Morgunblaðið - 15.02.2008, Qupperneq 32

Morgunblaðið - 15.02.2008, Qupperneq 32
32 FRIDAY 15. FEBRUARY 2008 MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR ✝ Margrét EsterKratsch fæddist í Reykjavík 6. jan- úar 1924. Hún lést á hjartadeild Land- spítalans í Reykja- vík 5. febrúar síðast- liðinn. Foreldrar hennar voru Þor- björg Ólafsdóttir, f. 23.12. 1902, d. 30.4. 1992 og Walter Kratsch, f. 21.10. 1899, d. 12.7. 1969. Ester er næstelst fjögurra systkina, bræður hennar eru Ólafur Valtýr Reynir, f. 1922, nú látinn, Osvald Heinrich, f. 1925 og Marteinn Her- bert, f. 1931. Hinn 5.6. 1948 giftist Ester Auð- unni Gunnari Guðmundssyni, f. 24.11. 1919, d. 5.10. 1980. For- eldrar hans voru Guðmundur Auð- unsson, f. 31.7. 1895, d. 18.5. 1966 og Jóhanna Viktoría Þorsteins- dóttir, f. 19.2. 1896, d. 30.12. 1969. Börn Esterar og Gunnars eru fjög- ur: 1) Auður Auðunsdóttir Larsen, f. 9. 3. 1949. Maki Finn Larsen, f. 7.11. 1942. 2) Þorbjörg, f. 21.2. 1954. Maki (skilin) Guðlaugur Guð- jónsson, f. 11.7. 1949, d. 20.7. 2004. Dætur a) Auður Ester, f. 24. 9. 1975, maki Bjarni Þór Jónsson, sonur Guðjón Daníel, f. 21.5. 2006, og b) Hanna Laufey, f. 21.4. 1981. 3) Guðmundur, f. 30.3. 1955. Maki (skilin) Eva Pia Nörst, f. 11.12. 1958. Dóttir Carina, f. 6.3. 1984. Gunnar hófu búskap sinn að Klapparstíg 11, en fluttu árið 1965 að Bólstaðarhlíð 44 þar sem þau bjuggu síðan. Ester var lengst af húsmóðir og gætti bús og barna. Hún gætti einnig um lengri og skemmri tíma barna fyrir ættingja og vini og áttu mörg börn athvarf á heimili Esterar og Gunnars. Seinna tók svo við umönnun barna- barnanna. Gunnar lést skyndilega af hjartaáfalli árið 1980 og eftir lát hans fór Ester að vinna á veitinga- húsinu Pottinum og pönnunni, en þegar heilsu móður hennar hrak- aði, hætti hún þeim störfum og helgaði sig umönnun hennar þar til yfir lauk. Ester var mikil handa- vinnu- og handverkskona og var hennar helsta áhugamál að sauma og prjóna flíkur og fleira til gagns og gjafa. Á árinu 1996 fékk hún sjaldgæfan mænusjúkdóm, sem leiddi til þess að hún varð frá þeim tíma að ferðast um í hjólastól, og fékk hún því inni í Dvalarheimilinu Seljahlíð. Þar undi hún sér vel og átti góða daga lengst af, eða á meðan hún naut óbilaðs þreks til ýmiss konar handavinnu og fönd- urs. Ester blómstraði í vinnustof- unum í Seljahlíð og fékk útrás fyr- ir listræna hæfileika sína, og hafði þar tíma og aðstöðu til að njóta sín með góðri aðstoð starfsfólksins sem hvatti hana og hrósaði óspart. Leirverk hennar voru einstök og munu börnin og barnabörnin njóta góðra gjafa hennar löngu eftir hennar dag. Útför Esterar Kratsch verður gerð frá Fríkirkjunni í dag og hefst athöfnin klukkan 13. Maki Hrafnhildur Þorgeirsdóttir, f. 18.12. 1952. Börn: a) Arnar Þór Hafþórs- son, f. 11.5. 1974, maki Karen Sif Þor- valdsdóttir, f. 12.3. 1976, börn Bryndís María, f. 12.7. 1997, Dagur Steinn, f. 18.2. 2003, og Haukur Logi, f. 7.9. 2007, b) Auður Hafþórsdóttir, f. 1.4. 1986, maki Gunnar Sveinn Krist- insson, f. 20.6. 