Morgunblaðið - 07.02.2008, Blaðsíða 12

12 FIMMTUDAGUR 7. FEBRÚAR 2008 MORGUNBLAÐIÐ
ALÞINGI
ÍSFÉLAG Vestmannaeyja hefur
skrifað undir samning um smíði á
nýju uppsjávarveiðiskipi í Chile. Fé-
lagið skrifaði undir samning á öðru
sams konar skipi í nóvember síðast-
liðnum. Fyrra skipið verður afhent í
maí árið 2010 og hið síðara í marz
2011. Kaupverð skipanna hefur ekki
verið gefið upp, en samtals mun það
vera nálægt fjórum milljörðum
króna.
Smíðasamningurinn er við skipa-
smíðastöðina ASMAR í Talcahuano í
Chile. Skipin eru hönnuð og teiknuð
hjá Rolls Royce í Noregi.
Skipin verða 71,1 metri að lengd og
14,40 metrar að breidd. Burðargeta
verður rúmlega 2.000 tonn í 10 tönk-
um útbúnum öflugri RSW-kælingu.
Skipin verða útbúin til nóta- og flott-
rollsveiða og aðalvélin verður af gerð-
inni Bergen Diesel, 4.500 kw eða
6.120 hestöfl.
Nýlega voru uppsjávarskipin Álsey
II VE og Antares VE seld og í stað
þeirra var keypt Álsey VE 2, sem er
öflugt og burðarmikið skip. Ísfélagið
gerir einnig út uppsjávarskipin Guð-
mund VE, Sigurð VE og Bjarnarey
VE. Auk þess eru uppsjávarskipin
Júpiter ÞH og Þorsteinn ÞH gerð út
af Hraðfrystistöð Þórshafnar hf.
Elzta skipið, Bjarnarey, áður Júpíter,
var smíðað 1957, Sigurður er frá 1960
og Júpíter frá 1977. Þá var Heimaey,
sem var smíðuð 1967, seld nýlega.
Ægir Páll Friðbertsson, fram-
kvæmdastjóri Ísfélagsins, segir að
smíði þessara skipa sé liður í að end-
urnýja nokkuð aldraðan flota félags-
ins. Þetta sé nokkurt áræði, sérstak-
lega í ljósi þeirrar óvissu sem ríkir um
vöxt og viðgang loðnustofnsins.
Síðari nýsmíði Ísfélags Vest-
mannaeyja hf. er sjöunda skipið sem
ASMAR smíðar fyrir íslenzka aðila.
Uppsjávarskipin Ingunn AK, Hákon
ÞH og Huginn VE voru smíðuð hjá
ASMAR. Auk þessara skipa var haf-
rannsóknaskipið Árni Friðriksson
RE smíðað í stöð ASMAR og nýlega
hófst smíði á nýju varðskipi fyrir
Landhelgisgæzluna.
Ísfélagið semur um aðra nýsmíði
Skipasmíðar Tölvugerð mynd af hinum nýju skipum Ísfélags Vestmannaeyja, en það er Rolls Royce samsteypan
sem hannar skipin og sér um megnið af vélbúnaði þeirra. Skipin verða afhent á vordögum árin 2010 og 2011.
Í HNOTSKURN
»ASMAR smíðar fyrir ís-lenzka aðila. Uppsjáv-
arskipin Ingunn AK, Hákon ÞH
og Huginn VE voru smíðuð hjá
ASMAR. Auk þessara skipa var
hafrannsóknaskipið Árni Frið-
riksson RE smíðað í stöð ASM-
AR og nýlega hófst smíði á nýju
varðskipi fyrir Landhelgisgæzl-
una.
»Skipin verða 71,1 metri aðlengd og 14,40 metrar að
breidd. Burðargeta verður rúm-
lega 2.000 tonn í 10 tönkum út-
búnum öflugri RSW-kælingu.
Skipin verða útbúin til nóta- og
flottrollsveiða og aðalvélin verð-
ur af gerðinni Bergen Diesel,
4.500 kw eða 6.120 hestöfl.
Félagið er nú með
tvö glæsileg upp-
sjávarveiðiskip
í smíðum í Chile
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
ÚR VERINU
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
MEÐFERÐ fanga í Guantanamo-
fangabúðunum brýtur gegn grund-
vallarmannréttindum og Alþingi Ís-
lendinga á að taka skýra afstöðu
gegn því. Þetta kom fram í máli
Árna Páls Árnasonar, varafor-
manns utanríkismálanefndar, í um-
ræðum á Alþingi í gær en fulltrúar
allra flokka fordæmdu framferði
Bandaríkjamanna í þessum efnum.
