Morgunblaðið - 24.08.2008, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24. ÁGÚST 2008 19
fjölmiðlum að hún hafi engan hug á
að snúa sér aftur að tónlist. Þó hafa
sögur verið uppi um að hún hafi verið
að vinna í upptökuveri, svo það er
aldrei að vita hvort það megi búast
við nýrri plötu frá henni í framtíðinni.
Hættur að koma fram
Líkt og Andersson leið ekki á
löngu þar til Björn Ulvaeus hafði
fundið sér nýja eiginkonu. Hann
kvæntist tónlistarblaðamanninum
Lenu Kallersjö árið 1981, ári eftir að
hann og ABBA-meðlimurinn Ag-
netha Fältskog skildu. Með henni átti
hann tvö börn, Lindu og Christian,
en með Lenu eignaðist hann dæt-
urnar Emmu og Önnu. Ulvaeus er sá
eini úr ABBA sem ekki hefur gefið út
sólóplötu. Hefur hann aðallega unnið
að lagasmíðum og upptökustjórnun
með Andersson.
Ulvaeus og Andersson hafa unnið
mikið saman síðan ABBA hætti, þá
sérstaklega við lagasmíðar. Árið 1984
gáfu þeir út plötuna Chess, með lög-
um sem þeir sömdu við texta Tims
Rice. Tveimur árum síðar var söng-
leikur byggður á lögunum settur á
svið og voru aðalpersónurnar laus-
lega byggðar á skákmeisturunum
Victor Korchnoi og Bobby Fisher.
Söngleikurinn átti miklum vinsæld-
um að fagna í Bretlandi og tvö lög úr
sýningunni skutust hátt upp á vin-
sældarlista. Þó svo að Chess hafi ver-
ið á sviði í London í nær þrjú ár, gekk
söngleikurinn ekki jafn vel í Banda-
ríkjunum. Hann var settur upp á
Broadway, en sýningum var hætt
tveimur mánuðum seinna, sökum lé-
legrar gagnrýni.
Á þessum árum stjórnuðu And-
ersson og Ulvaeus einnig upptökum
tveggja platna sænsku popp-
hljómsveitarinnar Gemini, sem komu
út á níunda áratugnum.
Árið 1995 héldu þeir enn áfram á
söngleikjabrautinni og tókst betur til
í það skiptið. Þá sömdu þeir tónlist
fyrir söngleikinn Kristina från Duve-
måla, sem hlaut einstakt lof gagnrýn-
enda og vilja margir halda því fram
að þar sé á ferð meistaraverk tvíeyk-
isins. Sýningin í Stokkhólmi gekk í
fimm ár fyrir fullu húsi áhorfenda og
fréttir herma að í burðarliðnum sé að
setja söngleikinn upp á Broadway.
Fyrr á þessu ári fréttist að Ulva-
eus þjáðist af slæmu minnisleysi og
þær fréttir hefur hann staðfest. Hef-
ur hann sagt minnisleysið það slæmt
að hann muni lítið sem ekkert eftir
því að hafa verið í ABBA. Til að
mynda kveðst hann ekki muna eftir
því þegar ABBA sigraði Söngva-
keppni evrópskra sjónvarpsstöðva
með laginu Waterloo og man hann
ekki einu sinni eftir að hafa verið á
staðnum. Hann hefur reynt ýmislegt
til að ráða bót á minnisleysinu. Auk
þess sem hann eyðir löngum tíma í að
skoða gamlar myndir og önnur gögn
hefur hann látið reyna á dáleiðslu.
Fer þó engum sögum um hvort þess-
ar tilraunir hafi borið árangur.
Dró sig í hlé
Sú sem allra minnst hefur baðað
sig í sviðsljósinu síðustu árin er Ag-
netha Fältskog. Fyrstu árin eftir að
ABBA hætti var hún þó iðin við sóló-
ferilinn og lék þar að auki eitt aðal-
hlutverka í mynd Gunnars Hellst-
röm, Raskenstam.
Hún gerði þrjár sólóplötur sem
komu út á árunum 1983 til 1987. Sú
fyrsta fékk ágætis dóma sums staðar
og var hún bæði valin besta tónlist-
arkona ársins af Aftonbladed og
hlaut sænsku tónlistarverlaunin
Rokkbjörninn, líkt og Lyngstad árið
áður.
En hún átti ekki því láni að fagna
varðandi síðari pöturnar og seldust
þær nær eingöngu innan Evrópu.
Síðasta plata hennar, I Stand Alone,
sem kom út 1987 átti eingöngu vin-
sældum að fagna í Svíþjóðar.