1981. 4) Guðlaug, f. 9.10. 1956, maki Ei- ríkur Finnur Greipsson, f. 20.10. 1953, börn a) Auðunn Gunnar, f. 10.2. 1976, maki Fanney Finns- dóttir, f. 30.7. 1980, dóttir Kristín Salka, f. 28.2. 2007, b) Grétar Örn, f. 15.10. 1981, maki Róslaug G. Agnarsdóttir, f. 1.9. 1983, sonur Daði Snær, f. í Reykjavík 1.12. 2006, og c) Smári Snær, f. 13. 8. 1988. Ester fædd og ólst upp í Reykja- vík og bjó fjölskylda hennar að Laugavegi 157. Í byrjun stríðs var faðir hennar tekinn til fanga af Bretum og sendur sem stríðsfangi á eyjuna Mön, var framseldur það- an til Þýskalands og kom heim sjö árum síðar. Ester var 16 ára er faðir hennar var numinn brott og til að hjálpa til við heimilisrekst- urinn starfaði hún við að hand- sauma hanska í hanskagerðinni Rex um nokkurt skeið. Ester og Að liðnum ævidögum Esterar Kratsch er efst í huga stolt yfir því að hafa fengið að kynnast og eiga samleið með slíkri öðlingskonu. Hún var alin upp af þeirri kynslóð sem mat mikilvægi þess að hafa atvinnu og taldi því iðni og vinnusemi æðstar allra dyggða. Þessi gildi tók Ester í arf og var sjálf verðugur fulltrúi þeirrar stéttar sem nú er að hverfa, þ.e. hinnar heimavinnandi húsmóð- ur. Ekkert verk var talið ómerkilegt og öll unnin af alúð og vandvirkni. Hún bar virðingu fyrir húsmóður- starfinu og sannaði að það skiptir máli að rækta garðinn sinn og sinna sínum. Við gátum ætíð gengið að því gefnu að hún væri til staðar fyrir börnin okkar, en höfum trúlega varla kunnað nægjanlega að meta hið sjálfgefna né þakkað nóg. Þrátt fyrir annríki og erfiðisvinnu við að afla lífsviðurværis var á heimili Esterar og Gunnars talið mikilvægt að njóta glaðværðar og að eiga góðar stundir með fjölskyldunni. Samkomur og veisluhöld voru án kynslóðabils og sóttust börnin eftir að taka þátt í gleðskap og söng á heimilinu, og ald- ur skipti ekki máli þegar gleðjast skyldi saman á góðri. Í nútíma for- varnarstarfi er þetta víst aðalatriðið, en hafði löngu sannað gildi sitt á heimili Esterar og Gunnars og lifir áfram í næstu kynslóð og vonandi áfram. Eftir að Ester missir Gunnar sinn fer hún aftur út á vinnumarkaðinn, en heldur samt áfram að gæta barna og sér jafnframt um umönnun móð- ur sinnar, sífellt meir eftir sem heilsu hennar hrakaði. Hún stóð vaktina á öllum vígstöðvum og þurfti því ekki á treysta á stofnanir né að- stoð „kerfisins“ til að halda öllu gangandi. Hún var líka alltaf mjög dugleg við að viðhalda heilsunni með daglegum sundferðum og göngum sem trúlega hjálpaði henni seinna að takast á við heilsubrest. Eftir að Ester kom til dvalar á Dvalarheimilinu Seljahlíð kom enn og aftur í ljós hve hún var afkasta- mikill verkmaður og þau verk sem hún vann þar voru unnin af krafti og áhuga. Á vinnustofunum í Seljahlíð var í boði ýmis konar handavinna, föndur og einnig er unnið í leir. Þeg- ar Ester tók sig til, var þó varla hægt að tala um „föndur“ því afköstin voru þvílík að magni og gæðum að með ólíkindum má teljast. Börn og barna- börn og fleiri