Steingrímur J. Sigfússon, for-
maður Vinstri grænna, vakti máls á
þessu í ljósi frétta um að banda-
ríska leyniþjónustan hafi beitt
vatnspyntingum við yfirheyrslur á
föngum. „Má ég þá minna á að
pyntingarnar sem þarna er staðfest
að hafi farið fram eru ekki einu
mannréttindabrotin sem fólgin eru í
geymslu fanga til dæmis í fanga-
búðunum í Guantanamo. Þar er um
ómannúðlega meðferð að ræða á
allan hátt og allar grundvallarregl-
ur réttarríkisins og réttlátrar máls-
meðferðar eru brotnar þar sem
mönnum er haldið föngnum án
ákæru og án lögfræðiaðstoðar árum
saman,“ sagði Steingrímur og
hvatti til þess að þingheimur sam-
þykkti hið fyrsta þingsályktunartil-
lögu VG um að ríkisstjórnin beitti
sér fyrir því á alþjóðavettvangi að
fangabúðunum yrði lokað.
Bandaríkin loki búðunum
Árni Páll tók undir að hraða ætti
afgreiðslu tillögunnar og sagði sam-
starf Íslands og Bandaríkjanna
hafa byggst á þeirri forsendu að
þau síðarnefndu hafi rækt það hlut-
verk sitt að vera í fararbroddi lýð-
ræðisþjóða í vesturheimi. „Það er
sorglegt og alvarlegt að þau hafi
með framgöngu sinni varðandi
rekstur búðanna í Guantanamo
skorist úr leik í því efni,“ sagði Árni
Páll.
Ragnheiður Elín Árnadóttir,
þingmaður Sjálfstæðisflokks,
minnti á að mannréttindi væru í
öndvegi í íslenskri utanríkisstefnu
en taldi þó ekki tilefni til sérstakra
aðgerða í ljósi þessara nýjustu upp-
lýsinga. „Baráttan gegn alþjóðleg-
um hryðjuverkum verður að sjálf-
sögðu að fara eftir alþjóðlegum
reglum hvað varðar mannréttindi
og er rekstur Guantanamo-búðanna
engin undantekning þar á,“ áréttaði
Ragnheiður en flokksbróðir hennar
Pétur H. Blöndal var harðorðari:
„Ég skora á Bandaríkin að loka
þessum búðum og má þennan blett
af sögu sinni,“ sagði hann og for-
dæmdi „þessa ótrúlegu tilraun
þeirra í Guantanamo að kanna
hversu langt hægt sé að ganga í að
brjóta og fótumtroða mannrétt-
indi“.
Alþjóðasamningar brotnir
Jón Magnússon, þingmaður
Frjálslynda flokksins, sagði fregnir
af mannréttindabrotum Bandaríkja-
manna mjög slæmar. „Með því að
Alþingi Íslendinga lýsi yfir fordæm-
ingu á þessum fangabúðum þá er-
um við í raun að taka undir með al-
þjóðasamtökum lögmanna og
flestra annarra sem hafa tjáð sig
um löggjafarmálefni, um fordæm-
ingu á því að alþjóðasamningar séu
brotnir,“ sagði Jón og Höskuldur
Þór Þórhallsson, þingmaður Fram-
sóknarflokks, tók í sama streng.
„Dæmi eru um að menn hafi verið
þar í fimm ár án ákæru og allt nið-
ur í 13 ára gamlir. Þetta er skýlaust
brot á Genfarsáttmálanum og öðr-
um mannúðar- og mannréttinda-
ákvæðum sem við Íslendingar höf-
um samþykkt,“ sagði Höskuldur.
Fordæma framferði
Bandaríkjamanna
Árvakur/Frikki
Allir á móti Þingmenn allra flokka eru ósáttir við framferði Bandaríkja-
manna gagnvart föngum í Guantanamo-fangabúðunum á Kúbu.
Varaformaður
utanríkismála-
nefndar vill skýra
afstöðu Alþingis
Í HNOTSKURN
» Bandaríska leyniþjónustanhefur viðurkennt að hafa
beitt vatnspyntingum, þ.e. að
líkja eftir drekkingu, við yf-
irheyrslur í Guantanamo.
» Yfirmaður CIA hefur sagt aðþessu hafi verið beitt þrisvar
en aldrei á síðustu fimm árum.
» VG lagði í október framþingsályktunartillögu þar
sem meðferð fanga í Guntanamo
er fordæmd.