Ári síðar hætti Fältskog að vinna
að tónlist og dró sig algerlega í hlé frá
sviðsljósinu. Af henni spurðist lítið á
tíunda áratugnum og upp spruttu
ýmsar sögur um hvað hefði orðið af
henni. Til að mynda var því haldið
fram að hún hefði misst vitið og hefði
af þeim sökum dregið sig í hlé.
Hún er þó ekki alveg hætt að vinna
við tónlist, en árið 2004 gaf hún út
aðra sólóplötu, My Coloring Book. Á
þeirri plötu syngur hún gamla smelli
frá sjöunda áratugnum og hefur hún
hlotið nær einróma lof gagnrýnenda.
Fältskog gerði engu að síður samn-
ing við útgáfufyrirtækið fyrir fram,
þar sem kom fram að hún þyrfti ekki
að veita viðtöl til að kynna plötuna
nema ef til vill eitt eða tvö. Auk þess
þvertók hún fyrir að ferðast út fyrir
landsteinana til að kynna plötuna,
enda flughrædd, eins og heimsfrægt
var orðið. Þrátt fyrir litla sem enga
kynningu á plötunni, hefur hún selst í
um hálfri milljón eintaka um heim all-
an. Eflaust eru ABBA-aðdáendur
víðs vegar um heiminn sem fylgjast
náið með sínu fólki og hafa beðið eftir
að heyra frá henni.
Úr varð, árið 2004, að hún veitti
eitt viðtal við sænsku sjónvarpsstöð-
ina TV4. En viðtalið var þó skilyrðum
háð, því hún vildi ekki ræða um
stjórnmál, peninga og trúarbrögð
auk þess hafði hún aðeins áhuga á að
tala sænsku. Sagðist hún setja þessi
skilyrði til þess að hún yrði ekki mis-
skilin eða rangtúlkuð. En eins og með
Lyngstad, þá er aldrei að vita upp á
hverju Fältskog tekur næst og hvort
það heyrist frekar frá henni.
Það er ekki hægt að segja að fyrr-
um meðlimir ABBA hafi stundað í
miklum mæli að koma fram opin-
berlega fjögur saman. Þau komu lít-
illega fram í myndbandinu „Our Last
Video Ever“ sem gert var fyrir
Söngvakeppni evrópskra sjónvarps-
stöðva árið 2004, þrjátíu árum eftir
að ABBA sigraði keppnina. Það kom
hins vegar á daginn síðar meir að þau
höfðu ekki verið saman í myndband-
inu, heldur farið með sín hlutverk
hvert í sínu lagi.
Svo það var söguleg stund þegar
þau voru öll fjögur viðstödd frumsýn-
ingu kvikmyndarinnar Mamma Mía!
í Svíþjóð, 4. júlí sl. Eflaust kættust
margir við að sjá þau saman og jafn-
vel kviknaði hjá sumum sá vonar-
neisti að þau færu að hittast á ný sem
hljómsveitin ABBA.
Það eru þó litlar líkur á að end-
urkom ABBA, enda hafa öll sagt að á
því hafi þau engan áhuga.
» Það er ekki hægt aðsegja að fyrrum með-
limir ABBA hafi stund-
að í miklum mæli að
koma fram opinberlega
fjögur saman.
Frida Reuss
Agnetha Fältskog
Bjorn Ulvaeus
Benny Andersson
sem pabbi og mamma sulla í rauð-
víni eða bjór. Áfengislaust skal það
vera svo allir séu í sömu vídd.
Síðan tekur fjölskyldan sig til og
eldar góðan mat í sameiningu. Ein-
hverjir sjá um aðalrétt og aðrir um
eftirrétt o.s.frv.
Þetta getur verið afar upplýsandi
fyrir þá sem sjaldan koma nálægt
eldhúsverkum.
Mikilvægt er að leyfa börnunum
að hafa hönd í bagga með matseðlinn
því þá er auðveldara að fá þau til
leiks. Þegar búið er að borða hjálp-
ast allir að við að koma eldhúsinu í
samt lag og má þá setja í gang ein-
hverskonar keppni til að hvetja eld-
húsletingja til dáða.
Síðan má fara í borðleiki eða fjöl-
skyldan tekur sig til og málar port-
rett hvert af öðru.
Actionary er tilvalinn leikur þar
sem allir geta gert sig að fíflum.
Fjölskyldan getur tekið sig til og bú-
ið til stuttmynd. Feluleikur er alltaf
klassískur og fellur aldrei úr gildi.