nutu góðs af verkum hennar allt til síðasta dags. Á Seljahlíð fékk Ester tóm til að njóta sinna góðu hæfileika sem handverkskona og einkum fann hún sig vel í að skapa listaverk í leirinn og sýndi þar sérstakan stíl og ótrú- lega fjölbreytni. Er hinu frábæra starfsfólki í föndrinu og leirvinnu- stofunni á Seljahlíð sérstaklega þakkað af aðstandendum fyrir hvatningu og aðstoð. Þrátt fyrir að ýmis áföll hafi dreg- ið úr þrekinu á síðustu árum héldust allt til enda hennar góðu eiginleikar; kraftur og seigla, iðjusemi og mynd- arskapur, sem svo margir höfðu not- ið góðs af fyrr og síðar á hennar lífs- leið. Henni verður seint fullþökkuð umönnun barna og barnabarna sem nú sitja eftir með söknuðinn, en einnig góðar minningar. Hvíl í friði, kæra Ester. Þess óskar þín tengdadóttir, Hrafnhildur Þorgeirsdóttir. Mikil mannkostakona var Ester tengdamóðir mín. Lífshlaupið stór- brotið, en nú hefur Himnasmiðurinn kallað. Ég kynntist Ester árið 1976, en frá fyrstu kynnum hefur hún ver- ið mér sem góð móðir. Reyndar stundum svo góð að þörf umvöndun í minn garð snerist uppí hirtingu á dóttur hennar! Tengdaforeldrar mínir voru ekki fædd með gullskeið í kjafti. Saga þeirra er saga alþýðufólks, sem var vinnu- og nægjusamt, traust og lífs- glatt. Það hlýtur að vera 16 ára ung- lingi erfið lífsreynsla að sjá föður sinn handtekinn af yfirlýstum fulltrúum frelsis. Fyrir þá sök að vera þýskur, og þrátt fyrir að hafa verið á Íslandi í 20 ár! Sjö árum síðar komst hann til Íslands. Tengda- mamma var ekki mikið að flíka til- finningum sínum varðandi lífs- reynslu sína. Ég minnist dásamlegra samveru- stunda með tengdaforeldrum mínum og vinum þeirra. Gunnar var eldheit- ur allaballi, en Ester flíkaði ekki pólitískum skoðunum. Skemmtileg- ar pólitískar snerrur átti ég, íhaldið, við mannvininn Gunnar. Þá lét Ester sig ávallt hverfa! Harmónikkuleikur Gunnars gerði lífið ótrúlega skemmtilegt. Við fráfall Gunnars misstum við öll mikið en Ester auð- vitað mest, þá varð ég þess var í fyrsta sinn að þessi einstaka kona beygði af, hið síðara var þegar fjöl- skyldan fagnaði endurfundum á hafnarbakkanum í Reykjavík eftir að hafa bjargast úr snjóflóðinu mikla 1995. Engan hef ég þekkt, sem tekið hefur sársauka með jafn ótrúlegri yfirvegun. Hún kvartaði aldrei, þannig að ég yrði þess var. Árið 1996 urðu verkirnir viljanum yfirsterkari og hún gat ekki lengur gengið á eigin fótum; varð að fara í hjólastól. Hræðilegt, búandi á 4. hæð í húsi með enga lyftu! Kvalir urðu hennar daglegi fylgifiskur þar til yfir lauk, en m.a. margbrotnaði hún. Fjöl- skyldan kannaði möguleika hennar á vistun. Margt var skoðað, en hún tók ekki í mál að fara annað en í Selja- hlíðina. Og inn komst hún! Þar leið henni vel, þökk sé starfsfólkinu þar. Ester kom á Flateyri, til að vera við fermingu Smára Snæs en því miður varð hún fyrir því óhappi að detta á heimili okkar eftir kirkjuathöfnina og brotnaði illa á fæti. En að fara á spítala kom bara ekki til greina fyrr en að lokinni veislunni! Hún