Morgunblaðið - 20.03.2008, Qupperneq 12

12 FIMMTUDAGUR 20. MARS 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Gunnlaug Árnason
HÓLMARAR hafa ekki farið var-
hluta af mikilli fiskgengd í Breiða-
firði síðustu vikur. Smábátar sem
gerðir eru út á línu hafa verið að fá
um 300 kg á balann og er um vænan
þorsk að ræða. Héðan eru gerðir út
tveir bátar í aflamarkskerfinu, Arn-
ar SH 157 og Gullhólmi SH 201.
Kvóti beggja skipanna er búinn
þrátt fyrir að fiskveiðiárið sé rétt
hálfnað. Búið er að binda bæði skipin
við bryggju. Áhöfnum þessara skipa
hefur verið sagt upp og bið tekur við
hjá mönnunum fram að næsta kvó-
taári.
Í Stykkishólmi er rekin öflug salt-
fiskvinnsla hjá Þórsnesi ehf. Síðustu
vikur hefur verið tekið þar á móti á
milli 60 og 100 tonnum á hverjum
degi.
Þorgrímur Kristinsson er þar
verkstjóri og segir svo frá. „Við er-
um með 24 báta í föstum viðskiptum.
Flestir þeirra róa frá Snæfellsnesi.
Um er ræða 6 netabáta og hinir bát-
arnir róa í krókakerfinu. Þegar allir
fiska vel er magnið fljótt að segja til
sín. Síðustu daga höfum við verið að
taka á móti um 100 tonnum á dag,
bæði slægður og óslægður þorskur.
Við höfum unnið flesta daga frá því í
byrjun febrúar og eru laugardagar
og sunnudagar þar engin undan-
tekning. Mér telst til að við höfum
tekið á móti um 2.000 tonnum frá
áramótum þegar páskarnir ganga í
garð,“ segir Þorgrímur. Hann segir
að vinnuálagið sé mikið þegar svona
vel fiskast.
„Við vinnum nær eingöngu þorsk.
Það var kvíði í okkur í haust, bæði út
af þessum mikla niðurskurði í þorsk-
kvóta og eins voru aflabrögðin léleg
fyrstu mánuðina á kvótaárinu. Það
hefur heldur betur ræst úr þessu
öllu. Við erum að taka á móti svip-
uðum afla ef ekki meira miðað við
sama tíma og í fyrra. Hver hefði trú-
að því í haust þegar við vorum að
fara af stað,“ segir Þorgrímur.
Mannskapurinn lúinn
„Það verður að viðurkenna að
mannskapurinn er orðinn lúinn eftir
þessa miklu törn og páskarnir verða
vel þegnir til að minnka álagið. Við
höfum beðið um að trillurnar taki frí
eftir daginn í dag, þriðjudag, til að
við getum náð að vinna upp þann fisk
sem kominn er í húsið. En ég er ekki
að kvarta, enda má maður það ekki
þegar vel fiskast. Þetta er einu sinni
vertíð og maður getur hvílt sig að
henni lokinni,“ segir Þorgrímur
Kristinsson, verkstjóri hjá Þórsnes-
inu.
Þetta er nú einu sinni vertíð
Morgunblaðið/Gunnlaugur Árnason
Góð aflabrögð Þorgrímur Kristinsson verkstjóri hjálpar starfsmönnum sínum að salta þorskinn handa Portúgöl-
um. Þorgrímur og hans fólk hafa tekið á móti 2.000 tonnum af þorski frá áramótum.
ÚR VERINU
Eftir Ásgeir Ingvarsson
asgeiri@mbl.is
„SVO virðist sem fólk sé farið að
gæta meira hófs í ferming-
argjöfum en var fyrir nokkrum ár-
um, þegar algengt var að heyra af
mjög dýrum pökkum,“ svaraði Vig-
fús Þór Árnason, sóknarprestur í
Grafarvogskirkju, þegar blaða-
maður spurði hvaða breytingar
hefðu orðið á fermingum síðustu
ár. Vigfús Þór segir fjölda ferm-
ingarbarna í ár svipaðan og fyrri
ár, en tæplega 300 ungmenni verða
fermd í Grafarvogi nú um páskana.
Jón Dalbú Hróbjartsson, prest-
ur í Hallgrímskirkju, hafði svipaða
sögu að segja: „Mér finnst áber-
andi að mörg fermingarbarnanna
ætla ekki að halda stórar ferming-
arveislur í hátíðarsölum úti í bæ,
heldur er meira um einfaldari boð í
heimahúsum,“ sagði hann.