Þá má líka „spæsa“ hann upp með
því að slökkva öll ljós og gera leikinn
ennþá meira æsandi fyrir alla aðila.
Möguleikarnir eru endalausir. Að-
alatriðið er að velja einhverja athöfn
þar sem allir eru aktívir og engum
gefst kostur á að sitja hjá.
Þetta er ekki kvöld þar sem allir
dást að pabba hnýta flugur. Þetta
gæti hinsvegar verið kvöld þar sem
allir fá að hanna og hnýta sínar flug-
ur.
Þegar búið er að ærslast lengi vel
er upplagt að gera soldið huggulegt,
draga fram kökur og mjólk og
spjalla saman. Þarna gefst tækifæri
á að opna fyrir allskonar umræðu og
skyldu þeir sem fullorðnir eru ekki
síður viðra sínar áhyggjur eða skoð-
anir.
Til að eignast trúnað barnanna
sinna er mikilvægt að þau finni að
maður treysti þeim fyrir því hvernig
okkur sem fullorðin erum líður í
raun og veru.
Þá verður margfalt einfaldara fyr-
ir börnin að treysta okkur fyrir sín-
um áhyggjum.
Þau þurfa nefnilega að læra
hvernig þau eiga að tjá sig um til-
finningar sínar og hvar er betra að
læra það en í faðmi fjölskyldunnar?
Leiðindastundin er þegar öllu er á
botninn hvolft ákaflega skemmtileg
og ekki síður gagnleg. Ég mana ykk-
ur til að prófa þetta. Það er aldrei að
vita hvers þið verðið vísari.
»Ef jeppinn er tekinn
af þér vegna van-
goldinna skulda, skýt-
urðu ábyrgðinni yfir á
nýtilkoma umhverf-
isvæna tilveru þína.
Skólaárið 2008-2009
Síðustu forvöð að staðfesta umsóknir um nám
Nemendur skólans þurfa að staðfesta umsóknir sínar í
síðasta lagi 27. ágúst. Skrifstofa skólans Engjateigi 1 er
opin virka daga kl. 12-18.
Skólastjóri
Í tilefni af að 800 ár eru frá því sálmurinn
Heyr himnasmiður var saminn
verður ráðstefna á Hólum í Hjaltadal 29.–31. ágúst
Kolbeinn Tumason
og sálmur hans
Föstudagur 29. ágúst.
Kl. 20.00 Málþingið sett.
Erindi - Hjalti Hugason, prófessor HÍ:
Deilur Kolbeins Tumasonar og Guðmundar Arasonar í
kirkjupólitísku ljósi.
Laugardagur 30. ágúst.
Kl. 10.00 Guðrún Nordal, prófessor HÍ:
Um skáldið Kolbein Tumason.
Kl. 10.40 Kristján Eiríksson, verkefnisstjóri Árnastofnun:
Um bragfræðina í sálmi Kolbeins.
Kl. 11.10 Svanhildur Óskarsdóttir, sérfræðingur Árnastofnun:
Kolbeinn Tumason og Guðmundur Arason í meðförum
Arngríms Brandssonar.
Fyrirspurnir og umræður.
Kl. 13.00 Kristján Valur Ingólfsson, lektor HÍ:
Hymnasmiðir himnasmiðs. Hymnar og helgur söngur í
Hólabiskupsdæmi á fyrri tíð.
Kl. 13.40 Guðrún Laufey Guðmundsdóttir, verkefnisstjóri Árnastofnun:
Sungið fyrir Himnasmiðinn? Flutningur helgikvæða á
miðöldum og tilvera sálmsins í handritum skrifuðum eftir
siðaskipti.
Kl. 14.30 Ferð í Víðines og að Víðimýri – leiðsögn Kristján Eiríksson.
Kl. 20.00 Kvöldvaka.
Sunnudagur 31. ágúst.
Kl. 10.00 Einar Sigurbjörnsson, prófessor HÍ:
Guðfræðin í sálmi Kolbeins Tumasonar.
Kl. 11.00 Messa í Hóladómkirkju
Vígslubiskup messar. Dr. Einar Sigurbjörnsson prédikar.
Vox femine syngur.
Ráðstefnuslit.
Skráning – malfridur@holar.is – s. 455 6334
Að ráðstefnunni standa: Guðbrandsstofnun á Hólum, Guðfræðistofnun,
Íslensku- og menningardeild Háskóla Íslands
og Stofnun Árna Magnússonar.
Ráðstefnan er styrkt af Menningarráði Norðurlands vestra.
@