ætlaði ekki að missa af henni, né eyðileggja ánægju Smára! Það hefur oft verið nefnt af minni hálfu við konu mína, systur hennar og mág, að þýska blóðið sé ótrúlegt! Í jákvæðri merkingu þrautseigju, tryggðar, viljastyrks og dugnaðar. Allt mannkostir sem prýddu tengda- mömmu auk margra annarra. Ég er þakklátur hvernig hún tók mér á heimili sínu, svo vel að sögur af vondum tengdamæðrum skil ég ekki. Að kynnast jafn ósérhlífinni konu og tryggum vini eru forrétt- indi. Algóði Himnafaðir, nú hefur þú orðið við hundruðum bæna minna um að lina þjáningar Esterar, þó það yrði með öðrum hætti en ég hefði viljað. Ég þarf hins vegar ekki að biðja þig um að taka vel á móti henni, lífsstarf hennar og gæska þín er næg trygging þess. Kæra Ester, góða ferð til nýrra heimkynna og þakkir fyrir það sem þú hefur kennt og gefið mér og öðr- um. Eiríkur Finnur Greipsson. Nú þegar þú ert farin frá okkur, amma mín, þá rifjast upp allar góðu minningarnar um þig. Og þær eru nú margar því ég bjó hjá þér í nokkurn tíma með pabba þegar ég var lítil. Góði maturinn sem þú eldaðir er enn í uppáhaldi, sérstaklega kartöflu- kökurnar. Ennþá bið ég um þær á af- mælinu mínu, en pabbi nær þeim aldrei eins vel og þú, hvað sem hann reynir og reynir. Ein helsta minningin eru sund- ferðirnar í Laugardalslaugina, amma fór alltaf í sund á hverjum morgni og fylgdum við krakkarnir með. Þar syntirðu allnokkrar ferð- irnar á meðan við lékum okkur í barnalauginni, en alltaf vissum við af þér því við sáum í hvítu sundhettuna á ferðinni. Einmitt þess vegna var svo sorglegt að það skyldi koma fyrir þig að veikjast og þurfa að vera í hjólastól, þú sem varst alltaf svo hress og dugleg í gönguferðum og öllu. En þú lést sko ekki hjólastólinn stoppa þig, hélst áfram að koma í veislur og boð eins lengi – eða eig- inlega lengur en þú mögulega gast, varst sífellt prjónandi og byrjaðir svo að vinna alls konar hluti í leir á Seljahlíð. Enda eigum við krakkarn- ir marga fallega og gagnlega hluti í búið frá þér. Þar kepptirðu líka í boccia með eldri borgurunum og fékkst meira að segja verðlaun, allt- af sami krafturinn í þér. Elsku amma mín, nú ertu farin til afa og líður vonandi miklu betur. Ég á eftir að sakna þín mikið, þú varst alltaf svo hress og dugleg. Og svo flink í höndunum og allt sem þú prjónaðir var svo flott og vel gert. Fyrir ekki löngu langaði mig í lopa- peysu sem var komin í tísku og nefndi það við þig – og áður en ég vissi af varstu búin að prjóna nýtísku peysu á mig sem var alveg eins og hún átti að vera. Eitt það flottasta sem þú gerðir var svo skírnarkjóll- inn sem þú heklaðir og þú varst svo stolt af, og hefur sannaralega komið að góðum notum í fjölskyldunni hingað til og vonandi áfram. Mikið varð ég glöð þegar þú komst í útskriftarveisluna mína núna í vor, ég veit að þú lagðir mikið á þig til að komast, en það lýsir þér einmitt svo vel, að þú lést ekkert stoppa þig ef þú ætlaðir þér eitthvað. Kannske ætti ég að taka þig mér til fyrir- myndar í því eins og svo