Morgunblaðið - 14.05.2008, Page 15

Úr viðtali við Denyce Graves í Morg-
unblaðinu í desember 2006:
Ég stend frammi fyrir því að Denyce
Graves hefur tekið ráðin af mér í þessu
viðtali – allt sem ég ætlaði að spyrja hana
um er farið fyrir bí; þetta er það sem
hana langaði að tala um. Ég veit vel að á
tónleikunum hér mun hún syngja flott at-
riði úr öllum flottustu óperum heims –
það verður enginn svikinn af þeirri efnis-
skrá, en í ljósi þess hvað henni er hjart-
kært að miðla sögum af sinni óperu, sínu
fólki og glímunni fyrir frelsi, get ég ekki
annað en spurt hana hvernig glíman hafi
verið við það stóra hlutverk að hugga
heiminn með söng, að viðstöddum valda-
mestu mönnum heims, andspænis örlög-
um landa sinna 11. september.
„Ég var stolt af því að eiga eitthvað að
gefa á þessum degi, þegar svo mikið var
tekið frá okkur. Staðreyndin er nú samt
sú að hörmungar sem þessar gerast á
hverjum degi og við tökum ekki eftir
þeim. En fyrir okkur Bandaríkjamenn
var þetta nýtt og áfallið var gríðarlegt.
En söngur minn við minningarathöfnina
snerist ekki um mig. Mitt hlutverk var að
fjarlægja sjálfa mig frá þeirri staðreynd
að mér var boðið að syngja þarna, og
hleypa hljóðfærinu mínu, röddinni minni
að. Ég einbeitti mér að því að söngur
minn væri fyrst og fremst miðill styrks
og kærleika, fegurðar og huggunar. Ein-
hvern veginn tókst mér að sjá mig og
heyra mig eins og ég stæði utan við sjálf-
ið; því ég þurfti rétt eins og aðrir á hugg-
un tónlistarinnar að halda. Ég var mér
fullkomlega meðvitandi um hve mik-
ilvægt þetta augnablik var. Það snerist
að engu leyti um mig eða tilfinningar
mínar þá, það snerist að öllu leyti um
mátt tónlistarinnar til að hugga og sefa
og gefa von. Í þeim mikla harmleik og á
þeirri stundu var tónlistin afl sem gat
tjáð allt það sem enginn hefði getað fært
í orð.“
Steig út úr
sjálfinu og söng
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. MAÍ 2008 15
MENNING
BÓK Salmans Rushdies Miðnæt-
urbörn varð hlutskörpust þegar
bókabéusar völdu sex bestu bæk-
urnar úr því úr-
vali bóka sem
hlotið hafa hin
eftirsóttu Book-
erverðlaun. Sex-
bókalistinn er
úrval sem al-
menningi gefst
svo kostur á að
velja úr bestu
Booker-bók frá
upphafi. Tiltæki þetta á sér rætur
í því að um þessar mundir er
fjörutíu ára afmæli bókmennta-
verðlaunanna fagnað á Englandi.
Aðrar bækur sem komust í sex-
bókaúrvalið sem opinberað var í
fyrradag eru: Disgrace eftir Nób-
elsskáldið J. M. Coetzee; The
Ghost Road eftir Pat Barker; Osc-
ar og Lucinda eftir Peter Carey;
The Conservationist eftir Nadine
Gordimer og The Siege of
Krishnapur eftir J. G. Farrell.
Það voru dómarar Bookerverð-
launanna sem völdu bækurnar
sex; nú hefur almenningur orðið
en tilkynnt verður hvaða bók hef-
ur orðið hlutskörpust í London 10.
júlí.
Hin hefðbundnu Booker-
verðlaun eru veitt árlega fyrir
skáldsögu á ensku máli, skrifaða
af rithöfundi sem býr í löndum
Breska samveldisins eða á Írlandi.
Það þykir gríðarlegur heiður að
vera tilnefndur, hvað þá að hreppa
hnossið.
Best allra
Booker-
bóka
Almenningur velur úr
sex verðlaunabókum
Salman Rushdie
DAVID Byrne, tónlistarmaðurinn
sem gerði Talking Heads að einni
vinsælustu hljómsveit 9. áratug-
arins er fjölhæf-
ur maður og
sinnir leiklist og
myndlist ekki
síður en tónlist-
inni. Hann hefur
nú fengið leyfi
borgaryfirvalda
í New York til
þess að breyta
einu kunnasta
kennileiti á neðri hluta Manhatt-
aneyju í eins konar hljóðfæri.