Málefni fatlaðra
Vinna við flutning á málefnum fatl-
aðra frá ríki til sveitarfélaga er í full-
um gangi, að því er fram kom í svari
félagsmálaráð-
herra við fyrirspurn
Rósu Guðbjarts-
dóttur, Sjálfstæð-
isflokki, á Alþingi í
gær. Rósa sagði
mýmörg tækifæri
geta skapast fyrir
fjölbreyttara
rekstrarform á
þjónustu við fatl-
aða og að fagfólk
sem hefði áhuga á
rekstri slíkrar þjónustu gæti það illa í
núverandi kerfi.
Ásta R. Jóhannesdóttir, Samfylk-
ingu, sagði rekstrarformin þegar
vera fjölbreytileg og Árni Þór Sig-
urðsson, VG, lagði þunga áherslu á
að það yrði sveitarfélaganna sjálfra
að ákveða hvernig rekstri þessarar
þjónustu væri háttað. Undir það tók
Helgi Hjörvar, Samfylkingu, sem þó
sagði mikilvægt að hafa miðlægar
þekkingarmiðstöðvar til að styðja
við sveitarfélögin.
Varnarmál enn í nefnd
Varnarmálafrumvarp utanrík-
isráðherra er enn til meðhöndlunar í
utanríkismálanefnd Alþingis en tek-
in hefur verið ákvörðun um að senda
það út til umsagnar, m.a. til Ríkislög-
reglustjóra, Landhelgisgæslunnar og
Samtaka hernaðarandstæðinga. Í
frumvarpinu er gert ráð fyrir sérstakri
Varnarmálastofnun en til stóð að
ráða forstjóra hennar frá og með 1.
febrúar sl. Einhver töf verður á því
enda má ætla að afgreiðsla málsins
taki nokkrar vikur í nefndinni.
Byggingarstofnun
Byggingarstofnun verður heiti nýrrar
stofnunar sem verður komið á fót í
júní en frumvarp um það var lagt
fram á Alþingi í gær. Stofnunin á að
hafa eftirlit með mannvirkjagerð,
markaði með byggingarvörum og
stuðla að samræmdu byggingareft-
irliti. Þá stendur til að leggja Bruna-
málastofnun niður á næsta ári og
færa starfsemi hennar undir þessa
nýju stofnun.
Dagskrá þingsins
Þingfundur hefst kl. 10.30 í dag
með óundirbúnum fyrirspurnum.
Jafnframt eru tvær utandagskrár-
umræður á dagskrá, m.a. um einka-
rekstur og útvistun á starfsemi
Landspítalans.
Rósa
Guðbjartsdóttir
ÞETTA HELST …
FIMMTÍU karl-
ar deyja árlega
vegna krabba-
meins í blöðru-
hálskirtli af um
190 sem greinast
með það. Þetta
kom fram í svari
Guðlaugs Þórs
Þórðarsonar heil-
brigðisráðherra
við fyrirspurn
Álfheiðar Ingadóttur, þingmanns
Vinstri grænna, á Alþingi í gær.
„Skipuleg leit hjá einkennalausum
körlum tíðkast ekki í nágrannalönd-
um okkar og stafar það af því að eng-
ar góðar, viðurkenndar skimunarað-
ferðir eru til,“ sagði Guðlaugur en
áréttaði að fylgst væri vel með nýj-
ustu upplýsingum í þessum efnum.
Skimun vegna endaþarms- og
ristilkrabbameins hefst 2009
Álfheiður spurði ráðherra jafn-
framt út í undirbúning að skimun
eftir krabbameini í ristli og enda-
þarmi og benti á góðan árangur af
skipulagðri leit að brjóstakrabba-
meini hjá konum. Dánartíðni kvenna
sem greindust með slíkt krabbamein
væri 30-40% lægri hjá konum sem
kæmu í skimun.
Guðlaugur sagði áætlað að hefja
slíka skimun í byrjun árs 2009 en til
að byrja með myndi hún takmarkast
við aldurshópinn 60-69 ára.
Kostar 50
karla lífið
Guðlaugur Þór
Þórðarson
190 árlega með krabba-
mein í blöðruhálskirtli
ÞAÐ ER áhyggjuefni að landbúnað-
ar- og sjávarútvegsráðherra hafi
tekið undir hugmyndir um að ríkið
kaupi upp greiðslumark í mjólk,
sagði Valgerður Sverrisdóttir, þing-
maður Framsóknarflokks, á Alþingi
í gær og varaði við því að Ísland yrði
fyrsta landið í hinum vestræna heimi
til að hætta stuðningi við mjólkur-
framleiðslu. Arnbjörg Sveinsdóttir,
formaður landbúnaðar- og sjávarút-
vegsnefndar, sagði hins vegar að
skoða ætti allar hugmyndir í þessum
efnum en taldi þó ekki líklegt að
þetta yrði niðurstaðan.
Áhyggjur
af mjólkinni
♦♦♦