mörgu öðru, þú varst okkur öllum gott fordæmi í lífinu. Þín Carina. Elsku besta amma mín, nú er sá kafli liðinn sem ég fékk að hafa þig hjá mér í þessu jarðlífi. Minningarn- ar hafa verið að streyma í gegnum huga minn síðan mamma hringdi í mig og sagði mér að þú værir dáin. Ég minnist þess helst þegar ég var lítill, hvað þú varst alltaf tilbúin að fara með mig í sund í Laugardalinn á morgnana, fara með mig í Kringluna og já svo fórstu stundum með mig í strætó og lést hann rúnta með okkur heilan hring, bara vegna þess að mér fannst alltaf svo gaman í strætó. Allur sá tími sem ég náði að vera með þér er ómetanlegur og svo nú þegar ég get ekki heimsótt þig leng- ur finnst mér ég hafa farið alltof sjaldan í heimsókn til þín. Það er svo margt sem maður átti eftir að segja við þig og þakka þér fyrir. Heilsan þín seinustu árin var kannski ekki upp á það besta og hugsaði ég oft hvernig almættið gæti komið svona fram við þig, hvernig einhver sem er almáttugur getur látið svona fram hjá sér fara, að kærleiksrík og góð kona eins og þú þyrftir að þjást svona mikið. Ekki býst ég við að fá svar við þeim spurningum, alla vega ekki í hinu jarðneska lífi. Þó að erfitt sé að kveðja þig amma mín, þá veit ég að þú skildir sátt við okkur og þetta líf, og hef ég ekki trú á öðru en að Auðunn Gunnar afi hafi tekið vel á móti þér þarna hinumeg- in. Nú er nýr kafli tekinn við hjá þér og veit ég að þú verður jafn sterk þar og þú varst hér hjá okkur. Vertu sæl elsku Ester amma mín, þín verður sárt saknað. Grétar Örn Eiríksson. Það kemur svo margt upp í hug- ann þegar ég kveð hana Estu mömmu mína. Ekki það að ég muni eftir okkar fyrstu kynnum enda var ég bara 3 mánaða gömul og komin í pössun til þeirra Estu mömmu og Gunna pabba og ég var hjá ykkur í pössun á daginn þar til ég var 9 ára. Þetta var yndislegur tími. Þegar ég fór að muna eftir mér þá var alltaf tilhlökkun að fara í Ból- staðarhlíðina. Ég kom á morgnana og við drukkum morgunkaffi saman, ég, þú og Gunni pabbi, samlokur og svart kaffi með miklum sykri og þeg- ar hann Gunni pabbi fór í vinnuna þá fórum við í sund. Það voru nú ansi margar ferðirnar í Laugardalslaug- ina sem við fórum saman og allt þetta fórum við gangandi. Oft kom- um við við í búðinni og höfðum með okkur nesti í laugarnar, þetta var nú bara dýrðin hjá svona kríli eins mér. Ég var nú ekki gömul þegar þú sagð- ir við mig að nú skyldum við bara vera í útiklefa í sundlaugunum, það hefðu allir gott af því, enda urðum við aldrei veikar. Ég man eftir bíltúrunum sem við fórum öll saman í á Bjöllunni ykkar og það brást ekki, ef Gunni pabbi keyrði okkur niður Laugarveginn, að þá var keyptur ís. Við áttum svo sannarlega góðar stundir saman, elsku Esta mamma mín. Þegar þú svo fluttir í Seljahlíð þá bjuggum við okkur til okkar hefð, ég kom alltaf til þín fyrir jólin og við pökkuðum inn gjöfunum sem þú hafðir búið til sjálf handa börnunum þínum og barna- börnum og nú um síðustu jól líka handa barnabarnabörnunum sem þú varst svo stolt af