Byggingin sem um ræðir er Batt-
ery Maritime Building, sem hefur
lengi þjónað sem ferjustoppistöð.
Byggingin, sem er friðuð, var
smíðuð í Beaux Arts-stíl árið
1909, en það var arkitektinn
Roger Marvel sem teiknaði hana.
Verk Byrnes verður innsetning,
þar sem hann festir alls lags
„hljóðdót“ í veggi, bita, pípulagn-
ir, raflagnir, loft og gólf en græj-
urnar framleiða hljóð við titring.
Innsetningin verður opnuð síð-
ar í þessum mánuði, á sama tíma
og nýr og endurnýjaður biðsalur
fyrir ferjufarþega verður opn-
aður.
David
Byrne lætur
hús tala
Kunn Battery Maritime-byggingin.
David Byrne
BÓKIN Samastaður í tilver-
unni eftir Málfríði Einarsdóttur
er komin út í kilju, en þessa ríf-
lega þrjátíu ára gömlu bók má
flokka sem klassík, segir í frétt
frá Forlaginu. „Málfríður var
sískrifandi alla ævi þó að þessi
fyrsta bók hennar liti ekki dags-
ins ljós fyrr en árið 1977 þegar
hún var komin hátt á áttræð-
isaldur. Alls urðu bækur Mál-
fríðar sex talsins, flestar af
sjálfsævisögulegum toga. Samastaður í tilverunni
er þó ekki ævisaga, og varla heldur endurminn-
ingar í venjulegum skilningi. Málfríður lýsir þjóð-
lífi og mannlífi af lifandi nærfærni og þeim stíl-
þrótti sem fáum er gefinn.“
Bókmenntir
Samastaðurinn
kominn út í kilju
Samastaður
í tilverunni
NÆSTU tónleikar á vegum
jazzkúbbsins Múlans verða
haldnir á Domo annað kvöld.
Þar leikur Hjónabandsglæpa-
tríóið, en meðlimir þess eru
þeir Óskar Guðjónsson saxó-
fónleikari, Kjartan Valdemars-
son píanóleikari og Matthías
Hemstock trommuleikari.
Sveitin varð til fyrir rétt rúmu
ári þegar tónlist við leikritið
Hjónabandsglæpi í leikstjórn
Eddu Heiðrúnar Bachman var hljóðrituð undir
forystu Óskars Guðjónssonar. Eftir þá vinnu þótti
tilefni til að halda samstarfinu áfram.
Tónleikar Múlans hefjast ævinlega kl. 21 og er
miðaverð 1.000 kr. en 500 kr. fyrir nema.
Tónlist
Hjónabandsglæpa-
tríóið í Múlanum
Óskar
Guðjónsson
KYNNINGARMIÐSTÖÐ ís-
lenskrar myndlistar, CIA.IS,
hefur gefið út kort af listasöfn-
um og listhúsum á Íslandi. Á
kortinu er að finna alla helstu
sýningarstaði á landinu og
uppýsingar um hvern og einn
þeirra. Einnig eru tiltekin
nokkur útilistaverk. Þetta er í
fyrsta sinn sem heildstætt
kort af sýningarstöðum kemur
út á Íslandi en sambærileg
kort má finna víða erlendis. Kortið má nálgast
endurgjaldslaust í upplýsingamiðstöðvum ferða-
manna og á sýningarstöðunum. Hönnun kortsins
var í höndum Vinnustofu Atla Hilmarssonar í
Reykjavík.
Myndlist
Kort yfir gallerí
og sýningarstaði
Kynningarmiðstöð
myndlistarinnar.
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
DENYCE Graves messósópran er Íslend-
ingum ekki með öllu ókunn. Hún söng hér í
desember 2006 á tvennum tónleikum Sin-
fóníuhljómsveitar Íslands í Háskólabíói.
Hún kemur nú til landsins sem gestur
Listahátíðar í Reykjavík og syngur á tón-
leikum í Háskólabíói 3. júní ásamt meðleik-
ara sínum David Triestram.
Í fyrstu heimsókn sinni hingað gaf Den-
yce Graves sýnishorn af hæfileikum sínum í
óperutónlist en prógramm hennar nú er
blanda af ljóðatónlist og óperuatriðum.