Fermast með félögunum
Jón benti einnig á að ungmenn-
um af erlendum uppruna færi
fjölgandi í hópi fermingarbarna:
„Mörg þessara barna hafa kristinn
bakgrunn og koma frá heimilum
sem vilja að börnin tileinki sér
menningu og trúarsiði landsins og
að þau fermist með sínum fé-
lögum,“ sagði Jón. „Sum eru kaþ-
ólsk en hafa fengið leyfi sinnar
kirku til að fá að vera með í lút-
ersku athöfninni en eru skráð í
kaþólska söfnuðinn. Hafa kirkj-
urnar tvær sameiginlegan skilning
á skírninni og grundvallaratriðum
trúarinnar og því ekkert til fyr-
irstöðu að þau séu fermd hjá okk-
ur.“
Morgunblaðið/Sverrir
Vígð Prestar segja umstang kringum fermingar hófstilltara nú en áður og
börn innflytjenda fermist í auknum mæli í lúterskri athöfn.
Gæta meira hófs í gjöf-
um og veisluhöldum
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi athugasemd frá um-
hverfisráðuneytinu. (Fyrirsögnin er
Morgunblaðsins):
„Vegna fréttar Morgunblaðsins
17. mars 2008 um kortlagningu vega
vill umhverfisráðuneytið koma eftir-
farandi á framfæri.
Umhverfisráðherra hefur ekki
borist erindi frá sveitarfélaginu
Fljótsdalshéraði með ósk um sam-
starf vegna mælinga og kortlagning-
ar vega og akstursleiða utan þjóð-
vegakerfisins.
Eitt af áherslumálum Þórunnar
Sveinbjarnardóttur umhverfisráð-
herra er að koma í veg fyrir akstur
utan vega í náttúru Íslands. Í riti um
áherslumál ráðherra segir: ,,Gefið
verði út kort yfir þá vegi sem heimilt
er að aka um og þeir merktir.
Fræðsla verði efld og eftirlit aukið“.
Umhverfisráðherra hefur af þessu
tilefni skipað starfshóp sem m.a. er
ætlað að stofna til samstarfs við
sveitarfélög og fleiri aðila vegna
þessa máls. Starfshópnum er ætlað,
á grundvelli kortlagninga Landmæl-
inga Íslands, að gera tillögur um
hvaða vegir og slóðar á miðhálendi
Íslands sem eru utan vegakerfis
Vegagerðarinnar, skulu teljast til
vega með hliðsjón af ákvæðum í nátt-
úruverndarlögum um bann við akstri
utan vega. Þá skal starfshópurinn í
samráði við sveitarfélög landsins
gera tillögur um hvaða vegir skulu
lokaðir til frambúðar eða tímabundið
og hvaða slóðar og vegir skulu vera
opnir. Ennfremur er hópnum ætlað
að koma með tillögur um hvernig
best verði staðið að framkvæmd til-
lagnanna. Jafnframt skal starfshóp-
urinn fara yfir framkvæmd tillagna
starfshóps um utanvegaakstur sem
skilaði umhverfisráðherra skýrslu í
apríl 2005 og meta framkvæmd
þeirra og eftir atvikum gera tillögur
um frekari framkvæmd þeirra.
Nýlega hafa umhverfisráðuneytið
og Samtök ferðaþjónustunnar
ákveðið að setja ábendingar um
bann við utanvegaakstri á fræðslu-
spjöld í bílaleigubílum. Unnið er að
undirbúningi fleiri slíkra fræðslu-
verkefna til að draga úr utanvega-
akstri.
Vegir skilgreindir í reglugerð
Í umræddri frétt er haft eftir
Skarphéðni Smára Þórhallssyni,
umhverfisfulltrúa sveitarfélagsins
Fljótsdalshéraðs, að það séu sveit-
arfélögin sem ráði því hvort vegir
séu opnir eða lokaðir, ekki ríkið.
Umhverfisráðuneytið bendir á að
það hvað telst vegur í náttúru Ís-
lands er skilgreint í reglugerð um
takmarkanir á umferð í náttúru Ís-
lands. Samkvæmt 17. gr. náttúru-
verndarlaga er bannað að aka vél-
knúnum ökutækjum utan vega.