og hafðir svo gam- an af að sýna mér myndir af þeim. Þrátt fyrir öll þín veikindi þá varstu alltaf svo glöð og kát þegar ég kom í heimsókn en þó varstu nú farin að tala um það seinni árin að það væri nú gaman að fara að hitta hann Gunna pabba aftur. Nú hefur það ræst og og þú ert horfin okkur en ég veit að hann hefur beðið eftir þér. Ég mun sakna stundanna okkar saman en minningin um þig lifir. Þú munt alltaf eiga stórt pláss í hjarta mínu. Hvíl í friði, elsku Esta mamma mín. Ester Harðar. Nú hefur hún amma okkar kvatt okkur og lagst til hinstu hvíldar. Það eru margar minningar sem koma upp í hugann þegar maður lítur til baka. Við minnumst allra þeirra góðu stunda sem við áttum með þér. Við nutum þeirra forréttinda að hafa þig sem barnapíu þegar við vorum lítil og var þolinmæði þín og afa með eindæmum. Það voru ófáar strætó- ferðirnar sem amma fór með okkur í eingöngu okkur til skemmtunar og var endastöðin iðulega sú sama og upphafsstöðin. Amma var afskaplega dugleg að fara með okkur í sund og fórum við oftast gangandi frá Bólstaðarhlíð og niður í Laugardalslaug og var það aðallega gert til að leyfa okkur að skoða stytturnar í Ásgrímssafni. Það var aldrei neitt vandamál að fara í virkisleiki, þar sem meira og minna öll stofan var notuð sem leiksvæði. Ömmu þótti mjög gaman að spila og leggja kapal og sátum við oft lengi saman við eldhúsborðið og spiluðum. Amma var mjög dugleg að fara með Auði út á myndbandaleigur og leigja dans- og söngvamyndir og var Fred Astaire í miklu uppáhaldi hjá þeim. Auður fékk mjög oft að gista hjá ömmu sinni og þótti henni fátt skemmtilegra. Amma passaði þá alltaf upp á að hafa uppáhaldsmatinn og átti hún alltaf eitthvað gotterí uppí skáp. Auðunn minnist þess tíma þegar hann bjó hjá ömmu á menntaskóla- árum sínum og eru margar spaugi- legar sögur frá þeim tíma. Helst ber að nefna að áhugi ömmu á handbolta jókst gríðarlega eftir að Auðunn flutti inn, en hann komst að því seinna að hún hafði meiri áhuga á að horfa á Auðun horfa á handbolta en að horfa á handboltann sjálfan. Amma vildi alltaf vel við mann gera og þar á meðal að elda uppáhalds- matinn, en það gat orðið pínu þreytt þegar hann var á borðum 4 til 5 sinn- um í viku og koma þá „medisterpyls- ur“ upp í hugan. Einnig er ein strætóferð mjög minnistæð, þar sem amma þrætti við strætóbílstjórann um hvort græna kortið gilti fyrir alla fjölskylduna. Eftir því sem við urðum eldri var ömmu farið að lengja eftir því að fá langömmubörn og var þá sérstak- lega mikil pressa á okkur tvö. Það var því mjög gleðilegt þegar henni varð loks að ósk sinni og fékk þrjú á einu ári. Það var alltaf jafn gaman að sjá hvað hún var glöð að fá að hitta Guðjón Daníel, Daða Snæ og Krist- ínu Sölku og auðvitað voru þau öll undrabörn í hennar huga. Ömmu verður sárt saknað en það er ákveðin huggun að vita af henni á betri stað þar sem henni líður von- andi betur. Auðunn Gunnar og Auður Ester. Margrét Ester Kratsch

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.