Fyrsta atriði tónleikanna verður söngurinn
vinsæli Ombra mai fu úr óperunni Xerxes
eftir Händel. Einn af meisturum róm-
antíska ljóðasöngsins, Jóhannes Brahms er
næstur á efnisskrá Denyce Graves, hún
syngur fimm af hans kunnustu söngvum, og
er það stærsta heildin í efnisskránni. Fyrri
hluta tónleikanna lýkur hún með frönskum
óperuaríum, meðal annars úr Carmen eftir
Bizet.
Franskt og amerískt eftir hlé
Það er óhætt að fullyrða að efnisval söng-
konunnar eftir hlé sé bæði sjaldheyrt hér á
landi og ákaflega forvitnilegt. Hún syngur
söngva eftir tvo franska ljóðameistara,
Chausson og Duparc sem illu heilli heyrast
ekki oft á tónleikum hérlendis. Ekki er gott
að segja hvernig atriðið Danse macabre eft-
ir Saint-Saëns verður í túlkun Graves, því
eins og margir vita er þetta eitt kunnasta
hljómsveitarverk tónskáldsins, og í upp-
runalegri útgáfu er þar enginn söngur.
Söngvar eftir spænska tónskáldið Xavier
Montsalvatge, eru stórlega vanmetnir og
fengur að því að heyra þá hér. Á loka-
sprettinum syngur Graves lög eftir landa
sína Aaron Copland, Gene Scheer og Dan-
iel Decatur Emmett.
Denyce Graves vakti heimsathygli þegar
hún söng við minningarathöfn um þá sem
létust í hryðjuverkunum 11. september
2001. Þó átti hún þá að baki farsælan feril,
fyrst við óperuhús í Evrópu, en svo á
heimaslóðum í Bandaríkjunum. Denyce
Graves þykir einn mesti messósópran
heims í dag.
Listahátíð í Reykjavík | Denyce Graves syngur ljóðasöngva og óperuaríur
Spennandi dagskrá stórsöngkonu
Morgunblaðið/Golli
Góð „[Hún] negldi sig þegar í vitund hlustenda með stórri,
dimmri og dramatískri rödd,“ sagði Ríkarður Örn Pálsson í
gagnrýni um tónleika Denyce Graves hér 2006.
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
ÞAÐ er óhætt að lofa músagangi á tónleikum Sin-
fóníuhljómsveitar Íslands á laugardaginn. Þá
rennur upp sú langþráða stund fyrir marga
krakka að Maxímús músíkús kemur aftur til
hljómsveitarinnar, sagan hans verður lesin – og
spiluð. Það voru listamenn úr hljómsveitinni, Hall-
fríður Ólafsdóttir og Þórarinn Már Baldursson,
sem skrifuðu og máluðu sögu músarinnar mús-
íkölsku og gáfu út á bók. Maxímús músíkús kom
fyrst fram með hljómsveitinni í mars en þá kom-
ust færri krakkar að en vildu. Maxímús músíkús
segir í samtali við Morgunblaðið að það verði rosa-
lega gaman á fimmtudagskvöldið: „Krakkarnir
voru svo glaðir síðast og nú ætla ég að koma oft og
mörgum sinnum fram með sinfóníuhljómsveit-
inni,“ segir Maxímús músíkús og skellihlær. Hann
er sérkennilega sposkur og skrýtinn hann Maxi og
blaðamaður spyr hvað hann eigi við með því að
hann ætli að koma oft og mörgum sinnum á sin-
fóníutónleika. „Það er búið að biðja mig að vera
lukkudýr sinfóníuhljómsveitarinnar og þá tek ég á
móti börnunum í hvert skipti sem þau koma á fjöl-
skyldutónleika,“ segir Maxi rogginn og kveðst af-
ar ánægður með þetta og segir að kannski verði
hann líka frægur í útlöndum.
Maxímús músíkús er skrýtin skepna. Honum
finnst skemmtilegast að vera á sviðinu þar sem
hljómsveitin spilar en segir að ef hávaðinn verði of
mikill fari hann út í salinn þar sem fólkið situr.
Uppáhaldshljóðfærið hans er flautan sem vinkona
hans Hallfríður spilar á en gamlir kontrabassar
sem enginn vill lengur spila á eru líka góðir vegna
þess að það er hægt að lauma sér inn í þá, gera sér
hreiður og búa þar. Á vef sinfóníuhljómsveit-
arinnar er síða um músíkmúsina.
Maxi verður lukkudýr
TENGLAR
..............................................................
www.sinfonia.is