Skipulagslög gera ráð fyrir því að í
skipulagsáætlun sveitarfélaga sé
sett fram stefna sveitarfélags um
samgöngu- og þjónustukerfi. Um-
ferð um vegi í viðkvæmri náttúru Ís-
lands, sem álitamál er hvort eigi að
vera opnir eða lokaðir, er takmörkuð
eða árstíðabundin. Slíka vegi gerir
ráðuneytið ekki ráð fyrir að séu skil-
greindir sem hluti af almennu sam-
göngu- eða þjónustukerfi sveitarfé-
lags. Ráðuneytið telur hins vegar
nauðsynlegt að samræmi verði milli
skipulagsáætlana og reglugerðar um
takmarkanir á umferð í náttúru Ís-
lands. Samráð við sveitarfélögin er
því nauðsynlegt. Þegar kortlagningu
vega lýkur er gert ráð fyrir að
ákvörðun um heimilar akstursleiðir
verði tekin í samráði við viðkomandi
sveitarfélög.
Mikið starf unnið í ráðuneytinu
Í fréttinni segir: ,,Skarphéðinn
Smári Þórhallsson, héraðs- og um-
hverfisfulltrúi sveitarfélagsins,
gagnrýnir umhverfisráðuneytið og
Landmælingar Íslands harðlega fyr-
ir áhugaleysi og lítinn vilja til sam-
starfs við þetta verkefni en þessar
stofnanir hafa í mörg ár unnið að því
að kortleggja vegi og slóða á hálendi
Íslands“.
Umhverfisráðuneytið vekur at-
hygli á að í ráðuneytinu hefur á und-
anförnum árum verið lögð mikil
áhersla á að takast á við það yfir-
gripsmikla og flókna verkefni sem
kortlagning vega og akstursleiða ut-
an þjóðvegakerfisins er. Í þessu
verkefni hefur umhverfisráðuneytið
lagt mikið upp úr því að eiga gott
samstarf um málið við alla hags-
munaaðila þess, ekki síst sveitar-
félögin.
Haustið 2004 skipaði þáverandi
umhverfisráðherra starfshóp sem
gera átti tillögur um hvaða vegi og
slóðar í óbyggðum teldust til vega
með hliðsjón af afdráttarlausu
ákvæði um bann við akstri utan vega
í náttúruverndarlögum. Var þetta
liður í viðleitni ráðuneytisins til að
stemma stigu við akstri utan vega
sem þá var viðvarandi vandamál
þrátt fyrir aukna fræðslu og eftirlit á
árunum þar á undan.
Sumarið 2005 var sett reglugerð
þar sem áréttuð var sú meginregla
að óheimilt væri að aka vélknúnum
ökutækjum utan vega í náttúru Ís-
lands. Með reglugerðinni voru settar
markvissari og skýrari reglur en
verið höfðu um það við hvaða að-
stæður og við hvaða störf heimilt
væri að aka utan vega. Umhverfis-
ráðuneytið og Umhverfisstofnun
stóðu fyrir auglýsinga- og kynning-
arátaki gegn utanvegaakstri, svo
sem með auglýsingum sem voru
bæði ætlaðar erlendum ferðamönn-
um og innlendum ökumönnum. Þá
beitti umhverfisráðherra sér fyrir
því að æfingaaðstaða fyrir torfæru-
bifhjól í nágrenni höfuðborgarinnar
yrði bætt og aukin. Vorið 2006 var
gefið út leiðbeinandi kort og opnaður
vefur sem átti að stuðla að því að
vegfarendur stunduðu ekki akstur
utan vega. Í ljós kom að kortið veitti
ekki nægilega nákvæmar upplýsing-
ar og því var ákveðið að notkun þess
yrði hætt. Í kjölfarið héldu Land-
mælingar Íslands áfram vinnu við
GPS mælingar á slóðum og vegum á
hálendi Íslands í samstarfi við Vega-
gerðina og Ferðaklúbbinn 4x4 og er
verkið langt komið. Með þessari að-
ferð hefur nú þegar verið safnað um
25.000 km af GPS mældum vegum.
Því má ljóst vera að á vegum um-
hverfisráðuneytisins hefur verið
unnið mikið starf til að koma í veg
fyrir akstur utan vega í náttúru Ís-
lands.“
Mikið starf unnið til að koma
í veg fyrir akstur utan vega
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsd.