og það
er ekkert atriði
sem við teljum að
vanti í frum-
varpið,“ segir
Ásgeir Guð-
mundsson, for-
maður Lands-
sambands sumarhúsaeigenda, um
frumvarp félagsmálaráðherra um
frístundabyggð. Hann fagnar því
auk þess að frumvarpið sé loksins
komið fram.
Ásgeir segir geysilega mikilvægt
fyrir leigutaka að fá lagaramma í
kringum frístundabyggðina og
nefnir að þetta snerti tugi þúsunda
manna á Íslandi. Spurður hver séu
helstu atriðin að hans mati nefnir
Ásgeir m.a. einhliða rétt til fram-
lengingar og kærunefnd frí-
stundabyggðamála.
Geysilega
mikilvægt
Ásgeir
Guðmundsson
ÞRÁTT fyrir að réttur leigutaka
lóða undir frístundahús batni til
muna með nýja frumvarpinu, velta
menn því fyrir sér hvort gengið sé á
rétt landeigenda.
Arngrímur Hermannsson, fram-
kvæmdastjóri Dagverðarness, sem
á lóðir í Skorradal, hafði ekki séð
frumvarpið og var brugðið þegar
blaðamaður las úr því. Hann vildi
lítið tjá sig um málið en taldi líklegt
að lögfræðingur sinn myndi skoða
þetta mál frekar.
Lögfræðingur
skoðar málið
ÁRIÐ 2000 fóru fram athuganir á
metangasútstreymi á fyrrverandi
urðunarstað sorps í Gufunesi. Þetta
var þetta gert vegna fyrirhugaðrar
Sundabrautar. Boraður var um einn
tugur hola og reyndist vera töluverð
metangasvirkni í haugunum. Sams
konar útstreymi er virkjað á nýjum
urðunarstað í Álfsnesi og notað sem
eldsneyti á bíla eins og kunnugt er.
Framundan eru nýjar athuganir í
Gufunesi fyrir Mengunarvarnir hjá
Umhverfissviði Reykjavíkurborgar.
Verkefni Umhverfissviðs Línuhönn-
unar felst í að meta styrk ýmissa
efna í grunnvatni, jarðvegi og haug-
gasi á um 10 ha. svæði á gamla urð-
unarstaðnum og áhættu af þeim
vegna framtíðarnýtingar svæðisins.
Einnig á að kanna hæð grunn-
vatns í jarðlögum og landsig. Enn
fremur verður gerð grein fyrir að-
gerðum til að verja mannvirki sem
kunna að verða byggð á staðnum,
reynist þörf á slíku miðað við ástand
og þróun hauganna.
Loks verður sett fram mat á
áhættu tengdri hugsanlegri notkun
landsvæðisins, með og án fyrr-
greindra varnaraðgerða.
Línuhönnun rann-
sakar Gufuneshauga
Töluverð metangasvirkni árið 2000
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
TEKJUR ríkissjóðs verða um 4,5
milljörðum króna lægri á árunum
2007 og 2008 en áætlað var vegna
þess að ekki fást eins miklar tekjur
af sölu eigna á Keflavíkurflugvelli og
gert hafði verið ráð fyrir. Að því er
fram kemur í bréfi fjármálaráðu-
neytisins til fjárlaganefndar Alþing-
is má rekja þennan mismun til þess
að ekki náðist að ljúka gerð kaup-
samninga við tvo aðila á árinu 2007.
Í bréfi fjármálaráðuneytisins
kemur fram að innborganir söluand-
virðis eignanna hafi numið 132 millj-
ónum króna árið 2007 en að við af-
greiðslu fjáraukalaga fyrir það ár
hafi verið gert ráð fyrir 3,5 milljörð-
um. Þá er áætlað að greiðslur vegna
sölusamninga verði tæpir 2,9 millj-
arðar á þessu ári en þær voru áætl-
aðar 4 milljarðar við afgreiðslu fjár-
laga.
Engar skýringar
Gunnar Svavarsson, formaður
fjárlaganefndar, segir að þessu verði
vísað til umsagnar hjá Ríkisendur-
skoðun. Gert hafi verið ráð fyrir að
söluverð eigna næmi 15,7 milljörðum
en samkvæmt bréfi ráðuneytisins
hafi þeir aðeins verið um 12,8. „Það
er ljóst af bréfi ráðuneytisins að það
hefur eitthvað breyst frá því sem var
í desember og Ríkisendurskoðun
mun fara yfir það,“ segir Gunnar og
bætir við að skrifað hafi verið undir
flest kauptilboð í september eða
byrjun október. „Þegar við vorum að
ganga frá fjárlögum var stefnt að því
að ljúka kaupsamningum á þeim
dögum og það eru tveir mánuðir síð-
an það var.“
Atli Gíslason, þingmaður VG, hef-
ur óskað sérstaklega eftir því að
skoðað verði hvers vegna veittur var
afsláttur af eignum vegna raflagna
og hvort ekki hafi verið búið að end-
urnýja raflagnir áður en eignirnar
voru seldar. Sá afsláttur hafi ekki
verið kynntur í upphafi samninga.
„Það er heldur engin skýring á því af
hverju tveir kaupsamningar töfð-
ust,“ segir Atli og áréttar að mun-
urinn sé það mikill að þetta þurfi
nánari skoðun.
Árvakur/Ómar
Mismunur Ekki tókst að ljúka tveimur kaupsamningum á árinu 2007.
4,5 milljarðar
skiluðu sér ekki
STJÓRNUM lífeyrissjóða ber lög-
um samkvæmt að móta fjárfesting-
arstefnu og ávaxta fé sjóðanna með
hliðsjón af bestu kjörum sem eru
boðin á hverjum tíma með tilliti til
ávöxtunar og áhættu. Hvergi er þess
krafist í lögum eða reglum um starf-
semi sjóðanna að þeir haldi fjárfest-
ingarstefnu sinni leyndri.
Fram kom í frétt Morgunblaðsins
í gær um hlutarfjárkaup lífeyris-
sjóða í FL Group, að talsmenn lífeyr-
issjóðanna segðust ekki tjá sig um
fjárfestingarstefnu sinna sjóða.
Hrafn Magnússon, framkvæmda-
stjóri Landssamtaka lífeyrissjóða,
segir að fjárfestingarstefna lífeyris-
sjóða byggist á ákvæðum laga um
skyldutryggingu lífeyrisréttinda og
starfsemi lífeyrissjóða. Sjóðunum
beri á hverju ári að senda Fjármála-
eftirlitinu fjárfestingarstefnu sína
fyrir komandi ár, undirritaða af
stjórnarmönnum. Hrafn segir að
fjárfestingarstefna lífeyrissjóða sé
ekkert leyndarmál. Spurningar um
hvort hið sama eigi við um einstakar
fjárfestingar sjóðanna hafi ekki
komið inn á borð landssamtakanna.
Fjárfesting-
arstefna ekki
leyndarmál
JÓHANNA Sig-
urðardóttir fé-
lagsmálaráðherra
hefur skipað Sig-
ríði Lillý Bald-
ursdóttur í emb-
ætti forstjóra
Tryggingastofn-
unar ríkisins.
Fimm umsækj-
endur voru um
stöðuna. Sigríður
Lillý var sett forstjóri TR um ára-
mót. Hún er eðlisfræðingur og
stundaði doktorsnám og rannsóknir í
endurhæfingarverkfræði.
Sigríður Lillý
forstjóri TR
Sigríður Lillý
Baldursdóttir
♦♦♦